خوردنی های شفا بخش

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

چای را چگونه دم می کنند؟

فرانسوی ها: آب را جوش می آورند و برای هر نفر یک قاشق کوچک قهوه خوری چای را در قوری چینی ریخته و به تعداد هر نفر یک فنجان آب جوش روی آن می ریزند و می گذارند بماند تا دم بکشد.
انگلیسیها: ظرفی که انگلیسیها چای را در آن دم می کنند از فلز یا سفال یا چینی است و به ترتیبی که فرانسوی ها چای را دم می کنند ولی روی قوری یک حوله مخصوص می اندازند تا گرم بماند و دم بکشد. وقتی چای دم کشید در ته فنجان کمی شیر سرد می ریزند و چای را روی آن پر می کنند.
روسها: چای غلیظ را در قوری دم می کنند و قوری را روی سماور می گذارند، سماور پر آب جوش است که به کمک این آب جوش برای هر کس چای غلیظ یا رقیق تهیه می کنند.
در روسیه چای را در لیوانهای بزرگ بلور می ریزند و اگر در فنجان های کوچک بریزند نعلبکی را روی آن می گذارند تا سرد نشود.
مراکشیها: مراکشیها چای را در استکان می خورند و اگر میهمانی بر آنها وارد شد سه بار یعنی سه استکان چای برای او می آورند و این رسمی است که در مراکش معمول است. در مراکش چای سبز را با یک برگ نعنا دم می کنند و آن را شیرین کرده و می نوشند.
چینی ها: چینی ها چای سبز را با گل یاسمن معطر کرده و دم می کنند و بدون قند می نوشند. یک گرد چای را در ته فنجان می ریزند و روی آن آب جوش سرازیر کرده و وقتی دم کشید بدون شیرینی می خورند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

قهوه

نوشیدنی که مصرف آن به مقدار کم، اثرات نیکویی روی سلسله اعصاب شما دارد.
اصل قهوه در حبشه (اتیوپی) و سودان بوده است که پس از کشف آن در نقاط گرمسیر کشت آن معمول گردیده است.
کشف قهوه به دو هزار سال پیش می رسد و افسانه ای می گوید عابدی از این که در موقع دعا و نماز شاگردان او به خواب می رفتند در فکر چاره بودند تا اینکه یک چوپان که گله ای بز داشت و آنها را می چرانید به عبد گفت که بزهای او وقتی دانه های قرمز رنگ درختچه ای را که در چراگاههای جنوب می روید می خورند شبها به خواب نمی روند و تمام شب را در جستجو به سر می برند.
عابد به حرف چوپان بزها علاقه مند شد و مشتی از همان میوه را جوشانید و جوشانده آن را به شاگردان خود داد و دید که دیگر آنها در موقع نماز و عبادت به خواب نمی روند. به این ترتیب قهوه کشف گردید.
از قرن اول میلادی که زمان کشف قهوه بود هزار و هفتصد سال طول کشید که امروز معمول و متداول است رواج یافت.
دریانوردان اسپانیولی که به حبشه یا سودان رفته بودند قهوه را با خود به اروپا آوردند و مصرف آن را به مردم یاد دادند. در ابتدا قهوه را به علت عطری که داشت مثل ادویه می دانستند و عطر آن را فرار و زودگذر می پنداشتند چنان که مادام دوسوینیه معروف جمله مشهوری درباره راسین دارد که می گوید راسین مثل قهوه زودگذر است ولی با اینکه در آن زمان مادام دوسوینیه منظورش همان بود که گفته بود امروز می بینیم که راستین نویسنده بزرگ فرانسوی و قهوه جاودان شده و همه جا آنها را می شناسند...
در قرن هجدهم جاهایی که قهوه درست می کردند و به مشتریان می دادند به نام کافه معروف شد و نام کافه که از قهوه گرفته شد به قدری شهرت و اهمیت یافت که این نام باقی ماند و بر تأسیسات بزرگ پذیرایی از مهمانان و مشتریان در سراسر دنیا این نام اطلاق گردید و هنوز هم تقریبا در تمام کشورهای دنیا هم کافه را محلی می شناسند که اوقات فراغت خود و یا پذیرایی از مهمانان را در آنجا می گذرانند و در آنجا پذیرایی می شوند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

ارزش مواد غذایی قهوه


قهوه دارای ارزش غذایی نیست و اگر آن را به عنوان غذا مصرف کنند هیچ نتیجه ای از آن نخواهند گرفت. ماده ای که در قهوه اهمیت دارد کافئین است که عطر و خواص قهوه به آن مربوط می شود. کافئین یکی از آکالوییدهایی است که در حالت آزاد در قهوه وجود دارد و متعلق به اسید کافئینیک است.
قهوه بو داده که ما آن را می کوبیم و به صورت پودر در می آوریم و با آب جوش قهوه از آن درست می کنیم و می آشامیم ترکیبی غیر از ترکیب قهوه سبز یا بو نداده دارد.
برشته کردن دانه های قهوه سبز سبب می شود که آن دانه ها حجمی دو برابر پیدا کنند ولی بیست درصد از وزن خود را از دست می دهند و در عوض عطر مخصوصی که همان بوی مطبوع قهوه است در آن پیدا شود. عطر قهوه یا بوی مطبوع قهوه برشته در یک نوع روغن مایعی است که ترکیب پیچیده ای دارد و مخلوط این عطر و روغن مایع را کافئون می نامند و تا کنون موفق نشده اند در لابراتوارهای علمی آن را به طور رسمی بسازند. در نتیجه چون شیمیدانها نتوانسته اند آن را بسازند به طریق اولی موفق نشده اند قهوه مصنوعی را به وجود آورند.
ولی در حال حاضر ما می توانیم صابون قهوه را در دسترس خود ببینیم زیرا در برزیل، که محصول قهوه سرشار است برای اینکه از محصول زیادی استفاده کنند روغن آن را می گیرند و با آن صابون می پزند.
قهوه وقتی برشته شد بیست درصد کافئین خود را از دست می دهد، یعنی قهوه بو داده بیست درصد کافئین آن کمتر از قهوه سبز است، بنابراین وقتی ما یک فنجان قهوه می نوشیم ده گرم کافئین آن را جذب می کنیم و این مقدار کافئین برای بدن ما کافی است زیرا وقتی پزشکی بخواهد قلب مریضی را به حرکت عادی درآورد پنج گرم کافئین به او تزریق می کند.
اخیراً شیمیدانها در قهوه وجود هورمونهای زنانه را کشف کرده اند که مقدار آن بسیار کم است و اگر کسی بخواهد از این هورمونهای زنانه به مقدار کافی بهره ببرد باید هر روز چندین لیتر قهوه بیاشامد که مصرف این مقدار قهوه باعث مسمومیت خواهد شد.
مصرف قهوه به مقدار کم، دارای مزایایی برای بدن است چنان که اگر شما بعد از ناهار روزی یک فنجان قهوه بنوشید کافئین قهوه بر روی سلسله اعصاب شما اثر نیکویی خواهد داشت و هضم غذا را آسان خواهد کرد. برعکس اشخاصی که کم غذا می خورند اگر همین یک فنجان قهوه را هم بخورند اثر نامساعدی در آنها خواهد داشت.
بعضی از کسانی که سوء هاضمه دارند وقتی قهوه می خورند غذای آنها ترش می شود و سوزشی در معده خود احساس می کنند.
قهوه در تقویت قوای فکری موثر است و فکر را باز می کند و دامنه تصورات را وسیع می گرداند.
بالزاک نویسنده مشهور فرانسه از کسانی بود که برای نوشتن آثار خود هر روز مقدار زیادی قهوه می نوشید ولی بالاخره به علت اختلال قلبی که در اثر افراط در مصرف قهوه پدید آمده بود جان به جان آفرین تسلیم کرد. اسراف در مصرف قهوه دستگاه بدن را مسموم می سازد، سیستم اعصاب را بی اندازه تحریک می کند و باعث غم و اندوه عمیق و بی خوابی می گردد.
کسانی که هر روز بیش از هشت یا ده فنجان قهوه می نوشند مسمومیت پیدا می کنند، اعصاب آنها از اختیارشان خارج می شود، دستانشان می لرزد، صحبت آنها خسته کننده می شود، طپش قلب پیدا می کنند. کسانی که از مصرف زیاد قهوه مسمومیت مزمن پیدا کرده اند دارای رنگی پریده و زرد و زبانی سفید هستند و خطوط چهره شان افتاده و خسته است زیرا افراط در مصرف قهوه باعث اختلال در دستگاه هاضمه می شود.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

چه اشخاصی می توانند قهوه مصرف کنند؟

کسانی که از مرز چهارده سالگی گذشته اند و دارای بدنی کاملاً سالم هستند به شرط آن که در مصرف آن افراط نکنند می توانند صبح با صبحانه خود یک فنجان قهوه و بعد از ناهار هم یک فنجان مصرف کنند و از ساعات پنج بعد از ظهر به بعد مطلقاً نباید قهوه بخورند.
عادت سوئدیها و امریکاییها که قهوه را به مقدار زیاد مثل نوشابه گرمی با غذا می خورند از نظر بهداشتی تجویز نگردیده است.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

مصرف قهوه برای چه کسانی توصیه می شود؟

کسانی که کارهای فکری دارند.
کسانی که فشار خون پایین دارند.
کسانی که هضم کندی دارند و در هر حال بدن آنها احتیاج به تحرکی دارد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

قهوه برای چه کسانی ممنوع است؟

کسانی که فشار خون دارند زیرا کافئین قهوه فشار خون آنها را بالاتر می برد.
اشخاصی که اختلال قلبی دارند.(4)
کسانی که زیاد عصبانی هستند.
بچه هایی که کمتر از چهارده سال دارند. برای بچه ها قهوه مخصوصی تهیه کرده اند که کافئین ندارد و در نتیجه قلب را خسته نمی کند ولی چون برای بی کافئین کردن قهوه طریقه خاصی به کار می برند و مواد شیمیایی به قهوه می زنند هممان قهوه بی کافئین هم برای بعضی از اشخاص که دارای اختلال هاضمه هستند زیان آور است.
بطور کلی وقتی سن ما از چهل سالگی گذشت باید در مصرف قهوه احتیاط کنیم و حتی الامکان بیش از دو فنجان در شبانه روز ننوشیم.
باید دانست هضم شیر و قهوه دیرتر از قهوه خالص انجام می گیرد علت آن است که شیر و قهوه در وقت معینی در معده نمی مانند و هر کدام عصیر معدی خاصی برای هضم خود می طلبند.
روشی که در بلژیک و سویس برای اختلال شیر و قهوه معمول است مطلوب نیست زیرا مخلوط شیر و قهوه برای کسانی که اختلال هاضمه از نظر کبد یا معده یا روده دارند عوارض ناگواری در بر دارد.
اگر ناشتا باشیم و قهوه بخوریم، قهوه اشتهای ما را به غذا از بین می برد و باعث زیادی ادرار می شود و گاهی هم باعث درد کیسه مثانه می گردد.
قهوه مصنوعی که از جو و کاسنی بو داده درست می شود، ضرری ندارد و علاوه بر آن دارای خاصیت ادرار آور می باشد و هضم و تحلیل آن هم آسان است.
چه قهوه ای باید انتخاب کرد؟
بعضیها دانه قهوه را زیاد بو می دهند و به صورت زغال در می آورند و از آن قهوه سیاه تهیه می کنند. متخصصین قلب عقیده دارند قهوه ای که زیاد بو داده شود کافئین آن از بین می رود و هضم و تحلیل آن مشکلتر از قهوه ای است که کم برشته شده باشد. بعضی از قهوه فروشان ممکن است دانه قهوه را با شکر یا ملاس و یا پارافین بو داده باشند که از نظر بهداشتی خوب نیست. هنگام خرید قهوه بهترین آن را انتخاب کنید و حتی الامکان خودتان قهوه سبز را بخرید و بو بدهید و وقتی خواستید مصرف نمایید آسیا کنید. جدیدا آسیاهای برقی مخصوص قهوه به بازار آمده است که انجام این کار را خیلی آسان می کند.
چگونه قهوه را باید حفظ کنید؟
دانه های قهوه سبز که برشته نشده است اگر دور از رطوبت باشد مدتی طولانی حفظ می شود و هر قدر بماند و کهنه شود عطر و طعم آن بهتر می شود.
ولی قهوه بوداده بر عکس مدت زیادی نمی ماند و اگر ماند عطر آن کم و طعم آن عوض می شود و ممکن است کپک بزند. پس باید دانه های بوداده قهوه را در جعبه های محکمی دور از رطوبت حفظ کنید و وقتی می خواهید مصرف کنید آن را آسیا کنید تا عطر و طعم اصلی خود را حفظ کند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

چگونه باید قهوه را تهیه کرد؟

طریقه های مختلفی برای تهیه قهوه وجود دارد:
یکی این است که قهوه ساییده را که خیلی نرم است در آبی که می جوشد بریزند. این طریقه معروف به قهوه ترک است و گرد قهوه در ته فنجان می ماند.
طریقه دیگر که معروف به قهوه فرانسوی است این است: آب جوش را روی گرد قهوه که زیاد نرم نیست بریزید. آب جوش مواد رنگی و معطر قهوه را در خود حل می کند. به این طریقه قهوه صاف شده هم می گویند که در بیشتر کافه ها معمول است.
در انواع و اقسام وسایل قهوه جوش برقی و غیر برقی که به نام پرکولاتور معروف است عناصر موثر قهوه به وسیله بخار آب جمع می شود و به این وسیله فشرده قهوه با کمترین مقدار آب به دست می آید که حداکثر مواد معطر قهوه را در خود جمع کرده است و این طریقه ایتالیایی است که با مقدار کمی قهوه به کمک بخار آب شیره و عصاره آن گرفته می شود. برای اینکه عطر قهوه محفوظ بماند هیچوقت آن را زیاد نجوشانید زیرا اسانسهای معطر که به قهوه عطر می دهد بی اندازه فرار است و با جوشیدن از بین می رود. اگر خواستید قهوه را گرم کنید آن را در بن ماری گرم کنید تا طعم آن محفوظ بماند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

مصارف دارویی قهوه


در قدیم قهوه بو داده را برای پوشاندن بو، طعم و تلخی بعضی از داروها مثل روغن کبد ماهی، سولفات دوکنین، سولفات دومنیزی وسنا مصرف می کردند.
همچنین قهوه را برای رفع خواب آلودگی، معالجه مسمومیت در اثر مواد مخدر، درد میگرن و نورالژی به کار می برند. قهوه سبز را هم مثل دوای تب بر به مصرف می رساندند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

کاکائو و شوکلات


بسیارند کسانی که نمی دانند کاکائو میوه درختی است و آن درخت در مکزیک و امریکای مرکزی می روید. درخت کاکائو چهار تا ده متر ارتفاع دارد. شاخه های آن از برگهای متناوب و ساده پوشیده شده است. گلهای آن ریز و در تمام فصول سال بر درخت ظاهر می شود.
میوه آن به شکل خیار و رنگ ظاهر آن زرد مایل به قرمز است و درون آن دارای دانه هایی به شکل باقلا است که همان دانه ها را می سایند و گرد می کنند و به شکل پودر درمی آورند که تقریبا همه ما آن را دیده ایم. درخت کاکائو درختی ظریف است که احتیاج به حرارت، رطوبت، سایه، خاک نرم و عمیق و سرشار از پتاس دارد. از باد وحشت دارد به همین علت است که اغلب درختان کاکائو را در کنار رودخانه و دور از باد می کارند و در اطراف آن درخت لیموی ترش یا موز می کارند تا به منزله پناهگاهی از باد و آفتاب باشد.
درخت کاکائو از دو یا سه سالگی گل می دهد و از چهار یا پنج سالگی میوه می دهد. یک درخت کاکائو هر سال 20 تا 60 میوه می دهد که از یک تا سه کیلو کاکائوی تجارتی دارد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

تاریخ کاکائو

از کاکائو خوراکی معروف به نام شوکلات درست می کنند که مصرف آن در قرن بیستم در سراسر دنیا رواج یافته است.
یکی از فاتحان اسپانیولی به نام نونان کورتز که در سال 1525 میلادی در مکزیک در تعقیب هندیان سرخ پوست بود ناگهان در آنجا به کاکائو برخورد و آن را کشف کرد و با کشتی سریع السیر خود به نام کاراول آن را به اسپانیا آورد و به کشیشان صومعه ای داد و به آنها گفت که سرخ پوستان هندی مکزیک، این دانه ها را می کوبند و از آن نوعی سوپ درست می کنند که مثل غذا می خورند، یا با شکر مخلوط می کنند و به عنوان شیرینی می خورند. روغن آن را برای سوختگی پوست مصرف می کنند و زنان زیبای مکزیکی آن را به عنوان کرم زیبایی به خود می مالند. کشیشان صومعه دانه های کاکائو را با شکر کوبیدند و از مخلوط آن شوکلات فعلی به وجود آمد که رفته رفته در تمام اروپا مصرف آن رواج یافت، چنانکه در قرن هفدهم تمام دربارهای سلطنتی اروپا با کاکائو و شوکلات مهمانان را پذیرایی می کردند.