تاملی بر اهداف و نتایج کشتار در نیوزیلند

[شهیده]

عناصر اصلی اهداف و نتایج این حمله تروریستی را می توان تنفس مصنوعی و نوعی شوک به منظور احیای داعش و از رهیافتی دیگر نوعی کاتالیزور و شتاب‌دهنده به حرکت‌ها و جنبش های راست افراطی در اروپا ارزیابی کرد.

گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، ماشااله ذراتی*: کشتار تروریستی مسلمانان نیوزیلند از دو منظر تاثیر در جریان‌ها و تشکیلات تندرو و تکفیری اسلامی و دیگری گروه های اسلام ستیز و راست افراطی قابل تفکیک است.
دریک بیان کلی عناصر اصلی اهداف و نتایج این حمله تروریستی را می توان تنفس مصنوعی و نوعی شوک به منظور احیای داعشِ در حال احتضار در جغرافیای جمعیتی مسلمانان و از رهیافتی دیگر نوعی کاتالیزور و شتاب‌دهنده به حرکت‌ها و جنبش های راست افراطی در اروپا و به صورت ویژه تاثیرگذاری در انتخابات پارلمانی اتحادیه اروپا ارزیابی کرد.

در تبیین اجمالی عنصر نخست می توان گفت طی ماه های گذشته تاکید مکرر مقامات مختلف امریکایی بر عدام پایان کار داعش در سوریه و عراق به منظور مقابله با ورود به فاز سیاسی و اقتصادی روند اصلاحات در سوریه را شاهد بودیم.
حوادث تروریستی مانند نیوزیلند که قربانیان آن مسلمانان و مکان وقوع جنایت در مسجد بود و با آن سبک ویژه در انتشار فراگیر آن که عبارت «مسلمان کشی آنلاین» توصیف دقیقی از آن است، در واقع به نوعی محرک احیا و بازتولید نفرت و حس انتقام در گروه ها و تشکل های افراطی اسلامی است که این روزها با شکست های سنگینشان در مقابل جریان مقاومت، کاملا کم رمق و بی انگیزه شده بودند.
این دست حملات نقش شوک و احیاکنندگی و در مواردی بازتولید جریان های تروریستی و افراطی به ظاهر اسلامی است.

[شهیده]

و اما تبیین تفصیلی عنصر دوم: با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ امریکا و حلقه یاران او در کاخ سفید که متشکل از سیاستمدارانی تندرو و اسلام ستیزی چون بولتون و پمپئو است، روند رشد تمایلات راست افراطی، شتابی کم‌سابقه گرفت و تحت حمایت آنها از این تفکر بسیار خطرناک که می‎تواند تبعات سهمگینی داشته باشد، امروز شاهد اشاعه تفکر راست افراطی در سراسر جهان هستیم.
در هر سه پیامی که توسط ترامپ، وزیرخارجه‌ و سخنگویش درباره حمله نیوزیلند منتشر شد آن ها از ذکر این که قربانیان «مسلمان» بوده‌اند، پرهیز کرده‌اند.

دولت ترامپ با نزدیک شدن به انتخابات پارلمانی اروپا، تلاش دارد تا ازطریق لابی ها و جریان رسانه ای خود در اروپا دیدگاه های پوپولیستی و ناسیونالیستی را در سراسر قاره سبز ترویج دهد.
یکی از این تلاش های آشکار سفر آبان ماه استیو بنن استراتژیست سابق ترامپ به اروپا بود.
استیو بننی که این هفته مهمان ویژه کاخ سفید در دیدار ژائیر بولسونارو (رئیس جمهوری که وی را ترامپ برزیل لقب داده اند) با ترامپ خواهد بود!

بنن در سفرهایش به اروپا حمایت قاطعی از ویکتور اوربان نخست وزیر مجارستان علیه مرکل و ماکرون داشت و گفت اگر می توانست، جنبش راست گراها و ملی گراها را به بوداپست مجارستان انتقال می داد.
رویترز آن زمان در گزارشی در زمینه سفرها و دیدارهای بنن در اروپا نوشت: بنن جنبشی را به راه انداخته که هدف از آن انتخاب ملی گرایان راست افراطی و پوپولیست ها در انتخابات ماه مه (خرداد ۹۸) پارلمان اروپا است.

[شهیده]

نکته مهم دیگری که نباید از آن غفلت کرد عضویت نیوزیلند و استرالیا در گروه پنج چشم است. گروه پنج چشم (Five Eyes) شامل امریکا، انگلیس، استرالیا، نیوزیلند و کانادا به‌عنوان بزرگ‌ترین اتحاد جاسوسی در جهان شناخته می‌شوند.
جالب اینجاست که این گروه در جلسه دو روزه‌ای که در شهریور ۱۳۹۷ در استرالیا برگزار شد، به‌دنبال راهکاری بودند که بتوانند چالش‌های امنیتی در زمینه مقابله با تروریسم و خشونت را مدیریت کنند و درنهایت نیز از شرکت‌های مشهور فناوری جهان خواستند با ایجاد آسیب‌پذیری‌های عمدی در خدمات شان، به این کشورها کمک کنند تا راحت‌تر بتوانند از کاربران مظنون به برخی فعالیت‌های غیرمجاز و خطرناک جاسوسی کنند و به اطلاعات شان دسترسی داشته باشند.

بر این اساس، اظهارنظری که از دولت استرالیا شنیده می‌شود، مبنی بر این که فرد مهاجم نزدیک به دو سال برای چنین اقدامی برنامه‌ریزی ‌کرده است این انتظار وجود داشت که با همکاری اطلاعاتی که بین استرالیا، نیوزیلند و انگلیس در قالب گروه پنج چشم اتفاق می‌افتد، این افراد شناسایی و یا حداقل هشدارهای لازم گوشزد می‌شد!
دیگر پدیده قابل تامل در حادثه نیوزیلند، انتشار یک بیانیه ۷۳ صفحه‌ای توسط مهاجمین است.
بیانیه ای که درواقع نقش ارائه و تبیین یک دستنامه و منظومه فکری و اعتقادی را ایفا می‌کند و حاوی نکات و اشارات مهمی است.
در خوانش این بیانیه باید دقت داشت باشید که خود را جای میلیون ها مخاطب ناامید، بیکار و درمانده اروپا قرار دهید، آنگاه بهتر متوجه اثرات روانی و تبلیغی آن خواهید شد.

در این بیانیه، فرد مهاجم (یا به عبارت بهتر نویسندگان) ضمن طرح انتقادهایی علیه مهاجرت و چندفرهنگی بودن با کشیدن مساله به ساحت گفتمانی و تمدنی، از «نزول» تمدن اروپای غربی سفید گلایه کرده است!

دراین بیانیه آمده است که فرد مهاجم در پی سفر به اروپا در سال ۲۰۱۷ و بعد از مشاهده شکست مارین لوپن، کاندیدای راست افراطی فرانسه، در برابر امانوئل ماکرون در انتخابات ریاست جمهوری این کشور، و نیز دیدن کسانی که به باور او «مهاجرانی بوده‌اند که در فرانسه زندگی می‌کرده‌اند» تصمیم خود را برای ارتکاب قتل گرفته است.
این بیانیه همچنین به جنگ‌های تاریخی که در آن سرداران مسیحی اروپای شرقی بر ترکان عثمانی غلبه کرده‌اند اشاره کرده و آنها را ستوده است. نویسنده بیانیه همچنین دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده در قالب یک رهبر توصیف و وی را «نماد احیای هویت و هدف مشترک سفیدپوستان» خوانده است.

وی در این بیانیه سرازیر شدن سیل مهاجران به کشورهای غربی را «نسل کشی سفیدپوستان» خوانده و با فرافکنی استادانه مشکلات عدیده اقتصادی و معیشتی در کشورهای اروپایی به موضوع مهاجران، آورده است: توقف مهاجرت و اخراج مهاجران در قلمرو آنها یک موضوع رفاهی برای ملت‌های این کشورها و حتی قضیه‌ای سرنوشت‌ساز برای آنها محسوب می‌شود.
این بیانیه با پیوند و این همان سازی مفهوم «مهاجرت» به «اشغالگری» آورده است: یکی از اهداف از این حمله متقاعد کردن مهاجران است که سرزمین‌های ما هرگز به آنها تعلق نخواهد گرفت.
بر اساس متن بیانیه انتقام از میلیون‌ها اروپایی که توسط مهاجمان خارجی در طول تاریخ کشته شدند و همچنین هزاران اروپایی که براثر حملات تروریستی در اروپا کشته شدند، از انگیزه‌های جنایت وی بوده است.

[شهیده]

از سوی دیگر و در مقابل تلاش های دولت امریکا در ایجاد اختلاف در اتحادیه اروپا و تقویت گرایش های راست افراطی، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه روز سه‌شنبه ۱٤ اسفند، با انتشار مقاله‌ای که در روزنامه‌های کشورهای مختلف اتحادیه اروپا به چاپ رسید، پیشنهادهای متعدد خود را برای به اصطلاح «نوزایی اروپا» مطرح کرد.
انتشار این مقاله، در واقع آغاز کارزار انتخاباتی امانوئل ماکرون برای انتخابات پارلمانی اروپا ارزیابی شد.
یادداشتی که سعی داشت رئیس جمهوری فرانسه را به اصلی‌ترین رهبر طرفدار «اتحادیه اروپا» در این قاره تبدیل کند و از منظر داخلی ماکرونی را که با محبوبیت بسیار پایین و بحران جلیقه زردها روبرو است را در برابر لوپنِ راست افراطی تقویت کند.

ماکرون در این یادداشت صریحا انتخابات پارلمانی پیش‌رو را «سرنوشت‌ساز» خوانده و نسبت به خطراتی همچون «ملی گرایی» که اروپا را تهدید می‌کند هشدار داده و نوشته است: «در کمتر از چند هفته دیگر، انتخابات پارلمان اروپا سرنوشت آینده قاره‌ ما را رقم خواهد زد.
هیچ‌گاه از زمان جنگ جهانی دوم بدین‌سو اروپا به عنوان یک مفهوم ضرورت نداشته است و هیچ‌گاه این واحد تا این‌ اندازه در معرض خطر نبوده است.»

از نگاه کارشناسان حوزه اروپا، یکی از مهمترین چالش های کنونی این قاره علاوه قدرت یابی احزاب راست مهاجرستیز و ضداتحادیه، حضور آنان در پارلمان ۷۰۵ نفره اتحادیه و اثرگذاری مستقیم بر سیاست های قاره سبز است.

به تازگی نیز روزنامه آلمانی «بیلد» گزارشی از یک نظرسنجی انتشار داده که برگرفته از نظرات مردم شش کشور عضو اتحادیه اروپا از جمله آلمان، اتریش، ایتالیا، لهستان، اسپانیا و فرانسه است.
بر مبنای این افکارسنجی به احتمال قوی نمایندگان راست افراطی در پارلمان آینده اروپا دو برابر خواهند شد.

بنابراین این گمانه زنی وجود دارد که در انتخابات روزهای ۲۳ تا ۲۶ ماه می (دوم و پنجم خرداد ۹۸) شمار نمایندگان فراکسیون متشکل از احزاب راستگرا موسوم به «اروپای ملت ها و آزادی» از ۳۷ نفر به ۶۷ نفر افزایش یابد؛ رخدادی که در صورت وقوع، چالش هایی جدی در مقابل پیشبرد سیاست های اروپای واحد در دو حوزه داخلی و خارجی ایجاد خواهد کرد.
بر اساس آنچه گفته شد و انتشار خبری مبنی بر سفر دوسال پیش قاتل نیوزیلندی به اراضی اشغالی این گمانه که این حادثه یک پروژه هدایت شده بوده است بیش از پیش تقویت می شود.
* پژوهشگر مسائل راهبردی