101) نهج البلاغه، خطبه 3.
102) محمد تقی مصباح یزدی، پرسش ها و پاسخ ها، ص 25.
103) نهج البلاغه، خطبه 8.
104) همان، نامه اول.
105) نهج البلاغه، نامه 53.
106) همان.
107) همان، خطبه 216.
108) نهج البلاغه، نامه 53.
109) همان، خطبه 90.
110) نهج البلاغه، خطبه 184.
111) همان، خطبه 19.
112) همان، خطبه 172.
113) نهج البلاغه، خطبه 79.
114) ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 3، ص 186.
115) نهج البلاغه، حکمت 252.
116) سوره رعد، آیه 28.
117) سوره یونس، آیه 62.
118) نهج البلاغه، خطبه 106.
119) نهج البلاغه، نامه 51.
120) نهج البلاغه، نامه 51.
121) خراج به مالی گفته می شود که مانند اجاره بر زمین خاصی وضع می شود. خراج بی شباهت به مالیات نیست؛ زیرا مالی است که همچون مالیات از طرف دولت و برای حفظ نظام اسلامی، بر صاحبان زمین های خاص وضع می شود و میزان خراج با نظر دولت اسلامی تعیین می شود و دولت با توجه به شرایط مؤدیان، مبادرت به تنظیم آن نماید (مکاسب محرمه امام خمینی، ج 2، ص 279).
122) نهج البلاغه، نامه 18.
123) نهج البلاغه، نامه 25.
124) موسوعه امام علی (علیه السلام)، ج 4، ص 267، به نقل از غرر الحکم، 5684.
125) نهج البلاغه، نامه 53.
126) نهج البلاغه، حکمت 332.
127) نهج البلاغه، نامه 18.
128) همان، خطبه 1.
129) نهج البلاغه، خطبه 173.
130) همان، خطبه 4.
131) البته در حدود و ثغور این مسأله، بین فقها اختلاف نظر است.
132) تمامی این تعابیر، در نامه 35 مطرح می باشد.
133) نهج البلاغه، نامه 34.
134) همان، خطبه 68.
135) موسوعه، ج 4، ص 325.
136) یکی از شهرهای مرزی بین عراق و شام در کنار فرات که امروزه جزو ایالت رمادیه است که کاروان ها از آن جا به حلب می رفتند.
137) نهج البلاغه، نامه 61.
138) نهج البلاغه، نامه 61.
139) همان، نامه 53.
140) نهج البلاغه، نامه 53.
141) همان، خطبه 216.
142) همان، نامه 53.
143) در بحث اقلیت ها به تفصیل در این باره بحث می شود.
144) نهج البلاغه، نامه 19.
145) نهج البلاغه، نامه 25.
146) نهج البلاغه، نامه 53.
147) همان، خطبه 34.
148) کافی، ج 5، ص 151.
149) نهج البلاغه، نامه 53.
150) در وسائل الشیعه، ج 17، باب 27، روایاتی در این رابطه وارد شده است.
151) کافی، ج 5، ص 151.
152) مکارم الاخلاق، ج 1، ص 249.
153) بحار، ج 73، ص 348.
154) نهج البلاغه، نامه 51.
155) نهج البلاغه، نامه 19.
156) وسائل، ج 11، ص 49.
157) نهج البلاغه، خطبه 27.
158) موسوعه امام علی، ج 4، ص 262.
159) سوره جمعه، آیات 6 و 7.
160) داستان جاسوسانی که از اقلیت های بودند و در شیراز دستگیر شدند و از سال ها پیش به این عمل مشغول بودند.
161) عمید زنجانی، حقوق اقلیت ها، کتاب نقد، ش 18.
162) نهج البلاغه، حکمت 437.
163) ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 7، صص 35 - 37.
164) همان.
165) ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 7، صص 35 - 37.
166) شرح ابن ابی الحدید، ج 7، صص 35 - 43.
167) نهج البلاغه، حکمت 476.
168) همان، حکمت 318.
169) بحار، ج 41، ص 29.
170) نهج البلاغه، حکمت 160.
171) نهج البلاغه، حکمت 73.
172) همان، خطبه 216.
173) نهج البلاغه، خطبه 216.
174) نهج البلاغه، خطبه 192.
175) نهج البلاغه، خطبه 192.
176) همان، نامه 53.
177) نهج البلاغه، نامه 53.
178) نهج البلاغه، نامه 53.
179) نهج البلاغه، نامه 53.
180) همان، خطبه 209.
181) همان، نامه 3.
182) نهج البلاغه، نامه 45.
183) همان، نامه 53.
184) موسوعه امام علی، ج 4، ص 327، به نقل از غررالحکم، 10965.
185) ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 3، ص 257.
186) نهج البلاغه، خطبه 216.
187) اقرب الموارد، ج 3، ص 1306.
188) نهج البلاغه، خطبه 35.
189) اقرب الموارد، ج 3، ص 1470.
190) محمد تقی جعفری، شرح نهج البلاغه، ذیل خطبه 34.
191) محمد دشتی، شرح نهج البلاغه، ذیل خطبه 34.
192) نهج البلاغه، نامه 53.
193) همان،
194) نهج البلاغه، نامه 53.
195) موسوعه امام علی بن ابیطالب، ج 4، ص 159.
196) نهج البلاغه، حکمت 82.
197) نهج البلاغه، حکمت 284.
198) شرح ابن ابی الحدید، ج 4، ص 109، بحار، ج 41، ص 132.
199) موسوعه امام علی، ج 4، ص 160.
200) همان، ج 4، ص 159؛ به نقل از غررالحکم، 3590.