آموزش زبان آذری.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

عید= بایْرامْ
مبارک= موبارَک- موبارَه
عیدتون مبارک= بایرامیز موباره- موبارک
خوش اومدین= خوش گَلیبْسیزْ، خوش گَلْمیسیزْ

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

قسمت هشتم:

برم= گِدیمْ
برو= گِت
برود= گِتْسینْ

برویم= گِداخْ
بروید=گِدیزْ
بروند= گِتْسینْلَرْ

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

قسمت نهم:

بیام= گَلیمْ
بیا= گَلْ
بیاد= گَلْسینْ

بیاییم= گَلاخْ - گَلَخ
بیایید= گَلیزْ
بیایند= گَلْسینْلَرْ

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

صنايع ظريفه: گؤركلو اوزلوقلارGörklü uzluqlar
صورت فلكي: تاخيم اولدوزTaxım ulduz-
ضبط صوت: اونآلقيÜnalqı
ضرر: ايته‌مİtəm-
طب: اونوم Onum-
طبيب: ساغينSağın ، ساغالتمانSağaltman
طبيعت: دوغا Doğa -
طبيعتا: دوغالينDoğalın
طبيعي: دوغالDoğal-
طنز: هنه‌ك Hənək-
طنزگو: هنه‌كجيHənəkci-
طياره: اوچاقUçaq-
ظرفيت: سيغاSığa-
ظفر: اوتقوUtqu-
عافيت باشد: سينسين!Sinsin، ياراسين!Yarasın
عالم: بيلگين Bilgin-
عرصه: آلانAlan-
عرضه كردن: سونماقSunmaq-
عرضه: سونومSunum-
عرفه: ائشيكEşik-
عزرائيل: آلداچيAldaçı-
عصري: چاغجيلÇağcıl- ٬ چاغسالÇağsal-
عضو: اويه Üyə-
عطرآگين: ييپارليYıparlı-
عقب نشيني كردن: داليقماقDalıqmaq - ، قيچينلاماقQıçınlamaq-
عقبگرد: داليقماDalıqma- ، قيچينلاماQıçınlama-
عقل سليم: ساغلام‌اوسSağlamus-
عكاس: گؤروتچوGörütçü-
عكس: گؤروتGörüt-
علاج: امƏm-
علامه: بيلگه- Bilgə
علم (سيستم دانائيها): بيليمBilim-
عموم: قاموQamu-، گنه‌لGənəl-
عموما: گنه‌لليلكهGənəlliklə ، گنه‌لدهGənəldə
عمومي: گنه‌لGənəl-
عهد: دؤنه‌مDönəm-
غريب: ائلگينElgin-
غلبه: اوتقوUtqu-
غيرت كردن: دوروشمه‌ك Dürüşmək-
غيرت: دوروشمهDürüşmə-
غيرديني: بوته‌م‌ديشيBütəmdışı-
غيرضروري: گره‌كسيزGərəksiz-
غيرنرمال: دوزگولسوزDüzgülsüz-
فاخته: قالينجاQalınca-
فاز: ائورهEvrə-
فائض: يوزده Yüzdə-
فتحه: اوسترهÜstrə-
فردا: يارينYarın-
فردي: بيرئيسله‌لBireysəl-
فرمان دولتي: يارليقYarlıq-
فرمت: بيچيتBiçik-
فرهنگ لغت: سؤزلوكSözlük-
فرهنگ: اكينجƏkinc-
فرهنگي: اكينجسه‌ل Əkincsəl-
فست فود: يئ‌گئتYeget-
فسيل: داشيلDaşıl-
فلسفه: بؤگوشBögüş-
فلسفي: بؤگوشسه‌لBögüşsəl-
فلوچارت: ايزله‌نجİzlənc-
فليسوف: بؤگوشچوBögüşçü-، بؤگوBögü-
فناوري: قوراشديريم Quraşdırım-
فنومن: اولونتوOluntu-
فهرست: ديزينDizin-
فوآر: سونالقاSunalqa-
فوريه: بوزBoz-
قابل: يئته‌نه‌كليYetənəkli-
قابليت: يئته‌نه‌كYetənək-
قاعده: قورال Qural-
قافيه: اوياقUyaq-
قانون اساسي: آناياساAnayasa-
قانون: ياساYasa-
قانونمند: ياساليYasalı-
قانوني: ياسالYasal-
قدمگاه: آدديملاقAddımlamaq-
قرص: تكه‌ره‌كTəkərək-
قرنطينه: قاپانتيQaoantı-
قرون وسطي: اورتاچاغOrtaçağ-
قسمي: تيكه‌لTikəl-
قطعه: تيكهTikə- ، تيكه‌مTikəm-
قمري (سال): آيسال ايلAysal il-
قيد (دستور زبان): بليرته‌جBəlirtəc-
كاريزما: گيزه‌مGizəm-
كاريزماتيك: گيزهمليGizəmli-
كامپيوتر: بيلگي‌سايارBilgisayar-
كتاب: پيتيكPitik-
كتابچه: پيتيكجيكPitikcik-
كتابخانه: پيتيك‌ائويPitikevi-
كتابفروشي: پيتيكچيPitikçi-
كسره: آستراAstra-
كشور: اؤلكه Ölkə-
كلاسيك: كؤكله‌شيك Kökləşik-
كمال گرا: لاپچيLapçı-
������

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

سالگرد: ايل دؤنوم İldönüm-
سال‌گشت: ايل دؤنومİldönüm-
ستون: اؤرهÖrə-
سخن: دئگيDegi-
سرزمين: يورتYurt-
سرمايه گذاري: ياتيريمYatırım-
سريال: ديزيDizi-
سطح: دوزئي Düzey-
سعيد: قوتلوQutlu-
سكو: سككيSəkki-
سكولار: بوندالي Bundalı-
سكولاريسم: بونداليق Bundalıq-
سلف سرويس: سئچ‌آلSeçal-
سمينار: بيلگيتايBilgitay-
سناريو: گليشگيGəlişgi-
سند رسمي: توغرالي بلگه- Tuğralı Bəlgə
سند: بلگهBəlgə-
سندروم: بليرگيBəlirgi-
سه شنبه: توزگونTozgün-
سياست: يؤنه‌تگي Yönətgi-
سياستمدار: يؤنه‌تگيچيYönətgiçi-
سياسي كردن: يؤنه‌تگيلله‌شديرمهYönətgill� �şdirmə-
سياسي: يؤنه‌تگيلYönətgil-
سيستم: دوزگهDüzgə-
شارژ كردن: دولوملاماقOlumlamaq-
شارژ: دولومDolum-
شاعر: قوشارQoşar- ، قوشوقچوQoşuqçu-
شاعرانه: قوشارجاQoşarca-
شال: آتقيAtqı-
شاهد: تانيقTanıq-
شراب: چاخير Çaxır-
شرابفروش: چاخيرچيÇaxırçı-
شرط: قوشول Qoşul-
شركت: پايلاشقاPaylaşqa-
شعبه: قوپشو Qopşu-
شعر: قوشوقQoşuq-
شعور: بيلينجBilinc-
شمال: قوزئيQuzey-، قوزايQuzay-
شمسي (سال): گونه‌ش ايليGünəş ili-
شمعدان: تونشوTünşü-
شنبه: ائلگون Elgün-
شير: آسلانAslan-
صدراعظم: اولوباخانUlubaxan-
صرفا: يالنيزYalnız-
صفت: اؤنادÖnad-
صلاحيت: يئتگه-Yetgə

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

*(اصطلاحات طبیعت)*

تو°ز = گَرد toz
تو°ز تو°رپاق = گرد و خاک
یانار داغ = کوه آتشفشان
ایلغیم = سراب
دنیز = دریا
دالغا = موج
اۆچۆنتۆ = پرتگاه
یالچێن = صخره
آدا = جزیره
کؤهۆل = غار köhül
داغ = کوه
داش = سنگ
کسسک = کلوخ
داغلێق = کوهستان
چای , آخار= رود
بولاق = چشمه
دۆز = زمین هموار
مئشه = جنگل
چیمن = چمن
آغاج = مجازا درخت ، چوب

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

حالت و انواع پخت غذاها در زبان تورکی
نئچه یئمک بیشیرمک

qovurma
قووورما(قورمه)

cığırtma
جیغیرتما
مثال(تفت دادن گوشت در روغن)

qızartma
قیزاتما(سرخ کردنی)

süzmə
سوزمه(آبکش)

daşma
داشما(کته)

şorba
شوربا(آب پز)

dolma
دولما(دولمه)

döymə
دؤيمه(کوبیده)

küftə
کوفته(کوفته)

basdırma
باسدیرما
مثال(قرار دادن سیب زمینی در خاکستر آتش)

dağlama
داغلاما
مثال(داغ کردن سنگ و انداختن در شیر)

buğlama
بوغلاما(بخار پز)

şişlik
شيشليک(کبابی)

coşma
جوشما(جوشانده)

ovma
اووما
(ورز دادن ، یا خرد کردن نان خشک)

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

بازي: اويون Oyun-
بازيچه: اويونجاقOyuncaq-
بازيكن (ورزشي): اويونچوOyunçu-
بازيگر (هنرپيشه): اوينامانOynaman-
بافرهنگ: اكينجليƏkincli-
بالانس: دنگهDəngə-
بايگاني: ساخلانجSaxlanc-
بخشنامه: گنه‌لگهGənəlgə-
بدعت: قوندارتي Qondartı-
بدعتگزار: قوندارتانQondartan- ، قونداران Qondaran-
بدوي: ايلكه‌لİlkəl-
برنامه: اؤنده‌مÖndəm- (توغرول آتاباي)
برهان: ديلده‌كDildək-
بستني: دوندورماDondurma-
بعثت: ديرچه‌ليشDirçəliş- ، ديرچه‌ليمDirçəlim-
بلي: ائوئتEvet- ، هنHən-، هه‌يهHəyə-
بليط: گيريتGirit-
بنياد: قورومQurum-
بنيادگرا: كؤكده‌نچيKökdənçi-
بنيادگرائي: كؤكده‌نچيليكKökdənçilik-
بنيادي: قورومسالQurumsal-
بنيانگذار: قوروجوQurucu-
به روز كردن: يئنيرتمه‌كYenirtmək-
به روزشدن: يئنيرتيلمه‌كYenirtilmək-
بودجه: گئچينگهGeçingə-
بي اشتها: كؤسه‌كسيزKösəksiz-
بي اشتهائي: كؤسه‌كسيزليكKösəksizlik-
بي امضا: ايزباسيسيزİzbasısız –
بي دين: بوته‌مسيز Bütemsiz-
بي ديني: بوته‌مسيزليكBütəmsizlik-
بي فرهنگ: اكينجسيزƏkincsiz-
بيكار ماندن: بوشقونماقBoşqunmaq-
بيكار: بوشقونBoşqun-
بيگانه انگاشتن: يادلاماقYadlamaq- ، ياديقماقYadıqmaq- ، ياديرقاماقYadırqamaq-
بيگانه شدگي: يادلاشيمYadlaşım- ، يادلاشماYadlaşma-
بيگانه شدن: يادلاشماقYadlaşmaq- ، ياديقماق Yadıqmaq-
بيگانه شمردن: ياديرقاماقYadırqamaq- ، ياديرقالاماقYadırqalamaq
بيگانه كردن: يادلاشديرماقYadlaşdırmaq-
بيگانه: يادYad- ، ياديرقيYadırqı-
بيمه: قورونجQorunc-
بين المللي: اولوسلارآراسيUluslararası-
پادگان: ساخلاوSaxlav-
پارچه: تيكهTikə-
پاره وقت (شخص): تيكه‌لچيTikəlçi-
پاره وقت (كار): تيكه‌ل ايشTikəliş-

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

آللاتما

آللاتماخ!

آللاتدی


آلداتما Aldatma = فریب دادن

آلداتماق Aldatmaq =فریب دادن

آلداتدین Aldatdın =فریب دادی



—---------------------------



آنناماق
آننا


آنلاماق Anlamaq = درک کردن

آنلا Anla =بفهم


—---------------------------

آتتیل

آتیل Atıl =بپر



—---------------------------


دوزت

دوزلت Düzəlt = درست کن


—---------------------------

قارات
قارالت = qaralt= سیاه کن


—---------------------------


قوپات

قوپارت = qopart= بکن
—---------------------------


چیخات،چیخالت!
چیخارت = çıxart= بیرون بیاور
—---------------------------

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

آبارتماقAbartmaq : اغراق كردن
آتااركيلAtaәrkil : پدرسالار
آچيAçı : زاويه
آديلAdıl : ضمير
آراجArac : وسيله
آراجيليقAracılıq : وساطت
آراليقسيزAralıqsız : بدون انقطاع، پيوسته
آرخاداشArxadaş : دوست، رفيقه
آردArd : پشت
آريتلانماقArıtlanmaq : پاكسازي شدن
آرينماArınma : خلوص
آشاغيلاماقAşağılamaq : تحقير كردن
آشيريAşırı : افراطي
آلانAlan : عرصه
آلقيشلاماقAlqışlamaq : تحسين كردن
آلقيلاييشAlqılayış : ادراك
آليشماقAlışmaq : عادت كردن
آٚلينتيAlıntı : اقتباس
آماجAmac : هدف
آنجاقAncaq : اما
آنلاتيلماقAnlatılmaq : افاده شدن
آنلاتيمAnlatım : افاده
آنلاقAnlaq : ادراك
آنلامAnlam : معني
آنلامليAnlamlı : معنيدار
آنلاييشAnlayış : ذهنيت
آيريجاAyrıca : جداگانه
آيريمAyrım : جدائي، افتراق
آيريمچيليقAyrımçılıq : تبعيض
آيرينتيAyrıntı : جزئيات
اريلӘril : مذكر
اكӘk : علاوه
اكسيكӘksik : كم
اكينجӘkinc : فرهنگ
الي آچيقӘli açıq : سخي، جوانمرد
اؤته‌كÖtәk : تاريخ
اؤته‌كيله‌شديرمه‌كÖtәkilә� �dirmәk : غير خودي كردن
اوجالتماقUcaltmaq : ارج گذاشتن، متعالي دانستن
اوخولOxul : مدرسه
اورتاچاغOrtaçağ : قرون وسطي
اورتاقلاشاOrtaqlaşa : با مشاركت هم
اورتالOrtal : رسانه
اورونÜrün : محصول
اؤزگوÖzgü : خاص
اؤزگورله‌شمه‌كÖzgürlәşmәk : آزاد شدن
اؤزه‌لليكÖzәllik : خصوصيت
اوسUs : عقل، هوش
اوستونÜstün : برتر
اوغراماقUğramaq : مواجه شدن