بهار بندگی { ویژه ماه مبارک رمضان )

[╬✿╬ سوگند ╬✿╬]

جلسه 26: خرافات

110. امروزه مشاهده می‌گردد وقتی گوسفندی و یا حیوانی را قربانی می‌کنند از خون نجس آن حیوان به ماشین و یا درب منزل خود جهت اینکه چشم نخورد می‌زنند و یا اینکه در روز تاسوعا و یا عاشورا از خون حیوان ذبح شده به پیشانی افراد عزادار می‌زنند این کارها چه حکمی دارد؟
ج. چنین عملی مستند شرعی ندارد.
111. آیا ترویج و انجام مراسم خرافی و بدون مبنای علمی و عقلی و دینی نظیر چهارشنبه سوری و سیزده بدر و تبلیغ افکار و اوهام پوسیده قرون جاهلیت مجاز است؟
ج. اگر بقصد ترویج آداب مرده و غیر اسلامی و جبهه گیری در مقابل هویت اسلامی باشد حرام است.
112. نظر شما در مورد عطسه کردن چیست؟ آیا باید صبر نمود؟ به چه مقدار؟
ج. در مورد سؤال صبرکردن لازم نیست.
113. گرفتن فال حافظ و اعتقاد به صحّت آن آیا وجه شرعی دارد؟
ج. اعتقاد به صحّت آن وجه شرعی ندارد.
114. نظر جنابعالی در مورد چهارشنبه سوری چیست؟ اگر بیشتر مردم دوست داشته باشند و عرفاً اشکالی نداشته باشد- در این جا چطور است؟
ج. از مراسم بعضی از ایرانیان قدیم است و چون تشبه به آتش پرستان است مذموم است و برای شخص مسلمان عمل لغوی است و سزاوار است آن را
ترک کند هرچند دوست داشته باشد.

[╬✿╬ سوگند ╬✿╬]

جلسه 27: دروغ

115. آیا می‌شود برای مزاح و شوخی، دروغ گفت؟
ج. اگر شنونده می‌داند که گوینده شوخی می‌کند حرام نیست ولی اگر طرف مطلب را جدّی تلقی می‌کند جایز نیست. مع ذلک در روایت است که (لا یجد المؤمن طعم الایمان حتی یترک الکذب جدّه و هزله)
116. دروغ مصلحتی چه حکمی دارد؟
ج. دروغ مصلحتی به معنایی که نزد مردم رایج است و در واقع دروغ منفعتی است، حرام است. موارد جواز دروغ در اسلام مشخص است؛ از جمله آن‌هاوجود مصلحت اهم، مثل حفظ جان مؤمن یا رفع نزاع بین دو مسلمان می‌باشد.
117. توریه چیست؟ آیا توریه مطلقاً جایز است یا توریه‌ای که مانع مفسده‌ای شود فقط جایز است توریه‌ای که بدون مفسده و بدون مصلحت و یا توریه‌ای که مفسده دار باشد حرام است؟
ج. توریه آن است که انسان از جمله‌ای معنائی را قصد کند که در واقع صحیح است ولی شنونده به ملاحظه ظاهر و متفاهم عرفی جمله، چیز دیگری بفهمد مثلًا کسی دقّ الباب می‌کند و از شخصی که درب را باز می‌کند سؤال می‌کند فلانی در منزل است و آن شخص که نمی خواهد بگوید بلی در منزل است جواب می‌دهد خیر اینجا نیست و قصد می‌کند که در اینجایی که من ایستاده‌ام نیست و سؤال کننده چنین می‌فهمد که در منزل نیست و توریه مفسده‌دار جایز نیست.

[╬✿╬ سوگند ╬✿╬]

جلسه 28: غیبت

118. غیبت کردن در مسائلی که اگر درباره آن صحبت نشود؛ حل
نمی‌شود، چگونه است؛ مثلًا درباره استادی که خوب درس نمی‌دهد؟
ج. بیان نقاط ضعف استادان نزد مسؤولان به عنوان گزارش اشکال ندارد. و بطور کلی در مواردی که مصلحت غیبت، اهم از مفسده آن باشد غیبت حرام نیست.
119 اگر در اتوبوس نشسته باشیم و دو نفر مشغول غیبت باشند و ما بشنویم، آیا گناهی مرتکب شده‌ایم؟
ج. چنانچه به غیبت گوش ندهید و بدون اختیار صدای آن‌ها به گوش شما برسد، اشکال ندارد.
120. تقلید کردن از کارهای دیگران اعم از اعمال ورفتار دیگران وصدا چه حکمی دارد؟
بهار بندگی، ص: 61
ج. اگر راضی نباشد جایز نیست.
121. اگر کسی بگوید مثلًا مردم فلان شهر آدم‌های بدی هستند یا کسبه فلان شهر مردم را اذیت می‌کنند آیا جایز است یا نه؟ اگر منظورش از این قول بعض مردم آن شهر باشد چه؟
ج. اگر تعبیر مذکور، ظهور داشته باشد در اینکه همه اهل آن شهر چنین هستند یا توهین به اهل آن شهر باشد محل اشکال است.

[╬✿╬ سوگند ╬✿╬]

جلسه 29: وظیفه معلّم و دانش‌آموز

122. تقلب چه حکمی دارد؟
ج. تقلب نوعی خیانت است و جایز نیست؛ و خیانت در مسائل علمی، از سایر موارد، زشت‌تراست و در شأن مسلمان نیست.
123. در بعضی از مدارس از معلّمین می‌خواهند (نظر به اینکه این مدارس پولی است نه مجانی) که حتماً دانش آموز را نمره قبولی بدهند و رد نکنند، آیا جایز است برای او نمره قبولی بدهد و ایضاً
دانش آموز هدیه می‌آورد و البته انتظار دارد آیا قبول هدیه‌اش جائز است؟
ج. در فرض سؤال اگر دانش آموز استحقاق آن نمره را با توجه به رتبه تحصیلیش نداشته باشد نمره قبولی دادن محل اشکال است و همچنین اگر دادن هدیه در دادن نمره قبولی مؤثر باشد بطوری که اگر آن هدیه داده نمی‌شد معلّم نمره قبولی را بر حسب رتبه تحصیلی نمی‌داد گرفتن آن جایز نیست.

[╬✿╬ سوگند ╬✿╬]

جلسه 30: خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها

124. از غذاهایی که غیر مسلمان- کتابی یا غیرکتابی- درست می‌کند اعم از برنج و غیر برنج و گوشت و غیر گوشت جایز است که از آنها بخوریم یا خیر؟
ج. اگر غذا با دست و یا عضو دیگر غیر مسلمان ملاقات کرده باشد خوردن
بهار بندگی، ص: 62
آن جایز نیست و همچنین اگر با گوشت غیر مذّکی درست شده باشد.
125. بین گروهی مردم بخصوص افرادی که در زمینه شکار حیوانات دخالتی دارند شایع است که گوشت خرگوش و نوعی جوجه تیغی که علفخوار است و جثه بزرگی دارد و گویا شکنبه هم دارد مکروه است و می‌توان گوشت این جانوران را خورد. تقاضا می‌نمایم حکم شرعی این مسأله را بیان بفرمایید.
ج. گوشت خرگوش و جوجه تیغی هر نوع که باشند حرام است.
126. آیا فروش گوشت کوسه‌ماهی جایز است و حلال می‌باشد یا خیر؟
ج. کوسه حرام گوشت است و اگر گوشت آن منافع محللّه‌ای داشته باشد فروش آن بمنظور صرف در آن منافع اشکال ندارد.
127. خوردن نوشابه‌های خارجی از نظر شرعی چه حکمی دارند آیا شرعاً حرام است یا حلال؟
ج. اگر یقین به نجاست آنها نداشته باشید مانعی ندارد البته سزاوار است که
مسلمین از محصولات کفّار که ضرورتی در مصرف آن ندارند اجتناب نمایند.
128. آیا استفاده کشمش در داخل غذا که در بعضی موارد باید آن را سرخ یا در بعضی مواقع در داخل غذاهای دیگر در آب جوش قرار می‌گیرد جایز است؟
ج. کشمش، با جوش آمدن و سرخ کردن نجس نمی‌شود و خوردن آن نیز اشکال ندارد.
بهار بندگی، ص: 63