...................) Anotates (.................
1) درخت بلند خرما.
2) اشاره به روایات وارده در تفسیر و تأویل آیاتی از سوره الرحمن: مرج البحرین یلتقیان (19) بینهما برزخ لایبغیان (20) فبأی ءالاء ربکما تکذبان (21) یخرج منها اللؤلؤ و المرجان (22).
3) فیروز آبادی در قاموس اللغة این نامها را شبر (حسن) و شبیر (حسین) و مشبر (محسن) خوانده است.
4) این وصلت آسمانی سه محصول دیگر نیز داشت، دو دختر باکرامت به نامهای زینب کبری (ام کلثوم) و زینب صغری (ام کلثوم صغری) و یک پسر نامولود یعنی محسن که در جریان حمله به خانه علی علیه السلام، از مادر سقط شد.
5) استحباب عقیقه برای طفل از نشانه های اهمیت و ارزش فرزند در خانواده است و سبب نوعی بیمه شدن طفل می باشد. در تأکید استحباب آن همین بس که در روایت است اگر کسی به بزرگسالی هم رسید و برای او عقیقه نکرده بودند برای خود عقیقه برای
6) علت یادنشدن نام اهل بیت و جانشینان بر حق پیامبر در قرآن کریم چند چیز است: اولاً برخی آیات گر چه نزولش درباره آنان است ولی معنایش منحصر به آنان نیست چرا که شیوه بیان قرآن کلی گویی است تا مردم را به سوی فضاسل سوق دهد و نپندارند که فضایل منحصر در عده ای انگشت شمار است بلکه هر کس می تواند بدان مقامات دست یابد، گرچه عملاً این تکامل به تحقق نپیوسته و مصداق دیگری نیافته باشد. ثانیاً اگر صریحاً نام برده می شدند، منافقانی که دشمن سرسخت اسلام بودند و در کمین ضربه زدن به پیکره اسلام لحظه شماری می کردند بی شک دست به تحریفئ می زدند و بر سر قرآن همان بلایی را می آوردند که امتهای سابق بر سر کتابهای آسمانی خود آوردند، و نمونه آن را نیز مشاهده می کنیم که چون نتوانستند دست به تحریف لفظی قرآن بزنند تحریف معنوی کردند و معانی آیات را جابجا نمودند.
ثانیاً ذکر نام اهل بیت در قرآن سازگار با روش قرآن که از آیات محکم متشابه استفاده می کند تا بیماردلان شناخته شوند، نبود و شبهه ای در حقانیت این خاندان برای آنان باقی نمی نهاد، در نتیجه آزمونی که می بایست برای امت اسلامی فرا می آمد محقق نمی گشت و صف پیروان خالص پیامبر صلی الله علیه و آله از بیماردلان سست ایمان و منافقان جدا نمی شد، حال آنکه بنای خداوند آزمون امتها است از این رو اهل بیت پیامبر را هم به وصف معرفی کرد تا در بیان حق کوتاهی نشده باشد، و هم نام نبرد تا علل فوق پیش نیاید، و لذا می بینیم که نه از اهل بیت و سایر مؤمنان نام برده شد و نه از منافقان و کافران. تنها از ابولهب نام برده شد آن هم به خاطر آنکه وی عموی پیامبر بود، ذکر نام وی در قرآن دلیل صداقت و بی کم و کاست بیان نموده و در راه خدا ملاحظه خویشان خود را نمی کرده است.
7) مقره: فتلقی آدم من ربه کلمات فتاب علیه....
8) روضه کافی / 305، بحارالانوا 11 /174، 187،192. الدرالمنثور 1/. 147
9) شوری
10) اکثر تفاسیر و کتابهای حدیث فریقین روایات آن را آورده اند.
11) آل عمران: فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا و ابناءکم و نساءنا و نساءکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله علی الکاذبین (61).
12) مصادر آن در مکاتیب الرسول / 180 و 181 و امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام ترجمه نگارنده / 285 - 314 و نیز تفاسیر قرآن ذیل آیه، تاریخ یعقوبی 20/82، بحارالانوار 21/276- 355.
13) احزاب: انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل بیت و یطهرکم تطهیراً(33).
14) برای توضیح بیشتر حدیث کساء به قلم نگارنده نشر همین مرکز.
15) منظور از قیام، قیام به شمشیر است والا همه امامان قائمند و هیچ کدام قاعد نیستند. و قابل توجه است با اینکه این مطلب درباره همه امامان علیه السلام صادق است، پیامبر آن را درباره این دو امام فرمود، زیرا اختلاف بیشبر درباره روش این دو بزرگوار است.
16) مکاتیب الرسول صلی الله علیه و آله 1/273.
17) ترجمه مقاتل الطالبیین / 43.
18) از معجزات حضرتش آن که: سالی در راه حج که قدمهای مبارکش ورم کرد به همراهان خود فرمود: در فلان منزل شخصی سیاهی از راه می رسد که با او داروی درد پای ما هست، آن را از وی خریداری کنید. گفتند:در سر راه ما منزلی نیست که کسی چنین دارویی داشته باشد. اتفاقاً در میان راه با مرد سیاهی برخورد کردند و دارو نیز همراه او بود. امام خواست قیمت آن را بپردازد، او نپذیرفت و تقاضا کرد امام در حق او دعا کند که خداوند فرزند پسری دوستدار اهل بیت به او عنایت نماید؛ زیرا همسرش باردار بود.
امام فرمود: به منزل بازگرد که خداوند چنین فرزندی به تو عطا کرده است آن گاه آن داور را به پای مبارک مالید و ورم آن فرو نشست.
19) کافی 1/461.
20) وقعة صفین؟ / 114.
21) -
22) تحف العقول / 234.
23) ابوامامه گوید: روزی پیامبر صلی الله علیه و آله عصازنان بر ما وارد شد و ما به احترام او برخاستیم، فرمود:این کار را از عجم ها نیاموزید که به احترام هم از جا برمی خیزند!انس می گوید: با اینکه پیامبر محبوبترین کس نزد مردم بود با این حال به احترام او برنمی خاستند زیرا می دانستند این کار را خوش ندارد.
24) بی شک حضور مروان در تشییع جنازه جنبه سیاسی داشت و او از سوی عایشه مأمور بود که مانع دفن امام در حرم مطهر پیامبر صلی الله علیه و آله شود، ولی در عین حال شکوه و عظمت امام او را واداشته بود که زیر جنازه را بگیرد.
25) بخش اتهامات.
26) تحف العقول 228، بحارالانوار 78 / 101، حلیة الابرار 1/500- 518.
27) زیرا صید حیوانات خشکی در حال احرام ممنوع است و کفاره دارد.
28) اشاره به آیه 78 و 79 از سوره انبیاء: و داود و سلیمن اذ یحکمان فی الحرث اذ نفشت فیه غنم القوم و کنا لحکمهم شاهدین (78) ف ف ه م ن آ س ل ی م ن و کلاً ءاتینا حکماً و علماً و سخرنا مع داود الجبال یسبحن والطیرو کنا فعلین (79).
29) مراد از نوشته شدن بر بال ملخ نوشتن تکوینی است، یعنی مأموریت ملخ این است.
30) ازدواجهای مکرر و طلاق دادن زنان.
31) تاریخ عرب / 246 به نقل ما از کتاب در مکتب کریم اهل بیت
32) علی و فرزندانش علیه السلام
33) علی و فرزندانش، به نقل ما از کتاب در مکتب کریم اهل بیت علیه السلام
34) برای اطلاع بیشتر لسان المیزان 4/253 و معجم الادباء 14/124.
35) ابن کثیر در البدایة 11/319 و ابن حجر در لسان المیزان 5/300 و ابن جوزی در المنتظم 7/190 و ابن اثیر در لباب الانساب 4/174.
نقل قول
