از مدینه تا نینوا

[ملکوت* گامی تارهایی *]

از مدینه تا نینوا


پیشگفتار

قیام حضرت حسین بن علی علیه السلام در برابر حکومت اموی از مقاطع حساس و زیبای تاریخ اسلام است.
با استقرار حکومت معاویه بن ابی سفیان که خلافت یعنی حکومت رهبر دینی برگزیده مسلمانان را به حکومت سلطنتی تبدیل نمود و با تجدید جلال و شکوه دربار امپراطوریهای روم و ایران به حکمرانی بر مردم پرداخت بدون این که خود را موظف به پاسخگویی به آنان بداند، سنت پیامبر (ص) دستخوش یک دگرگونی بنیادی گردید.
تا معاویه زنده بود امید می رفت که با پایان حکومت وی کار به مسیر صحیح خود که خلافت یا امامت بود باز گردد و آب رفته به جوی باز آید لیکن با نصب یزید به جانشینی بمثابه سلطان موروثی مطلق العنان، آن امید بر باد رفت و بزرگان جامعه مسلمین خود را در برابر موقعیت جدیدی یافتند که با آموزشهای پیغمبر اسلام هیچگونه سازگاری نداشت.
بر این تضاد بنیادین مشکل دیگری نیز مزید گشته بود و آن خصوصیات فردی و شخصیت یزید بود. او که در دربار معاویه بشیوه سلطنتی پرورش یافته بود رفتار و کرداری متمایز از بزرگان جامعه اسلامی داشت و با ارتکاب اعمالی که عرف دنیای اسلام نمی پسندید آشکارا آموزه های دین نوپا را به سخریه گرفته کمر بر انهدام تعلیمات الهی و سنت پیامبر (ص) بسته بود. بدین جهت بود که مسلمانان دیندار و هوشیار و بزرگان جامعه اسلامی رفتار این شخصیت متجاهر به فسق را بر نمی یافتند تا چه رسد که او را به عنوان سلطان مسلمین بپذیرید.
یزید در آغاز حکمرانی خود برای بیعت گرفتن از شیوخ و بزرگان اقدام کرد و به حیله، تجیب، ارعاب، قتل و جنگ دست یازید. او داعیه داران خلافت و نیز مخالفان حکومت خود را یک به یک کنار زد و نابود کرد و در این راه هیچ کاری را فرو نگذاشت.
یکی از بزرگان متشخص حجاز و جهان اسلام که از هر جهت مورد توجه مردم و بزرگان شهرها و قبایل بود و کسب موافقت یا خاموش کردن او اهمیت اساسی از نظر دربار یزید داشت، حسین پسر علی علیهماالسلام بود. او که بر دوش پیامبر اسلام (ص) بزرگ شده و در رکاب پدرش شیر خدا علی علیه السلام برای اسلام کوشیده بود و به دانش و تقوی و اطلاع از سنت و نبوی و آگاهی از وقایع سیاسی و تاریخی امت اسلام از آغاز وحی تا آن زمان بر همه بزرگان و شیوخ و سران و سرداران پیشی و برتری داشت امانتدار اسرار وحی، شاهد دانای وقایع پس از رحلت رسول الله (ص)، مشاور امام حسین علیه السلام در کشاکش با معاویه و عاقبت صلح با او، پیشوای صالحان، شاخص اهل بیت رسول خدا، ولی الله و امام و مقتدای اهل سداد و بنده خالص خدای بزرگ بود.
او کتاب علی علیه السلام را در اختیار و شمشیر علی علیه السلام را در کف داشت و مسؤول ترین خلایق در قبال سرنوشت دین محمد (ص) بود. او نمی توانست در حالی که هنوز شصت سال از هجرت جدش حضرت محمد مصطفی (ص) نگذشته بود، شاهد بهم ریختن پایه مسلمانی و استقرار سلطنت مطلقه موروثی در خانواده بدنام ترین و بی دین ترین افراد، و جایگزینی تاج و تخت امپراطوری بجای کرسی پیامبر و منبر علی و مسجد خلفای راشدین باشد.
امام، تسلیم و سکوت را جایز نمی دید؛ چاره دور شدن از مرکز حکومت اموی و حجاز و شام و استقرار در نقطه ای دورتر و تلاش برای حفظ ریشه اسلام و برافروختن چراغی بود تا راه را بر امت رعب گرفته و غفلت زده روشن سازد و کار را به اساس وحی و سنت پیامبر باز آورد. مبارزه منفی، یا تبلیغ، یا تشکیل حکومت دینی و قیام بر سلطان جائر فاسق، راههای چاره کار بود.
امام علیه السلام حج خود را بملاحظاتی ناتمام گذاشته رو به سوی کوفه که بزرگان آن شهر او را دعوت کرده قول همکاری و همراهی داده بودند نهاد. این نخستین گام آشکار امام برای سرپیچی از فرمان بیعت خواهی یزید و قیام در برابر حکومت غاصب اموی و احیانا تشکیل حکومت بود.
ماموران یزید راه را بر امام گرفته به وی تکلیف کردند با یزید بیعت نماید و یا جنگ را بپذیرد. امام بیعت را نپذیرفت، راه را بر امام بسته امکان حرکت به سمت کوفه را از او سلب کردند.
امام و یارانش در قتالی نابرابر، شهادت با افتخار را برگزیده و بر سر دفاع از احکام خدایی و سنت پیامبر تن و جان و خان و مان فدیه نمودند.
انتخاب جنگ مردانه و شهادت در راه آرمان الهی بوسیله گروهی اندک شمار در برابر لشکر خونخوار و حکومتی فاسد و خونریز و حیله گر، انتخابی آگاهانه، هوشیارانه، بنیادگرا، آموزش دهنده و ماندگار است. این انتخاب در هرگام و در هر لحظه پر از درس و تعلیم است. بیانات امام علیه السلام در صحنه های گوناگون جنگ کربلا و برخوردهای وی با لشکر دشمن و رفتار وی با یاران و خاندانش، همه تلقین درس مردانگی، ادب جنگ، مروت، دلاوری، بزرگی و خداپرستی است.
این انتخاب ملکوتی آنچنان عظیم و شکوهمند است که این واقعه را خودبخود در حوزه حماسه و اسطوره قرار داده است و بدین جهت است که گفته شد قیام امام حسین حساسترین و در عین حال زیباترین مقطع تاریخ اسلام است.
اما بعد دیگری نیز در این واقعه قابل دریافت است و جنبه قدسی رفتار ولی الله است. بنا به روایات، تقدیر شهادت در راه خدا تقدیری است که رسول الله اعظم (ص) و دختر و داماد و نیز نوه محبوب او حسین علیه السلام عالمانه و آگاهانه انتخاب کرده اند سالها پیش از آن که این واقعه نقاب از رخ بگشاید. آنان با روحی شعله ور از پرتو آفتاب عشق به جبروت جمال الهی و سرمست از هر آن چه رضای دوست در آن است، تن و جان و دودمان یکسره نثار خاک آستان محبوب پسندیدند و شکر گزار بر این پسند و اختیار، مدرسه عشق را در کویر نینوا برپای، خواستند. از این دیدگاه واقعه کربلا، قیام امام حسین، و صبر او بر آن همه بیداد و نامردمی، شکوفایی غنچه عشقی بود که ولی خدا در دل می پرورید.
دست برداشتن از همه شیرینیها و بهره وریهای زندگانی دنیا، فدا نمودن عزیزترین و محبوب ترین دارایی های انسانی، رفتن به جنگ حکومتی غاصب، مزور، بی دین، فاسد و جنایتکار، و در همه حال سعی در هدایت و اصلاح قلوب و یاد خدا حتی در سخت ترین لحظه های پایانی حیات، همه شعله های عشقی آتشناک به آن پروردگار مهربان است که حسین را راضی و گوش به فرمان می پسندد و خود خریدار جانهای گرونده و بندگان پرستنده است.
چنین است که حسین علیه السلام با دلی روشن از دانش امامت و اقتدار ولی اللهی در تصرف بر کائنات و مقدارت آسمانی و با پایی در خاک این جهانی، همچون انسانی پاک و البته پاکیزه از فرودستیهای خاکیان، پای در مسلخ عشق نهاد در حالی که خرقه تعلقات مکانی را از تن جان بدر آورده بود که فرمودند: موزه از پای درآور که در سرزمین پاک گام نهاده ای
او اسماعیل بنی هاشم است که به فرمان رب سر در قربانگاه عشق می بازد قتیلاً من القفأ. او موسای حجاز است که با پروردگارش در گفتگوست: خدای من به خوشنودی تو خوشنود هستم، جز ترا نمی پرستم.
او عیسای زهرای پاک است که قرآن می خواند.
تا جهان باقی است عشق حسین به ذات پاک پروردگار جانها و جهانها، ایمان او به ملکوت خدای بزرگ، عقیده او به عدالت، حق، وحی و دین محمد خاتم الانبیاء (ص) پایمردی او در پای آرمان، و سرکشی در برابر ناپاکی و بیدادگری و هرزه گری و بی ایمانی، سرمشق جانهای بیدار و دلهای جستوگر و قلبهای مشتاق خواهد بود. تا جهان باقی است در هر آیت که خوانده شود، در هر اذان که طنین افکند، در هر نماز که برپای گردد، در هر دل که به سوی معبود جمیل بخشاینده پر گیرد، عطر حسین، یاد حسین و نام حسین به گوش هوش خواهد رسید.
نام حسین معبد بندگی خدا، نام حسین مظهر زیبایی روح پرستنده، نام حسین پرچم آزادی است. عشق به خدا و فرمان او در ایمان و عمل حسین زیباترین نمونه را یافته است.
کتابی که در دست دارید بازگویی غمنامه حماسه عشق به خدا و آرمان خدایی حسین علیه السلام است. نویسنده، امام حسین (علیه السلام) را عاشقی پاک باخته می بیند که دلاورانه بر ناچیزی حکمرانان دنیای حقیر لبخند می زند و مرگ در راه آرمان را دنباله رسالت جدش حضرت رسول خاتم (ص) و ولایت پدرش علی ولی الله می داند تا شجره طیبه اسلام محمد (ص) همچنان ریشه در خاک و شاخه بر آسمان افشاند.
نویسنده محترم کمال سعی امام حسین (علیه السلام) را در تحصیل خوشنودی پروردگار شنوا و بینا ترسیم می کند؛ در هنگامه ای که خون حقیقت در مسلخ دنیا پرستی، مظلومانه بر خاک می ریزد.
بدور از تحلیلهای تاریخ نویسان، بر کنار از نظریه پردازی فیلسوفان، بی اعتنا به طمطراق علمی اندیشان یا علمی انگاران، هر کس که بخواهد در رثای مظلومیت حق در برابر باطل بگرید، گو این کتاب برگیرد.
سلام بر حسین که نماز را ساخت و تشنه و مظلوم کشته شد.
سید حسین نقیبی (موسوی مراغی)
تهران - مرداد ماه 1378 شمسی