مرحله اول:
این مرحله از لحاظ تاریخی تقریباً - به جز چند مورد - از ابتدای تسلط خلفا بر منصب حکومت پس از پیامبر صلی الله علیه و آله تا اوایل دوران غیبت کبری در قرن چهارم هجری طول کشید.
مرحله دوم:
تشیع در این مرحله در صحنه سیاست حضوری جدی داشته و دولتهای انقلابی شیعی زمینه را برای تبلیغ اعتقادی و سیاسی تشیع فراهم نمودند و از اواخر قرن سوم آغاز، و در قرن چهارم و پنجم این مرحله تداوم داشت، ولی یک نظام سیاسی شیعی استوار و پایدار در این برهه نمی بینیم.
پس از این دوره، دوره فروپاشی دولت های انقلابی در برابر تهاجم مغول ها به جهان اسلام و ظهور مجدد تشیع نه به عنوان یک نظام سیاسی، بلکه به عنوان یک مذهب مورد قبول برخی حاکمان مغول در ایران بوده است.
مرحله سوم:
و آن مرحله ای است که تشیع به عنوان یک مذهب رسمی در چارچوب یک نظام سیاسی مورد قبول در جهان و در صحنه بین المللی مطرح شد و با استمرار حکومت های مختلف که همگی تشیع را به عنوان یک اصل مسلم و حیاتی برای قدرت خود می دیدند، همواره به عنوان یک نظام سیاسی در طول 5 قرن (از قرن 19 تا 14) و تاکنون حضور جدی در جهان داشته است.