۱۲: سیستم عامل جهت راه اندازی پردازشگر
ایران توسط ۲ مرکز انشگاهی و ۲ مرکز تحقیقاتی طی ۱۰ سال گذشته سعی کرده است که سیستم عامل ملی مبتنی بر هسته لینوکس درست کند. این سیستم عامل ها در واقع فقط یک رابط کاربری هستند و سیستم عامل اصلی لینوکس است. متاسفانه پروژه ها دست آورد مناسبی نداشتند به طوری که مردم یا دولت ترغیب به استفاده از آن شود البته خیلی هم بد نیستند من خودم از آنها استفاده کرده ام و می شود گفت قابل استفاده هستند ولی به هر حال ایران هیچ تجربه ای در ساخت هسته سیستم عامل ندارد (حتی در حد سیستم عامل موبایل های نوکیا معروف به سیمبیان). مشکل استفاده از سیستم عامل های موجود در قابلیت قابل نفوذ بودن و ناپایداری آنها است. گفته میشود که، همه سازندگان تسلیحات امکانی را در تولیدات خود قرار میدهند که درصورتی که این تسلیحات بر ضد خودشان بکار گرفته شود بتوانند آنها را از کار بیندازند. اما اینکه یک هواپیمای تولید داخل را بتوان با آلوده کردن سیستم عامل از کار انداخت خیلی فاجعه بزرگی است
جمع بندی: با توجه به تجربه ناموفق ایران در ساخت هسته سیستم عامل و زمان بر بردن این پروسه تا وقتی که اشکالات آن برطرف شود امکان تولید هسته سیستم عامل ملی وجود ندارد. باید با پذیرفتن ریسک هک شدن هواپیما از سیستم عامل لینوکس که پایدار تر است استفاده شود.
۱۳: سیستم نرم افزاری نمایش اطلاعات دریافت شده و پردازش شده و نمایشگر های مربوطهبا توجه به اینکه از سیستم عامل لینوکس استفاده می شود میتوان از کارت گرافیکی های معمولی جهت نمایش اطلاعات روی صفحات نمایشگر استفاده کرد.
ولی مشکل اینجاست که تولید نمایشگرهای نظامی با نمایشگر های معمولی بسیار متفاوت است حتی روسیه نیز از نمایشگر های فرانسوی در جنگنده های جدید استفاده می کند. در خصوص نمایشگر جنگنده باید دانست که، به هیچ هنوان از یک نمایشکر غیر نظامی نمی توان اسستفاده کرد زیرا با اندکی جنگ الکترونیک نمایشگر های غیر نظامی غیر قابل استفاده هستند. حتی شاید امواج راداری خود هواپیما یا هواپیماهای مشابه باعث از کار افتادن نمایشگر باشد. با در نظر داشتن این نکته که تمام اطلاعات سنسور های داخلی و ناوبری همچنین اطلاعات رهگیری و سیستمهای هشدار روی این نمایشگرها نشان داده می شود، اگر در شرایط جنگی این نمایشگرها از کار بیوفتد احتمالا خلبان چاره ای جز بیرون پریدن از هواپیما برای حفظ جان خود ندارد.
با توجه به عدم دسترسی به این نمایشگرها، تنها چاره استفاده از نمایشگرهای عقربه ای است.
نمایشگرهای عقربه ای نیز گرچه تکنولوژی کمتری دارند ولی در زمینه دقت، مانند ساعتهای سوئیسی کار می کنند.
خوشبختانه گرچه ایران نمی تواند فنرهای مورد نیاز را تولید کند ولی خرید آنها از بازار غیر نظامی ممکن است
جمع بندی: برای نمایش اطلاعات باید به سیستمهای عقربه ای اکتفا کرد
۱۴: سیستم موقعیت یابی جهت هدایت هواپیما
امروزه همه ناوگان هوایی دریایی و زمینی برای اطلاع از موقعیت خود به سیستمهای جی.پی.اس آمریکایی ویا معادل روسی یا چینی آن وابسته هستند. متاسفانه ایران چنین سیستمی ندارد و امکان راه اندازی آن نیز در آینده نزدیک و میان مدت وجود ندارد. سیستمهای جی.پی.اس از ۲ فرکانس مختلف استفاده می کنند، یکی برای استفاده غیر نظامی و دیگری برای سیستمهای نظامی. در هنگام جنگ، سیستمهای غیر نظامی به صورت عمدی دچار خطا می شوند در حالی که سیستمهای نظامی دقت خود را حفظ می کنند تا به حال کیتهای جی.پی.اس نظامی هر دستگاه از سوی سازنده آن تامین شده است چرا که هر کدام کد شناسایی مخصوص دارد و حتی نمی توان جی.پی.اس نظامی تانک را به صورت یک پارچه با سایر سیستمهای ناوبری و هدایت موشکی، روی هواپیما نصب کرد چرا که باید سایر سیستم ها کد مورد نظر جی.پی.اس را بتوانند شناسایی کنند. جنگنده بدون سیستم ناوبری جنگنده کاملی نیست و استفاده از سیتمهای ژیروسکوپ سه محوری و هدایت اینرسی با توجه با مانورهای مختلف هواپیما و ابتدایی بودن آنها برای جنگنده نسل ۴ و تولید در ۱۰ سال آینده عاقلانه نیست.
جمع بندی: امکان استفاده از سیستم موقعیت یاب ماهواره ای بومی وجود ندارد یا باید از داشتن سیستم موقعیت یاب صرفنظر کنیم، یا از سیستم جی.پی.اس غیر نظامی با پذیرفتن خطای عمدی در شرایط حساس استفاده کنیم یا از سیستم روسی استفاده کنیم که با مفهوم جنگنده بومی مغایرت دارد.
۱۵: نرم افزار کنترل دیجیتال هواپیما (پرواز با سیم)
این سیستم به استانداردی در تمام هواپیما تبدیل شده است به صورتی که تمام هواپیماهای غربی نسل ۴ مجهز به این سیستم هستند ولی هواپیماهای شرقی قدیمی مانند میگ۲۹ از این سیستم بی بهره اند. این سیستم از آنالیز اطلاعات سنسورهای مختلف هواپیما در هزاران پرواز قبلی که توسط سیستم های ذخیره اطلاعات ثبت و ضبط شده اند برای برنامه ریزی شرایط مختلف استفاده می کند تا فرامین خلبان را اصلاح کند به طوری که هواپیما دارای پایداری کافی باشد. برای ایران که به این اطلاعات پرواز دسترسی ندارد امکان تهیه نرم افزار قبل از تولید نمونه اولیه هواپیما وجود ندارد. این نرم افزار برای هواپیماهای نسل ۴ اولیه شامل تقریبا شامل یک میلیون خط برنامه نویسی است و برای هواپیماهای اف۳۵ بیش از ۸ میلیون خط که مدت زمان زیادی لازم دارد تا نوشته شود.
جمع بندی: استفاده از سیستم پرواز با سیم برای ایران که به اطلاعات سنسورهای پروازدسترسی ندارد غیر ممکن است.
برای استفاده از آن باید نمونه اولیه ساخته شود و ساعت های پرواز طولانی در شرایط مختلف را تجربه کند تا نهایتا بتوان این سیستم را برای ان تعبیه کرد ویا اینکه از این سیستم صرفنظر کرد.
۱۶: موتور هواپیما
یکی از پیچیده ترین قطعات هواپیما از تمامی جهات از جمله متالوژی، فرم دهی، دقت مورد نیاز ساخت قطعات و سیستمهای نرم افزاری کنترل (چیزی شبیه برد انژکتور ماشین) ، موتور هواپیما است. در اولین قدم، ساخت موتوری مانند موتور اف۱۶ که یکی از قوی ترین موتورهای جت جنگنده است کاری است محال و غیر ضروری اما باید حداقل هواپیما را به دو موتور مانند موتور های اف۱۴ مجهز کرد که تکنولوژی قدیمی تری دارد. در بهترین حالت ایران موتوری در حد اف۵ را تا به حال ساخته است. در این مورد نیز شک و شبهه های زیادی است مبنی بر اینکه فقط شکل آن عوض شده و تمام قطعات داخلی آن را از موتورهای دیگر باز کرده اند تشخیص این موضوع به عهده خواننده است. موتور اف۵ تقریبا ۴۰۰۰ پوند بدون پس سوز و ۴۸۵۰ پوند با پس سوز رانش تولید می کند. با فرض اینکه وزن هواپیما را بتوانیم در حد اف۱۶ نگهداریم باید ۲ موتور با قدرت ۷۳۰۰ بدون پس سوز و ۱۱۹۰۰ با پس سوز تولید کنیم که جای یک موتور اف۱۶ را بگیرد. بهینه سازی مصرف سوخت را هم در نظر نمی گیریم همینکه نیروی لازم را تولید کند کافی است. با در نظر گرفتن اینکه بعد از ۲۵ سال تلاش برای ساخت موتور جت، به این جایگاه رسیده ایم، حداقل ۱۰ سال دیگر لازم است تا موتور جت با ۲ برابر قدرت تهیه کنیم.
جمع بندی: با تکنولوژی ساخت موتور فعلی، برای تولید هواپیما یا باید از ۴ موتور بجای ۱ موتور اف۱۶ ای استفاده کنیم که غیر منطقی است. یا اینکه به سرعت کمتر از ۱ ماخ رضایت بدهیم. در صورت دستیابی به قدرت مناسب طی سالهای آینده میتوان به استفاده از موتور داخلی امید داشت.
تحلیل شرایط:
الف) برای ساخت جنگنده ملی نسل ۴ چه مواردی باید فراهم شود:
- دسترسی به مواد خام از قبیل تیتانیوم به مقدار کافی را فراهم کنیم
- برای ساخت هواپیما باید زیر ساختها تولید انواع آلیاژ آلومینیومی، فولادی، استیل و تیتانیومی را فراهم کنیم.
- دستگاههای فرم دهی قطعات را تولید کنیم
- تکنولوژی و دستگاههای لازم برای ساخت شیشه کابین را بدست بیاوریم
- تکنولوژی جوش مواد ناهمگون را بدست بیاورم
- الیاف کربن پر مقاومت و رزین های لازم را تولید کنیم.
- تاسیسات لازم جهت تولید روغن هیدرولیک راه اندازی کنیم
- خط تولید دقیق برای ساخت انواع مختلف پیچ و پرچ از آلیاژهای گوناگون راه اندازی کنیم.
- خط تولید لاستیک هواپیما، سرامیک جهت لنت ترمز و رنگ جهت هواپیما راه اندازی کنیم
- با پذیرفتن ریسک زیاد از پی.ال.سی های ساخت شرکتهای دیگر، پردازنده، سیستم ذخیره اطلاعات، سیستم عامل و جی.پی.اس غیر نظامی جهت کارهای نرم افزاری استفاده کنیم و کد نویسی استفاده کنیم.
ب) بودجه و زمان لازم چقدر است:
تخمین بودجه جهت ساخت زیرساختهای صنعتی بسیار مشکل و از تخصص همگان با توجه به گوناگونی آنها خارج است ولی به هر حال باید با پذیرفتن مقداری خطا، اعدادی را برای آن در نظر گرفت. حدس خوشبینانه من:
- ۴۰ میلیارد دلار و ۲۰ سال زمان برای زیر ساخت های صنعتی و تولید مواد و دستگاههای لازم.
- ۵ میلیارد دلار جهت را ه اندازی خط تولید.
- ۱۰ میلیارد هزینه تحقیق و توسعه و ۵ سال زمان تا ساخت ۱۰ فروند نمونه ازمایشی.
- ۵ میلیارد دلار بودجه و ۵ سال زمان تا ساخت ۱۰۰ فروند اول.
ج) با فرض اینکه مواد و دستگاههای لازم را از بازار سیاه تهیه کنیم و لازم نباشد پول و زمان صرف زیرساختهای صنعتی کنیم، با توان امروز چه نوع جنگنده ای ساخته خواهد شد.
- با توجه به قدرت موتور، سرعت کمتر از ۱ ماخ (شاید تا ۱۰ سال آینده که زمان تحقیق و توسعه است به سرعت معادل اف۱۶ برسد)
- هدایت بدون سیم ندارد
- نمایشگرها عقربه ای هستند
- سیستم ناوبری مطمئن ندارد
- به دلیل استفاده از پی.ال.سی خارجی، سیستم عامل عمومی، سیستم ذخیره اطلاعات غیر نظامی، قابل نفوذ است.
با این فرضیات بعد از ۱۰ سال با صرف ۲۰ میلیارد دلار دارای ۱۰۰ فروند هواپیما، ضعیف تر از هواپیماهای ۴۰ سال پیش آمریکایی خواهیم بود که بسیار شبیه هواپیماهای نسل ۳ است. قیمت ساخت هر هواپیما تقریبا ۲۰۰ میلیون دلار خواهد بود. آیا تولید با این کیفیت و قیمت منطقی است؟ آیا ۱۰ سال آینده یک هواپیما با این مشخصات ارزش رزمی دارد؟
د) تا ۱۰ سال آینده باید چکار کرد:
- آیا باید همچنان با اف۵ و اف۱۴ با عمر بیش از ۴۰ سال و تعدادی هواپیمای روسی قدیمی از مرزهای کشور دفاع کرد؟
- اگر این بودجه ۲۰ میلیاردی برای تولید هواپیما را داریم چرا ظرف ۱۰ سال آینده بجای ۱۰۰ فروند هواپیما با تکنولوژی قدیمی، ۱۵۰ فروند میگ۳۵ و ۲۰۰ فروند سوخو۳۵ جدید نخریم که بتوان روی توان دفاع هوایی کشور تا ۳۰ سال آینده حساب کرد؟
نتیجه گیری نهایی:
۱: تولید هواپیمای کاملا بومی بدون دسترسی به بازار آزاد غیر ممکن است. زیرا باید زیر ساختاهای صنعتی بسیار پر هزینه ای ایجاد کرد که هر کدام به سالها تحقیق و توسعه جهت ساخت محصول مناسب نیاز مند هستند. حتی روسیه مقداری از قطعات را از کشورهای دیگر تامین می کند.
۲: درصورت دسترسی به بازار آزاد جهت تهیه مواد خام، امکان تولید هواپیمایی با مشخصات فنی مابین اف۵ و اف۱۶ در ۱۰ سال آینده وجود دارد ولی تولید کامل یک جنگنده در تیراژ پایین صرفه اقتصادی ندارد. با توجه به اینکه هزینه های تحقیق و توسعه بسیار زیاد است باید با تیراژ کافی همراه باشد تا تولید هر فروند جنگنده از لحاظ قیمت قابل رقابت باشد. با توجه به شرایط فعلی ایران به حدود ۲۷۰ تا ۴۵۰ جنگنده طی ۳۰ سال نیاز دارد، بنابراین باید بازار صادراتی برای محصول وجود داشته باشد که تولید هواپیمایی با مشخصات اف۱۶ ای متقاضی چندانی در ۲۰ سال آینده نخواهد داشت.
نمونه بسیار خوب درخصوص کمبود تعداد فروش، هواپیمای رافائل است. در ابتدا قرار بود یوروفایتر برای کل کشورهای اروپایی به عنوان جنگنده استاندارد طراحی شود ولی فرانسه به جهت نیاز متفاوت و سوئد به جهت قیمت آن تصمیم به ساخت جنگنده مجزا گرفتند. کل هواپیماهای جنگی میراژ موجود در سرویس فرانسه در حدود ۲۰۰ فروند بود که باید با رافائل جایگزین میشد اکنون ۱۰۰ فروند جایگزین شده و سوئد نیز تقریبا ۲۰۰ هواپیمای در سرویس دارد که همگی با جاس۳۹ جایگزین شده اند. لذا جنگنده رافائل با قیمت نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار و جاس۳۹ با قیمت نزدیک به ۷۰ میلیون دلار تولید شده ولی مشتریان کافی ندارد. امروزه بیشتر خریداران ثروتمند اروپایی که میتوانند چنین قیمتی را برای یک جنگنده پرداخت کنند، یوروفایتر را که به نوعی در تولید آن نقش دارند برگزیده اند و تا پایان سال ۲۰۱۵ بیش از ۴۶۰ فروند از آن ساخته شده است.