فصد یا رگ زدن
گفتیم که عده ای تصور می کنند که مقصود از حجامت گرفتن خون و به منظور کم کردن فشار آن بوده است در صورتی که چنین نیست. حجامت نوعی درمان بود که شباهت زیادی به طب سوزنی امروز داشت با این فرق که با رعایت اصول بهداشت انجام می شد. برای جلوگیری از فشار و غلظت خون در گذشته عمل فصد یا رگ زدن توصیه می شد و آن نیز به انواع و اقسام در روی وریدهای مختلف بدن صورت می گرفت.
زالو انداختن نیز نوعی خونگیری بود که بوسیله انداختن زالو بر محلهایی که خون فاسد جمع شده بود می انداختند و دستورات مخصوصی داشت که شرح آن مفصل است. باری، فصد، حجامت و زالو انداختن در نقاط مختلف بدن نوعی معالجه بود که شباهت زیادی به طب سوزنی دارد و همانطور که چینی ها سوزن را در نقاطی از بدن فرو می برند که ظاهراً هیچ ارتباطی با منشا مرض ندارد حجامت نیز در نقاطی از بدن انجام می شد که با محل تکوین بیماری فاصله زیادی داشت.
چینی ها برای معالجه سر درد سوزن را در انگشت شست دست فرو می برند برای معالجه کلیه ها سوزن ها را در شانه داخل می نمایند برای معالجه زکام سوزن را در ناحیه کبد فرو می نمایند و همانطور که گفتیم تاکنون ششصد نقطه در بدن کشف کرده اند که برای معالجه بیماریهای گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. این ششصد نقطه به دوازده سیستم خاص دسته بندی شده و بوسیله یک نصف النهار فرضی بهم متصل می شوند، هر نصف النهار یا مجموعه نقاط به یکی از اعضای اصلی بدن مربوط می شود مثل قلب، کبد، ریه ها، کلیه ها و غیره، نصف النهار قلب از روی قلب شروع می شود و بعد از گذشتن از بازوها به انگشت های کوچک در دست خاتمه پیدا می کند، دردهای سخت و ذات الریه را مربوط به این نصف النهار می دانند.
علاوه بر حجامت و مشت و مال که شباهت زیادی به طب سوزنی دارند پزشکان سنتی ایران و طب عوام بسیاری از امراض را با نیش زنبور که نوعی سوزن زدن است معالجه می کردند و من در اینجا بی مناسبت نمی دانم که یکی دیگر از خاطرات ایام جوانی خود را برای شما شرح دهم البته این موضوع یک داستان واقعی است و به طب سنتی ایران ارتباطی ندارد.
تقریباً پنجاه سال قبل در جنوب تهران مکتب خانه های متعددی وجود داشت که معلم یکی از آنها مبتلا به پا درد شدید شبیه روماتیسم مزمن بود، یک روز یک شاگرد شرور که از این معلم دلخوش نبود پاکتی را جلوی لانه زنبور گرفت و تعداد زیادی زنبور را در آن جمع کرده به مکتب می آورد و چون می بیند معلم مشغول نماز است. موقع را مغتنم شمرده دهانه پاکت را در پاچه ی شلوار او باز می کند و به این ترتیب ده ها زنبور وارد شلوار او شده نیش فراوانی به او می زنند، آقای معلم در اثر این عمل شیطانی یک شاگرد شرور و نفهم مسموم می شود و چند روزی بستری شده به معالجه مسمومیت می پردازد. و پس از یک هفته از بستر بیماری بلند شده مشاهده می کند که دیگر از آن پا درد قدیمی و صعب العلاج اثری نیست. طبق مطالعاتی که شده است زهر زنبور تأثیری در معالجه روماتیسم ندارد و تنها نیش زنبور بیماری ایشان را درمان کرده است.
نقل قول
