هزار و سیصد نکته درباره قرآن

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

مقدمه

قرآن، کتاب نور است.
قرآن، کتاب هدایت است.
قرآن، از طرف خداوند سبحان آمد.
قرآن، بهار دلهاست.
قرآن، درمان جسم و روح است.
قرآن، دارای بهترین داستان هاست.
قرآن، سفره پر برکت الهی است.
قرآن، سرمایه دنیا و آخرت است.
قرآن، همیشه تازه است و کهنه نمی شود.
قرآن، همیشه زنده است.
قرآن، کتاب شفاست.
قرآن، کتاب شفاعت است.
قرآن، ظاهری شگفت انگیز و باطنی عمیق دارد.
قرآن، عین صراط مستقیم است.
قرآن، برای ادب انسان است.
قرآن، عهد الله است.
قرآن، محصول مغز بشر نیست، بلکه سخن الهی است.
قرآن، معیار حق و باطل است.
قرآن، انسان را در دنیا به خدا وصل می کند و در بهشت سبب ارتقاء بهشتیان است.
قرآن، انسان را بهشتی می کند.
قرآن، انسان را ملکوتی می کند.
قرآن، انسان را مثل خود می کند.
قرآن، نردبان معارف است.
قرآن، سبب عروج انسان است.
قرآن، برای تربیت و خودسازی است.
بیایید به قرآن وصل شده، و با خواندن این کتاب الهی و تدبر و اندیشه در آن، از او مدد و نیرو بگیریم.
بیایید قرآن را سرلوحه زندگی خود قرار داده و آداب آن را رعایت کنیم.
بیایید تا هم حق ظاهری قرآن و هم حق باطنی آن را ادا کرده و در هنگام تلاوت قرآن، مقید به اصول زیر باشیم:
1 - عشق به اهل بیت، 2 - رفتن به سوی قرآن با چشم، دل و دهان پاک، 3 - داشتن با وضو، 4 - نشستن رو به قبله، 5 - با ادب روبروی قرآن نشستن، 6 - تفکر و تدبر داشتن، 7 - آراستگی به اخلاق حسنه، 8 - داشتن خضوع، تذلل و گریه، 9 - خواندن معنا و تفسیر، 10 - عمل کردن به آیات الهی، 11 - ایمان داشتن به آیات الهی، 12 - اصلاح ظاهر و باطن.
عزیزان بیایید غافل از طبیب جسم و جانمان نشده، و با تمام وجود به قرآن و عترت اهل بیت متمسک شویم تا دنیا و آخرت خود را آباد کنیم. امیدواریم به جایی برسیم در هر منزلی یک دوره تفسیر قرآن باشد تا همه به حقایق باطنی قرآن برسند تا خانواده و جامعه ما به باطن قرآن برسند. آن موقع همه انسان ها الهی می گردند، انشاء الله.
خداوندا به ما کمک کن تا شرمنده قرآن نشویم.
عباس عزیزی
حوزه علمیه قم
20/6/1387

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

فصل اول : قرآن در کلام بزرگان

بخش اول: قرآن در کلام امام خمینی

1 - این صحیفه نورانیه صورت اسم اعظم است.
2 - خدای تبارک و تعالی به واسطه سعه رحمت بر بندگان، این کتاب شریف را از مقام قرب و قدس خود نازل فرموده.
3 - قرآن و خدا و لشکر خدا همیشه پیروز هستند.
4 - قرآن از بزرگترین مظاهر رحمت مطلقه الهیه است که ما کور و کرها از آن به هیچ وجه استفاده نکردیم و نمی کنیم.
5 - امام با همه اشتغالاتی که داشتند، به انجام مستحبات، به ویژه خواندن قرآن، دعا و نماز اول وقت، اهمیت می دادند.
امام، هر روز، سه تا پنج مرتبه قرآن می خواندند. در ماه مبارک رمضان، سه بار قرآن را ختم می کردند.
6 - یک دفعه که با ایشان در نجف بودیم، چشمشان ناراحت شده بود. دکتر بعد از معاینه چشمشان گفت:
((شما باید چند روز قرآن نخوانید و به چشمتان استراحت بدهید.
امام خندیدند و گفتند:
دکتر! من چشمم را برای قرآن خواندن می خواهم. چه فایده ای دارد که چشم داشته باشم و قرآن نخوانم؟ شما یک کاری بکنید که من بتوانم قرآن بخوانم!
7 - حضرت امام خمینی (ره) در نامه ای عارفانه چنین می نویسد:
پسرم! سوره مبارکه حشر را مطالعه کن که گنجینه هایی از معارف و تربیت در آن است و ارزش دارد که انسان یک عمر در آنها تفکر کند و از آنها به مدد الهی توشه ها بردارد. خصوصاً آیات، اواخر آن از آن جا که می فرماید:
یا ایها الذین آمنوا اتقو الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد واتقو الله خبیر بما تعملون **سوره حشر. نامه حضرت امام خمینی (ره) به فرزند گرامیش مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی در تاریخ 26 تیرماه 63 در کتاب نقطه عطف.***
ای کسانی که ایمان آوردید تقوا پیشه نمایید و باید هر یک از شما منتظر دیدن آن چه از اعمال فرستاده است، باشد. تقوا پیشه کنید و بدانید آن چه انجام می دهید، خداوند بر آن آگاه است.
8 - یکی از نزدیکان امام خمینی می گوید: امام در عین حال که تمام شجاعت ها و بی باکی ها در راه خدا در جانش تبلور پیدا کرده است هیچ گاه از نوافل و مستحبات غافل نمی ماند، و حتی در حال قدم زدن، تسبیح در دست گرفته و ذکر و زیارت می خواند.
امام روزانه چندین نوبت قرآن می خواند با همان صوت ملکوتی... ایشان در هر فرصت مناسبی که پیش می آمد قرآن می خواند و معمولاً بعد از نماز صبح، قبل از نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء و یا در هر فرصت دیگر مقید به این مستحب الهی بودند و ما بارها که در ضمن روز خدمت ایشان می رسیدیم امام را مشغول خواندن قرآن می یافتیم.
9 - قرآن پر است از این آیاتی که این آیات مردم را وادار کرده است و پیغمبر را مأمور کرده است که جنگ کنند با کسانی که متعدی هستند، با ظلم ها جنگ بکنند، یک کتابی است که تحرک آورده است یعنی عربی که در آن وقت در زمانی که وارد شد قرآن کریم، یک مردم متفرق و یک مردمی بودند که با خودشان همان هی ور می رفتند، در بین خودشان یک جنگ و جدالی بود و هیچ فکر امور سیاسی نبودند و همان بین خودشان مثل یک طوایف وحشی بودند در قبل از یک نیم قرن، قبل از یک نیم قرن در حدود سی سال این امپراطوری ها را همین عده عرب کمی که ابتدا دور رسول اکرم بودند و اینها را ساخت پیغمبر اکرم، در یک مدتی کمی دو تا امپراطوری که آن وقت تقریباً تمام دنیا زیر بیرق این امپراطوری ها بوده، یکی امپراطوری ایران بود و یکی هم روم بود، هر دو را اینها فتح کردند.
همچو تحرکی در اینها آورد که از جزیرة العرب راه افتادند آمدند ایران را گرفتند و رفتند روم را گرفتند و رفتند تا اروپا همه جا را تسخیر کردند.
10 - قرآن یک کتاب محرک است، یک کتابی است که این اعرابی که در آن وقت هیچ نمی دانستند، اینها را راه انداخت و امپراطوری های بزرگ را که ظالم بودند، به زمین زدند اینها.
11 - هرکس اسلام را مطالعه کرده باشد، قرآن کریم را مطالعه کرده باشد کافی است که بفهمد اسلام و قرآن کریم تربیت می کند یک جامعه را در همه چیز.
12 - قرآن کریم سعادت همه بشر را بیمه کرده است.
13 - در پناه قرآن بود که اسلام در نیم قرن بر همه امپراطوری ها در آن وقت غلبه کرد و ما، مادامی که در پناه قرآن هستیم بر دشمنان غلبه خواهیم کرد.
14 - قرآن کریم در رأس همه مکاتب و تمام کتب است.
15 - همه تابع قرآن کریم و تابع موازین اسلام و قواعد اسلام هستیم.
16 - قرآن کریم کتابی است که هرکس در زیر بیرق او واقع بشود، در دنیا و آخرت سعید است.
17 - قرآن کریم کتابی که آزادی و استقلال را توصیه کرده است.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

فصل اول : قرآن در کلام بزرگان

بخش دوم: قرآن و مقام معظم رهبری

18 - اقدام آن سیاستمدار انگلیسی در بلند کردن قرآن در مجلس عوام آن کشور و اعلام این که تا قرآن در میان مسلمانان زنده و حضور دارد تسلط بر آنان ممکن نیست.
19 - قرآن، کتاب زندگی است و برترین و ماندگارترین آثار حیات مادی و معنوی را در جوامع مسلمان بر جای می گذارد.
20 - سال ها غفلت مسلمین و مهجور ماندن قرآن سبب شد که دست های تحریف بتوانند به نام دین، هر سخن باطلی را در اذهان جای داده و بدیهی ترین اصل دین خدا را منکر شوند و شرک را جامه ی توحید پوشانده.
21 - با قرآن باید آشنا بشوید. با الهامات و اشاره های قرآن هم باید آشنا بشوید.
22 - قرآن مشعل اسلام و مشعل هدایت است.
23 - آن کسی که با قرآن مأنوس است، قلب و عملش، با آن کسی که با قرآن بی ارتباط است، فرق دارد. آن ملتی که با قرآن ارتباط دارد، با آن ملتی که با قرآن بی ارتباط است، متفاوت است. امروز دشمنان اسلام دارند بینات قرآن را زیر پا می گذارند؛ برای خاطر این که ملت های ما با قرآن بی ارتباطند.
24 - امیرالمؤمنین فرمود: و ما جالس هذا القرآن احد الا قام عنه بزیادة أو نقصان: زیادة فی هدی، أو نقصان من عمی؛ وقتی از کنار قرآن بلند می شوید، چیزی بر شما افزوده شده است، و آن هدایت است؛ و چیزی از شما کم شده است، و آن کوری و جهالت است.
25 - انقلاب آمد و قرآن را با جان مردم آمیخت.
26 - قرآن مایه ی عزت مسلمانان است.
27 - قرآن هم به معنای تلاوت کردن و اعتقاد داشتن فقط نیست.
28 - قرآن مجموعه نظام یک زندگی اجتماعی است.
29 - قرآن دستور العمل یک حیات سعادتمدانه و زندگی توأم با عزت است.
30 - قرآن، خودش را به زبانهای مختلف تعریف می کند؛ از جمله این که می فرماید: ان هذا القران یهدی للتی هی اقوم ؛ یعنی قرآن، انسان را به بهترین راه، بهترین کار، بهترین نظام، بهترین شیوه، بهترین اخلاق و بهترین روشهای عمل فرد و جامعه هدایت می کند.
31 - امروز همه بشر محتاج قرآنند.
32 - ما مسلمانها اگر به قرآن عمل نکنیم، خسارت ما بیشتر از دیگران است؛ چون ما این نسخه و این دستور العمل را داریم.
33 - تجربه تاریخی آن را هم داریم. بشریت در صدر اول به برکت عمل به قرآن، در علم، در اخلاق، در عمل و در پیشرفتهای گوناگون مادی و معنوی، اوج پیدا کرد.
34 - قرآن، همیشه زنده است.
35 - قرآن، نیازهای انسان را مورد توجه قرار می دهد.
36 - قرآن در هر عصری می تواند بهترین نسخه سعادت انسان ها باشد.
37 - این قرآن، کاملترین نسخه ها را در اختیار دارد.
38 - عزیزان من، این به برکت همین یک قدمی است که شما حرکت کردید. همین یک قدمی که با قرآن راه افتادید، شما را عزیز کرده است، شما را زنده کرده است، به شما نشاط داده است و مسؤولین شما را از خودتان قرار داده است. رییس جمهور در دنیا زیاد است - نگاه کنید ببینید - وزرا در دنیا زیادند؛ مثل مسؤولین و دولتمردان این کشور، مثل رئیس جمهور و وزرای این کشور، کجا پیدا می کنید؟! همه ی آنها با مردم، برای مردم، در خدمت مردم، متواضع و بنده ی خدا هستند. اینها به برکت قرآن است. این به برکت اسلام است.
39 - قدم اول برای عمل کامل به قرآن، آشنایی با متن قرآن است. در دوره ی رژیم طاغوت، مردم ما با قرآن آشنا نبودند. کسانی که می توانستند قرآن را از رو بخوانند - آن هم به صورت غلط - محدود بودند. جو آنها و کسانی که در مدارس دوره ی پهلوی رشد پیدا کرده بودند، هیچ با قرآن آشنایی نداشتند. اگر یک وقت پدر و مادر مؤمنی داشتند، آنها را در گوشه یی دوره قرآنی می گذاشتند و خودشان یاد می گرفتند.
40 - مدارس ما در آن روز، حامل مسؤولیت تربیت قرآنی نبود.
41 - قرآن در فضای جامعه، غریب بود. در این شهر تهران بزرگ، دوره های قرآن که چند نفر دور هم می نشستند و استادی به آنها درس می داد - تجوید، یا قرائت - معدود بودند. در شهرهای دیگر هم همین جور بود.
42 - وقتی قرآن وارد جامعه می شود، حضور قرآن، حلاوت خود را به کامها می چشاند.
43 - حمد و شکر می کنیم خدای متعال را که به ما توفیق انس با قرآن را داد.
44 - اگر ملتی بتواند از طریق انس با قرآن، خود را در فضای قرآنی قرار بدهد، در فضای معرفتی قرآن قرار بدهد، خواهد توانست مشکلات خود را بر طرف کند.
45 - مشکل بزرگ مسلمانان دنیا دوری از قرآن است؛ علاج هم برگشت به قرآن است.
46 - قرآن فقط برای تلاوت کردن در کنج و زوایا نیست.
47 - قرآن برای عمل است.
48 - قرآن برای شناخت و معرفت است.
49 - قرآن برای این است که جامعه ی اسلامی که تکلیف خود را بفهمد؛ وظیفه ی خود را بفهمد؛ از حیرت نجات پیدا کند؛ از ظلمات نجات پیدا کند.
50 - جلسه ی قرآن، تلاوت قرآن، صوت قرآن، مقدمه است برای معرفت مفاهیم قرآنی.
51 - عیب بزرگ کار ما اینجاست؛ ما مسلمانها، ما امت اسلامی دم از قرآن می زنیم، اما به قرآن عمل نمی کنیم؛ دم از محبت خدا می زنیم، اما از دین خدا پیروی نمی کنیم.
قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله.
اگر کسی خدا را دوست می دارد، دلیل صدق او تبعیت از پیغمبر است؛ تبعیت از قرآن است.
52 - عزیزان من! ملت ایران به همان اندازه یی که به قرآن نزدیک شده است، به عزت نزدیک شده است؛ به نجات نزدیک شده است؛ به رستگاری نزدیک شده است؛ به نصرت نزدیک شده است.
53 - همه ی ملتهای دنیا راه نجاتشان نزدیکی به اسلام و به قرآن است.
54 - راه نجات فلسطین هم همین است. شما ببینید، پنجاه سال است که یک حکومت غاصب در کشور فلسطین تشکیل شده؛ در طول این مدت مبارزاتی هم انجام گرفته؛ لیکن به نهایت نرسید؛ چرا؟ چون در این مبارزات، دین خدا، ایمان اسلامی، حکم قرآنی ملاک نبود.
55 - امروز ملت فلسطین با نام اسلام مبارزه می کند و این مبارزه در ارکان دشمنی تزلزل ایجاد کرده است. اگر مسلمانها به آنها کمک بکنند - که این وظیفه ی قرآنی همه است.
56 - عزیزان من! جوانان عزیز! تلاوت قرآن یک فضیلت بزرگ است؛ یک ثواب است؛ اما این تلاوت یک وسیله ای است برای معرفت.
57 - این قرآن یک اقیانوس عظیم است؛ هرچه بیشتر جلو بروید، تشنه تر می شوید؛ علاقه مندتر می شوید؛ دل شما روشن تر می شود.
در قرآن باید تدبر کرد. من باز هم از شما جوانها خواهش می کنم که با معانی قرآن انس پیدا کنید؛ ترجمه ی قرآن را بفهمید.
58 - من بارها این را از جوانها خواسته ام؛ خیلی ها هم اقدام کرده اند. قرآن را که هر روز تلاوت می کنید، هرچه تلاوت کردید، ترجمه آن را هم نگاه کنید؛ بگذارید این مفاهیم در ذهن جوان شما حک بشود؛ در آن صورت فرصت تدبر پیدا خواهید کرد.
59 - قرآن و آیین اسلام، به انسان، هم علم می دهد، هم رفاه می دهد، هم عزت می دهد، هم سکینه می دهد؛ هو الذی انزل السکینه فی قلوب المومنین لیزدادوا ایمانا مع ایمانهم ؛ فانزل الله سکینته علی رسوله و علی المومنین و الزمهم کلمه التقوی. علاوه ی بر لذت دنیوی، رفاه مادی و قدرت علمی، سکینه و طمأنینه می دهد و آرامش می بخشد.
60 - اگر بخواهید قرآن در خانه ها، بین بچه ها، بین بزرگها، بین زن و مردها رواج پیدا کند، بایستی قهرمانان قرآنی را احترام کنید. این است که ما به اینها احترام می کنیم. اینها حامل قرآنند، اینها عزیزند. زبان اینها عزیز است، لبها و دلهای اینها عزیز است؛ چون با قرآن مأنوس است. جان ما به قربان قرآن!
61 - اما این جا تمام نمی شود؛ حفظ قرآن، فهمیدن مفاهیم و ترجمه ی کلمه کلمه ی قرآن، برای کسانی که به زبان عربی آشنایی ندارند، لازم است.
62 - وقتی که کلمات قرآن را فهمیدید، آن وقت تدبر لازم است. حتی آن کسی که الفاظ عربی را هم خوب بلد است، اگر تدبر نکند، بهره ی کمی از قرآن خواهد برد.
63 - در قرآن، تدبر لازم است - تدبر، یعنی اندیشیدن در مفاهیم قرآنی - این سخن عمیقی است، این سخن بزرگی است؛ باید در آن تدبر کرد.
64 - بچه هایتان را قرآنی کنید؛ همچنان که هستند. شما جوانان عزیز که دلهای پاک و نورانیتان با قرآن، آشناست، این را قدر بدانید. آن کسانی که این توفیق را پیدا کرده اند که قرآن را حفظ کنند، آن محفوظ خودشان را قدر بدانند؛ خیلی قیمت دارد، خیلی عزیز است. آن وقت با قدر دانستن، آن حرکت ادامه پیدا خواهد کرد و راه به سمت نور سرچشمه ی قرآن، دیگر تمام نخواهد شد. آن وقت امت اسلامی به برکت قرآن، خواهد توانست در جای خودش قرار بگیرد.
65 - برکات قرآن هم در کمال افراد مسلمان و هم در عزت و پیشرفت جامعه آنان، مشهود است. انقلاب اسلامی ایران یکی از برکات قرآن کریم است.
66 - امام با تمسک به قرآن کریم و ملت بزرگ تحت تربیتهای قرآنی، انقلاب عظیم اسلامی را آغاز و به پیش بردند.
67 - قرآن اجازه اطاعت و قبول حکومت طاغوت را نمی دهد.
68 - قرآن مبارزه با ستمگران را تشویق و کشته شدگان در این راه را شهید و زنده می نامد.
69 - قرآن وحدت کلمه بین مسلمان را عامل عزت و موفقیت می داند.
70 - قرآن فراگیری علم و پیشرفت در تمامی جنبه های مادی و معنوی را فریضه می داند.
71 - قرآن مسلمانان را به عفب عمومی، تقوا، پرهیزکاری و دوری از هرگونه فساد و فسق فرا می خواند. اینها برکات قرآن است، جامعه ای که به دعوت قرآن لبیک بگوید به این برکات دست خواهد یافت.
72 - بحمدالله نظام جمهوری اسلامی، نظامی مستحکم است و این استحکام، به برکت اسلام و پیروی از قرآن است.
73 - در فضای زندگی ما باید قرآن حکومت کند و برکات قرآنی موج بزند.
74 - در سایه ی قرآن است که معرفت و بصیرت و شجاعت و اقدام ما معنا پیدا می کند و به سمت هدفهای درست متوجه می شود.
75 - قرآن به مؤمنین می گوید: ای مؤمنین! وقتی خدا و پیامبر خدا شما را به حیات و به زندگی واقعی دعوت می کنند، به ندای آنها پاسخ بدهید. این چه حیاتی است که خدا و پیامبر، ما را به آن دعوت می کنند؟ در یک کلمه، این حیات شایسته ی انسان است.
76 - اسلام و قرآن یگانه ملجأیی است که می تواند ملتها را نجات دهد.
77 - امروز بعد از هزار و چهارصد سال، همه ی آیات قرآن زنده است.
78 - همه ی آیات قرآن با ندای بلند خطاب به ماست. شاید یکی از زنده ترین و برجسته ترین کلمات الهی، همین آیه ی شریفه است: و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا؛ همه با هم به ریسمان الهی چنگ بزنید و متفرق نشوید.
79 - ما مسلمانیم، قرآن در دست ماست و دلهای ما به اسلام و قرآن وابسته است.
80 - مردم ما واقعاً عاشق قرآنند. ما بحمدالله مردمی داریم که نه فقط به تلاوت و ظاهر قرآن توجه دارند، بلکه زندگی خود را بر اساس قرآن شکل داده اند.
81 - من از این که جوانان ما به قرآن شوق و اقبال دارند، خیلی خوشحالم.
82 - ما به عشق قرآن و به برکت قرآن زنده هستیم.
83 - قرآن سخن خداست، پس پسندیده است هر روز در آن بنگری که خدای با تو چه می گوید.
84 - انس با قرآن و تدبر در آن، انسانها را با عمق کلام الهی و گوهرهای این گنجینه بزرگ و راه و راهروی آشنا می سازد.
85 - قرآن دلها را منقلب می کند و آشنایی با مفاهیم و حکمتهای آن دل را زنده می سازد و حیات واقعی می بخشد.
86 -امیرالمومین، وقتی کسی که یکی از گناهان را انجام داده است - دزدی - نزد او آمد؛ حضرت فرمود: چقدر قرآن بلدی؟ آیه ی قرآن خواند.
حضرت گفت قد و هبت یدک بسوره البقره. دست تو را که باید قطع می کردم، به سوره ی بقره بخشیدم؛ برو.
87 - انس با قرآن، معرفت اسلامی را در ذهن ما قویتر و عمیق تر می کند.
88 - بدبختی جوامع اسلامی، به خاطر دوری از قرآن و حقایق و معارف آن است.
89 - انس با قرآن، یعنی قرآن را خواندن و باز خواندن و باز خواندن و در مفاهیم قرآنی تدبر کردن و آنها را فهمیدن. فارسی زبان ها می توانند از ترجمه ی قرآن استفاده کنند و کلمات قرآنی را به طور تقریب بفهمند و مضامین آیات قرآن را دریابند و در آنها فکر و تأمل کنند.
90 - قرآن، کتاب هدایت و کتاب نور است.
91 - آن کسانی که به قرآن مراجعه می کنند و تدبر می کنند و زمینه ی لازم و استعداد لازم را در خود به وجود می آورند، برای این که از معارف قرآن استفاده کنند، آنها می توانند از قرآن بهره ببرند.
92 - شما جوان ها و نوجوان هایی که قرآن را فرا می گیرید، این را بدانید که یک ذخیره ی مادام العمر برای اندیشیدن و فکر کردن را دارید برای خودتان فراهم می کنید؛ این چیز خیلی با ارزشی است.
93 - حضور قرآن در ذهن انسان، نعمت خیلی بزرگی است.
94 - انس با قرآن در دوران کودکی و نوجوانی، تا دوران جوانی، یک نعمت بسیار بزرگ است.
95 - شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی براساس هدایتها و آموزه های قرآن کریم انجام گرفت.
96 - کوتاهی از تعمیق ارزشهای قرآنی به قوت نظام لطمه می زند.
97 - راه امام که همگان ملتزم به پیمودن آن هستند، راه قرآن است.
98 - راه قرآن، راه نظام جمهوری اسلامی است و اهتمام به آن وظیفه مسؤولان و مردم است.
99 - امروز نظام اسلامی و ملت بزرگ ایران، قرآن را بر سر دست دارد و رفتار خود و اداره کشور را بر اساس قرآن تنظیم می کند.
100 - بحمد الله در تاریخ ایران، هیچ روزی مثل این دوران و این عهد نبوده است که اسلام در حاکمیت باشد؛ پرچم قرآن برافراشته باشد؛ عمل به اسلام، ارزش به حساب بیاید و قوانین، متخذ از اسلام و قرآن باشد. ما چه می خواهیم؟ ما بیش از این و بزرگتر از این نعمت، از خدا چه می خواهیم؟ تمام تلاشمان را بایستی مبذول کنیم که این نعمت ارزشمند و بی نظیر و بی سابقه را برای این ملت حفظ کنیم. این، با تلاش مخلصانه ممکن است.
101 - خدا این ملت را می شناخت و خصوصیات این ملت را می دانست که عظیمترین بارها و مسوولیت ها را - که مسوولیت احیای دوباره ی اسلام و زنده کردن قرآن و ارزشهای اسلامی است - بر دوش این ملت گذاشت و بحمدالله این ملت هم موفق شده است.
102 - جمهوری اسلامی، پرچم قرآن و اسلام را بلند کرد.
103 - این جوانانی که الان شما می بینید عاشق قرآنند و زندگیشان در قرآن است، در زمان رژیم شاه کارشان این نبود؛ از قرآن غافل بودند. بنابراین، فاصله ی زیادی را تا این جا پیموده اند. همت ما این است که انشاءالله قرآن حفظ بشود. من هم به این برادران مسؤول سفارش کرده ام که روی این مسأله کار کنند.
104 - ما ملت ایران، از این حقیقت به خود می بالیم که به خاطر خدا و اسلام و قرآن، مورد کینه و عداوت مستکبران و گردنکشان عالم قرار گرفته ایم.
105 - هر رنجی در راه خدا و برای دفاع از ارزشهای اسلامی و قرآن، یک حسنه است.
106 - کشور ما بحمد الله در همه جایش پر از شوق به قرآن است. خدا را شکر می کنیم که جوانان ما، بچه های ما، همه ی ملت ما، سراسر وجودشان شوق به قرآن است و قرائتا، تجویدا، فهما و فقها با قرآن مأنوسند.
107 - در گذشته، این سلاطین و حکام طاغوتی، مردم را از قرآن دور نگهداشته بودند. گاهی کسانی پیدا می شدند و یک کارهای قرآنی می کردند؛ اما خیلی در سطح پایین بود. یادم است که همین آقای شیخ ابوالعینین به مشهد آمد، من تازه از زندان آزاد شده بودم. ایشان در ایوان مقصوره ی مسجد گوهرشاد قرآن تلاوت می کرد. شاید صد نفر آدم نشسته بودند و همین طور مجلس را تماشا می کردند و نمی فهمیدند که قرآن چیست؛ چون رهگذر بودند و دیده بودند که این جا مجلسی است، همان جا هم نشسته بودند! اما اگر حالا شما به همان جا بروید قرآن تلاوت کنید، می بینید که هزاران نفر مردم می ریزند و قرآن را استماع می کنند.
108 - اما این انقلاب، یک انقلاب اسلامی بر اساس قرآن، بر اساس توحید، بر اساس اسلام خالص و ناب، بر اساس وحدت و برادری همه ی مسلمین است.
109 - مسلم است منافع بلند مدت جامعه ی اسلامی، جز در سایه ی اسلام و قرآن، به هیچ نحو دیگر تأمین نخواهد شد.
110 - فقط اسلام و قرآن، می تواند جوامع بشری را به معنای واقعی تأمین کند.
111 - فقط اسلام و قرآن می تواند جوامع بشری را به معنای واقعی تامین کند.
112 - امام (ره) از اول اعلام کرد: جمهوری اسلامی؛ نه یک کلمه کم، نه یک کلمه زیاد. جمهوری اسلامی، همان است که انسان از قرآن می گیرد.
113 - اولین چیزی که این هدیه ی بزرگ را به این ملت اهدا کرده است، همین پرچم با عظمت اسلام و قرآن است.
114 - اسلام عزیز با نورافکن های قوی آیات قرآنی، راه را روشن کرده است.
115 - از راهنمایی اسلام و قرآن، یک لحظه جدا نشوید.
116 - امروز قرآن یک امر مهجور در جامعه ی ما نیست؛ جوانان و نوجوانان با قرآن آشنا می شوند؛ طبقات مردم با قرآن انس می گیرند، ارتباط پیدا می کنند و از معارف قرآن استفاده می کنند.
117 - در منطق اسلام، اداره ی امور مردم و جامعه، با هدایت انوار قرآنی و احکام الهی است.
118 - امروز، مسلمانان عالم حق دارند اسلام و قرآن را گرامی و عزیز بدارند.
119 - امروز فرصتی تاریخی و استثنایی است؛ برای اینکه قرآن در هدایت فکر و عمل انسانها، قدرت و چیرگی خود را نشان دهد.
120 - حضرت امام خمینی، الگو و معرف و ساخته شده قرآن بود. آن چه عمل کرد و فرمود همه برگرفته از قرآن کریم بود.
121 - وفاداری و ماندگاری بر راه امام، یعنی عمل به قرآن کریم.
122 - ما با خدا پیمان بسته ایم راه امام خمینی (اعلی الله قدره) را که راه اسلام و قرآن و راه عزت مسلمین است، دنبال کنیم.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

بخش سوم: قرآن و علامه حسن زاده آملی

123 - بدان ای عزیز که قرآن کریم صورت کتبیه انسان کامل است.
124 - قرآن به راست ترین و درست ترین راه هدایت کننده است.
125 - یعنی قرآن کریم عین صراط مستقیم است.
126 - هرکس که حقیقت قرآن را در خود پیاده کرده است راه مستقیم به سوی هر خیر را پیموده است. و هرکس به هر اندازه که واجد آن است به همان اندازه قرآن و انسان است، و به انسان کامل تقرب جسته است.
127 - قرآن برای ادب و تقویم انسان است.
128 - حقیقت انسان را قرآن نگاه می دارد که به صورت انسان محشور می شود وگرنه از حد خود بدر می رود.
129 - قرآن صراط مستقیم است، و قرآن صورت کتبیه انسان کامل است، پس انسان صراط مستقیم به هر خیر است.
130 - در حدیث است که ان للقرآن ظهرا و بطنا و حدا و مطلعا یعنی قرآن ظاهری دارد و باطنی، و حدی دارد.
131 - ظاهرت باید طاهر باشد تا توانی ظاهر قرآن را مس کنی و باطنت باید پاک باشد تا توانی باطنش را دریابی لا یمسه الا المطهرون.
132 - برادرم خلوت شب را بخصوص در وقت سحر از دست مده. و من اللیل فتهجد به نافله لک عسی ان یبعثک ربک مقاما محمودا. قرآن عهد الله است عهد خدا را فراموش نکنید.
133 - قرآن صورت کتبیه انسان کامل است، و عالم صورت عینیه حقیقت وی.
134 - حضرت باقر فرموده هر وقت من برای شما حدیثی گفتم از من بپرسید این در کجای قرآن است و در آیه شریفه است که فیه تبیان کل شی ء.
135 - قرآن سفره رحمت رحیمیه است که فقط برای انسان گسترده شده است. طعام این سفره غذای انسان است که به ارتزاق آن متخلق به اخلاق ربوبی می گردد، و متصف به صفات ملکوتی می شود و مدینه فاضله تحصیل می کند. و هیچ کس از کنار این سفره بی بهره بر نمی خیزد.
136 - قرآن کریم خود بهترین حجت بر رسالت خاتم انبیاء محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم)است.
137 - امام صادق (علیه السلام) فرمود: خداوند تعالی در قرآن بیانی برای هر چیز نازل فرمود، به طوری که به خدا قسم! چیزی از نیاز بندگان را فرو نگذاشته است، تا بنده ای نتواند بگوید: ای کاش در قرآن ذکر شده بود، جز آن که خدای آن را در قرآن آورده است.
138 - امام باقر (علیه السلام) فرمود: خداوند متعال امت را به هیچ چیز دعوت نفرمود جز آنکه آن را در کتابش نازل و برای رسولش (صلی الله علیه و آله و سلم)بیان فرمود.
139 - در روایات آمده است که قرآن را بطون است و بطون آن را بطون است الی سبعین بطنا تازه این عدد را هم فرمودند.
140 - قرآن حکیم است و آیات او حکمت است و حکمت بهشت است و درجات بهشت به عدد آیات قرآنند و جانی که حکمت اندوخته است شهر بهشت است و ولایت در این شهر است.
141 - قرآن کتاب مقدس و پر ارزشی است که محصول مغز بشر نیست، مجموعه ای از سخن الهی است که در مدت 23 سال به وسیله امین وحی خدا (جبرئیل) بر قلب نازنین پیشوای گرامی اسلام نازل گردید.
142 - قرآن معیار حق و میزان صدق و اصل در معارف است و میزان هر چیزی به حسب آن می باشد؛ پس وقتی که روایتی را قرآن امضا نکند، اگر از کتب اربعه هم باشد، نمی شود آن را اخذ کرد.
143 - جناب رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم)قرآن را به مادبه الله وصف فرمود، یعنی قرآن سفره الهی است، این سفره فقط برای انسان گسترده شد.
144 - انسان شاگرد مکتبی است که کتاب او قرآن است و معلم او صاحب قرآن.
145 - جناب وصی حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) به فرزندش ابن حنفیه وصیت می کند و می فرماید: فرزندم، قرآن عهد خداست، مبادا شب و روز بر تو بگذرد و به این عهد الهی سری نزنی و از عهد الله غافل بمانی. قرآن عهد الله است و از این عهد الله غافل مباش.
146 - بر هر مسلمان واجب است که هر روز در عهد او بنگرد هر چند در پنجاه آیه. لااقل شب و روزی پنجاه آیه را با نظر و تدبر قرائت کند.
147 - در ذیل حدیث فرمود: فرزندم، بدان که درجات بهشت بر عدد آیات قرآن است، و چون روز قیامت شود به قاری قرآن گفته می شود بخوان و بالا برو، در بهشت.
148 - درجات بهشت به عدد آیات قرآنست. و قرآن حکیم است، پس بهشت است و آیات او حکمت اند، پس بهشت اند، پس درجات بهشت به عدد آیات قرآنند. حال هرکس صحیفه وجود خود را مطالعه کند و ببیند تا چه پایه بهشت است.
149 - خداوند سبحان فرمود: انه لقرآن کریم، فی کتاب مکنون، لا یمسه الا المطهرون **سوره واقعه، آیه 80.*** نفرمود الا العالمون. چه کسی می تواند قرآن در کتاب مکنون را مس کند؟ آن کس که مطهر باشد.
150 - یس و القرآن الحکیم، قرآن حکیم است، ریشه دار است، محکم است، از کوهها محکم تر و از کهکشانها بزرگتر و استوارتر است، کلام الله، قائم به حق است، پس جانی که شهر علم شده است آن جان بهشت است.
151 - قرآن نردبان معارف است، هرکس از این دستور الهی، از این منطق وحی، از این مأدبه الله، به هر اندازه بهره برده است و درجات قرآن شده است، به همان اندازه انسان است و به همان اندازه بهشتی؛ بلکه بهشت است، در روز قیامت به او می گویند: اقرأ و ارق.
152 - قرآن به انسان ادب یاد می دهد.
153 - دستور العمل انسان ساز و سرچشمه حیات انسانی قرآن است.
154 - قرآن صراط مستقیم است، ولایت صراط مستقیم است، آیات قرآن پله ها و درجات عروج انسان به سوی جمال مطلق و جلال مطلق اند.
155 - خداوند تعالی، قرآن را برای ادب و تقویم خلق نازل فرموده است.
پس ای برادران با صفا! بر سر سفره خدا بشینید که در آن چیزی است که نفسها بدان مایلند و چشمها از دیدنش لذت می برند.
156 - قرآن کریم که عصاره حقائق بی کران جهان هستی است بر انسان کاملی که مخاطب به الم نشرح لک صدرک است به طور نزول دفعی و یکبارگی نازل شده است.
157 - فرمود: قرآن را همانگونه که نازل شده است قرائت کنید و سخن ما را همان طور که گفته ایم، روایت کنید و خداوند را به حالتی که محتاج و نیازمند اویید بخوانید.
158 - حفص گفت از امام هفتم شنیدم به مردی می گفت: آیا بقای در دنیا را دوست داری؟ آن مرد گفت: آری. امام فرمود: برای چه؟ گفت: برای قرائت قل هو الله احد. امام پس از ساعتی سکوت از آن مرد، فرمود: ای حفص، هرکس از اولیاء و شیعیان ما بمیرد و قرآن را نیکو نداند، در قبرش قرآن را بدو تعلیم می نمایند تا خداوند درجه او را به علم قرآن بالا ببرد؛ چه اینکه درجات بهشت بر قدر آیات قرآن است. به او می گویند بخوان قرآن را و بالا برو. پس می خواند و بالا می رود.
159 - یونس بن عمار گفت: امام صادق (علیه السلام) فرمود: دیوانها در روز قیامت سه اند: یکی دیوانی که در او نعمتهاست، دیگر دیوانی که در آن حسنات است، پس دیوان نعمتها و حسنات را در مقابل یکدیگر قرار می دهند که دیوان نعم تمام حسنات را فرا می گیرد و در خود فرو می برد، و دیوان سیئات می ماند. پس فرزند مومن آدم برای حساب خوانده می شود. آنگاه قرآن در فراروی او در نیکوترین صورتی پیش می آید و می گوید: ای رب من، من قرآنم و این بنده مومن توست که خود را به تلاوت من رنج می داد، و شب را در مدتی دراز به ترتیل در قرائت من می گذرانید، و درگاه تهجد (شب نمازی و شب زنده داری) از چشمان او اشک جاری می شد؛ پس او را خشنود گردان چنانکه مرا خشنود گردانید. امام فرمود: در آنگاه خداوند عزیز جبار می فرماید بنده من یمینت را (دست راستت را) بازکن، پس آن را از رضوان خدای عزیز جبار پر می کند؛ و شمال او را (دست چپ او را) از رحمت خدا پر می کند. سپس به او گفته می شود این بهشت بر تو مباح است، بخوان (قرآن را) و بالا برو؛ پس چون آیه ای را قرائت کرد، درجه ای بالا می رود.
160 - رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: قرآن را فرا بگیرید که قرآن در روز قیامت نزد صاحبش، یعنی کسی که آن را یاد گرفته و بدان کار بسته، در چهره جوانی نیکو روی رنگ برگشته می آید، پس بدو گوید: من بودم آنکه شبت را بیدار می داشتم، و روزهایت را تشنه می داشتم، و آب دهانت را خشک می داشتم، و اشکت را روان می داشتم، هر کجا باشی من با توام، هر بازرگانی در پی بازرگانی خود است، و من امروز برای تو در پی بازرگانی و سوداگری ام، مژده دریاب که کرامتی از خدای - عزوجل - برایت خواهد بود. پس تاجی آورند و بر سرش نهند و امان به دست راست او عطا شود و جاودانی در بهشتها به دست چپ او. و به دو حله خلعت پوشانده شود؛ سپس بدو گفته شود بخوان قرآن را و بالا برو؛ پس هر بار که آیتی را قرائت کرد درجه ای بالا رود؛ و پدر و مادرش اگر مومن باشند به دو حله خلعت پوشانده شوند. پس از آن بدانان گویند این پاداش شما که به فرزند خود قرآن تعلیم داده اید.
161 - در قیامت به قاری قرآن می گویند: اقرا و ارق؛ یعنی بخوان و بالا برو، به هر مرتبه و مرحله قرآن که رسیدی توقف نکن، بخوان و بالاتر برو، که خبرهایی است، در هیچ مقام قرآن توقف نکن و نگو که به قله شامخ معرفت آن رسیدم.
162 - امام صادق (علیه السلام) فرمود: قرآن را با لحن عرب، بدون غلط قرائت کنید، زیرا که قرآن عربی است.
163 - از حفص از امام هفتم باب الحوائج الی الله روایت کرده است که امام (علیه السلام) به حفص فرمود: ای حفص هرکس از اولیا و شیعه ما بمیرد و قرآن را خوب یاد نداشته باشد، در قبرش بدو تعلیم می دهند تا خداوند درجات او را بالا برد چه این که درجات جنت بر قدر آیات قرآن است، به او گفته می شود بخوان و بالا برو، پس می خواند و بالا می رود. این قبر همین حفره ای از ارض نیست، این حفره قشری و ظلی و نمودی از قبرهای انسان است.
164 - هرکس در وقت خواب سوبار - یعنی 66 بار - کریمه آیه الکرسی را تلاوت کند منشأ حصول سیر در عالم رویا می شود و قد ادعی غیر واحد انه مجرب.
165 - امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: آیات قرآنی بعضی دیگرند، زبان بعضی دیگرند.
166 - یعقوب احمر گفت: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم که دین زیادی بر عهده دارم، و این سبب شد که قرآن از من سلب شد و آن را از دست داده ام. امام فرمود: قرآن، قرآن؛ همانا که آیه و سوره ای از آن در قیامت می آید که هزار درجه در بهشت صعود می نماید و می گوید اگر مرا حفظ می نمودی ترا بدینجا می رساندم.
167 - زهری گفت از امام سجاد (علیه السلام) شنیدم که می فرمود: آیات قرآن خزینه ها هستند پس هر خزینه را گشوده ای سزاوار است که در آن نظر کنی.
168 - در قیامت به قاری قرآن می گویند: اقرا و ارق؛ یعنی بخوان و بالا برو، به هر مرتبه و مرحله قرآن که رسیدی توقف نکن، بخوان و بالاتر برو، که خبرهایی است، در هیچ مقام قرآن توقف نکن و نگو که به قله شامخ معرفت آن رسیدم.
169 - امام صادق (علیه السلام) فرمود: قرآن را با لحن عرب، بدون غلط قرائت کنید، زیرا که قرآن عربی است.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

فصل دوم: اوصاف قرآن

بخش اول: منزلت و اهمیت قرآن


170 - تجلیل از نام خدا

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمود:
هرکس کاغذی را که بسم الله الرحمن الرحیم روی آن نوشته شده است به خاطر تجلیل از خدا و نام مقدسش از زمین بلند کند تا پایمال نشود، نزد خدا در زمره صدیقان به حساب می آید و از گناهان پدر و مادرش کاسته می شود هر چند مشرک باشند.

171 - تصدیق کننده

و هذا کتاب انزلناه مبارک مصدق الذی بین یدیه **انعام / 92.***.
و این خجسته کتابی است که ما آن را فرو فرستادیم، (و) کتابهایی را که پیش از آن آمده تصدیق می کند.

172 - برتری قرآن

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): فضل القرآن علی سائر الکلام کفضل الله علی خلقه.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: برتری قرآن بر دیگر سخنان، همچون برتری خدا بر خلق خود است.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

173 - بالاترین ثروت دنیا

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند: کسی که معارف قرآن را دریافته، شایسته نیست که گمان کند که کسی چیزی بالاتر و والاتر از او دارد؛ زیرا اگر کسی تمام ثروت دنیا را به دست آورد، باز هم قرآن از آن بالاتر و برتر است.


174 - گرامی داشت قرآن

خداوند در روز قیامت خواهد فرمود: به عزت و جلال خودم سوگند که هرکه تو را گرامی داشته او را گرامی خواهم داشت، و اهانت خواهم کرد به کسانی که به تو اهانت کرده اند.

175 - حرمت قرآن شریف

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: قرآن شریف از هر چیزی بجز خدا برتر است، هرکس به قرآن احترام گذارد محققا خدا را احترام کرده و هرکه قرآن را احترام نکند حرمت خدا را سبک شمرده است و حرمت قرآن بر خداوند مانند حرمت پدر به پسرش می باشد.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

176 - تجلیل از قرآن

کسی که از قرآن تجلیل کند از خدا تجلیل کرده و کسی که قرآن را تجلیل نکند، به حریم خدا اهانت کرده است.


177 - سرور کلام

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) یا علی! سید الکلام القرآن.
ای علی! سرور کلام، قرآن است.

178 - بزرگترین و برترین چیز

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمود: به هرکس که خدا قرآن کریم را بخشد و او اعتقاد کند که به کسی چیزی برتر از قرآن داده شده محققا چیز بزرگی را کوچک و کوچکی را بزرگ شمرده است.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

179 - لزوم احترام به قرآن

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم): هرگز کسی از شما مسجد را مسجدک نخواند؛ زیرا آن خانه ای است که خداوند در آن یاد می شود. و هرگز کسی از شما قرآنک نگوید؛ زیرا کتاب خدا، بزرگ تر از آن است که به کوچکی یاد شود. نیز کسی مرد را مردک و زن را زنک نخواند.

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

180 - تاثیرات آیات قرآن بر حاکم ظالم

مردی از دنیا رفت که قبل از مردن، کسی را وصی خود و سرپرست فرزندان خود قرار داده بود. یکی از حاکمان ظالم نزد وصی آن مرد پیغام فرستاد که شنیده ام فلانی مرده و هزار تومان (پول آن روز) از او باقی مانده است، دویست تومان آن را به من قرض بده.
وصی آن مرد کیسه پر از سکه محتوی دویست تومان به دامن یتیم گذاشت و نامه ای نوشت و در آن نامه این آیه را نوشت و نزد آن حاکم ظالم فرستاد:
ان الذین یاکلون اموال الیتامی ظلما انما یاکلون فی بطونهم نارا**سوره نساء، آیه 10.***
کسانی که اموال یتیمان را از روی ظلم و ستم می خورند در حقیقت آنها در شکم خود آتش فرو می برند و به زودی به دوزخ در آتش فروزان قهر حق خواهند افتاد.
آن حاکم ظالم وقتی که نامه را خواند و آیه فوق را نیز مطالعه کرد از تهدید خداوند هراسناک شده و اشک از چشمانش جاری گشت. از کودک یتیم پرسید: آیا به مکتب می روی؟ گفت: آری. پرسید: درس قرآن می خوانی؟ گفت: آری. پرسید: قرآن را حفظ می کنی؟ گفت: آری. گفت: یکی از آیاتی را که حفظ کرده ای بخوان. کودک یتیم گفت:
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم و لا تقربوا مال الیتیم الا بالتی هی احسن **سوره اسراء، آیه 34.***.
یعنی: نزدیک مال یتیم نشوید جز در مواردی که به صلاح یتیم باشد.
حاکم ظالم باز تحت تاثیر قرار گرفت و بی اختیار گریست و بعد گفت: برخلاف فرمان خدا کاری انجام نمی دهم. کیسه پول را برنداشت و لباس و جایزه ای به کودک داد و برای وصی هم خلعتی فرستاد.