غيبت به معنی عدم وجود و فقدان نيست؛
بلکه امام غائب صلوات الله علیه در بین مردم هستند؛
اما کسی ایشان را نمیشناسد؛ کما این که در روایات چنین آمده است:
قال أبو عبد الله عليه السلام إن في صاحب هذا الامر سنن من الأنبياء عليهم السلام...
وأما سنة من يوسف فالستر يجعل الله بينه وبين الخلق حجابا يرونه ولا يعرفونه
كمال الدين وتمام النعمة - الشيخ الصدوق - ص 350 و 351
امام صادق عليه السلام فرمود: در صاحب اين امر سنتهايي از پيامبران است …
و سنتي كه از يوسف عليه السلام دارد، مستور بودن است،
خداوند بين او و مردم حجابي قرار ميدهد؛ به طوري كه او را ميبينند ولي نميشناسند.
حضرت در شرايط غيبت نيز همانند شرايط حضور از حوادث جامعه آگاه است و نسبت به كليه امور اشراف كامل دارد
و تا جايي كه با فلسفه غيبت منافات نداشته باشد به اذن الهي به رتق و فتق امور مي پردازد
و این هیچ منافاتی با امامت ایشان ندارد؛
کما این که بسیاری از انبیاء هم این غیبت را داشتهاند، در حالی که مقام نبوت خود را هم دارا بودند:
1. حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام زمانی که به کوه طور رفتند و در میان قوم خود نبودند.
2. حضرت یونس علی نبینا و آله و علیه السلام زمانی که در شکم ماهی بودند.
3. خضر نبی که سالها زنده است و در غیبت به سر میبرند.
4. حضرت ادریس هم کما کان در غیبت به سر میبرند.
در رابطه با فواید چنین امامی، در روایات مطالبی آمده است که در ادامه به آن میپردازیم:
تشبیه امام زمان (عج) به خورشید پشت ابر..
در برخی روایات تشبیه بسیار دقیق و زیبایی در رابطه با غیبت امام زمان صلوات الله علیه آمده است
که با دقت در این تشبیه میتوان به فوائد بسیاری از امام غائب دست یافت.
در کتاب کمال الدین شیخ صدوق در رابطه با چگونگی انتفاع مردم از امام غائب روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است:
قال جابر فقلت له يا رسول الله فهل يقع لشيعته الانتفاع به في غيبته؟
فقال عليه السلام أي والذي بعثني بالنبوة إنهم يستضيئون بنوره
وينتفعون بولايته في غيبته كانتفاع الناس بالشمس وإن تجللها سحاب
كمال الدين وتمام النعمة - الشيخ الصدوق - ص 253
جابر میگوید که به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله عرضه داشتم:
وجود امام زمان صلوات الله علیه در عصر غیبت چه فایدهای دارد؟ حضرت فرمودند:
به خداوندی که مرا به پیامبری مبعوث فرموده است،
مردم از وجود آن امام غایب منفعت میبرند و از نور ولایتش در طول غیبتش بهره میگیرند؛
چنانچه از آفتاب پشت ابر استفاده میکنند.
در جای دیگر همین کتاب آمده است:
قال سليمان فقلت للصادق عليه السلام فكيف ينتفع الناس
بالحجة الغائب المستور؟ قال كما ينتفعون بالشمس إذا سترها السحاب
كمال الدين وتمام النعمة - الشيخ الصدوق - ص 207
سلیمان میگوید: به امام صادق علیه السلام عرضه داشتم:
مردم چگونه از حجت غائب مستور نفع میبرند، حضرت فرمود:
همان طوری که از خورشیدی که ابر او را پوشانده است نفع میبرند، از حجت غائب مستور هم نفع میبرند.