ویژگی های اخلاقی پیامبر (ص)
پیامبر اکرم اقیانوس بیکران فضایل اخلاقی و مطالعه زندگینامه رسول خدا نشان میدهد که رفتارش پر از زیباییهاست. پیامبری که رحمة للعالمین است و برای تکمیل مکارم اخلاق نازل شده است. نگاه کردن آن حضرت حکایت از عدالت درونی او دارد، رفتار کریمانهاش گویای بزرگی روح، و خشم و خشنودی اش تنها به خاطر رضایت پروردگارش بود. در مجلس دارای ادب، سکوتش دارای حکمت و حیای آن حضرت قابل تو صیف نیست، زهد پیامبر با احدی قابل مقایسه نمی باشد، فقیر و غنی در منظر آن حضرت هیچ تفاوتی با هم ندارند جز به تقوای الهی، همیشه حق بر زبانش جاری، لبخند بر لب، و متواضعترین مردم بود، آن قدر مهربان و نازک دل بود که همه مردم مشتاق زیارت آن حضرت بودند. در امانت داری سرآمد همه بود و در راستگویی از دوران جوانی لقب امین به او داده بودند، در زیبایی سیرت و صورت همتایی نداشت، به پیمانش وفادار بود و عفت کلام آن حضرت سر مشق همه نیکان بود. خوبیها و فضایل و زیباییهای آن حضرت آن قدر فراوانند که برشمردن تمام ویژگی های اخلاقی پیامبر کاری بس دشوار است و ذکر همه آنها در این مختصر نمی گنجد. در ادامه به توصیف برخی از ویژگی های اخلاقی پیامبر اکرم (ص) میپردازیم.
رفتار پیامبر (ص) با همنشینان
خلق و خوی پیامبر اکرم (ص) آنقدر نرم بوده مردم او را برای خویش همچون پدری دلسوز و مهربان میدانستند، همه مردم نزد او از نظر حقوق در یک درجه قرار داشتند. پیامبر به کسی خیره نمیشد و نگاه خود را میان اصحابش تقسیم مینمود و به این و آن برابر نگاه میکرد. آن حضرت هیچگاه با چشم و ابرو اشاره نمیکردند. با هیچ کس، سخنی که مورد پسندش نبود بیان نمیکرد. خشونت و تندخویی نداشت، هرگز عیبجویی یا مداحی نمیکرد، از آنچه نمی پسندید تغافل میفرمود و در عین حال کسی را از خود مایوس نمیساخت و دیگران را که بدان مایل بودند ناامید و مایوس نمی کرد، اگر اهل مجلس از چیزی به خنده می افتادند، پیامبر اکرم (ص) نیز میخندید و از آنچه که اظهار شگفتی می کردند، پیامبر هم شگفت زده میشد.
از ویژگی های اخلاقی پیامبر این بود که خود را از سه چیز محفوظ میداشت: مجادله کردن، پرگویی و کارهای بیهوده.
خشم و رضا
پیامبر (ص) هیچگاه به خاطر دنیا و آنچه مربوط به دنیا بود، خشمگین نمیشد و چون غضبناک میگشت هیچ چیز آتش غضبش را فرو نمی نشاند تا وقتی که او را در راه حق یاری کنند و هرگز برای امور شخصی خود خشمگین نمیشد. نقل شده است که پیغمبر خدا(ص) وقتی غضب میفرمود اگر ایستاده بود مینشست واگر نشسته بود به پشت میخوابید تا غضبش ساکن میشد. آن حضرت به خاطر خدا نه به خاطر خودش خشمگین میشد و فرمان خدا را اجرا میکرد اگر چه به زیان خود یا یکی از یارانش تمام میشد.
سپاسگزاری
از ویژگی های اخلاقی پیامبر (ص) این بود که نعمتهای الهی را بزرگ میانگاشت اگر چه بسیار اندک بود و هرگاه در مجلسی حاضر میشد ابتدا میفرمود: خداوندا پاک ومنزهی وستایش تو راست. گواهی دهم که معبودی جز تو نیست. از تو آمرزش میخواهم و به سوی تو بازگشت میکنم.