حضرت ایوب، اسوه صبر و پایداری

[رعنا ریاحی*خادمه قرآن*]

حضرت ایوب، اسوه صبر و پایداری


صبر ایوب

یکی از افرادی که در مقابل گرفتاریها و مصائب بسیار شدید، مقاوم و صابر بود، حضرت ایوب بود که از پیامبران بزرگ الهی می‌باشند و خدا به سبب مقام والایش او را بنده خود نامیده و بنده‌ای صابر خواندند. صبر ایشان تا حدی بوده که امروزه سمبل و الگوی صبر و استقامت برای همه افراد می‌باشند. در برخی آیات نیز خدای تعالی اشاره سربسته‌ای به مصائب شدید و رنجهای فراوان وی دارد. شرح کامل این مصائب در قرآن ذکر نشده است ولی در کتب معروف روایی و در تفاسیر، ماجرای مصائب ایشان ذکر شده است.
امتحان بخاطر شکر نعمت
نقل شده است که ابونصیر از امام صادق علیه السلام پرسید: گرفتاریها و مصائب ایوب سلام الله چه بود؟ و چرا مبتلایش شد؟
امام صادق علیه السلام فرمودند: ایوب سلام الله، به خلاطر کفران نعمت گرفتار مصائب عظیم نشده، بلکه بخاطر شکر نعمت بود که مورد امتحان الهی واقع شد. شیطان بخاطر کثرت شکرگذاری ایوب سلام الله، به وی حسادت نمود و به پیشگاه الهی عرض کرد: اگر ایوب سلام الله، را شاکر می‌بینی به خاطر فرزندان، گوسفندان و اموال و کثرت نعمتهایی است که به وی ارزانی داشته‌ای، اگر این نعمتها را از وی بازپس گیری، او را شاکر نخواهی یافت. چیزی نگذشت که تمام اولاد و اموال و گوسفندان ایوب سلام الله، از بین رفتند. ولی ایوب سلام الله، همچنان شاکر بود و حمد الهی به جا می‌اورد.

ابلیس عرضه داشت: مرا بر زراعتش مسلط کن. خدا مسلطش گرداند. ابلیس با همه شیطانهای زیر فرمانش به زراعت ایوب دمیدند و همه طعمه حریق شدند. ولی او همچنان شکر گزار بود و نه تنها از میزان شکرش کاسته نمی‌شد، بلکه شاکرتر می‌گردید.

ابلیس عرضه داشت: مرا بر بدنش مسلط گردان. خدا فرمود: تو را بر بدنش به جز عقل و دو دیدگانش مسلط کردم. پس ابلیس بر بدن ایوب سلام الله، دمید و سراپایش زخم و جراحت شد. مدتی طولانی بدین حال بود، ولی وی همچنان سرگرم حمد و سپاس الهی بود.
مدت امتحان حضرت
گویند ناراحتی و رنج و بیماری ایوب سلام الله هفت سال و به روایتی هیجده سال طول کشید و همه ترکش کردند، به جز همسر وفادارش. ایوب سلام الله، در این مدت مورد آزار مردم قرار گرفت، حتی او را از شهر بیرون کردند و شماتتش می‌کردند که آیا او دچار چه گناهی شده است که خدا چنین گرفتارش نموده است. ایوب سلام الله بر شماتت آنان صبر کرد و از امتحان الهی سربلند بیرون آمد و خدا درهای رحمتش را به روی وی گشود و تمام نعمتهای از دست رفته او را به وی بازگرداند.
شکایت از شیطان
حضرت ایوب صبر در طول مصیبت و گرفتاری با خدا راز و نیاز می‌کرد و از آزارهای شیطان به خدا شکوه می‌نمود. اما هرگز زبان به شکایت و ناسپاسی و بی‌تابی نگشود که منافی با صبر آن بزگوار باشد و شکوه او از ابلیس به خاطر این بود که ابلیس مردم را وسوسه می‌کرد تا از ایوب دوری کرده و وی را شماتت نمایند.
سربلند از امتحان
در سوره ص آیات 44-41 خدای تعالی بیان می‌فرماید که به ایوب صبر سلامت و عافیت عنایت کرده و کسان و نعمتهای دیگری بهتر از قبل نیز به وی عطا شد که ترجمه منظوم آیات بدینگونه است:
به یاد آر ای محمد مصطفی
از ایوب آن بنده نیک ما

به درگاه یزدان نمود او خطاب
که شیطان بدادست من را عذاب

نجاتم ببخشاز درد و الم
همانا توئی نوشداروی غم

بگفتیم پایت بزن بر زمین
یکی چشمه آب حاضر ببین

بکن شستشو اندرین آب سرد
بیا شام زآن آب ای نیکمرد

بمردند اطفال او بس زیاد
خدایش از آنها به او طفل داد

برحمت رساندیم بر او مدد
مگر پند گیرند اهل خرد

خدا یافت ایوب را بس صبور
که بودی نکاهش به سوی غفور

این آیات و روایات برای همه مبتلایان به گرفتاریها ، باعث آرامش و تسکین است و حضرت ایوب علیه‌السلام الگو صبر و استقامت است تا با تاسی به آن بزرگوار و صبر جمیل ایشان ، در مقابل مشکلات پایدار و مقاوم باشند. انشاء الله....


منابع
سید عبدالله شبر، اخلاق شبر.
مکارم شیرازی، تفسیر نمونه.
سید هاشم رسولی محلاتی، تاریخ انبیاء.
تفسیر المیزان، سید محمد حسین طباطبایی.
قرآن مجید، ترجمه منظوم امید مجد.
نویسنده:فاطمه شاه محمدی