پدافند غيرعامل از چند منظر

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

15) آمایش دفاعی :




که شامل سازماندهی و چینش مناسب فضاها و تاسیسات برای نیل به اهداف استراتژیک و دفاعی صورت می‌گیرد و به مطالعات گسترده‌ای نیاز دارد.





16) سلاح شناسی:




یکی از مطالعات مهم در امور دفاعی و پدافندی، مطالعه بر روی توانایی‌های سلاح‌های متفاوت، میزان آسیب‌رسانی هر یک دسته‌بندی و روش‌های مقابله با آنها می‌باشد.





17) مکان یابی localization :




انتخاب مطلوب و بهینه یک محل با امکان تحقق آن فعالیت و داشتن شرایط مناسب برای توسعه آینده به گونه‌ای که علاوه بر عوامل عمومی اصول پدافند غیرعامل رعایت شود.





18) استحکامات fortification :




ایجاد هرگونه حفاظی که در مقابل اصابت مستقیم تهدید کننده (بمب، راکت، موشک، توپخانه، خمپاره و یا ترکش آنها) مقاومت نموده و مانع صدمه رسیدن به نفرات، تجهیزات یا تاسیسات گردیده و اثرات آن( ترکش و موج انفجار) را به طور نسبی خنثی نماید





19) مراکزحیاتی (vital Centers) :




مراکزی که دارای گستره فعالیت فرا ملی، ملی می‌باشد و وجود و استمرار فعالیت آنها برای کشور حیاتی است و آسیب یا تصرف آنها( بوسیله دشمن) باعث اختلال کلی در اداره امور کشور می‌گردد مراکز حیاتی شناخته می شوند.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

19) مراکزحیاتی (vital Centers) :



مراکزی که دارای گستره فعالیت فرا ملی، ملی می‌باشد و وجود و استمرار فعالیت آنها برای کشور حیاتی است و آسیب یا تصرف آنها( بوسیله دشمن) باعث اختلال کلی در اداره امور کشور می‌گردد مراکز حیاتی شناخته می شوند.




20) مراکز حساس Critical Centers:



مراکزی که دارای گستره فعالیت منطقه‌ای می‌باشند و وجود و استمرار فعالیت آنها برای مناطقی از کشور( استانها) ضروری است و آسیب یا تصرف آنها (به وسیله دشمن) باعث بروز اختلال در بخشی از کشور می‌گردد.




21) مراکز مهم Important centers :



مراکزی که دارای گستره فعالیت محلی می‌باشند و وجود و استمرار فعالیت آنها برای بخشی از کشور(مثلا شهرستانها) دارای اهمیت است و آسیب یا تصرف آنها( به وسیله دشمن) باعث بروز اختلال در بخشی از کشور می‌گردد.




نتیجه گیری



به کارگیری پدافند غیرعامل در جهت مقابله با تهدیدات و تقلیل خسارات ناشی از حملات تهدید کننده ، دشمن( مثلا حملات هوایی، موشکی، زمینی و...)و یا کشور مهاجم، موضوعی بنیادی و اساسی برای هر کشور بوده که وسعت و گستره آن تقریباً تمامی مراکز حیاتی و ‌آسیب پذیر نظامی، اقتصادی و ...در کشور را در برگرفته و حفظ امنیت ملی، استقلال سیاسی و اقتصادی و پیروزی به نحو چشم‌گیری در راس تمامی امور کشورهای مورد تهاجم است.



مدیریت پدافند غیرعامل در واقع به دنبال آن است که «ژن» دفاع را در درون ساختار جامعه‌ای که امکان مورد تهاجم شدن آن وجود دارد، قرار دهد.



از طرفی نیز بدون هیچ نوع شناختی از نحوه تهاجم دشمن و روش‌های ایراد خسارت نمی‌توان به راه حل مناسب برای پیشگیری از آن اندیشید. لذا قدم اول دشمن شناسی (نحوه تهاجم دشمن) است.



هر مهاجمی برای رسیدن به هدف تهاجم خود که در وهله اول وارد آوردن خسارت به طرف مقابل است، لاجرم ملزم به طی مراحلی است که در آن مراحل، بسته به نوع تهاجم (زمینی، هوایی، دریایی و ...) دارای ماهیتی متفاوت می‌باشد.



مهاجم نیز برای انجام تهاجم خودش یک سری مراحل و روش‌هایی را دنبال می‌کند از جمله:‌



1- شناسایی

2- حضور

3- نشانه‌روی

4- ایراد خسارت

5- فرار




آنچه مسلم است وظیفه ما ایجاد خلل در هر یک از مراحل فوق می‌باشد تا بتوان به هدف دفاع که همان به حداقل رساندن میزان خسارت دشمن یا تهدید کننده به نیروهای و تاسیسات و تجهیزات است، رسید.



هر گاه تمهیدات دفاع عامل همراه با ملزومات دفاع غیرعامل به حدی از کارآمدی برسد و یا بالاتر باشد، خود به‌خود باعث از بین رفتن طمع دشمن و ناامیدی در تهاجم خواهد شد و یا در صورت حادث شدن تهاجم، دشمن را در دستیابی به اهدافش با مشکل جدی روبرو خواهد نمود.



هر کشوری که به مسائل نظامی، دفاعی،‌تهدیدات و فرصت‌ها نیاندیشد محکوم به نابودی است چرا که سایر حکومت‌ها به جای او خواهند اندیشید. این مسئله برای کشورمان به لحاظ قرارگیری در موقعیت استراتژیک جغرافیایی و منابع طبیعی از اهمیت بیشتری برخوردار است.



تصرف هر کشوری به طور ناگهانی یا به مرور صورت می‌گیرد، در حال حاضر با توجه به تهدید های مکرر علیه کشور ما توسط کشورهائی که خواستار پیشرفت نظام مقدس جمهوری ا سلامی ایران نیستند و همچنین با توجه به سوابق تاریخی تهاجمات و تهدیدها علیه ایران، یکی از روشهایی که می‌بایست بیشتر مورد توجه و تامل قرار گیرد، تهاجم نظامی به صورت غافلگیرانه است که جوابگوی اصلی آن «دفاع غیرعامل» می‌باشدو در واقع با پدافند یا دفاع غیر عامل مدیریت جامع بحران در عرصه دفاع خواهیم نمودو میتوان گفت پدافند غیر عامل ضرورت اجتناب ناپذیر کشور است.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

پدافند غيرعامل چيست؟



واژه «پد» به معناي دفاع، جلوگيري يا محافظت و واژه «آفند» به معناي حمله، يورش و تهاجم مي باشد. به اين ترتيب پدافند به معناي دفاع در مقابل حمله خواهد بود. اين دفاع به دو صورت تعريف شده است:


الف) پدافند عامل: به معناي دفاع مسلحانه و نظامي از كشور


ب) پدافند غيرعامل: به معناي دفاع و محافظت غيرنظامي از كشور



الف) پدافند عامل :



واضح است كه در اين شيوه، دفاع از كشور مستلزم بكارگيري سلاح و شيوه هاي نظامي مي باشد و زماني اتفاق مي افتد كه حمله آشكار يا مسلحانه صورت گرفته باشد و قبل از وقوع چنين حمله اي با آموزش نظامي (تاكتيك ها، شيوه هاي بكارگيري سلاح و...) و ارتقاي تجهيزات نظامي سعي در ايجاد آمادگي براي پدافند عامل مي شود.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

ب) پدافند غيرعامل :



در اين مورد ديگر سلاح و روش هاي دفاع نظامي بكار نمي آيد و اين محافظت يا دفاع كه ابعاد آن به مراتب وسيع تر از دفاع عامل است، بايد ملاك عمل قرار گيرد.


در اين روش، بايد شيوه ها، ابعاد گوناگون و گستره وسيع تهديدات، تهاجم و حمله دشمن مورد بررسي قرار گرفته و براي تك تك آنها با ارائه بهترين راهكارها چه قبل از وقوع و چه در حين وقوع، تدبير نمود.



به اين سه عبارت از فرمايشات مقام معظم رهبري (دام عزه) توجه كنيد؛



1- امروز شما موظفيد اين نظام را حفظ كنيد، آن هم به شكل پيراسته، به شكل خالص، به شكل سالم، به همان شكلي كه بشود آن را به امام عصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف) تحويل داد.



2- اگر محافظت غيرنظامي (پدافند غيرعامل) نباشد، تمامي دستاوردهاي فرهنگي، اقتصادي، علمي و سياسي در يك نصف روز هدر مي رود.



3- پدافند غيرعامل به صورت شعله اي بلند شود.



معظم له در جمله نخست اهميت حفظ نظام را ترسيم و تأكيد فرموده اند. در جمله دوم محافظت غيرنظامي را همتراز تمامي دستاوردهاي نظام و لازمه حفظ آنها قلمداد نموده و در جمله سوم فراگير شدن و همگاني شدن پدافند غيرعامل را مورد تأكيد قرار داده اند. يعني همان گونه كه شعله از جايي شروع مي شود و به تدريج همه جا را فرامي گيرد، پدافند غيرعامل نيز بايد همچون شعله فراگير شده و همه افراد كشور آن را به عنوان ضامن بقاي نظام و يك محمل مناسب براي بقاء، استمرار و تداوم حركت خروشان انقلاب اسلامي در همه ابعاد، اعمال نمايند.



براي مثال به چند نمونه زير توجه كنيد:

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

الف) بعد فرهنگي ؛




اگر دشمن با توليد محتوا (كتاب، فيلم، عكس، سايت هاي اينترنتي و...) سعي كند اعتقادات مردم را نشانه بگيرد- كه گرفته است- اين يك نوع آفند است و البته بسيار بسيار خطرناك نيز مي باشد و مقوله براندازي و تهديد نرم نيز در همين راستا به كار گرفته مي شود، بنابراين ما چه نوع دفاعي بايد از خود داشته باشيم كه مردم محكم بايستند و اين شيوه ها اثر نكند و آسيب پذيري به حداقل ممكن برسد؟





ب) بعد اقتصادي ؛




كليه شوك هاي هدفمند اقتصادي، توطئه هاي مالي و اقتصادي بين المللي، ارائه راهكارهاي غلط اقتصادي و كليه مدل هاي اقتصادي غربي كه مستقيما به اقتصاد ما ضربه مي زند يا به نوعي مردم را از نظر اقتصادي به شكل آشكار و پنهان متضرر مي سازد، آفند اقتصادي است كه بايد براي پدافند آن هميشه آماده و داراي طراحي و برنامه ريزي مشخص باشيم.





ج) بعد علمي ؛




وابسته نمودن دانشگاه ها به علوم بي روح غربي، دلسرد نمودن اساتيد و دانشجويان از توليد دانش و فن آوري بومي و اسلامي و هم چنين مأيوس نمودن جامعه علمي از آينده، از جمله شيوه هاي حمله علمي دشمن به ما مي باشد و ما بايد براي مقابله با آن برنامه هاي متناسب و جامعي داشته باشيم.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

د) بعد سياسي ؛




امنيت و اقتدار ملي و غرورآفرين ملت ايران، باورهاي انقلابي مردم، حضور مردم در صحنه، ادبيات مثال زدني مقاومت جوانان و آحاد ملت عزيز ايران، حضور فعال كشورمان در منطقه و مناسبات بين المللي، روحيه خودباوري و نشاط ملي و ساير سرمايه هاي سياسي و اجتماعي نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران نيز از جمله مواردي است كه دشمن براي ضربه زدن به آن برنامه ريزي نموده و چشم طمع دوخته است كه ما بايد در اين زمينه، هم هوشيار باشيم و هم از شيوه هاي مختلف و مناسب جهت مقابله با آن استفاده نمائيم.




ماهيت انقلاب ما به گونه اي است كه جهانخواران و استكبار جهاني را در مقابل حركت آن قرار مي دهد.



چرا كه نظام هاي سرمايه داري و ليبرال دموكراسي غربي، اساسا بر مبناي دستيابي و حفظ منافع نامشروع فردي و گروهي به وجود آمده اند. در حالي كه انقلاب متعالي و آزادي بخش اسلامي ايران، حقوق همه انسان ها را محترم شمرده و طبق موازين اسلامي به دنبال سعادت براي همه مردم است.



ده ها تفاوت ماهوي ديگر نيز به ما اين واقعيت را گوشزد مي كند كه دشمن براي ضربه زدن به نظام اسلامي ما از هيچ شيوه اي فروگذار نخواهد كرد.



بنابراين ما بايد در عرصه فرهنگ، فرهنگ اصيل و متعالي اسلامي- ايراني را رعايت كرده و با ظرفيت هاي درياگونه و متنوع آن، خود را بيش از پيش به همه جهانيان بشناسانيم و اجازه ندهيم فرهنگ هاي منحرف و شبه فرهنگ ها مجال حضور پيدا كنند.



ما بايد در عرصه اقتصاد، با برنامه ريزي صحيح اقتصادي، يك اقتصاد مبتني بر اصول اسلامي و محكم را پي ريزي و اعمال نماييم. در عرصه علمي بايد در همه ابعاد، سطوح و حريم ها مواظبت كامل نموده، پيشتاز باشيم و مراقب حمله هاي رنگارنگ دشمن در اين زمينه بوده و خود را كاملا آماده نگه داريم. در عرصه سياسي نيز با اتكال به خداوند متعال و تمسك به قرآن عظيم الشأن، پيامبر اعظم (صلي الله عليه و آله و سلم) و عترت پاك و مطهر ايشان (عليهم السلام)، مباني حكومت داري اسلامي را در داخل كشور اجرا نموده و به جهانيان بفهمانيم كه سياست حاكم بر كشور ما مترقي ترين مباني را دارد.



ما بايد خود را در همه اين زمينه ها آماده و قوي نماييم. هم چنان كه به فضل و رحمت الهي در سي سال گذشته و در فرازونشيب هايي كه بر سر راه اين انقلاب بزرگ قرار گرفت، همين گونه بوده ايم.




اميد است شيوه هاي مذكور كه فقط اندكي از بسيار و نمي از يمي بود، درخصوص تشريح ابعاد و گستره پدافند غيرعامل جمهوري اسلامي ايران تا حدودي مفيد واقع گرديده و زمينه خوبي جهت ورود مناسب صاحب نظران و علاقمندان به مقوله محافظت غيرنظامي از كشور (پدافند غيرعامل) باشد.