ابعاد فلسفی سیاه در آینه حقیقتبین نهفته و توضیح آن مفصل است که چرا صورت سیاه، لباس قرمز و زبان و صدای مخصوص. او وجدان بیدار خیلی از آدمها و کمال آرزوهای خیلی از آدمهای دیگر است. او حرف مردم و درددل آنها را میگوید. زبانی بُرا و دلی مانند شیر و از هیچکس و هیچچیز جز خدا ترس ندارد.
عمدهترین و مهمترین مسائل سیاهبازی شگردهای آن است که بیش از ۴٠ شگرد وجود دارد و هرکدام از شگردها را به فرمهای مختلف میتوان اجرا کرد. مثلا حرفتوحرف. یا کلام وارونه یا پشتدری. برای مثال، کسی پشت در میآید در میزند سیاه میگوید کیه. مرد: منم. سیاه به ارباب: ننهم آمده. یا میپرسد کیه؟ مرد: من هستم سیاه به ارباب میگم کیه میگه من اسبم. تمام شگردها و آینه حقیقتبین در کتاب سیاهبازی از نگاه سیاهباز کامل وجود دارد.