ترک نماز چه عواقبی دارد؟

[مصطفی*شیعه ال طاها*]

یکی از آثار ترک نماز این است که خداوند، خیر و برکت را از عمر و روزی اش بر می دارد. همچنین دعاى او به سوى آسمان بالا نمى ‏رود و مستجاب نمى ‏گردد.
نماز از فروع دین

« نماز» یکى از فرایض دین و عبادت های ویژه ای است که مسلمانان پنج مرتبه در شبانه روز به جا می آورند. مطابق با تصریح قرآن و شواهدی که موجود است نماز از ابتدای خلقت آدم یک فریضه دینی بوده است.
نماز مهمترین اعمال دینی است که درصورتی که قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت های دیگر هم قبول می شود و درصورتی که پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمی شود. و همانطور که اگر انسان شبانه روزی پنج نوبت در نهر آبی شست و شو کند، چرک در بدنش نمی ماند نمازهای پنج گانه هم انسان را از گناهان پاک می کند.

اهمیت نماز

در قرآن مجید که مجموعه راهنمایی ها و دستور العملهای زندگی سعادتمندانه بشریت آمده است، در مورد خمس 1 آیه، در رابطه با روزه 13 آیه، در رابطه با حج 18 آیه، درباره زکات 23 آیه آمده است ولی در مورد نماز بیش از 122 آیه، نازل شده که طی آن اهمیت، احکام و مسایل مهم نماز مطرح گردیده است.

اهمیت نماز در کلام ائمه علیه السلام:


1ـ نماز، نخستین پرسش:حضرت محمدصلی الله علیه و آلهمی فرماید: « ستون دین، نماز است و از بین اعمال انسان در رستاخیز، نماز اولین شدنی است که مورد رسیدگی قرار می گیرد چنانچه صحیح بود، سایر اعمال نیز مورد توجه قرار خواهد گرفت و اگر نه باقی اعمال هم مردود خواهد بود».

2ـ نماز، جامعترین عبادت ها:امام جعفر صادق علیه السلام می فرماید:هیچ عملی معادل نماز نیست زیرا نماز جامع ترین، معتبرترین و بالاترین عبادت و خدمت است.

3ـ نماز، ریشه دین: رسول خداصلی الله علیه و آله می فرماید: «دین اسلام مانند درختی است که ایمان تنه آن و نماز ریشه های آن است.

عاقبت و سرنوشت بی نماز

حرمت ترک نماز، از انجام بسیاری از اعمال حرام سنگین تر است. زیرا انسان در ارتکاب برخی از اعمال حرام، نیت بی حرمتی به خدای متعال و دین را ندارد، بلکه جنبه حیوانی انسان بر او غلبه نموده و چه بسا پس از مبتلا شدن به فعل حرام، به شدت از خدای متعال می ترسد و توبه می کند. در حالیکه رها کردن نماز، موثر از غلبه شهوات بر انسان نیست. بلکه ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به فرمان الهی است.

نمازی که از سر بی میلی و بی رغبتی و به چشم یک کار دست و پا گیر و بیهوده دیده شود چه لذتی می تواند داشته باشد. این ها که از تمام این مجموعه هستی فقط طالب مادیات و لذات زودگذرشان هستند میدانند و باز هم بدانند که لحظات عمر در شتابند و دیر یا زود همه مهمان خانه خاک خواهیم شد و وقت پاسخگویی. الان که وقت نماز خواندن ندارید دقایقی چند به این فکر کنید که در پاسخ این که چرا نماز نخوانده اید چه خواهید گفت؟ آیا زمان مضحکه است و باز میتوانید بگویید:" ما قرصش را خورده ایم و یا به سن تکلیف نرسیده ایم" در این مطلب به چند نمونه از آثار ترک نماز اشاره می کنیم:

- دور ماندن از امان خدا و رسولش
رسول خدا صلی الله علیه وآله:« من ترک الصلوة متعمدا من غیر علة فقد برء من ذمة الله و ذمة رسوله؛ کسی که نماز را عمدا و بدون دلیل ترک کند از امان خدا و رسولش دور خواهد بود.» ( عیون‏أخبارالرضا( علیه السلام ) ج:1 ص:285)

- محروم از یاری
کسی که نماز می خواند در هر نمازی با گفتن« ایاک نعبد و ایاک نستعین؛ پروردگارا تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم» از خداوند طلب یاری می جوید ولی بی نماز خود را از این یاری محروم می نماید. یاری کسی که دارای قدرت و رحمت، علم و حکمت است.

- سبب تسلط شیطان
امام صادق (ع)از پدرش نقل کرده است که رسول خدا ( ص) فرمود:« شیطان همواره از پسر آدم وحشت دارد و فاصله می گیرد تا هنگامی که نمازهای پنج گانه اش را در وقتش به جا می آورد. پس هرگاه آن ها را ضایع کرد بر او جرأت پیدا می کند و او را بر گناهان بزرگ وارد می سازد.» ( ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۲۳۰)

مصیبت هایى که در دار دنیا بدان مبتلا مى‏ گردد عبارتند از:

* خداوند، خیر و برکت را از عمر اوبرمى‏ دارد.
* خداوند، خیر و برکت را از روزى‏ اش برمى ‏دارد.
* خداوند- عزّ و جلّ- نشانه صالحان را از چهره او محو مى‏ فرماید.
* در برابر اعمالى که انجام داده پاداش داده نمى ‏شود.
* دعاى او به سوى آسمان بالا نمى ‏رود و مستجاب نمى ‏گردد.
* هیچ بهره ‏اى در دعاى بندگان شایسته خدا، نداشته و مشمول دعاى آنان نخواهد بود.
مصائبى که هنگام مرگ به او مى ‏رسد بدین ترتیب است:
* با حالت خوارى و زبونى جان مى ‏دهد.
* گرسنه مى ‏میرد.
* تشنه جان مى ‏سپارد، به گونه ‏اى که اگر آب تمام رودخانه‏ هاى دنیا را به او بدهند، سیراب نگشته و تشنگى ‏اش برطرف نخواهد شد.

[مصطفی*شیعه ال طاها*]

در قرآن مجید که مجموعه راهنمایی‌ها و دستور العمل‌های زندگی سعادتمندانه بشریت آمده است، در مورد خمس ۱ آیه، در رابطه با روزه ۱۳ آیه، در رابطه با حج ۱۸ آیه، درباره زکات ۲۳ آیه آمده است، ولی در مورد نماز بیش از ۱۲۲ آیه، نازل شده که طی آن اهمیت، احکام و مسایل مهم نماز مطرح گردیده است.در برخی از روایات تارک نماز را در حکم کافر معرفی کرده اند، مَنْ تَرَکَ‏ الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً فَقَدْ کَفَرَ…؛ علامه مجلسی، بحار، ج ۳۰، ص ۶۷۳. دو صورت دارد گاهی کاهل نماز است، یعنی از روی جهل و تنبلی و یا بی مبالاتی در انجام نماز کوتاهی می‌کند، چنین شخصی کافر فقهی و عقیدتی نیست بلکه، چون معرفت لازم را ندارد، نعمت الهی را کفر ورزیده است و مستحق عذاب الهی هست، اما حکم سایر مسلمانان را دارد! اما گاهی اصل نماز را قبول ندارد به گونه‌ای که منکر دین و ضروریات می‌شود در این صورت چنین شخصی کافر فقهی محسوب می‌شود و آثار کافر را دارد یعنی نمی‌توان با او ازدواج کرد و نجس می‌باشد!

مطابق نظر آیت الله خامنه ای:
س ۳۱۵: با جمعی از دوستان خانه‏ای را اجاره کردیم و متوجه شدیم که یکی از آن‌ها نماز نمی ‏خواند. بعد از سؤال از وی، پاسخ داد که قلباً به خداوند تبارک و تعالی ایمان دارد، ولی نماز نمی خواند. با توجه به هم غذا بودن و ارتباط زیاد با وی، آیا باید او را نجس بدانیم؟
ج: مجرد ترک نماز و روزه و سایر واجبات شرعى باعث ارتداد مسلمان و کافر شدن و نجاست وى نمى‏گردد و تا زمانى که ارتداد وى احراز نشده است، حکم سایر مسلمانان را دارد. (سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای)

مطابق نظر آیت الله سیستانی:
پرسش: تارک الصلاة در چه صورت کافر است و آیا نجس هم می‌باشد؟
پاسخ: مجرد ترک نماز موجب کفر نمی‌شود اگر چه ترک آن از گناهان بزرگ است.
عاقبت و سرنوشت بی نماز
حرمت ترک نماز، از انجام بسیاری از اعمال حرام سنگین‌تر است. زیرا انسان در ارتکاب برخی از اعمال حرام، نیت بی حرمتی به خدای متعال و دین را ندارد، بلکه جنبه حیوانی انسان بر او غلبه نموده و چه بسا پس از مبتلا شدن به فعل حرام، به شدت از خدای متعال می‌ترسد و توبه می‌کند. در حالیکه رها کردن نماز، موثر از غلبه شهوات بر انسان نیست. بلکه ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به فرمان الهی است.

نمازی که از سر بی میلی و بی رغبتی و به چشم یک کار دست و پا گیر و بیهوده دیده شود چه لذتی می‌تواند داشته باشد. این‌ها که از تمام این مجموعه هستی فقط طالب مادیات و لذات زودگذرشان هستند میدانند و باز هم بدانند که لحظات عمر در شتابند و دیر یا زود همه مهمان خانه خاک خواهیم شد و وقت پاسخگویی. الان که وقت نماز خواندن ندارید دقایقی چند به این فکر کنید که در پاسخ این که چرا نماز نخوانده اید چه خواهید گفت؟ آیا زمان مضحکه است و باز میتوانید بگویید:" ما قرصش را خورده ایم و یا به سن تکلیف نرسیده ایم"
چند نمونه از آثار ترک نماز اشاره می‌کنیم:
دور ماندن از امان خدا و رسولش: رسول خدا صلی الله علیه وآله: «من ترک الصلوة متعمدا من غیر علة فقد برء من ذمة الله و ذمة رسوله؛ کسی که نماز را عمدا و بدون دلیل ترک کند از امان خدا و رسولش دور خواهد بود.» (عیون‏أخبارالرضا (علیه السلام) ج:۱ ص:۲۸۵)

محروم از یاری: کسی که نماز می‌خواند در هر نمازی با گفتن «ایاک نعبد و ایاک نستعین؛ پروردگارا تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم» از خداوند طلب یاری می‌جوید، ولی بی نماز خود را از این یاری محروم می‌نماید. یاری کسی که دارای قدرت و رحمت، علم و حکمت است.

سبب تسلط شیطان: امام صادق (ع) از پدرش نقل کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: «شیطان همواره از پسر آدم وحشت دارد و فاصله می‌گیرد تا هنگامی که نماز‌های پنج گانه اش را در وقتش به جا می‌آورد. پس هرگاه آن‌ها را ضایع کرد بر او جرأت پیدا می‌کند و او را بر گناهان بزرگ وارد می‌سازد.» (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۲۳۰)