چشمههای آب گرم ایران از آب گرم دهلران تا سرعین و آب گرم گنو بندرعباس، علاوه بر اینکه محلی برای تفریح هستند، بهدلیل خواص درمانیشان طرفداران زیادی بین گردشگران دارند.
چشمههای درمانی آب گرم بهخاطر درصد بالای مواد حل شده معدنی، در درمان بیماریهای مختلفی نظیر بیماری پوستی، دردهای عضلانی، تسکین اعصاب، تنظیم فشار خون، بهبود دردهای کلیه و... موثر هستند؛ ضمن اینکه جنبه تفریحی نیز دارند. به همین دلیل در رونق صنعت گردشگری سلامت بسیار حائز اهمیت هستند و به افزایش گردشگر و متعاقبا رونق اقتصادی در مناطق اطراف خود کمک میکنند.
چشمه آب گرم فردوس در استان خراسان جنوبی، بهلحاظ تنوع املاح معدنی، جایگاه نخست را در ایران دارد. استان اردبیل با بیش از ۱۱۰ چشمه آب معدنی شامل ۷۵ چشمه آب گرم و ۳۵ چشمه آب سرد، بیشترین تعداد چشمه را به خود اختصاص داده است. پس از سرعین در استان اردبیل؛ شهر آمل با بیش از ۲۶ دهنه آب معدنی گرم و سرد در رده دوم اهمیت قرار میگیرد.
خوشبختانه تنوع چشمههای آب گرم ایران بسیار زیاد است و از اینرو، دسترسی و استفاده از خواص این طبیعی برای عموم چندان دشوار نیست. در این مقاله از کجارو چشمههای آب گرم در شهرهای مختلف را معرفی میکنیم.
چشمههای آب گرم شهرستان دهلران با خواص درمانی بهعنوان قطب گردشگری درمانی در غرب کشور محسوب میشوند. این چشمهها با دمای حدود ۵۰ درجه سانتیگراد شامل چشمههای بهداشتی آب گرم و استخرهای لجن درمانی هستند که در سه کیلومتری شمال شرقی دهلران در استان ایلام قرار دارند.
طبق بررسی کارشناسان، منشا آب این چشمههای درمانی و گوگردی از بارندگیهایی است که در سازندههای زمینشناسی و آهکهای منطقه نفوذ میکند و بهتدریج بر اساس شیب زمین گرمایی، دمایش افزایش مییابد. آب این چشمهها در طول روز بر اثر انعکاس نور خورشید بهصورت هفت رنگ درمیآیند که جذابیتی دوچندان به آنها میدهند؛ ضمن اینکه این آب برای درمان بیماریهای پوستی، روماتیسم و همچنین بیماریهای مفصلی مفید است. با این حال بهدلیل وجود گوگرد زیاد در منطقه، افراد دچار ناراحتیهای قلبی و تنفسی بهتر است از این چشمهها استفاده نکنند. بهترین زمان بازدید از چشمههای آب گرم دهلران، اواخر پاییز و اوایل زمستان است.
چشمههای جوشان آذربایجان غربی
۴۶ چشمه آب گرم و معدنی در آذربایجان غربی وجود دارد که خود عامل جذب گردشگر شده است. از چشمههای این استان میتوان به چشمههای آب گرم «محال باراندوز»، «قینرجه» «هفت آباد» و «زنبیل» در ارومیه اشاره کرد. چشمه آبمعدنی زنبیل بهصورت حوضچهای دایرهای شکل با قطر چهار متر و عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر است که از کف آن دائما گاز خارج میشود.
آب گرم «باش کندی» ماکو یکی دیگر از جاذبههای استان است که در دو کیلومتری روستای باش کندی و ۱۳ کیلومتری جاده ماکو-بازرگان قرار دارد و جزو آبهای معدنی گازدار و گرم به حساب میآید که آبدهی آن حدود ۶ لیتر در ثانیه است.
خوی نیز دارای چشمههای متعددی نظیر چشمه رازی، کلوانس، دسته دره، ایواوغلی، قره شعبان، قارنجه و... است که در درمان برخی بیماریها مفید هستند.
آب گرم «احمدآباد» واقع در نزدیکی تخت سلیمان تکاب، چشمه «صدقیان» در سلماس، آب معدنی «زندان سلیمان» در میاندوآب، آب گرم «گراو» در مهاباد و… از دیگر چشمههای جوشان آذربایجان غربی هستند که بازدید از آنها خالی از لطف نخواهد بود.
شهرستان چالدران هم یکی از شهرستانهای استان آذربایجان غربی است که آب گرم آن جزو جاذبههای این منطقه به شمار میرود.
چشمه آب گرم قلعه کندی
آب گرم قلعه کندی در شهرستان کلیبر استان آذربایجان شرقی واقع شده است و گفته میشود که در درمان بیماری روماتیسم بسیار مفید و موثر است. دمای چشمهی اصلی آب گرم به حدود ۷۵ تا ۸۰ درجه و در استخرها به ۶۵ الی ۷۰ درجه سانتیگراد میرسد؛ هرچند گردشگرانی که بهدنبال استخری با دمای پایینتر هستند، میتوانند چشمه «یل سوئی» را امتحان کنند که خاصیت درمانی بیشتری نسبت به بقیه دارد. این آب گرم در منطقه گردشگری و جنگلهای ارسباران و نزدیک به رود مرزی ارس و سد خداآفرین قرار دارد و از همین رو گردشگران زیادی از داخل و خارج از کشور از آن دیدن میکنند.
از تبریز دو مسیر دسترسی به آب گرم قلعه کندی وجود دارد که شامل مسیر ۱۹۰ کیلومتری تبریز، کلیبر و قلعه کندی و همین طور مسیر ۱۸۰ کیلومتری تبریز، اهر، هوراند، آبش احمد و قلعه کندی میشود.