50. مسئولیت وعده

المسئول حرحتی یعد.
ح /336
ترجمه: کس که از او درخواستی می شود، تا زمانی که وعده انجامش را نداده باشد، آزاد است.
شرح: اسلام، درباره وفای به عهد سفارش بسیار کرده است. تا جایی که گفته می شود: یکی از تفاوتهای مسلمان با دیگران، در این است که مسلمان، وقتی برای انجام کاری قول بدهد، دیگر به هیچ قیمتی نباید از انجام قول وعده خود، شانه خالی کند.
بدین ترتیب، مسلمان باید به شدت مراقب قول و قرارهای خود باشد، و با بی توجهی به عهد و وعده هایش، خود را نسبت به دستورهای اسلام، بی اعتناء نشان ندهد.
پس هرگاه، کسی از شما در خواستی کرد، نباید نسنجیده و بدون اندیشه و حساب، و عده انجام آن را بدهید. بلکه باید به خوبی فکر کنید و ببینید که آیا توانایی انجام آن را دارید یا نه. چون اگر وعده یی بدهید و بعد، از عهده انجامش برنیائید، کسی که به او وعده داده اید، به اطمینان قول شما، در انتظار کمک و مساعدت شما می ماند، و برای حل مشکل خود، دست به اقدام دیگری نمی زند و اگر شما وعده خود را انجام ندهید، ممکن است به آن شخص و زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی اش، لطمه های جبران ناپذیر وارد آید و مسلمان مؤمن، هرگز راضی نمی شود تا برادر و خواهر دینی اش، بخاطر بدقولی او، لطمه ببیند.
امام علیه السلام، برای آن که ارزش و اهمیت خوش قولی، و زشتی بد قولی را نشان دهد، در این کلام، موضوع را به شکل تازه یی مطرح کرده است. حضرت می فرماید: وقتی از شما درخواستی می شود، تا زمانی که قول انجامش را نداده اید، آزاد هستید که انجام آن کار را قبول کنید یا قبول نکنید. اما همینکه وعده انجامش را دادید، دیگر آزاد نیستید، بلکه خود را به صورت بنده کسی درآورده اید، که باید برایش کاری انجام بدهید.
یعنی انسان، در برابر قول و قراری که می گذارد، آنقدر مسئولیت پیدا می کند که گویی به صورت بنده قول و عهده خود در آمده است، و هیچ چاره یی، جز انجام آن ندارد.