دکترین ها و استراتژی های غرب در مقابل ایران

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

پایداری ملی:

جمهوری اسلامی ایران در زمان کنونی مهمترین دشمن ایدئولوژیک غرب و به خصوص آمریکا محسوب می شود. از آن روست که از بدو انقلاب اسلامی در فازهای متعدد برای نابودی آن از سوی آمریکا هزینه شده است. آگاهی از این برنامه ها برابر است با آگاهی از دشمنی های دشمن. موضوع هسته ای ایران در سال های اخیر به خط مقدم نبرد نرم ایران و غرب تبدیل شده است.



کد خبر: ۴۵۳۱

تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۱:۴۰

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

اهمیت مسأله زمانی هویدا می شود که بدانیم آمریکا در مواجهه با شوروی درطول جنگ سرد، از سال ۱۹۴۵ تا۱۹۹۰، بمدت۴۵ سال،تنها سه دکترین عملیاتی در دستور کار داشت:



دکترین «تلافی بزرگ»، «واکنش منعطف» و «انهدام حتمی متقابل» (ضد نیرو).



اما بر روی ایران در ۱۰ سال اخیر از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱، حدود ۱۱ دکترین و استراتژی آزمایش کرده است.



پس آمریکا در برابر ابرقدرتی مثل شوروی، بطور متوسط هر پانزده سال؛ یک دکترین!!



و در برابر ایران تقریباً هر سال؛ یک دکترین!!



به اجرا گذاشته و البته در همه آنها، کمابیش شکست خورده و ناموفق بوده است.



یازده استراتژی:



از سال ۲۰۰۱، به ترتیب «هویج و چماق»



(۲۰۰۲)- پلیس خوب، پلیس بد



(۲۰۰۳)- مکانیسم ماشه



(۲۰۰۴)- شوک و بهت



(۲۰۰۵)- چیکن استراتژی



(۲۰۰۵)- استراتژی قورباغه



(۲۰۰۶)- آنفلانزای نیویورکی



(۲۰۰۷)- استراتژی دایم پارادایم



(۲۰۰۸)- هویج سمی



(۲۰۰۸)- آژاکس ۲



(۲۰۰۹)- مده آ



(۲۰۱۰).




این نکته اثبات می کند که حل و فصل موضوع هسته ای ایران برای غرب، پیچیده تر، پرهزینه تر و طاقت فرساتر از فروپاشی شوروی شده است.




غرب دائماً در حال تغییر تاکتیک و استراتژی است و جواب استراتژی را باید با استراتژی داد و به استراتژی دشمن حمله کرد.



در این نوشتار به شکلی گذرا بر راهبردهای اتخاذ شده جهان غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مروری خواهیم داشت.




دکترین (Doctrine) به نظریه، اصول عقیده، آیین، مکتب یا قواعد بنیادین معتبری گفته می شود که هدایت کننده اقدام در پشتیبانی از سیاستها و برنامه ها در جهت تامین اهداف بوده و به کاربردن آنها مستلزم درک مقتضیات و تصمیم گیری صحیح و منطقی می باشد.




این مقاله به معرفی دکترین ها و استراتژی های غرب در مقابل جمهوری اسلامی ایران به صورت اجمالی پرداخته است.


http://rozup.ir/view/3151469/hasan%20ali%20ebrahimi%20said.jpg

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

۱- استراتژی هویج و چماق (Carrot and Stick)




با طرح محور شرارت از سوی رئیس جمهور آمریکا، دکترین هویج و چماق، همزمان علیه عراق و ایران مطرح شد.



مبتنی بر این دکترین، کشور هدف، همچون اسب «وحشی» است که باید «رام» شود.



به هنگام گرسنگی اسب وحشی در بند، او را تطمیع نموده و به او «هویج» می دهند.



اما با هربار که آن اسب، بخشی از هویج را می خورد، یک ضربه شلاق یا چماق بر سر او فرود می آید.



تکرار این روند تطمیع با هویج و تهدید با چماق، تا زمان «رام» شدن آن اسب ادامه می یابد:



تا زمانی که «زین» را بر پشت خود بپذیرد و «سواری» بدهد.



این دکترین در مورد عراق صدام حسین در کمتر از چهارده ماه به نتیجه نشست، اما در مورد ایران مؤثر واقع نشد.



چماق در دست آمریکا و اسرائیل و هویج در کف اتحادیه اروپا خشکید.





در استراتژی هویج و چماق فرض بر این بود که ایران به مثابه یک اسب وحشی است که باید رام غرب شود.



در این فرآیند انگلیس، آلمان و فرانسه هویج را به دست می گیرند و آمریکا و اسرائیل چماق را.



هویج عبارت است از امتیازاتی که این سه کشور پیشنهاد می دهند و چماق نیز ضرباتی است که آمریکا پس از جذب ایران به این امتیازات بر سر ایران می کوبد.



به عنوان مثال می توان به وقایع سال ۸۲ در موضوع هسته ای اشاره کرد.



در تاریخ ۲۹/۷/۸۲ تفاهم نامه سعدآباد بین ایران و ۳ کشور اروپایی امضا شد که در آن ایران برای حل وفصل موضوع هسته ای خود به پذیرش پروتکل الحاقی ترغیب شده بود.



در همین راستا در تاریخ ۱۹/۸/۸۲ پروتکل الحاقی توسط ایران پذیرفته شد.



اگر تا به اینجا را با دکترین هویج منطبق کنیم، صدور قطعنامه های دوم و سوم شورای حکام در تاریخ های ۲۵/۹/۸۲ و ۲۵/۱۲/۸۲ با محوریت آمریکا چماق هایی بود که باید بر سر ایران فرو می آمد.



می بینیم که غرب برای اعمال بخش دوم طرح خود یعنی چماق بیشتر از یک ماه صبر نمی کند.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

۲- استراتژی پلیس خوب، پلیس بد (Good Cop Bad Cop)





با شکست دکترین هویج و چماق، رویکرد غرب تلطیف شد و لعاب قانون به خود گرفت:




یک قانون جهانی وجود دارد که ضابط آن «واحد پلیس جهانی» است که اتفاقاً همه اعضای آن کشورهای غربی هستند.





این «کلانتری» جهانی، دو نوع پلیس دارد؛ پلیس خوب و پلیس بد.




انگلیس، فرانسه و آلمان، به عنوان پلیس های خوب، در سر «گردنه» گذرگاه جهانی، جلوی اتومبیل ایران را گرفته و تقاضای نامشروع «تعلیق» بدون مدت تحقیقات و فعالیت های تکنولوژیک هسته ای ایران را ارائه نمودند.




هشدار آنها این بود: توصیه ما این است که به خواسته های ما تن دهید، در غیر این صورت دو پلیس بد _ آمریکا و اسرائیل _ تا لحظاتی دیگر آژیرکشان سر می رسند و این «خواسته ها» را به زور به شما تحمیل می کنند.





پلیس خوب، پلیس بد در سال ۲۰۰۴ فرآیند بعدی بود.




در این طرح که می توان آن را به نوعی تکامل یافته دکترین قبلی دانست، دنیا به مثابه دهکده ای است که چند کشور غربی ژاندارم آن هستند.




در این میان ۳ کشور اروپایی پلیس خوب و آمریکا پلیس بد است.




ایران بهتر است که قضیه پرونده هسته ای خود را با پلیس های خوب به پایان ببرد و با خواسته های این سه کشور اروپایی مبنی بر تعلیق کلیه فعالیت های هسته ای موافقت کند.




تاکید مفرط مذاکره کنندگان اروپایی در مذاکرات ۲۵/۸/۸۳ پاریس بر تعلیق گسترده فعالیت های هسته ای گواه این است که آن ها نقش پلیس خوب را به خوبی ایفا کرده اند.




متعاقب موافقت نامه پاریس در تاریخ ۲/۹/۸۳ تاسیسات UCF اصفهان تعلیق شد. ضمن این که سال ۸۳ بیشترین فراوانی سفر مدیر کل آژانس به ایران را به خود اختصاص داده که بی ارتباط با دکترین پلیس خوب نیست.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

۳- استراتژی مکانیسم ماشه (Trigger Mechanism)





با شکست نمایش پلیس خوب، پلیس بد، چهار کشور معارض یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان، خط قرمزی را تعیین نموده و مبتنی بر آن «مکانیسم ماشه» را تعریف کردند:




اگر به خواسته های ما تن ندهید، به طور اتوماتیک «ماشه» اسلحه ضابطین قانون جهانی چکانده شده و پرونده شما به شورای امنیت رفته و … . با عدم موفقیت ارسال پرونده ایران به شورای امنیت، این دکترین نیز در پائیز ۱۳۸۳ابتدای ۲۰۰۴ به شکست انجامید.





اواخر سال ۲۰۰۴ و اوایل سال ۲۰۰۵ سال اعمال استراتژی مکانیسم ماشه بود.




بر این اساس ایران یا باید خواسته های غرب را برآورده سازد یا اینکه آمریکا به طرف ایران شلیک خواهد کرد.




ایران محور شرارت نامیده می شود و در همین راستا تهدیدها به حمله نظامی در سال ۸۳ شدت می گیرد.




مروری بر سیاست رسانه های غربی نیز هماهنگی در قوت احتمال حمله نظامی به ایران را ثابت می کند.




مجموعه نظام سلطه این گونه نشان می دهد که غرب دست به ماشه منتظر جواب ایران در برابر خواسته های آن ها است.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

۴- استراتژی شوک و بهت (Shock and Awe)






شوک و بهت، یک اصطلاح تاکتیکی نظامی است که اصطلاحاً «غلبه سریع» نامیده می شود.




اساس این تاکتیک، مبتنی است بر گیجی قطعی نیروهای حریف مقابل که بر این اساس، می شود پیروزی های آسانی را به دست آورد!!




درست مثل کسی که وقتی تصادف می کند، تا لحظاتی گیج و البته بهت زده است و اگر یک دزد همان لحظه بخواهد کیف یا جیبش را بزند، راحت ترین کار ممکن را پیش رو دارد!!!




بر مبنای این تاکتیک، باید به دشمن جوری ضربه زد که فلج شود و نتواند دفاع مناسبی را در پیش بگیرد.








وقتی به یک موجود زنده شوک _ به ویژه شوک روانی _ وارد شود، آن موجود، دوره ای از بهت را سپری خواهد نمود.




هرقدر شوک قوی تر، طبیعتاً دوره بهت طولانی تر خواهد بود. بخش اول این دکترین را چگونگی وارد آوردن شوک دربرمی گیرد.




در پائیز ۱۳۸۳ اکتبر ۲۰۰۴ آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان، به دکترین قدیمی شوک و بهت علیه ایران روی آوردند:








آمریکا و هم پیمانانش، به شوک از درون ایران، بیش از شوک از بیرون تمایل نشان دادند.




به طور مشخص، در بحث شوک از درون، دو گزینه را مورد نظر داشتند:




شوک انقلابی ناشی از یک اغتشاش گسترده در سطح کشور ایران، و دیگری شوک دموکراتیک، ناشی از تحقق یک انقلاب مخملین، مانند آنچه در گرجستان و اوکراین رخ داد.




گزینه اغتشاش گسترده داخلی محتمل و قریب الوقوع نبود، اما از آنجا که تا انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری ایران چند ماه بیشتر نمانده بود، فرض سران کاخ سفید بر تحقق «انقلاب صورتی» در روزهای انتخابات مزبور بود.




تبلیغات گسترده و فضاسازی برای کشاندن مردم ایران به خیابان ها، توأم با تحصن و تحریم انتخابات، خط مشی غرب بود.





سرمایه گذاری بر شبکه های NGO داخلی مبتنی بر الگوی عمل «جورج سوروس» در اوکراین، غرب را به این باور رسانده بود که انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری، تبدیل به یک «شوک» برای ایران می شود.




اما این برآورد غرب به شکست انجامید و در واقع روند و نتیجه انتخابات و بی اعتنایی مردم ایران به تبلیغات غرب، نوعی «شوک» برای آمریکا محسوب گردید نه ایران.





بخش دوم این دکترین را ارزیابی ابعاد «بهت» پس از شوک و برآورد دوره ماندگاری آن بهت و چگونگی بهره برداری بهینه از آن، دربرمی گیرد.





از آنجا که آمریکا، موفق به وارد آوردن شوک _ از درون یا بیرون _ به ایران نشد، لذا «بهتی» پدید نیامد که بتواند از آن بهره برداری کند. سرنوشت محتوم این دکترین نیز شکست بود.



شوک و بهت درسال ۲۰۰۵ به صورت مشترک برای ایران و سوریه (با شوک حاصل از ترور مشکوک «رفیق حریری») به منظور خارج کردن سوریه از شطرنج سیاست لبنان و اخلال در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ ایران طراحی شد تا در مورد ایران یک تیر و چند نشان باشد؛




هم انتخابات که بالقوه برای نظام فرصت است به تهدید تبدیل می شود و هم موضوع هسته ای ایران که هنوز در دوران تعلیق است به سرانجام خود می رسد.




پافشاری دولت منتخب بر از سرگیری فعالیت های اصفهان از یک سو و بصیرت رهبری، ملت، و خواص حاضر در انتخابات ۸۴ از سویی دیگر، عوامل خنثی کننده این استراتژی بودند.




تصور این که واکنش کاندیدای شکست خورده سال۸۴ در دور دوم انتخابات، همانند نمونه مشابه سال ۸۸ باشد کافی است تا دریابیم کشور از چه تنگنایی به سلامت عبور کرده است.




هر چهار استراتژی ذکر شده به نوعی با توهین و تحقیر نسبت به ملت ایران ملازم بود.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

ایداری ملی:

جمهوری اسلامی ایران در زمان کنونی مهمترین دشمن ایدئولوژیک غرب و به خصوص آمریکا محسوب می شود. از آن روست که از بدو انقلاب اسلامی در فازهای متعدد برای نابودی آن از سوی آمریکا هزینه شده است. آگاهی از این برنامه ها برابر است با آگاهی از دشمنی های دشمن. موضوع هسته ای ایران در سال های اخیر به خط مقدم نبرد نرم ایران و غرب تبدیل شده است.



کد خبر: ۴۵۳۱

تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۱:۴۰






اهمیت مسأله زمانی هویدا می شود که بدانیم آمریکا در مواجهه با شوروی درطول جنگ سرد، از سال ۱۹۴۵ تا۱۹۹۰، بمدت۴۵ سال،تنها سه دکترین عملیاتی در دستور کار داشت:



دکترین «تلافی بزرگ»، «واکنش منعطف» و «انهدام حتمی متقابل» (ضد نیرو).



اما بر روی ایران در ۱۰ سال اخیر از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱، حدود ۱۱ دکترین و استراتژی آزمایش کرده است.



پس آمریکا در برابر ابرقدرتی مثل شوروی، بطور متوسط هر پانزده سال؛ یک دکترین!!



و در برابر ایران تقریباً هر سال؛ یک دکترین!!



به اجرا گذاشته و البته در همه آنها، کمابیش شکست خورده و ناموفق بوده است.



یازده استراتژی:



از سال ۲۰۰۱، به ترتیب «هویج و چماق»



(۲۰۰۲)- پلیس خوب، پلیس بد



(۲۰۰۳)- مکانیسم ماشه



(۲۰۰۴)- شوک و بهت



(۲۰۰۵)- چیکن استراتژی



(۲۰۰۵)- استراتژی قورباغه



(۲۰۰۶)- آنفلانزای نیویورکی



(۲۰۰۷)- استراتژی دایم پارادایم



(۲۰۰۸)- هویج سمی



(۲۰۰۸)- آژاکس ۲



(۲۰۰۹)- مده آ



(۲۰۱۰).




این نکته اثبات می کند که حل و فصل موضوع هسته ای ایران برای غرب، پیچیده تر، پرهزینه تر و طاقت فرساتر از فروپاشی شوروی شده است.




غرب دائماً در حال تغییر تاکتیک و استراتژی است و جواب استراتژی را باید با استراتژی داد و به استراتژی دشمن حمله کرد.



در این نوشتار به شکلی گذرا بر راهبردهای اتخاذ شده جهان غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مروری خواهیم داشت.




دکترین (Doctrine) به نظریه، اصول عقیده، آیین، مکتب یا قواعد بنیادین معتبری گفته می شود که هدایت کننده اقدام در پشتیبانی از سیاستها و برنامه ها در جهت تامین اهداف بوده و به کاربردن آنها مستلزم درک مقتضیات و تصمیم گیری صحیح و منطقی می باشد.




این مقاله به معرفی دکترین ها و استراتژی های غرب در مقابل جمهوری اسلامی ایران به صورت اجمالی پرداخته است.


http://rozup.ir/view/3151469/hasan%2...imi%20said.jpg






۱- استراتژی هویج و چماق (Carrot and Stick)




با طرح محور شرارت از سوی رئیس جمهور آمریکا، دکترین هویج و چماق، همزمان علیه عراق و ایران مطرح شد.



مبتنی بر این دکترین، کشور هدف، همچون اسب «وحشی» است که باید «رام» شود.



به هنگام گرسنگی اسب وحشی در بند، او را تطمیع نموده و به او «هویج» می دهند.



اما با هربار که آن اسب، بخشی از هویج را می خورد، یک ضربه شلاق یا چماق بر سر او فرود می آید.



تکرار این روند تطمیع با هویج و تهدید با چماق، تا زمان «رام» شدن آن اسب ادامه می یابد:



تا زمانی که «زین» را بر پشت خود بپذیرد و «سواری» بدهد.



این دکترین در مورد عراق صدام حسین در کمتر از چهارده ماه به نتیجه نشست، اما در مورد ایران مؤثر واقع نشد.



چماق در دست آمریکا و اسرائیل و هویج در کف اتحادیه اروپا خشکید.





در استراتژی هویج و چماق فرض بر این بود که ایران به مثابه یک اسب وحشی است که باید رام غرب شود.



در این فرآیند انگلیس، آلمان و فرانسه هویج را به دست می گیرند و آمریکا و اسرائیل چماق را.



هویج عبارت است از امتیازاتی که این سه کشور پیشنهاد می دهند و چماق نیز ضرباتی است که آمریکا پس از جذب ایران به این امتیازات بر سر ایران می کوبد.



به عنوان مثال می توان به وقایع سال ۸۲ در موضوع هسته ای اشاره کرد.



در تاریخ ۲۹/۷/۸۲ تفاهم نامه سعدآباد بین ایران و ۳ کشور اروپایی امضا شد که در آن ایران برای حل وفصل موضوع هسته ای خود به پذیرش پروتکل الحاقی ترغیب شده بود.



در همین راستا در تاریخ ۱۹/۸/۸۲ پروتکل الحاقی توسط ایران پذیرفته شد.



اگر تا به اینجا را با دکترین هویج منطبق کنیم، صدور قطعنامه های دوم و سوم شورای حکام در تاریخ های ۲۵/۹/۸۲ و ۲۵/۱۲/۸۲ با محوریت آمریکا چماق هایی بود که باید بر سر ایران فرو می آمد.



می بینیم که غرب برای اعمال بخش دوم طرح خود یعنی چماق بیشتر از یک ماه صبر نمی کند.






۲- استراتژی پلیس خوب، پلیس بد (Good Cop Bad Cop)





با شکست دکترین هویج و چماق، رویکرد غرب تلطیف شد و لعاب قانون به خود گرفت:




یک قانون جهانی وجود دارد که ضابط آن «واحد پلیس جهانی» است که اتفاقاً همه اعضای آن کشورهای غربی هستند.





این «کلانتری» جهانی، دو نوع پلیس دارد؛ پلیس خوب و پلیس بد.




انگلیس، فرانسه و آلمان، به عنوان پلیس های خوب، در سر «گردنه» گذرگاه جهانی، جلوی اتومبیل ایران را گرفته و تقاضای نامشروع «تعلیق» بدون مدت تحقیقات و فعالیت های تکنولوژیک هسته ای ایران را ارائه نمودند.




هشدار آنها این بود: توصیه ما این است که به خواسته های ما تن دهید، در غیر این صورت دو پلیس بد _ آمریکا و اسرائیل _ تا لحظاتی دیگر آژیرکشان سر می رسند و این «خواسته ها» را به زور به شما تحمیل می کنند.





پلیس خوب، پلیس بد در سال ۲۰۰۴ فرآیند بعدی بود.




در این طرح که می توان آن را به نوعی تکامل یافته دکترین قبلی دانست، دنیا به مثابه دهکده ای است که چند کشور غربی ژاندارم آن هستند.




در این میان ۳ کشور اروپایی پلیس خوب و آمریکا پلیس بد است.




ایران بهتر است که قضیه پرونده هسته ای خود را با پلیس های خوب به پایان ببرد و با خواسته های این سه کشور اروپایی مبنی بر تعلیق کلیه فعالیت های هسته ای موافقت کند.




تاکید مفرط مذاکره کنندگان اروپایی در مذاکرات ۲۵/۸/۸۳ پاریس بر تعلیق گسترده فعالیت های هسته ای گواه این است که آن ها نقش پلیس خوب را به خوبی ایفا کرده اند.




متعاقب موافقت نامه پاریس در تاریخ ۲/۹/۸۳ تاسیسات UCF اصفهان تعلیق شد. ضمن این که سال ۸۳ بیشترین فراوانی سفر مدیر کل آژانس به ایران را به خود اختصاص داده که بی ارتباط با دکترین پلیس خوب نیست.




۳- استراتژی مکانیسم ماشه (Trigger Mechanism)





با شکست نمایش پلیس خوب، پلیس بد، چهار کشور معارض یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان، خط قرمزی را تعیین نموده و مبتنی بر آن «مکانیسم ماشه» را تعریف کردند:




اگر به خواسته های ما تن ندهید، به طور اتوماتیک «ماشه» اسلحه ضابطین قانون جهانی چکانده شده و پرونده شما به شورای امنیت رفته و … . با عدم موفقیت ارسال پرونده ایران به شورای امنیت، این دکترین نیز در پائیز ۱۳۸۳ابتدای ۲۰۰۴ به شکست انجامید.





اواخر سال ۲۰۰۴ و اوایل سال ۲۰۰۵ سال اعمال استراتژی مکانیسم ماشه بود.




بر این اساس ایران یا باید خواسته های غرب را برآورده سازد یا اینکه آمریکا به طرف ایران شلیک خواهد کرد.




ایران محور شرارت نامیده می شود و در همین راستا تهدیدها به حمله نظامی در سال ۸۳ شدت می گیرد.




مروری بر سیاست رسانه های غربی نیز هماهنگی در قوت احتمال حمله نظامی به ایران را ثابت می کند.




مجموعه نظام سلطه این گونه نشان می دهد که غرب دست به ماشه منتظر جواب ایران در برابر خواسته های آن ها است.







۴- استراتژی شوک و بهت (Shock and Awe)






شوک و بهت، یک اصطلاح تاکتیکی نظامی است که اصطلاحاً «غلبه سریع» نامیده می شود.




اساس این تاکتیک، مبتنی است بر گیجی قطعی نیروهای حریف مقابل که بر این اساس، می شود پیروزی های آسانی را به دست آورد!!




درست مثل کسی که وقتی تصادف می کند، تا لحظاتی گیج و البته بهت زده است و اگر یک دزد همان لحظه بخواهد کیف یا جیبش را بزند، راحت ترین کار ممکن را پیش رو دارد!!!




بر مبنای این تاکتیک، باید به دشمن جوری ضربه زد که فلج شود و نتواند دفاع مناسبی را در پیش بگیرد.








وقتی به یک موجود زنده شوک _ به ویژه شوک روانی _ وارد شود، آن موجود، دوره ای از بهت را سپری خواهد نمود.




هرقدر شوک قوی تر، طبیعتاً دوره بهت طولانی تر خواهد بود. بخش اول این دکترین را چگونگی وارد آوردن شوک دربرمی گیرد.




در پائیز ۱۳۸۳ اکتبر ۲۰۰۴ آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان، به دکترین قدیمی شوک و بهت علیه ایران روی آوردند:








آمریکا و هم پیمانانش، به شوک از درون ایران، بیش از شوک از بیرون تمایل نشان دادند.




به طور مشخص، در بحث شوک از درون، دو گزینه را مورد نظر داشتند:




شوک انقلابی ناشی از یک اغتشاش گسترده در سطح کشور ایران، و دیگری شوک دموکراتیک، ناشی از تحقق یک انقلاب مخملین، مانند آنچه در گرجستان و اوکراین رخ داد.




گزینه اغتشاش گسترده داخلی محتمل و قریب الوقوع نبود، اما از آنجا که تا انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری ایران چند ماه بیشتر نمانده بود، فرض سران کاخ سفید بر تحقق «انقلاب صورتی» در روزهای انتخابات مزبور بود.




تبلیغات گسترده و فضاسازی برای کشاندن مردم ایران به خیابان ها، توأم با تحصن و تحریم انتخابات، خط مشی غرب بود.





سرمایه گذاری بر شبکه های NGO داخلی مبتنی بر الگوی عمل «جورج سوروس» در اوکراین، غرب را به این باور رسانده بود که انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری، تبدیل به یک «شوک» برای ایران می شود.




اما این برآورد غرب به شکست انجامید و در واقع روند و نتیجه انتخابات و بی اعتنایی مردم ایران به تبلیغات غرب، نوعی «شوک» برای آمریکا محسوب گردید نه ایران.





بخش دوم این دکترین را ارزیابی ابعاد «بهت» پس از شوک و برآورد دوره ماندگاری آن بهت و چگونگی بهره برداری بهینه از آن، دربرمی گیرد.





از آنجا که آمریکا، موفق به وارد آوردن شوک _ از درون یا بیرون _ به ایران نشد، لذا «بهتی» پدید نیامد که بتواند از آن بهره برداری کند. سرنوشت محتوم این دکترین نیز شکست بود.



شوک و بهت درسال ۲۰۰۵ به صورت مشترک برای ایران و سوریه (با شوک حاصل از ترور مشکوک «رفیق حریری») به منظور خارج کردن سوریه از شطرنج سیاست لبنان و اخلال در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ ایران طراحی شد تا در مورد ایران یک تیر و چند نشان باشد؛




هم انتخابات که بالقوه برای نظام فرصت است به تهدید تبدیل می شود و هم موضوع هسته ای ایران که هنوز در دوران تعلیق است به سرانجام خود می رسد.




پافشاری دولت منتخب بر از سرگیری فعالیت های اصفهان از یک سو و بصیرت رهبری، ملت، و خواص حاضر در انتخابات ۸۴ از سویی دیگر، عوامل خنثی کننده این استراتژی بودند.




تصور این که واکنش کاندیدای شکست خورده سال۸۴ در دور دوم انتخابات، همانند نمونه مشابه سال ۸۸ باشد کافی است تا دریابیم کشور از چه تنگنایی به سلامت عبور کرده است.




هر چهار استراتژی ذکر شده به نوعی با توهین و تحقیر نسبت به ملت ایران ملازم بود.

---

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

پایداری ملی:




۵- چیکن استراتژی یا بازی بزدل (Chicken Strategy)




چیکن استراتژی، در بیو دکترین، از جرأت و جربزه مرغ نشأت گرفته است.



در ادبیات انگلیسی، جربزه مرغ، معادل با «بزدل» در ادبیات فارسی است.




در قرن ،۱۹ نزاع حیثیتی متداول در غرب، «دوئل» بود:



دو طرف دعوا، در حالی که اسلحه در دست داشتند، به یکدیگر پشت نموده و با شمارش داور گام برداشته و در نهایت به سوی یکدیگر برگشته و شلیک می نمودند.



طبیعتاً و عموماً، کسی که سریعتر ماشه را چکانده بود، و تیرش به خطا نرفته بود، پیروز دوئل محسوب می گشت.




در نیم قرن گذشته ،با توسعه و ارتقاء فنی اتومبیل، رانندگی با خودرو، جای دوئل با اسلحه را گرفت.



این رسم، بویژه در میان جوانان آمریکایی، جایگزین نزاع حیثیتی دوئل گردید.



شیوه «بازی چیکن» از این قرار است:




دو جوان که مسأله ای حیثیتی میان آنها وجود دارد، برای حفظ یا اعاده حیثیت خود، به بازی چیکن متوسل می شوند.




در انتهای شب، در زیر نور چراغ های یک خیابان باریک، در درون اتومبیل خود، در دو سر خیابان به فاصله یک کیلومتر، رو در روی یکدیگر قرار می گیرند.



هر یک از دو اتومبیل، بایستی چرخ های سمت راست خود را، در بخش راست خط سفید وسط خیابان و چرخ های سمت چپ را، در بخش چپ خط سفید قرار دهند، به گونه ای که خط وسط کاپوت اتومبیل، با خط سفید وسط خیابان، منطبق باشد.




در مقابل دیدگان تماشاچیان، داور، شروع بازی چیکن را اعلام، و هر دو اتومبیل، با سرعت به سمت یکدیگر حرکت نموده و با نیّت ترساندن حریف و وادار ساختن او به خالی کردن صحنه و انحراف از مسیر، از ترس تبعات و پیامدهای برخورد شاخ به شاخ با یکدیگر، هر لحظه به شتاب خود می افزایند.




اگر راننده ای بترسد و از روبروی حریف خود کنار برود، میدان را واگذار نموده و در واقع بازی را باخته است.




ترفندهای گوناگون روانی و فیزیکی، برای وادار نمودن حریف به کنار رفتن از رویارویی و برخورد، شامل موارد زیر می شود:




یک راننده، در اولین اقدام، هنگام نشستن پشت فرمان، به چشمان خود عینک آفتابی می زند.



پیام این حرکت برای راننده حریف این است که در این تاریکی شب، من حتی نیاز به دیدن ندارم؛



مستقیم می رانم، پس بهتر است که از مقابل اتومبیل من کنار بروی.




در اقدام دوم، راننده مزبور، بطری ویسکی خود را به بیرون از اتومبیل پرتاب می کند، تا راننده حریف بداند که او غیر از اینکه عینک آفتابی زده است تا جایی را نبیند، ضمناً مست و لایعقل نیز هست.



لذا امکان تعقل و ترس ندارد و کنار نخواهد رفت.




در این مدت با بوق های ممتد و چراغ زدن مستمر، با صوت و نور، وضعیت روانی حریف را به هم می ریزد.



پیام بازی مستمر نور چراغ و بوق های ممتد این است که هر چه سریعتر از سر راه من کنار برو، «تردد در این مسیر فقط حق من است.»




در اقدام چهارم، این راننده، «فرمان» اتومبیل را از جای آن درآورده و بگونه ای که حریف ببیند، از اتومبیل به بیرون پرتاب می کند. حالا راننده حریف باید تکلیف خود را روشن کند:



راننده اتومبیل مقابل، فقط خود را بر حق می داند، در تاریکی عینک آفتابی زده و مست است، ضمناً اتومبیل او حتی «فرمان» برای کنار کشیدن ندارد.



لحظه به لحظه کار برای راننده اتومبیل روبرو دشوارتر می شود.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

سناریو چیکن



در این سناریو، دو جوان راننده فرضی، تنها از روی «لج» به تقابل و رویارویی با یکدیگر می پردازند.



برای این دو، بازی چیکن، محمل لجبازی است.



با توجه به اینکه هر دو طرف «آگاهانه» به بازی چیکن اقدام می کنند،

چنانچه «عقلانیت» بر صحنه حاکم شود، این بازی می تواند «اجتناب پذیر» گردد.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

احتمالات در چیکن استراتژی




۱- برخورد: زمانی که هیچ یک از طرفین حاضر به برگشت از موضع خود نباشد، احتمال تصادف و «برخورد» مطرح خواهد بود.




۲- عبور: زمانی که یکی از طرفین، موضع خود را تعدیل کند، در آخرین لحظه، از مقابل حریف کنار رفته و در نتیجه طرفین از کنار هم «عبور» می کنند.




۳- توقف: زمانی که هر دو طرف، در آخرین لحظه، موضع خود را تعدیل کنند و ترمز نمایند، هر دو اتومبیل سپر به سپر، رودروی یکدیگر «توقف» می کنند.




۴- عقب نشینی: زمانی که یکی از طرفین، از موضع خود برگشته، اما به دلیل باریکی گذرگاه امکان کنار رفتن از مقابل حریف و عبور را نداشته باشد، ابتدا توقف نموده، و برای اجتناب از برخورد، اتومبیل خود را در وضعیت «دنده عقب» قرار داده و با سرعت «عقب روی» و «عقب نشینی» می کند.



چیکن استراتژی، برای آمریکا یک دکترین در سطح عملیاتی و برای ایران یک دکترین در سطح استراتژیکی است.




نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران در سوم تیرماه۱۳۸۴ جولای ۲۰۰۴ نه تنها شکست دکترین شوک و بهت به ویژه در تحقق انقلاب صورت را در پی داشت، بلکه با روی کار آمدن دولت نهم، رویکرد اقتدارگرا از سوی ایران، جایگزین رویکرد انفعالی پیشین شد.





در بازی چیکن دو اتومبیل، با سرعت به سمت یکدیگر حرکت نموده و با نیّت ترساندن حریف و وادار ساختن او به خالی کردن صحنه و انحراف از مسیر، از ترس تبعات و پیامدهای برخورد شاخ به شاخ با یکدیگر، هر لحظه به شتاب خود می افزایند. اگر راننده ای بترسد و از روبروی حریف خود کنار برود، میدان را واگذار نموده و در واقع بازی را باخته است.




این دکترین بلافاصله بعد از روی کار آمدن دولت اصول گرا طراحی شد.



در این استراتژی که از گسترده ترین دکترین های اتخاذ شده بود، فرض بر این است که هر دو بازیگر (ایران و آمریکا) از همدیگر می خواهند که به خواسته های طرف مقابل تن دهند.



اما هیچ یک از بازیگران از خواسته های خود کوتاه نمی آیند. گفت وگوهای دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی در تاریخ ۴/۶/۸۴ و تاکیدات جدی بر عزم ایران در استیفای حقوق هسته ای خود، قطعنامه هشتم شورای حکام در تاریخ ۳/۷/۸۴ و تصویب قانون لغو همکاری ها با آژانس در صورت ارجاع پرونده به شورای امنیت در تاریخ ۱/۹/۸۴ همگی ارکان و پیش فرض های این استراتژی در ایستادگی متقابل دوطرف در خواسته های خود هستند. این استراتژی بیانگر نوعی اقتدار و عدم عقب نشینی برای هر دو طرف است.




چیکن استراتژی یکی از نظریه های بازی محسوب می شود که طرفین در آن مبتنی بر سود و زیان رفتار می کنند.



ویژگی این استراتژی ضریب ریسک بالا و ضریب موفقیت بالاست.



هر دو طرف آماده پرداختن هزینه تقابل هستند. حتی اگر هزینه در حد یک جنگ تمام عیار باشد.



چیکن بیشترین احتمال برخورد را در ذات خود دارد و ویژگی اصلی آن در بالا بردن مستمر هزینه برخورد و تصادف از سوی طرفین است.



رزمایش های بی شمار ایران و آمریکا در اواخر سال ۸۴ و اوایل سال ۸۵ حکایت از آمادگی طرفین برای ایستادن بر موضع خود به هر قیمتی دارد.




آغاز دوره‌ی چیکن استراتژی از سوی ایران و آمریکا در سال ۲۰۰۵ به این معنا بود که هر دو طرف آماده‌ی پرداختن هزینه‌ی تقابل هستند، حتی اگر این هزینه، در حد یک جنگ تمام‌عیار باشد.



ویژگی استراتژی چیکن، در بالا بردن مستمر هزینه‌ی برخورد و تصادف از سوی طرفین است.




با مطرح شدن چیکن استراتژی در پنج سال گذشته، همواره امکان برخورد نظامی وجود داشته است، اما چون هزینه‌ی برخورد روز به روز بالا می‌رود، این امکان، دچار نوسان می‌شود.



دوره‌ی چیکن استراتژی آمریکا و شوروی در بحران موشکی ۱۹۶۲ کوبا دو ماه طول کشید تا هر دو طرف عقب نشستند.



سال‌ها بعد رابرت مک نامارا گفت اگر در آن بحران جنگ شروع می‌شد، برآورد این بود که بیش از دویست میلیون نفر کشته می‌شدند.



اکنون دوره‌ی چیکن استراتژی آمریکا و ایران در پرونده‌ی هسته‌ای، به مرز پنج سالگی نزدیک می‌شود، یعنی طولانی‌ترین دوره‌ی رویارویی در تاریخ استراتژی چیکن.




جورج دبلیو بوش در سال‌های آخر حکومت خود اعلام کرد: «با این وصف برخورد میان آمریکا و ایران، جنگ جهانی سوم خواهد بود.»




هر نوع درگیری نظامی میان آمریکا و ایران، به سرعت به بیش از ۱۸ کشور تسری پیدا می‌کند.



زیرا وقتی دو غول در اتاق کوچکی کشتی می‌گیرند، موجودات کوچک اطراف آنها، زیر دست و پا قرار می‌گیرند.




ایران چیکن استراتژی را پذیرفت.



این نخستین باری بود که ایالات متحده متوجه احاطه حریف، به قواعد بازیهای دو و چند طرفه استرتژیک گردید:



در مقابل دکترینهای توهین آمیز و مبتنی بر نگاه از بالا – هویچ و چماق، پلیس خوب وبد، مکانیسم ماشه، شوک و بهت– اکنون آمریکاخود راباحریف در«توازن استراتژیها- نه توازن استراتژیکی» می دید،زیرا «چیکن استراتژی» دکترینی از موضع «هم طرازی» است،که در آن هیچیک از طرفین نمیتواند نگاه از بالا داشته باشد.این روند، آمریکا و متحدین اروپایی اش را ناگزیر به اتخاذ دکترین کلاسیک «قورباغه آب پز» در ابتدای نوامبر ۲۰۰۵ در خصوص ایران نمود.