7 - تحصیل علم افضل است یا تهجد و نماز شب؟!
[ای عزیز!] شیخ ما مرحوم علامه انصاری(29)، در جواب کسی که از او این سؤال را نموده بود که آیا نماز شب افضل است یا مطالعه و تحصیل علم؟! چه نیکو جواب گفته است، که خطاب به او فرموده بود: آیا تو قلیان می کشی؟! او در پاسخ گفته بود: بلی. شیخ فرموده بود: به جای دو بار قلیان کشیدن، نماز شب را بخوان. و این جوابی متین و محکم است که در آن به فساد این خیال هم اشاره شده و گویا شیخ چنین گفته است که اگر تو تا این اندازه مراقب احوال و اخلاص در اعمالت هستی به گونه ای که برایت تشخیص این مطلب مشکل شده که نماز شب افضل است یا مطالعه و تحصیل علم، چگونه اوقاتت را به کشیدن قلیان که در این باب، اقوال مختلف است که یا حرام است و یا مکروه است و یا مباح است می گذرانی؟!
و چطور می شود که بین دو عمل که دو مستحب است، به بهانه کمی وقت، یکی را می خواهی انتخاب کنی، در حالی که در جای دیگر، وقتت را به کاری که یا حرام است و یا مکروه و یا لااقل مباح است، صرف می کنی؟! که باید از این مصیبت عظمی و فضیلت آشکار، به خدا پناه برد که شیطان پلید این گونه، علما را فریب دهد که اشتغال به مطالعه این علوم رسمی را که برای اغلب آن ها نمی توان قصد شرعی که به وجهی از وجوه، صحیح باشد یافت، از استغفار در سحرگاهان و خلوت با خداوند عزیز غفار، افضل بدانند و چگونه می شود که چنین باشد؟! در حالی که آن علمی که انسان را بر تجهد و شب زنده داری بر نمی انگیزاند، علمی است که نور و بهره و خیری در آن نیست و علم واقعی، آن علمی است که به فرموده امام صادق (علیه السلام) ملازم با خشیت باشد(30) و صاحب خشیت، نمی تواند ترک شب زنده داری کند و همان بیم و ترس، او را به انجام این عمل وا می دارد.(31)
نقل قول
