نمایش نتایج: از شماره 1 تا 4 , از مجموع 4

موضوع: ♥ کليدواژه‏ هاى عشق در قرآن ♥

  1. Top | #1

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    January 1970
    شماره عضویت
    796
    نوشته
    18,881
    تشکر
    3,977
    مورد تشکر
    5,852 در 2,376
    وبلاگ
    85
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض ♥ کليدواژه‏ هاى عشق در قرآن ♥

    برخي اظهار داشته‌اند که در قرآن تنها از اطاعت و عبادت خدا براي رغبت به بهشت و خوف از دوزخ سخن رفته؛ نه براي عشق به خدا و لذا اطاعت و عبادت خدا براي عشق به او بدعتي صوفيانه است.
    ما در اين پست قصد داريم، کليدواژه‌هاي نشان‌دهنده آيات مربوط به عشق الهي و لوازم آن را معرفي کنيم و براي هريک نمونه‌اي به دست دهيم که طي آنها عبادت و اطاعت خدا براي عشق به او مورد ستايش قرار گرفته و حتي از عبادت و اطاعتي که به طمع بهشت و خوف از دوزخ باشد، برتر معرفي شده است؛ چنان که همين مضمون در روايات معصومين(ع) نيز آمده است و ما در پست «مقام حضرت عشق عليه السلام» نمونه‌هايي از آنها را آورديم.
    اگرچه لفظ عشق در قرآن به کار نرفته است؛ اما معادل‌هاي آن در قرآن به چشم مي‌خورد. قدر مشترک اين معادل‌ها عبارت از دوست داشتن خدا و لوازم آن است. از لوازم عشق به کسي اين است که عاشق مي‌خواهد معشوق را ديدار کند و هميشه نزد او باشد و از او سخن بگويد و کاري کند که او خشنود شود.

    امضاء



    رفتن دلیل نبودن نیست


    من در جستجوی قطعه ای از آسمان پهناور هستم

    که از تراکم اندیشه های پَست، تهی باشد .




  2. تشكر

    parsa (03-06-2010)

  3.  

  4. Top | #2

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    January 1970
    شماره عضویت
    796
    نوشته
    18,881
    تشکر
    3,977
    مورد تشکر
    5,852 در 2,376
    وبلاگ
    85
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض پاسخ : ♥ کليدواژه‏هاى عشق در قرآن ♥


    الف. معادل‌هاي معناي اصلي عشق در قرآن
    بايد دانست که هيچ کلمه‌اي در قرآن نيست که مترادف کامل عشق به خدا باشد، جز ترکيب «حب شديد» که آيه مربوط در ذيل آمده است؛ اما مترادف‌هاي ناقص آن که مفيد معناي دوستي و علاقه به خداست، متعدد است که برخي از مهم‌ترين آنها عبارت از «حبّ» و «ودّ» و «ولايت» است که اينک شواهد آن مي‌آيد:
    1. حبّ؛ مانند: وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً يُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبّاً لِلَّهِ(سوره بقره، آيه 165)؛ و برخي از مردم از غير خدا همتاياني را برمي‌گزينند. آنان را همسان دوست داشتن خدا دوست دارند و حال آن که مؤمنان خدا را بيش از هر چيز دوست دارند.
    2. ودّ؛ مانند: إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا (سوره مريم، آيه96)؛ خداي رحمن براي کساني که ايمان بياورند و عمل صالح انجام دهند، دوستي قرار مي‌دهد.
    3. ولايت؛ مانند: أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (سوره يونس، آيه62)؛ آگاه باشيد که دوستان خدا نه مي‌ترسند و نه اندوهگين مي‌شوند.
    امضاء



    رفتن دلیل نبودن نیست


    من در جستجوی قطعه ای از آسمان پهناور هستم

    که از تراکم اندیشه های پَست، تهی باشد .




  5. تشكر

    parsa (03-06-2010)

  6. Top | #3

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    January 1970
    شماره عضویت
    796
    نوشته
    18,881
    تشکر
    3,977
    مورد تشکر
    5,852 در 2,376
    وبلاگ
    85
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض پاسخ : ♥ کليدواژه‏هاى عشق در قرآن ♥

    4. اراده وجه الله؛ مانند: فَآتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَ الْمِسْکينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ ذلِکَ خَيْرٌ لِلَّذينَ يُريدُونَ وَجْهَ اللَّهِ (سوره روم، آيه38)؛ حق خويشاوند و بيچاره و راه‌مانده را بدهيد! اين براي کساني که خشنودي خدا را مي‌خواهند، بهتر است * إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُريدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً (سوره انسان، آيه9)؛ ما شما را جز براي خشنودي خدا غذا نداديم و لذا از شما نه پاداش مي‌خواهيم و نه سپاسگزاري. 5. تبتّل الي الربّ؛ نظير: وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتيلاً(سوره مزمل، آيه8)؛ نام پروردگارت را ياد کن و از ديگران ببر و به او بپيوند! 6. رجاء لقاء الله؛ مانند: فَمَنْ کانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا يُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً(سوره کهف، آيه110)؛ هرکه ديدار پروردگارش را اميد داشته باشد، بايد عملي صالح انجام دهد و تنها خدا را عبادت کند و کسي ديگر را با او همتا نگيرد! * لَقَدْ کانَ لَکُمْ في رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَکَرَ اللَّهَ کَثيراً (سوره احزاب، آيه21)؛ در رسول خدا الگويي نيکو براي شماست، براي هرکه به خدا و روز ديگر اميد داشته باشد و خدا را بسيار ياد کند. 7. نظر الي الله؛ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ (*) إِلى رَبِّها ناظِرَةٌ (سوره قيامت، آيه23)؛ در روز قيامت چهره‌هايي خرّم‌اند و به پروردگارشان مي‌نگرند. 8. ذکر الله؛ مانند: إِنَّني أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْني وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْري (سوره طه، آيه14)؛ من خدايم. جز من خدايي نيست. نماز را براي يادکردن من به پا دار! *‏وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى (سوره طه، آيه124)؛ هرکه از يادکردن من روي بگرداند، زندگي تنگي دارد و روز قيامت او را کور محشور مي‌کنيم. * أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (سوره رعد، آيه28)؛ آگاه باشيد که با ذکر خدا دل‏ها آرام مي‏گيرد. 9. تسبيح الله؛ مثل: وَ مَنْ عِنْدَهُ لا يَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ وَ لا يَسْتَحْسِرُونَ (*) يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ لا يَفْتُرُونَ (سوره انبياء، آيه19-20)؛ و کساني که نزد خدايند، نه از عبادتش سر بر مي‌تابند و نه خسته مي‌شوند. شب و روز تسبيح مي‌کنند و فاصله نمي‌اندازند.
    امضاء



    رفتن دلیل نبودن نیست


    من در جستجوی قطعه ای از آسمان پهناور هستم

    که از تراکم اندیشه های پَست، تهی باشد .




  7. تشكر

    parsa (03-06-2010)

  8. Top | #4

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    January 1970
    شماره عضویت
    796
    نوشته
    18,881
    تشکر
    3,977
    مورد تشکر
    5,852 در 2,376
    وبلاگ
    85
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض پاسخ : ♥ کليدواژه‏هاى عشق در قرآن ♥

    برخي اظهار داشته‌اند که در قرآن تنها از اطاعت و عبادت خدا براي رغبت به بهشت و خوف از دوزخ سخن رفته؛ نه براي عشق به خدا و لذا اطاعت و عبادت خدا براي عشق به او بدعتي صوفيانه است.
    ما در اين پست قصد داريم، کليدواژه‌هاي نشان‌دهنده آيات مربوط به عشق الهي و لوازم آن را معرفي کنيم و براي هريک نمونه‌اي به دست دهيم که طي آنها عبادت و اطاعت خدا براي عشق به او مورد ستايش قرار گرفته و حتي از عبادت و اطاعتي که به طمع بهشت و خوف از دوزخ باشد، برتر معرفي شده است؛ چنان که همين مضمون در روايات معصومين(ع) نيز آمده است و ما در پست «مقام حضرت عشق عليه السلام» نمونه‌هايي از آنها را آورديم.
    اگرچه لفظ عشق در قرآن به کار نرفته است؛ اما معادل‌هاي آن در قرآن به چشم مي‌خورد. قدر مشترک اين معادل‌ها عبارت از دوست داشتن خدا و لوازم آن است. از لوازم عشق به کسي اين است که عاشق مي‌خواهد معشوق را ديدار کند و هميشه نزد او باشد و از او سخن بگويد و کاري کند که او خشنود شود.

    الف. معادل‌هاي معناي اصلي عشق در قرآن
    بايد دانست که هيچ کلمه‌اي در قرآن نيست که مترادف کامل عشق به خدا باشد، جز ترکيب «حب شديد» که آيه مربوط در ذيل آمده است؛ اما مترادف‌هاي ناقص آن که مفيد معناي دوستي و علاقه به خداست، متعدد است که برخي از مهم‌ترين آنها عبارت از «حبّ» و «ودّ» و «ولايت» است که اينک شواهد آن مي‌آيد:
    1. حبّ؛ مانند: وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً يُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبّاً لِلَّهِ(سوره بقره، آيه 165)؛ و برخي از مردم از غير خدا همتاياني را برمي‌گزينند. آنان را همسان دوست داشتن خدا دوست دارند و حال آن که مؤمنان خدا را بيش از هر چيز دوست دارند.
    2. ودّ؛ مانند: إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا (سوره مريم، آيه96)؛ خداي رحمن براي کساني که ايمان بياورند و عمل صالح انجام دهند، دوستي قرار مي‌دهد.
    3. ولايت؛ مانند: أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (سوره يونس، آيه62)؛ آگاه باشيد که دوستان خدا نه مي‌ترسند و نه اندوهگين مي‌شوند.

    ب. معادل‌هاي لوازم عشق به خدا در قرآن
    چنان که آمد، لوازم عشق به خدا عبارت‌اند از: دوست داشتن قرب الهي؛ خشنود ساختن خدا(ابتغاء مرضات الله، اراده وجه الله)؛ از غير خدا بريدن و به او پيوستن(تبتل الي الله)؛ به خدا چشم دوختن(نظر الي الربّ)؛ طلب ديدار خدا داشتن(رجاء لقاء ربّ)؛ ياد خدا کردن( ذکر الله) و خدا را از عيب منزه شمردن( تسبيح ربّ).
    1. قرب الله؛ نظير: قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فيها حُسْناً (سوره شوري، آيه23)؛ من از شما پاداشي نمي‌خواهم، مگر اين که بخواهيد به خدا نزديک شويد و هرکه کار نيکي انجام دهد، برايش مي‌افزاييم.
    * وَ اسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ (سوره علق، آيه 19)؛ سجده کن و نزديک شو!
    * وَ نادَيْناهُ مِنْ جانِبِ الطُّورِ اْلأَيْمَنِ وَ قَرَّبْناهُ نَجِيّاً (مريم، آيه52)؛ و ما از جانب راست کوه او را فرياد کرديم و او را به خود نزديک کرديم؛ چنان که با او در گوشي سخن گفتيم.
    *‏وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ (*) أُولئِکَ الْمُقَرَّبُونَ (سوره واقعه، آيه10-11)؛ پيش‌تازان پيش‌تازان به خدا نزديک‌اند.
    2. ابتغاء مرضات الله؛ مانند: وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْري نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبادِ (سوره بقره، آيه207)؛ و برخي از مردم خود را براي جستن خشنودي خدا مي‌فروشند و خدا به بندگان مهربان است.
    نيز مانند: وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا اْلأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ مَساکِنَ طَيِّبَةً في جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَکْبَرُ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ(سوره توبه، آيه72)؛ خدا مردان و زنان مؤمن را به باغ‌هايي وعده داده است که در آنها نهرهايي روان است و در آن جاودان‌اند و منزل‌هاي پاکيزه در باغ‌هاي عدن است، و خشنودي خدا از آنها برتر است. آن کاميابي بزرگ است.
    3. ابتغاء وجه الله؛ مثل: وَ ما تُنْفِقُونَ إِلاَّ ابْتِغاءَ وَجْهِ اللَّهِ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ إِلَيْکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ (سوره بقره، آيه272)؛ و انفاق نمي‌کنيد جز براي جستن خشنودي خدا و هر مالي که انفاق کنيد، به شما به طور کامل باز پس داده مي‌شود و به شما ستم نمي‌شود.
    4. اراده وجه الله؛ مانند: فَآتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَ الْمِسْکينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ ذلِکَ خَيْرٌ لِلَّذينَ يُريدُونَ وَجْهَ اللَّهِ (سوره روم، آيه38)؛ حق خويشاوند و بيچاره و راه‌مانده را بدهيد! اين براي کساني که خشنودي خدا را مي‌خواهند، بهتر است
    * إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُريدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً (سوره انسان، آيه9)؛ ما شما را جز براي خشنودي خدا غذا نداديم و لذا از شما نه پاداش مي‌خواهيم و نه سپاسگزاري.
    5. تبتّل الي الربّ؛ نظير: وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتيلاً(سوره مزمل، آيه8)؛ نام پروردگارت را ياد کن و از ديگران ببر و به او بپيوند!
    6. رجاء لقاء الله؛ مانند: فَمَنْ کانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا يُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً(سوره کهف، آيه110)؛ هرکه ديدار پروردگارش را اميد داشته باشد، بايد عملي صالح انجام دهد و تنها خدا را عبادت کند و کسي ديگر را با او همتا نگيرد!
    * لَقَدْ کانَ لَکُمْ في رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَکَرَ اللَّهَ کَثيراً (سوره احزاب، آيه21)؛ در رسول خدا الگويي نيکو براي شماست، براي هرکه به خدا و روز ديگر اميد داشته باشد و خدا را بسيار ياد کند.
    7. نظر الي الله؛ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ (*) إِلى رَبِّها ناظِرَةٌ (سوره قيامت، آيه23)؛ در روز قيامت چهره‌هايي خرّم‌اند و به پروردگارشان مي‌نگرند.
    8. ذکر الله؛ مانند: إِنَّني أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْني وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْري (سوره طه، آيه14)؛ من خدايم. جز من خدايي نيست. نماز را براي يادکردن من به پا دار!
    *‏وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى (سوره طه، آيه124)؛ هرکه از يادکردن من روي بگرداند، زندگي تنگي دارد و روز قيامت او را کور محشور مي‌کنيم.
    * أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (سوره رعد، آيه28)؛ آگاه باشيد که با ذکر خدا دل‏ها آرام مي‏گيرد.
    9. تسبيح الله؛
    مثل: وَ مَنْ عِنْدَهُ لا يَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ وَ لا يَسْتَحْسِرُونَ (*) يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ لا يَفْتُرُونَ (سوره انبياء، آيه19-20)؛ و کساني که نزد خدايند، نه از عبادتش سر بر مي‌تابند و نه خسته مي‌شوند. شب و روز تسبيح مي‌کنند و فاصله نمي‌اندازند.

    چند نکته:
    شرح هريک از اين آيات مجال ديگري مي‌طلبد که ان شاء الله در پست‌هاي بعدي به هريک از آنها به طور مستقل پرداخته خواهد شد. اما آنچه در اينجا ضروري مي‌نمايد که بيان شود، به اين قرار است:
    1. کاربرد مضمون عشق در قرآن
    همان طور که ملاحظه شد، در قرآن کريم آياتي وجود دارد که طي آنها عبادت و اطاعت خدا براي عشق به او مورد ستايش قرار گرفته است و نه براي طمع به بهشت يا خوف از دوزخ.

    2. برتري عشق به خدا بر انگيزه‌هاي ديگر
    چنان که مشاهده شد، در قرآن طلب رضوان الهي از طمع به بهشت يا خوف از دوزخ برتر شمرده شده است: رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَکْبَرُ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ(سوره توبه، آيه72)؛ خدا از آنها برتر است. آن کاميابي بزرگ است.

    3. جواز استفاده از تعابير حسي و بشري درباره عشق به خدا
    ملاحظه شد که در قرآن تعابيري حسي و بشري چون قرب به خدا، لقاي خدا و نظر به خدا به کار رفته است و اگرچه اين تعابير به معناي حقيقي حسي استعمال نشده اند و مراد از آنها معنايي مجازي و غيرحسي است، اما به هرحال کاربرد اين تعابير درباره خدا نشان مي‌دهد که هيچ اشکالي ندارد، ما از خدا با همان تعابير حسي و بشري خود تعبير کنيم؛ منتها بايد بدانيم که خدا مانند هيچ چيزي از چيزهايي که ما مي‌شناسيم و حسي هستند، نيست: «لَيْسَ کَمِثْلِهِ شَيْ‏ءٌ(سوره شوري، آيه11)؛ خدا مانند هيچ چيزي نيست.» بنابراين وقتي از لقاي ربّ و نظر به او سخن مي‌رود، به اين معنا نيست که او با چشم سر ديده مي‌شود: «لا تُدْرِکُهُ اْلأَبْصارُ(سوره انعام، آيه103)؛ چشم او را درنمي‌يابند.» بلکه به اين معناست که حاصل و نتيجه ديدن در آدمي پديد مي‌آيد که عبارت از لذت و شيدايي و عشق به اوست.
    به اين ترتيب روشن مي‌شود که چنين تعابيري تشبيه خدا به خلق به معناي مردودش نيست؛ زيرا در اين تشبيهات خدا عين مخلوق دانسته نمي‌شود و چون بشر ناگزير از شناخت خداست و شناخت نيز جز از رهگذر همين تعابير حسي و بشري ممکن نيست، استفاده از اين تعابير اجتناب ناپذير است.

    4. هم‌سنخي عشق الهي با عشق بشري
    با نظر به اين که همين مفاهيم بشري درباره خدا به کار رفته است و حتي با اين مفاهيم مقايسه شده است، بايد گفت که ميان عشق انسان به خدا و عشق او به غير خدا قدر مشترک و سنخيت وجود دارد. علامه طباطباي از عبارت « وَ الَّذينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبّاً لِلَّهِ(سوره بقره، آيه 165)» چنين استفاده کرده است که چون عبارت « أَشَدُّ حُبّاً لِلَّهِ» به نحو صفت تفضيلي به کار رفته، حاکي از اين است که حبّ انسان به خدا با حبّ انسان به ديگران هم‌سنخ و از يک جنس است. وقتي گفته مي‌شود، مؤمنان به خدا بيش‌تر از ديگران محبت دارند، معنايش اين است که همان محبتي که به ديگران دارند، به خدا دارند؛ اما محبت آنان به خدا بيش‌تر است؛ به گونه‌اي که اگر محبت او به خدا با محبتش با ديگران تعارض داشت، محبت به خدا را ترجيح مي‌دهند.


    امضاء



    رفتن دلیل نبودن نیست


    من در جستجوی قطعه ای از آسمان پهناور هستم

    که از تراکم اندیشه های پَست، تهی باشد .




  9. تشكر

    parsa (03-06-2010)

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi