صفحه 3 از 21 نخستنخست 123456713 ... آخرینآخرین
نمایش نتایج: از شماره 21 تا 30 , از مجموع 207

موضوع: بازی کودک در اسلام : بررسی پی آمدهای تربیتی اسباب بازی کودکان

  1. Top | #21

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    یک _ بازی های تمرینی
    از نظر پیاژه، بازی های تمرینی شکل ابتدایی بازی است که در مرحله حسی _ حرکتی دیده می شود. پیاژه در این مرحله، بازی رابه شش زیرمرحله بسط می دهد که هر زیرمرحله از مرحله پیشین گسترش می یابد و پیچیده تر و هماهنگ می شود. (1)
    بازی های تمرینی که به صورت تقلیداند، یک برون سازی مخفی است. منظور پیاژه از این مطلب این است که کودک تنها عملی را که می بیند تقلید می کند، بدون آنکه الزاما معنی حرکات را بفهمد. (2)برای نمونه، مادر ممکن است با تکان دادن دست از نوزاد خداحافظی کند، نوزاد حرکات دست را تقلید می کند، بدون آنکه معنی آن را به طور کامل درک کند. وقتی کودک تنها برای لذت بردن دست تکان می دهد یا بر روی تاب می نشیند و تاب
    ص: 29
    ________________________________________
    1- دورتی جی سنگر و تریسی آ، رنسن، تحول فکر در کودکان، پرویز شریفی درآمدی، تهران، روان سنجی، 1380، چاپ اول، صص 59 و 60.
    2- همان، کودک چگونه می اندیشد، پرویز شریفی درآمدی، تهران، فدن، 1377، چاپ اول، صص 54 _ 56.
    می خورد، سرگرم یک بازی تمرینی است. در بازی های تمرینی حرکات کودک به صورت آزمون و خطاست؛ ازاین رو، ممکن است احساس ناتوانی کند، ولی با مرور زمان و با تمرین های پیاپی و مهارت نهایی در حرکات، بر این احساس نخستین چیره می شود.
    پیاژه بیش از 5 سال درباره کودکان در موقعیت های عادی و دنیای بازی کودکانه مطالعه کرده است. از نظر پیاژه، کودک به کمک بازتاب های ساده ای که از لحظه تولد در اختیار دارد، به تدریج رفتارهای خود را تغییر می دهد و بر تعداد آنها می افزاید تا بتواند به الزام های محیط پاسخ متناسب دهد و به مراحل پیچیده تری از بازی دست یابد. (1)
    امضاء



  2. آیه های انتظار

    آیه های انتظار


    لیست موضوعات تصادفی این انجمن

     

  3. Top | #22

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    دو _ بازی های نمادین
    بازی های نمادین بازی هایی هستند که کودک در آنها با بهره گیری از تخیل، واقعیت اشیای در دسترس را تغییر می دهد و به گونه ای با آنها برخورد می کند که گویی واقعیت دارند. برای نمونه، تکّه چوبی را به میان پاهایش می گیرد و مانند اسبی می تازد یا چنین وانمود می کند که یک تکه آجُر، ماشین است. کودک در بازی های نمادین، خود را با واقعیت تطبیق نمی دهد، بلکه واقعیت ها را به بهره گیری از نیروی تخیل تغییر می دهد و آنها را همسان نیازهای خود می کند.
    امضاء


  4. Top | #23

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    سه _ بازی های باقاعده
    بازی های باقاعده بازی هایی هستند اجتماعی و دارای قواعد و مقرّرات
    ص: 30
    ________________________________________
    1- عبدالعظیم کریمی، مراحل شکل گیری اخلاق در کودک، تهران، تربیت، 1376، چاپ دوم، صص34_41.
    خاص که گروه بر فرد تحمیل می کند. کودک از طریق این بازی ها مشارکت، همکاری، رعایت حقوق دیگران و قوانین اجتماعی را می آموزد، مانند بازی فوتبال که هم از نظر تعداد بازیکنان و هم از لحاظ وظایف، قواعد و مقررات ویژه ای دارد و اگر کسی این مقررات را رعایت نکند، جریمه یا حتی از بازی محروم می شود.
    چهار _ بازی های سازنده
    بازی های سازنده بر پایه بازی های نمادین استوارند و بازی هایی هستند که به سازندگی واقعی می انجامد. کارهای مکانیکی، حل مسائل و نوآوری های هوشمندانه، جزو این بازی ها هستند که حدّ فاصل بازی های کودکانه و سازگاری های واقعی به شمار می آیند. (1)برای نمونه، می توان از بازی هایی نام برد که کودکان در آنها با مکعب ها، خانه، ماشین و... می سازند. خانه یا اتومبیلی که کودک می سازد، هرچند واقعی نیست، شباهت زیادی با آن دارد و در واقع نمادی از واقعیت است. این نوع بازی ها با بازی کودکانه که تا حدودی بی هدف است، به طور کامل فرق دارند.
    و) دیدگاه فروید در مورد بازی
    نظریه های فروید در مورد بازی، در بخش های بسیاری از متون روان شناسی وجود دارد و نشان می دهد که فروید در پژوهش های خود توجه زیادی به پدیده بازی داشته است. فروید بیشتر به بُعد عاطفی بازی توجه کرده است و بازی را فعالیتی تخلیه ای می داند که کودکان را با موقعیت های دشوار آشنا می کند. کودک با موقعیت های خیالی در بازی نقش های گوناگونی
    ص: 31
    ________________________________________
    1- ژان پیاژه و باربل اینهلدر، روان شناسی کودک، زینت توفیق، تهران، نی، 1371، چاپ اول.
    را ایفا می کند و به بیرون ریزی هیجان های سرکوب شده و ابراز نیازهای خویش می پردازد. فروید در زمینه بازی تحقیقات زیادی کرد و توانست یکی از مشکلات اصلی و خلأ روشی در نظریه روان تحلیلگری را بهبود بخشد.
    از نظر او، بازی روش حل مشکل و وسیله کسب لذّت است. فروید در مورد بازی از «اصل تکرار» نام برده است که پیش تر گروس نیز آن را مطرح کرده بود. براساس اصل تکرار،(1) کودک از تکرار بازی لذت می برد. (2)فروید تکرار را لذّتی می داند که از کشف دوباره و شناخت یک کار آشنا حاصل می شود. در بازی های نمادین یا بازی هایی که خود کودکان مبدع آنها هستند، اصل تکرار اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا کودک با تکرار یک بازی، فعّالانه بر آن موقعیت تسلط می یابد. کودکان با تکرار حوادث آسیب زایی که پیش از آن به صورت غیرفعّال آنها را تجربه کرده اند، نقش فعّال به خود می گیرند تا به تسلط برسند و این چیزی ورای اصل لذّت است. فروید تکرار در بازی را به وسواس های عملی تشبیه می کند، ولی انگیزه هایی چون انتقام جویی را در تکرار بازی دخیل می داند. (3)
    امضاء


  5. Top | #24

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    2. نظریه اسلام درباره بازی کودک
    اشاره
    از آن جا که دین اسلام، دین تربیت و انسان سازی است، پیام اسلام به
    ص: 32
    ________________________________________
    1- Repitationبرای مطالعه بیشتر در این زمینه مراجعه شود به همین کتاب، کارکردهای درمانی بازی و اسباب بازی.
    2- . نک: بازی های درمانی، فصل دوم، تکنیک بازی براساس نظریه روان کاوی.
    3- همان.
    گونه ای بیان می شود که هدف تربیتی آن بیش از اهداف علمی باشد. بنابراین، مطالبی که اسلام در مورد رشد و تحول و بازی کودک بیان کرده است، بیش از آنکه یک نظریه علمی صرف باشد، ناظر به جنبه های تربیتی آنها و نقش والدین در این مورد است.
    بازی کودک در هیچ آیه و روایتی به صورت یک موضوع مستقل و پدیدار شناسانه طرح نشده است، بلکه در ارتباط با نظریه تربیتی اسلام و با توجه به نقش و وظایفی که والدین در برابر کودک دارند، درباره آن بحث شده است. بنابراین، نظریه اسلام در مورد بازی کودک را باید در نظام تربیتی اسلام جست وجو کرد.
    الف) نظام تربیتی اسلام و جایگاه بازی کودک در آن
    در نظریه تربیتی اسلام، مراحل رشد و تربیت کودک و نوجوان به سه دوره هفت ساله تقسیم شده است. در این تقسیم بندی که تقریبا مسلّم ترین تقسیم بندی اسلام درباره مراحل رشد و تربیت کودک است، مراحلی در رشد کودک پیش بینی شده و متناسب با آن، چگونگی برخورد مربی با هریک از مراحل مشخص شده است. رسول گرامی اسلام (ص)مراحل رشد و تربیت کودک را در حدیثی به صراحت به سه دوره هفت ساله تقسیم بندی کرده است:
    اَلْولدُ سیدٌ سَبعَ سِنینَ و عَبدٌ سَبعَ سِنینَ وَ وَزیرٌ سَبعَ سِنینَ (1)
    فرزند آدمی در هفت سال اول زندگی، آقا و سید پدر و مادر است (دوره سیادت). در هفت سال دوم، بنده فرمان بردار و مطیع پدر و مادر است
    ص: 33
    ________________________________________
    1- شیخ عباس قمی، سفینه البحار، تهران، اسوه، 1416 ق، چاپ دوم، ج 8، ص 580.
    امضاء


  6. Top | #25

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    (دوره اطاعت) و در هفت سال سوم، وزیر خانواده و مشاور پدر و مادر است (مرحله وزارت).
    بنابراین، هفت سال اول زندگی از نظر اسلام مرحله سیادت است؛ یعنی چون عقل کودک در این دوره پختگی کافی ندارد و شانه های ضعیف او برای پذیرش کارهای بدنی و مسئولیت های خانوادگی قدرت لازم را ندارد، نباید از او توقع کار و فرمان برداری داشت، بلکه باید او را آزاد گذاشت تا بازی و تفریح کند.
    امام صادق (ع) با توجه به همان سه مرحله رشد کودک، وظیفه والدین و چگونگی رفتار آنها با کودک را چنین بیان کرده است:
    دَعْ ابنَک یَلعبُ سَبعَ سِنینَ و یُؤدّب سَبعَ سِنینَ و الَزِمْه نفسکَ سِبع سِنینَ. (1)
    فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار بازی کند و هفت سال او را با آداب و روش های مفید و لازم تربیت کن و در هفت سال سوم مانند یک رفیق صمیمی، مصاحب و ملازمش باش.
    با توجه به این روایت، هفت سال اول زندگی، «دوره بازی» نیز نامیده می شود. بنابراین، بازی در نظریه رشد و تربیت کودک از نظر اسلام، یک مرحله را به خود اختصاص داده است که این بیانگر توجه بسیار اسلام به بازی کودک است.
    تمامی اندیشمندان و علمای تعلیم و تربیت اسلامی، همین نظریه را درباره بازی کودک پذیرفته و بر اهمیت بازی در این دوره تأکید کرده اند. البته
    ص: 34
    ________________________________________
    1- همان، ص 579.
    در سنین بالاتر هم کودکان و نوجوانان را به بازی کردن سفارش کرده اند، ولی بازی در آن دوره ها رفتار عمده و غالب فرد را تشکیل نمی دهد. با توجه به همین رویکرد است که اسلام بازی هایی مانند تیراندازی، شنا، اسب سواری و... را برای کودکان و نوجوانان توصیه کرده است.
    امضاء


  7. Top | #26

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ب) جنبه تمرینی داشتن بازی از نظر اسلام
    بازی در هفت سال اول زندگی، از نظر اسلام، تمرینی است برای ورود به مرحله دوم رشد؛ یعنی مرحله اطاعت. به دلیل نقش و اهمیتی که بازی در این مرحله دارد و با توجه به اینکه بازی رفتار اصلی کودک در این دوره است، این دوره را مرحله بازی نامیده اند. از هفت سالگی به بعد تغییرات مهمی در جسم و روان کودک پدید می آید، بدین معنا که حرکات و رفتارش از پختگی خاصی برخوردار می شود. از نظر روانی و ذهنی هم به اندازه کافی رشد می کند و خوب و بد را می فهمد. ولی هنوز هم در انتخاب راه زندگی و هدف های معقول پختگی لازم را ندارد. امروزه ثابت شده که کودکان در سنین هفت تا چهارده سالگی به علت درک و فهمی که از ناتوانی های جسمی و روانی خویش در برابر بزرگترها دارند، دارای حالت و روحیه پذیرفتن دستورها و اطاعت از بزرگ ترها _ به ویژه والدین خود _ هستند. افزون بر این حالت تسلیم گونه، دوست دارند از بزرگ ترها تقلید کنند و از ابراز متابعت و پیروی از دیگران احساس لذت می کنند.(1) شاید به این دلیل است که پدیده بازی در این دوره کم رنگ تر می شود و پیامبرگرامی (ص)این
    ص: 35
    ________________________________________
    1- یدالله جهانگرد، نحوه رفتار والدین با فرزندان، تهران، انتشارات انجمن اولیا و مربیان، 1379، چاپ ششم، ص 45.
    مرحله از رشد را دوره اطاعت نامیده است.
    در تمام دنیا و به ویژه در ایران تعلیم و تربیت رسمی کودکان از هفت سالگی آغاز می شود. این بدین معناست که کودک از مرحله بازی به مرحله اطاعت قدم گذاشته و می تواند با خواندن و نوشتن، مطالب مورد نیاز خود را فراگیرد و خود را برای مرحله بعدی آماده کند. نتیجه ای که می توان گرفت، این است که اسلام بازی کودک را نوعی آمادگی و تمرین برای آینده می داند و این بُعد دقیقا در بازی هایی مانند شنا، اسب سواری و تیراندازی در نظر گرفته شده است.
    ج) مبانی و ادله اسلامی مشروعیت و اهمیت بازی کودک
    اشاره
    چنانچه بیان شد، بازی در هفت سال اول زندگی و تا حدودی پس از آن، امری کاملاً پذیرفته شده و مورد تأیید است. ادله ای که این مطلب را می توان از آنها استنباط کرد، عبارتند از:
    یک _ داستان حضرت یوسف (ع) در قرآن
    در سوره یوسف از زبان برادران وی هنگامی که می خواستند یوسف را به همراه خود ببرند و نقشه خود را درباره او اجرا کنند، خطاب به حضرت یعقوب (ع) آمده است: «أَرْسِلْهُ مَعَنا غَدًا یَرْتَعْ وَ یَلْعَبْ»؛(1) (ای پدر،) فردا، او (یوسف) را به همراه ما به صحرا بفرست که در چمن و مراتع با هم گردش و بازی کنیم. با وجود آنکه حضرت یعقوب (ع) نگران حال یوسف (ع)بود، در برابر تقاضای دیگر فرزندان برای رفتن وی (یوسف) به بیابان و بازی کردن، مخالفتی نکرد. از این واکنش درمی یابیم که اصلِ بازی کردن آنها مورد تأیید
    ص: 36
    ________________________________________
    1- . یوسف: 12.
    بوده و اشکالی نداشته است.
    دو _ سفارش ائمه معصومین (ع) به بازی کودک
    در روایات متعدد خطاب به والدین آمده است که به کودکان فرصت دهید تا بازی کنند. صریح ترین روایت در این باره از وجود مبارک امام صادق (ع) رسیده است که فرمود: «فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار بازی کند...». (1)علی (ع)فرموده است: «هرکس کودکی دارد، باید برای او کودک شود و به بازی و تفریح با وی بپردازد». (2)رسول خدا (ص)نیز فرموده: «هر کس در نزدش کودکی است (سرپرستی و تربیت کودکی را برعهده دارد) باید رفتارهای متناسب با کودک انجام داده و خود را به صورت هم بازی برای او در آورد».
    این احادیث بر این واقعیت تأکید دارند که دنیای کودکی با دنیای بزرگسالی متفاوت است و مربیان باید این دوران رشد را درک کنند و به کودکان اجازه دهند که بازی کنند. (3)
    امضاء


  8. Top | #27

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ج) مبانی و ادله اسلامی مشروعیت و اهمیت بازی کودک
    اشاره
    چنانچه بیان شد، بازی در هفت سال اول زندگی و تا حدودی پس از آن، امری کاملاً پذیرفته شده و مورد تأیید است. ادله ای که این مطلب را می توان از آنها استنباط کرد، عبارتند از:
    یک _ داستان حضرت یوسف (ع) در قرآن
    در سوره یوسف از زبان برادران وی هنگامی که می خواستند یوسف را به همراه خود ببرند و نقشه خود را درباره او اجرا کنند، خطاب به حضرت یعقوب (ع) آمده است: «أَرْسِلْهُ مَعَنا غَدًا یَرْتَعْ وَ یَلْعَبْ»؛(1) (ای پدر،) فردا، او (یوسف) را به همراه ما به صحرا بفرست که در چمن و مراتع با هم گردش و بازی کنیم. با وجود آنکه حضرت یعقوب (ع) نگران حال یوسف (ع)بود، در برابر تقاضای دیگر فرزندان برای رفتن وی (یوسف) به بیابان و بازی کردن، مخالفتی نکرد. از این واکنش درمی یابیم که اصلِ بازی کردن آنها مورد تأیید
    ص: 36
    ________________________________________
    1- . یوسف: 12.
    بوده و اشکالی نداشته است.
    دو _ سفارش ائمه معصومین (ع) به بازی کودک
    در روایات متعدد خطاب به والدین آمده است که به کودکان فرصت دهید تا بازی کنند. صریح ترین روایت در این باره از وجود مبارک امام صادق (ع) رسیده است که فرمود: «فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار بازی کند...». (1)علی (ع)فرموده است: «هرکس کودکی دارد، باید برای او کودک شود و به بازی و تفریح با وی بپردازد». (2)رسول خدا (ص)نیز فرموده: «هر کس در نزدش کودکی است (سرپرستی و تربیت کودکی را برعهده دارد) باید رفتارهای متناسب با کودک انجام داده و خود را به صورت هم بازی برای او در آورد».
    این احادیث بر این واقعیت تأکید دارند که دنیای کودکی با دنیای بزرگسالی متفاوت است و مربیان باید این دوران رشد را درک کنند و به کودکان اجازه دهند که بازی کنند. (3)
    امضاء


  9. Top | #28

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض



    سه _ سیره عملی معصومین (ع)
    از دیگر منابعی که می تواند دیدگاه اسلام را در مورد بازی کودک تبیین کند، سیره عملی پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه اطهار (ع) است. پیامبر گرامی اسلام (ص) و امامان معصوم ما (ع) در دوران کودکی، مانند دیگر کودکان بازی می کردند. در نقش والدینی نیز، به فرزندان خود اجازه می دادند تا با کودکان
    ص: 37
    ________________________________________
    1- . سفینه البحار، ج 8، ص 579.
    2- محمدابن الحسن الحرالعاملی، وسائل الشیعه، قم، آل البیت علیهم السلام، 1412 ق، چاپ پانزدهم، ص 203.
    3- مراجعه شود به: همین کتاب، «نقش و وظایف والدین در مورد بازی کودک».
    بازی کنند.
    از مجموع این ادله استفاده می شود که اسلام بازی کودک را مطلوب می داند و برای آن اهمیتی ویژه قائل است. در عین حال، اسلام همین بازی را که برای کودکان محور اساسی زندگی و یکی از مهم ترین نیازهاست، در صورتی که محور زندگی افرادِ بزرگسال شود به شدّت نکوهش و مذمت کرده است.
    3. روند رو به رشد بازی
    الف) نداشتن دل مشغولی
    بررسی فرایند بازی و در نظر گرفتن آن به عنوان یکی از فعالیت های انسان از مسائلی است که روان شناسان همواره به آن توجه کرده اند. هرچند در ابتدا به بازی با دید بزرگسالانه توجه شده و بازی کودکان از این زاویه بررسی شده، امروزه سعی و تلاش محققان برآن است تا بازی را همچون دیگر پدیده های روانی، با رویکرد تحولی بررسی و درباره آن پژوهش کنند. نتایج پژوهش هایی با این گرایش نشان می دهد که بازی کودک دارای ویژگی هایی است که آن را از بازی بزرگسال متفاوت می سازد. یکی از ویژگی های اصلی بازی کودکان، روند تکاملی آن است. تحقیقات نشان می دهد که صَرف نظر از محیط، جنسیّت و وضعیت اقتصادی و فرهنگی، از هنگام نوزادی تا بلوغ، بازی روند تحولی خود را پشت سر می گذارد و کودکان در هر سنّ به بازی های خاص علاقه دارند. بازی کودک ابتدا با اشیاست و سپس شامل انسان ها می شود. از سنین سه تا چهار سالگی کودکان به تدریج به بازی های گروهی و اجتماعی روی می آورند. در این گونه بازی ها
    ص: 38
    کودک رفتار با دیگران را تمرین می کند و با اصول زندگی جمعی آشنا می شود.
    شاید بتوان گفت که نخستین بازی کودک، لمس کاوشگرانه نوزاد با سینه مادر است. این باور که اگر نوزاد از پستان مادر شیر بخورد، بهتر رشد می کند، تنها به دلایل تغذیه ای نیست، بلکه افزون بر تماس بدنی، فرصت اولین بازی لذت بخش دوجانبه را نیز فراهم می سازد.(1) همچنین در ماه های بعد، کودک به تدریج از حرکات بازتابی ویژه نوزادان دست می کشد و اعمال سازمان یافته را آغاز می کند. کودک در این مرحله با تکان دادن دست و پا و ورزش دادن ماهیچه های خود هماهنگی حرکتی را در خود رشد می دهد و به کارهای دشوارتری که از نظر او لذت بخش است، رو می آورد. برای نمونه، از چهار دست و پا رفتن تا راه رفتن و دویدن، از پریدن تا لی لی کردن روی یک پا و سرانجام به بازی های پیچیده رو می آورد.
    پارتن(2) در یکی از مطالعات، بازی های کودکان را مشاهده کرده و نشان داده است که بازی کودکان از یک الگوی تحولی پیروی می کند. وی در فرایند رشد کودکان شش نوع بازی را بازشناسی کرده است یا به تعبیر دیگر، بازی از نظر او شش مرحله دارد. از رفتارهای ساده آغاز می شود و در مرور زمان به پیچیده ترین نوع خود تبدیل می شود. اولین مرحله بازی، مربوط به نوزادان است. نوزادان، درگیری زیادی با کودکان دیگر ندارند. نوزادان به هر چیزی فقط چند ثانیه توجه می کنند.
    ص: 39
    ________________________________________
    1- نک: نیازهای کودکان، ص 72.
    2- . Parten
    ب) نداشتن دل مشغولی
    اشاره
    (1)این مرحله، نخستین مرحله بازی است. در این مرحله، نوزادان با دست های خود بازی می کنند یا اشیا را لمس می کنند. کودکان بعدها در نخستین سال زندگی خود با اسباب بازی ها بازی می کنند و آنها را به در و دیوار می کوبند یا پرت می کنند. کودکان مایلند ویژگی های اسباب بازی ها را کشف و بررسی کنند و کاری به بچه های اطراف خود ندارند. کودکان در این سن، بازی های ساده ای نیز انجام می دهند، ولی طرف مقابل در این بازی اصولاً برای آنها یک اسباب بازی است. ازاین رو، اثری از ارتباط متقابل دیده نمی شود.
    تنها بازی کردن یا بازی انفرادی
    تنها بازی کردن (2)یا بازی انفرادی
    در 2 تا 3 سالگی ظاهر می شود و در واقع در طول دوران کودکی ادامه می یابد. کودک در این سن به تنهایی با اسباب بازی های خود سرگرم بازی می شود و هیچ رفتاری برای نزدیک شدن به کودکان دیگر یا حرف زدن با آنها انجام نمی دهد.
    ج) بازی ناظر
    ج) بازی ناظر(3)سومین مرحله بازی است. در این مرحله کودکان با علاقه زیادی بازی دیگران را نگاه می کنند، در مورد کارهای آنان پرسش های زیادی می پرسند، ولی به آنها نمی پیوندند.
    ص: 40
    ________________________________________
    1- Unoccupied behavior
    2- . Solitary Play
    3- . Solitary Play
    د) بازی موازی
    (1)کودکان پس از دو سالگی به جمع همسالان خود می پیوندند و به بازی موازی مشغول می شوند. آنها در این مرحله هرچند در کنار کودکان دیگر بازی می کنند و با اسباب بازی های مشابه سرگرم می شوند، ولی با هم بازی نمی کنند. کودکان در این سن به معنای واقعی کلمه با یکدیگر تعامل و همکاری ندارند؛ یعنی اگر یکی از دو کودک محل بازی را ترک کند، کودک دیگر بی هیچ مشکلی به بازی اش ادامه می دهد. بازی موازی در طول مقطع پیش دبستانی دیده می شود، ولی به تدریج کاهش می یابد. این بازی در واقع شکل اولیه رفتار بازی در دو ساله ها و سه ساله هاست.
    ه) بازی مشارکتی
    (2)مرحله بعدی است که در آن کودکان فعالانه با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. اسباب بازی ها را امانت می دهند یا امانت می گیرند، با کامیون ها، اتومبیل ها و قطارهای اسباب بازی، یکدیگر را دنبال می کنند و بر رفتارهای یکدیگر تأثیر می گذارند. هر کودک همان کاری را می کند که می خواهد؛ تقسیم کار و هدف مشترک وجود ندارد و دوره این گونه بازی ها کم و کوتاه است.
    و) بازی همراه با همکاری
    (3)بازی کودکان در سال های پایانی دوره پیش دبستانی تا اواسط دوران کودکی با یکدیگر توأم با همکاری است. در این بازی ها گروه کم و بیش منسجمی از کودکان، بازی خاصی را با هم اجرا می کنند و نقش های مختلفی را عهده دار می شوند. این بازی ها، بیشتر دستورها و قواعد مشخصی دارند.
    ص: 41
    ________________________________________
    1- . Onloker Play
    2- Associative Play
    3- Cooperative Play
    بعضی از بچه ها نقش رهبر گروه را بازی می کنند و به دیگران نقش می دهند. در این گونه بازی ها نافرمانی و سرکشی هم دیده می شود، ولی کودکان بیش از اندازه به یکدیگر نیاز دارند. هرچه کودکان بزرگ تر می شوند بازی اجتماعی آنان بیشتر می شود، توانایی تمرکز آنان افزایش می یابد و به این ترتیب خواهند توانست بازی گروهی طولانی تری داشته باشند. (1)
    پژوهش های جدیدتر هم به پیشرفت تحولی بازی کودکان تأکید دارند، ولی نشان می دهند که بازی های کودکان امروز در مقایسه با کودکان چهل سال قبل کمتر اجتماعی است.(2) شاید دلیل آن، برخی تحولات اجتماعی باشد؛ مانند افزایش مقدار زمانی که کودکان پای تلویزیون می گذرانند، تولید اسباب بازی های جدید و الکترونیکی که نیاز به بازی های گروهی ندارند.
    پژوهش انجام شده در سال 1971 نشان می دهد در مقایسه با بررسی اولیه انجام شده از سوی پارتن در دهه 1930، اجتماعی بودن بازی کودکان کاهش یافته است. اگر امروز پژوهش دیگری در این باره انجام شود، به احتمال زیاد نشان خواهد داد که اجتماعی بودن بازی کودکان با وجود سیر تحولی آن به طور کل، حتی از سال 1971 نیز کمتر شده است.
    در ایران تحقیق جامعی در این زمینه صورت نگرفته است، ولی شواهد نشان می دهد که بازی کودکان ایرانی نیز از الگوی مشابهی تبعیت می کند.
    4. انواع بازی
    اشاره
    در تمامی فرهنگ های جهان، تنوع بازی های خودانگیخته و سازمان یافته
    ص: 42
    ________________________________________
    1- . Parten, M.B (1932), Social Participation among Preschool children, Journal of Abnormal and Social Psychology, Vol 27 P243-269
    2- . Barnes, K.E (1971). Prescholl Play norms. A replication Developmental Psychology, Vol 5 P 99-103.
    کودکان چشم گیر است. برخی از این بازی ها برگرفته از ورزش های رایجی مانند فوتبال، بیسبال و بسکتبال هستند. برخی دیگر، بازی های مشهور بچگانه مانند گرگم به هوا، یک قُل دو قُل و لی لی بازی هستند. صرف نظر از فرایند تحولی بازی، بازی های کودکان را از نظر محتوا و شیوه اجرا می توان به انواع زیر طبقه بندی کرد.
    الف) بازی های تقلیدی
    بازی هایی که در آن کودک ویژگی های رفتاری خود را تغییر می دهد و خود را هم رنگ دیگران می کند، بازی های تقلیدی نامیده می شوند. کودک دراین گونه بازی ها از افرادی که آنها را دوست دارد، تقلید می کند. برای نمونه، نقش پدر، مادر، خواهر، برادر و در دوران مدرسه بیشتر، نقش معلمان و مربیان را تقلید می کند و سرانجام در دوران نوجوانی و بلوغ نقش همسالان را بر دیگر نقش ها ترجیح می دهد و فعالیت هایی انجام می دهد که در آنها با دوستان خود همانندسازی(1) کند. (2)
    ب) بازی های نمایشی
    بازی نمایشی، نوعی بازی تقلیدی است؛ با این تفاوت که در بازی تقلیدی کودک می کوشد نقشی را تقلید کند، ولی در بازی نمایشی کودک افزون بر تقلید نقش، خواسته و نیاز خود را نیز ابراز می کند. برای نمونه، اگر کودک، پدری سخت گیر و خشن داشته باشد، در بازی تقلیدی مدل رفتاری پدر را تقلید می کند و سخت گیر می شود، ولی در بازی نمایشی در ضمن
    ص: 43
    ________________________________________
    1- . Identificatation
    2- . Lefrancois, G.R. Psychelogy for teaching wadsworth, Publication USA, 1991.
    اجرای نقش پدر که سخت گیر است، نیاز خود را به همدردی و محبت نیز به نمایش می گذارد. بنابراین، بازی نمایشی، مهم ترین نوع بازی است که در آن احساسات، نیازها و عواطف کودکان تجلی می یابد و به وسیله آن با خواسته ها و نیازهای کودکان آشنا می شویم.
    امضاء


  10. Top | #29

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    3. روند رو به رشد بازی

    الف) نداشتن دل مشغولی

    بررسی فرایند بازی و در نظر گرفتن آن به عنوان یکی از فعالیت های انسان از مسائلی است که روان شناسان همواره به آن توجه کرده اند. هرچند در ابتدا به بازی با دید بزرگسالانه توجه شده و بازی کودکان از این زاویه بررسی شده، امروزه سعی و تلاش محققان برآن است تا بازی را همچون دیگر پدیده های روانی، با رویکرد تحولی بررسی و درباره آن پژوهش کنند. نتایج پژوهش هایی با این گرایش نشان می دهد که بازی کودک دارای ویژگی هایی است که آن را از بازی بزرگسال متفاوت می سازد. یکی از ویژگی های اصلی بازی کودکان، روند تکاملی آن است. تحقیقات نشان می دهد که صَرف نظر از محیط، جنسیّت و وضعیت اقتصادی و فرهنگی، از هنگام نوزادی تا بلوغ، بازی روند تحولی خود را پشت سر می گذارد و کودکان در هر سنّ به بازی های خاص علاقه دارند. بازی کودک ابتدا با اشیاست و سپس شامل انسان ها می شود. از سنین سه تا چهار سالگی کودکان به تدریج به بازی های گروهی و اجتماعی روی می آورند. در این گونه بازی ها
    ص: 38
    کودک رفتار با دیگران را تمرین می کند و با اصول زندگی جمعی آشنا می شود.
    شاید بتوان گفت که نخستین بازی کودک، لمس کاوشگرانه نوزاد با سینه مادر است. این باور که اگر نوزاد از پستان مادر شیر بخورد، بهتر رشد می کند، تنها به دلایل تغذیه ای نیست، بلکه افزون بر تماس بدنی، فرصت اولین بازی لذت بخش دوجانبه را نیز فراهم می سازد.(1) همچنین در ماه های بعد، کودک به تدریج از حرکات بازتابی ویژه نوزادان دست می کشد و اعمال سازمان یافته را آغاز می کند. کودک در این مرحله با تکان دادن دست و پا و ورزش دادن ماهیچه های خود هماهنگی حرکتی را در خود رشد می دهد و به کارهای دشوارتری که از نظر او لذت بخش است، رو می آورد. برای نمونه، از چهار دست و پا رفتن تا راه رفتن و دویدن، از پریدن تا لی لی کردن روی یک پا و سرانجام به بازی های پیچیده رو می آورد.
    امضاء


  11. Top | #30

    عنوان کاربر
    عضو خودماني
    تاریخ عضویت
    October 2020
    شماره عضویت
    13875
    نوشته
    1,790
    صلوات
    1228
    دلنوشته
    4
    صلی الله علیک یا سید الشهدا
    تشکر
    434
    مورد تشکر
    637 در 163
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    پارتن(2) در یکی از مطالعات، بازی های کودکان را مشاهده کرده و نشان داده است که بازی کودکان از یک الگوی تحولی پیروی می کند. وی در فرایند رشد کودکان شش نوع بازی را بازشناسی کرده است یا به تعبیر دیگر، بازی از نظر او شش مرحله دارد. از رفتارهای ساده آغاز می شود و در مرور زمان به پیچیده ترین نوع خود تبدیل می شود. اولین مرحله بازی، مربوط به نوزادان است. نوزادان، درگیری زیادی با کودکان دیگر ندارند. نوزادان به هر چیزی فقط چند ثانیه توجه می کنند.
    ص: 39
    ________________________________________
    1- نک: نیازهای کودکان، ص 72.
    2- . Parten
    ب) نداشتن دل مشغولی
    اشاره
    (1)این مرحله، نخستین مرحله بازی است. در این مرحله، نوزادان با دست های خود بازی می کنند یا اشیا را لمس می کنند. کودکان بعدها در نخستین سال زندگی خود با اسباب بازی ها بازی می کنند و آنها را به در و دیوار می کوبند یا پرت می کنند. کودکان مایلند ویژگی های اسباب بازی ها را کشف و بررسی کنند و کاری به بچه های اطراف خود ندارند. کودکان در این سن، بازی های ساده ای نیز انجام می دهند، ولی طرف مقابل در این بازی اصولاً برای آنها یک اسباب بازی است. ازاین رو، اثری از ارتباط متقابل دیده نمی شود.
    امضاء


صفحه 3 از 21 نخستنخست 123456713 ... آخرینآخرین

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi