طب پيامبر اعظم صلى اللّه عليه و آله و سلّم

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

46- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :انّ ابليس يخطب شياطينه و يقول عليكم باللّحم و المسكر و النسا فانّى لااجد اجماع الشّرّ الّا فيها.⁽²⁾
فرمود: شيطان رجيم به شيطان ها (انسان هاى معصيت كار) مى گويد: بر شما باد خوردن گوشت و شراب و زن و من هيچ اجماعى را شرتر از اين نيافتم .
47- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم باكل الجزور.
فرمود: بر شما باد خوردن بره هاى چاق و فربه .
چون احتمال بيمارى در حيوانات لاغر بيش تر است .
48- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اللّحم ينبت اللّحم و من ترك اللّحم اربعين صباحا سآء خلقه .
فرمود: خوردن گوشت باعث روييدن گوشت در بدن مى شود و اگر كسى چهل روز خوردن گوشت را ترك كند، بداخلاق و عصبى خواهد شد.
چون يك سرى ويتامين ها و پروتئين هاى مهم و ضرورى بدن در گوشت قرمز است اگر مصرف آن قطع شود پروتئين ها و ويتامين هاى ضرورى به خصوص ويتامين B12 و... كه بيش تر در گوشت ، آن هم گوشت قرمز است ، به بدن نمى رسد. هم چنين بيش ترين منبع آهن بدن نيز در گوشت قرمز و جگر است . بيش تر كسانى كه گوشت خوار نيستند دچار كم خونى مى شوند. علاوه بر آن موجب بيمارى جسمى و روحى است كه باعث بدخلقى فرد نيز خواهد شد.
49- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من ترك اءكل الميتة و الدّم و لحم الخنزير عند الاضطرار و مات فله النّار خالدا مخلدا.
فرمود: كسى كه در هنگام ضرورت يعنى هنگامى كه هلاكتش قطعى است از خوردن گوشت حيوان مرده و يا خون و گوشت بوزينه اِبا كند و بميرد در آتش جهنّم مخلد خواهد بود.
زيرا اين عمل نوعى خودكشى است . و اين حديث نشان دهنده ى اهميت حيات انسان است .
50-قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لا تقطعوااللحم بالسكين على الخوان فانه من صنع الاعاجم و انهشوه نهشا فانه اهناء و امرو.
فرمود: گوشت را با چاقو نبريد كه بر سفره بگذاريد زيرا اين كار از كارهاى عجم است ، بلكه گوشت را كوبيده مصرف كنيد كه بر شما گواراتر است .
شايد قطعه قطعه كردن گوشت با چاقو، مصرف آن را در سفره مشكل مى كرده ، لذا حضرت فرمود: براى مصرف راحت تر و نيز خوشمزه تر بودن ، آن را بكوبيد. چنان كه امروز در بين ايرانيان آب گوشت را اين گونه مى كنند. برخلاف بيفتِك اروپاييان كه گاهى با كارد و چنگال هم نمى توان مصرف كرد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

روايت 51 تا 100
51- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لاتاكلوا من صيد المجوس الا المسك .
فرمود: از شكار و صيد مجوس به غير ماهى مخوريد.
زيرا در اسلام براى صيد قوائد و قوانينى وضع شده است كه مجوس آن را در هنگام صيد رعايت نمى كنند.
52- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءكل اللحم اءربعين يوما صباحا قسى قلبه .
فرمود: كسى كه چهل روز ((پى در پى )) گوشت بخورد سنگ دل شود. در حديث 48 سفارش شده بود كه در مدت چهل روز، خوردن گوشت را ترك نكنيد. و در اين حديث سفارش شده به اين كه در مدت چهل روز پى در پى خوردن گوشت هم صحيح نيست ، جالب است كه در هر دو حديث به اثر گوشت بر بدن و اخلاق و قلب انسان اشاره شده است .
53- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اوحى اللّه تعالى الى نبى من انبيائه حين شكى اليه ضعفه ان اطبخ اللحم . مع اللبن فانى قد جعلت الشفاء و البركة فيهما.
فرمود: هنگامى كه يكى از پيامبران از ضعف بدن خود به خدا شكايت برد خداوند به وى وحى فرستاد كه گوشت را با شير بپزد و فرمود: كه من در گوشت و شير شفا و بركت قرار داده ام .
54- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :الارز فى الاطعمة كالسيد فى القوم و انا فى الانبياء كالملح فى الطعام .
فرمود: برنج در بين خوراكى ها چون سرور قوم است در بين قوم خود و من در بين انبيا مانند نمك در طعام هستم .
55- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءكل الفاكهة و ترالم تضرهُ.
فرمود: اگر كسى فقط ميوه بخورد زيان نخواهد ديد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

56- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ادهنوا بالبنفسج فانه بارد بالصيف حار فى الشتآء.
فرمود: روغن بنفشه مصرف كنيد كه در تابستان خنك و در زمستان گرم است .
دو نكته را توضيح دهم - يكى اين كه لغت بنفسج معرب بنفشه است و نشان از آن دارد كه اين لغت از زبان فارسى وارد زبان عربى شده است ، هم چون لغت برنامج كه معرب برنامه است ، و نيز كلمه ى مهرجان كه معرب كلمه مهرگان است . نكته ى دوم آن كه ، طبيعت سرد و گرم كه در طب پيامبر صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم و نيز در طب بوعلى سينا طبيب ايرانى و به طور كلى در طب قديم وجود داشت متاءسفانه در طب جديد به طور كلى منكر اين نوع تقسيم بندى شده اند.
57- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اسقوا نسآئكم الحوامل با لالبان فانها تزيد فى عقل الصبى .
فرمود: به زنان حامله ى خود شير بنوشانيد زيرا موجب افزايش عقل در كودكش خواهد شد.
58- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا شربتم اللبن فتمضمضوا فان فيه دسما.

فرمود: هنگامى كه شير نوشيديد، دهان خود را با مضمضه كردن بشوييد زيرا چربى شير در بين دندان ها موجب فساد دندان و دهان خواهد شد.
59- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ثلاثة لاترد الوسادة و اللبن و الدهن .
فرمود: سه (پيشنهاد) را رد نكنيد:1- متكا(كه براى تكيه دادن مهمان به پشت او قرار مى دهند.)2- شير خوردن 3- روغن .
60- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :الجبن دآء و الجوز دآء فاذا اجتمعا معاصارا دوآء.
فرمود: خوردن پنير و نيز خوردن گردو به تنهايى موجب مرض است اما وقتى هر دو را با هم استفاده كنيد سبب درمان خواهد شد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

61- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :شرب اللبن محض ‍ الايمان .
فرمود: نوشيدن شير بهره اى از ايمان است .
62- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم بالالبان فانها تمسح الحر عن القلب كما يلسح الاصبع العرق عن الجبين و تشد الظهر و تزيد فى العقل و تذكى الذهن و تجلوا البصر و تذهب النسيان .
فرمود: بر شما باد خوردن شير، زيرا: عطش از قلب بزدايد چنان كه انگشتان دست عرق از پيشانى پاك كند و كمر قوى دارد و عقل افزايد و ذهن را صاف و روشن نمايد و چشمان نورانى گرداند و فراموشى زايل كند.
63- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عشر خصال تورث النسيان اكل الجبن و اكل سور الفارة و اكل التفاح الحامض و الجلجلان و الحجامة على النقرة و المشى بين المراءتين و النظر الى المصلوب و قرائة لوح المقابر و شدة الاحزان و كثرة المعاصى .
فرمود: ده چيز سبب فراموشى است : خوردن پنير(بدون مغز گردو)، نيم خورده ى موش ، سيب ترش ، گشنيز سبز، خون گرفتن از برجستگى پشت گردن ، بين دو زن راه رفتن ، نگاه كردن به انسان دار آويخته ، بسيار خواندن سنگ قبرها، بسيار غصه خوردن (بر امور دنيوى ) و بسيارى گناه .
64- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ليس يجزى مكان الطعام و الشرب غير اللبن .
فرمود: هيچ نوشيدنى و خوراكى جاى شير را نمى گيرد.
لذا گويند: شير غذاى كاملى است ، چون داراى انواع ويتامين ها و مواد پروتئينى است .
65- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ثلثة يفرح بهن الجسم يربوا الطيب و لباس اللين و شرب العسل .
فرمود: سه چيز موجب شادمانى قلب و فربهى جسم است : استشمام بوى خوش ، پوشيدن لباس نرم و خوردن عسل .

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

66- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم بالعسل فوالذى نفسى بيده ما من بيت فيه عسل الا و تستغفر الملائكة لاءهل ذلك البيت فان شربها رجل دخل فى جوفه اءلف دوآء و خرج عنه اءلف اءلف دآء فان مات و هو فى جوفه لم تمس النّار جسده .
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن عسل ؛ قسم به آن كسى كه جانم در دست اوست ، در خانه اى كه عسل باشد، فرشتگان براى اهل آن خانه استغفار كنند و كسى كه عسل مى خورد، هزار داروى شفا بخش به بدنش ‍ وارد مى شود و هزاران درد از بدنش خارج مى شود و اگر در هنگام مُردن عسل خورده باشد، آتش سوزان هم وى را نافذ نخواهد بود.
اين تعبيرات به خاطر خاصيت فراوانى كه در عسل است گفته شده است . شما خواننده ى محترم مى دانيد كه هيچ خوراكى مثل عسل دوام و ثبات ندارد چنان كه گويند عسل بيش از ده سال در هواى آزاد سالم خواهد ماند بدون آن كه فاسد يا آلوده شود. بنابراين كه خوراكى كه خودش چنين ذات خوبى دارد، سبب ايجاد همان چيزى است كه در اوست . به قول معروف : از كوزه همان برون تراود كه در اوست .
67- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :قلب المؤ من حلو يحب الحلاوة .
فرمود: قلب انسان با ايمان شاد و خوش است و خوشى را دوست دارد.
68- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءلقم فى فم اخيه المؤ من لقمة حلولا يرجوابها رشوة و لايخاف بها من شره و لايريد الا وجهه صرف اللّه عنه بها حرارة الموقف يوم القيامة .
فرمود: كسى كه در دهان برادر مؤ منش يك غذاى شيرين بگذارد به طورى كه قصدش رشوه دادن نباشد و غير از خدا از هيچ كس نترسد، خداوند متعال در روز قيامت ، خوارى و ذلت را از او دور مى كند.
69- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :نعم الشراب العسل يربى القلب و يذهب برد الصدر.
فرمود: عسل نوشيدنى خوبى است كه دل را صاف و نيكو مى كند و سرما و رطوبت سينه را مى زدايد.
70- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءراد الحفظ فلياكل العسل .
فرمود: اگر خواستيد حافظه اى قوى داشته باشيد، عسل بخوريد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

71- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا اشترى اءحدكم الخادمة فليكن اول ما يطعمها العسل فانه اطيب لنفسها.
فرمود: اگر خدمتكارى خريديد، اولين غذايى كه به او مى دهيد عسل باشد. زيرا اين بهترين كار است .
در اين حديث به تاءثير روانى عسل توجه شده ، زيرا وقتى خدمتكارى به منزل آمد و با عسل پذيرايى شد طبيعتا عقده هاى روانى طبقاتى وى از بين مى رود.
72- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا ولدت المرئة فليكن اول ما تاكل الرطب الحلو و التمر فانه لوكان شى افضل منه اطعمه اللّه تعالى مريم حين ولدت عيسى عليه السّلام .
فرمود: نخشتين خوراكى زن زايمان كرده ، بهتر است خرماى تازه و يا خرماى خشك باشد و اگر خوراكى بهتر از اين بود، هر آينه خداى متعال حضرت مريم سلام اللّه عليها را، پس از تولد حضرت مسيح عليه السّلام از آن طعام پذيرايى مى نمود.
73- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا جآء الرطب فهنؤ نى و اذا ذهب فعزونى .
فرمود: هنگامى كه فصل خرما آيد مرا تهنيت گوييد و هر وقت فصل آن گذشت مرا تسليت گوييد.
74- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :بيت لا تمر فيها كان ليس فيها طعام .
فرمود: خانه اى كه در آن خرما نباشد مثل آن است كه در آن خانه غذايى نيست .
75- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :نعم السحور للمؤ من التمر.
فرمود: بهترين سحرى براى مؤ من خرما است .

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

76- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :كل التمر على الريق فانه يقتل الدود.
فرمود: خرما را ناشتا صرف كنيد تا انگل هاى درون بدن شما را نابود كند.
77- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من وجد التمر فليفطر عليه و من لم يجد فليفطر على الماء فانه طهور.
فرمود: در هنگام روزه دارى اگر خرما بود با آن افطار كنيد و اگر نبود با آب روزه را افطار كنيد كه شوينده ى خوبى است .
78- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :خير طعامكم الخبز و خير فاكهتكم العنب .
فرمود: بهترين غذاهاى شما نان و بهترين ميوه تان انگور است .
79- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :خير الاءدام فى الدنيا و الاخرة اللحم و العنب لست باكله و لا اءحرّم .
فرمود: بهترين خورشت ها (خوردنى ها) در دنيا و آخرت گوشت و انگور است ولى من اين دو غذا را نه مى خورم و نه حرامش مى دارم .
80- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :خلقت النخلة و الرمان و العنب من فضله طينة آدم .
فرمود: خداى منان درخت خرما و انار و انگور را از برترى طينت حضرت آدم عليه السّلام آفريد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

81- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :كل العنب حبة حبة فانها آهنا.
فرمود: انگور را دانه دانه بخوريد كه اين گونه خوردن گواراتر است . خوردن انگور با خوشه باعث مى شود حشرات و تخم حشراتى كه در لابه لاى خوشه است وارد معده شده و سبب بيمارى و سوء هاضمه گردد.
82- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :شكى نوح الى اللّه عن الغم فاوحى اللّه اليه اءن ياءكل العنب فانه يذهب الغم .
فرمود: حضرت نوح عليه السّلام به خداوند از غمگين بودن خويش ‍ شكايت كرد، پس وحى شد به وى كه انگور بخور تا غمت زايل شود.
83- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ربيع امّتى العنب و البطيخ .
فرمود: بهار امّت من فصل انگور و خربزه است .
84- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لاتردوا شربة العسل على من اءتاكم بها.
فرمود: هنگامى كه به شما شربت عسل تعارف مى كنند از خوردن آن ترديد به خود راه ندهيد.
يعنى شربت عسل را بگيريد و بخوريد پيامبر گرامى اسلام صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم با اين بيانات شيوا و گيرا مى خواهد، خاصيت بسيار مهم عسل را گوشزد انسان ها كند.
85- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لحم البقر دآء و لبنها دوآء و لحم الغنم دوآء و لبنها دآء.
فرمود: گوشت گاو بيمارى زا و شيرين درمان كننده است . چنان كه گوشت گوسفند درمان كننده اما شيرش دردآور است .
به تجربه ثابت شده كه طبيعت گوشت گاو شديدا سرد است در حالى كه شيرش گرم مى باشد و طبيعت گوشت گوسفند گرم و شيرش سرد مى باشد.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

86- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم بالفواكه فى اقبالها فانها مصحة للابدان مطردة للاحزان و القوها فى اءدبارها فانها داء الاءبدان .
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن ميوه هاى نوبر و تازه رسيده ، زيرا باعث سلامت بدن و زوال غم و اندوه است و ميوه را در پايان فصلش رها كنيد كه براى بدن بيمارى زا است .
87- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اءكل التين اءمان من القولنج .
فرمود: خوردن انجير شخص را از قولنج (گرفتگى عضلانى ) حفظ مى كند.
88- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اءفضل ما يبدء به الصائم الزبيب و التمر او شيى حلو.
فرمود: بهتر آن است كه روزه دار با كشمش يا خرما و يا چيز شيرين ديگر روزه ى خود را باز كند.
با توجه به احاديث ديگر در اين مورد بهترين راه ، براى گشايش روزه ، نمك يا شيرينى و يا آب است .
89- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اءكل السفرجل يذهب ظلمة البصر.
فرمود:خوردن به ، كم نورى چشم را برطرف مى كند.
90- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم بالرمان و كلوا شحمه فانه دباغ المعدة و ما من حبة تقع فى جوف احدكم الا اءنارت قلبه و جنبه من الشيطان و الوسوسة اربعين يوما.
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن انار همراه با پيه آن ، كه معده را شست وشو دهد.هر دانه ى انارى كه خورده شود موجب روشنايى قلب است ، به طورى كه تا چهل روز شيطان و وسوسه هايش را از شما دور كند.
مقصود از پيه انار، محتويات يا به اصطلاح گوشت آن است . به مزاح گويند: شخصى انار را با پيه گوسفند مى خورد، به وى گفتند: چرا انار را با پيه گوسفند مى خورى ؟ گفت : روايت وارد شده .
مراد از شيطان در اين جا همان آلودگى ها و ميكروب هاست .

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

91- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءكل رمانة حتى يتممها نور اللّه قلبه اربعين يوما.
فرمود: هر كس انارى را به تمامه بخورد، خداى متعال چهل روز قلبش را نورانى گرداند.
92- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ما من اءحد اءكل رمانة الاءمرض شيطانه اربعين يوما.
فرمود: كسى كه انارى كامل خورد، ميكروب هاى بدنش چهل روز رنجور باشند.
اشاره به خاصيت ضد ميكروبى و تصفيه كنندگى انار است .
93- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم بالاءترج فانه يضى الفؤ اد و يزيد فى الدماغ .
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن ترنج كه موجب روشنايى قلب و سبب زيادى عقل است .
ترنج نوعى از مركبات است .
94- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :كل التين فانه ينفع البواسير والنقرس .
فرمود: انجير را بخوريد كه به درستى براى بواسير (هموروئيد) و نقرس ‍ مفيد است .
در گذشته به نقرس داءالملوك يا بيمارى ثروتمندان مى گفتند. زيرا: از خوردن زياد گوشت ، ثروتمندان به اين بيمارى كه دردى در انگشتان پا بود گرفتار مى شدند.
95- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :كل البادنجان و اءكثره فانها شجرة راءيتها فى الجنة فمن اكلها على انها دآء كانت دآء و من اءكل على آنهادوآء كانت دواء.
فرمود: بادنجان بخوريد، و خوردنش زياد كنيد كه من بوته اش را در بهشت ديدم ، اگر هنگام بيمارى بخوريد درد است و اگر در زمان سلامت ميل كنيد درمان است .