شرح حال روسها در اسکندرنامه نظامی گنجوی شاعر نامدار ایران
ببینی که روسی در این روز چند
به روم و به ارمن رساند گزند
ستانند کشور، گشایند شهر
که خامان خلقند و دونان دهر
همه رهزنانند چون گرگ و شیر
به خوان نادلیرند و بر خون دلیر
ز روسی نجوید کسی مردمی
که جز گوهری نیستش زآدمی
اگر بر خری بارِ گوهر بُوَد
به گوهر چه بینی، همان خر بُوَد؟
چو ره یافتند آن حریفان به گنج
بسی بومها را رسانند رنج
به بیداد کردن برآرند یال
ز بازارگانان ستانند مال
خلل چون در آن مرز و بوم آورند
طمع بر خراسان و روم آورند!
🔏نظامی_گنجوی
📔اسکندرنامه 📕شرفنامه
۱. در روز ۲ تیر ۱۲۸۷ نیروهای روسی به فرماندهی لیاخوف، مجلس شورای ملی ایران را به توپ بستند و میرزا ابراهیم تبریزی را به شهادت رساندند!
۲. قوای روس در روز ۱۰ دی ۱۲۹۰ در ظهر عاشورا ثقةالاسلام مجتهد بزرگ تبریزی و ۵۴ نفر از بزرگان تبریز را به دار آویختند. در ۱۸ دی نیز یوسف خان حکمآبادی از معاونان ستارخان را مقابل چشمان مردم دو شقه کردند!
۳. در سال ۱۲۹۱ روسها مسجد گوهرشاد و مرقد امام رضا(ع) را به توپ بستند، ۵۵۰ نفر کشتند و اموال مرقد مطهر را غارت کردند!