یکی از نقاطی که شیخ صدوق را تبدیل به شخصیت ممتاز کرد، این بود که او با توجه به نیاز و سؤالات جامعه دست به اقدام میبرد.
۱۵ اردیبهشتماه، سالروز بزرگداشت رئیسالمحدثین، ابوجعفر محمد بن علی بن بابویه قمی ملقب به (شیخ صدوق) است که در صف اول محدثین و علمای اثنیعشر جای دارد و به عنوان یکی از ارکان فقه شیعه به شمار میرود. پس از گذشت ۱۰ قرن از وفات این محدث بزرگ، برکات آثار و خدماتش باعث شده تا ۱۵ اردیبهشت را به عنوان روز بزرگداشت شیخ صدوق نامگذاری کنند. برای شناخت بهتر شیخ صدوق تصمیم گرفتیم تا با حجتالاسلام محمدجواد یاوری عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم گپی بزنیم که در ادامه ماحصل آن را میخوانید.
تولد عالم شیعی به دعای امام زمان
یکی از شخصیتهای برجسته جهان تشیع و جهان اسلام، مرحوم شیخ صدوق است که به دعای حضرت، ولی عصر (عج) در حدود سال ۳۰۵ یا ۳۰۶ ه. ق به دنیا آمد و حیات پر برکتی را به یادگار گذاشت و سرانجام در سال ۳۸۱ ه. ق از دنیا رفت. مرحوم شیخ صدوق در نزد بزرگان جهان اسلام در قم و ری کسب علم کرد و به عنوان یک مرجع برجسته و عالم بزرگ شناخته شد و خدمات ارزشمندی را برای مردم مسلمان ارائه داد.
عالمِ عالمپرور
برای شناخت عیار علمی افراد بزرگ، معیارهایی نظیر توجه علما و فضلا به آن شخص، توجه عموم مردم، عنایت حکام و دولتمردان، آثار و کتب و... را در نظر میگیرند. مرحوم شیخ صدوق در جایگاهی قرار گرفته بود که سردمداران دولت «آل بویه» به او توجه داشتند و اکرامش میکردند. شیخ صدوق صاحب کرسی درس و بحث و مناظرات و مباحثات در اقصینقاط ایران و عراق بود و نتیجه این حضور گسترده، تربیت ۲۸ عالم در تراز خودش شد که یکی از آنان مرحوم «شیخ مفید» است.
این تاریخپژوه جهان اسلام ادامه داد: از دیگر طرقی که ما را به جایگاه علمی شیخ صدوق میرساند، آثار و نوشتههای اوست. عمر با برکت این عالم بزرگ شیعی، منجر پدید آمدن کتب بزرگی شد که برخی از آنان به شرح ذیل هستند: عیون اخبارالرضا (تاریخ زندگانی امام علی بن موسیالرضا)، من لایحضرهالفقیه (کتاب فقهی با اتکا به احادیث معصومین)، التوحید (کتابی در باب شناخت خدا و صفات الهی)، عللالشرایع (کتابی در باب فلسفه احکام و برخی شریعتگذاریهای الهی) و...