البته باید به این نکته نیز توجه شود که این قسمت از آیه وظیفه افرادی را بیان میکند که زمینه و امکانات اولیه ازدواج را در حداقل آن، دارا میباشند و به علت فقر و بیچیزی از تأمین زندگی آینده نگرانند و امّا اگر زمینه و امکانات اولیه ازدواج را فاقد باشند حکم آن در آیه زیر بیان میشود.
*****
1- وسائل الشیعه، جلد 14، صفحه 24.
2- جامع الاخبار، صفحه 119.
(صفحه 26)
«وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذینَ لا یَجِدُونَ نِکاحاً حَتَّی یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ …: و آنها که وسیله ازدواج ندارند، باید عفت پیشه کنند تا خداوند آنان را با فضل و کرم خویش بینیاز سازد».(1)
اصل عفاف و صبر جنسی برای مرد و زن در تمام موارد و مواقع لازم و ضروری است، آنجا که انسان هیچ گونه وسیله و زمینه ازدواج در اختیار ندارد و فاقد امکانات اولیه ازدواج از قبیل مهر و کابین، نفقه و هزینههای لازم و امثال آن میباشد و یا موانع بازدارنده دیگری در میان وجود دارد و یا تاکنون کسی آماده
*****
1- 33 / نور.
(صفحه 27)
ازدواج با او نگردیده است و به هر صورت از ازدواج کردن عاجز و ناتوان و محروم میباشد. اهمیت بیشتری دارد و در اینگونه موارد اسلام یک وظیفه به دولت و مسلمانان متمکّن دیگر متوجه میسازد که تسهیلات ازدواج این افراد را فراهم سازند و یک تذکر نیز به خود این افراد میدهد که عدم تمکّن از همسر گزینی هیچ گونه مجوّز فحشاء و بیبند و باری و اشباع غریزه جنسی از طریق غیرمشروع نیست و اینگونه افراد باید عفاف و صبر جنسی را پیشه خود سازند و از هرگونه گناه و آلودگی جنسی، خود را پاک، پاکدامن و مصون نگه بدارند، گرچه آزمایش بسیار سخت و دشوار است ولی خداوند به تدریج در نجات به روی آنها میگشاید و وسایل و امکانات لازم ازدواج را برای آنها فراهم میسازد.