امام علی علیه السلام بزرگ مردی ناشناخته

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

وقتی علی علیه السلام متولد شد، حضرت رسول صلی الله علیه وآله او را گرفت، و علی علیه السلام به یگانگی خدا، و نبوّت پیغمبر، شهادت داد و صحفی که خداوند نازل کرده بود، خواند، و کلامی طولانی (با آن حضرت) داشت.(2)

رسول خداصلی الله علیه وآله در ضمن حدیثی فرمود: «ای علی! تو امیرمؤمنان و پیشتاز نورانیان می باشی و تو پدر دو سبط من و پدر امام های نُه گانه از صلب حسینی، و مهدی این امّت از ماست».(3)

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

نامش قرین نام پیامبرصلی الله علیه وآله

اشاره

«ای علی! در چهار جا نام تو را با نام خودم مقرون و همراه دیدم. پس دوست داشتم که به آن نگاه کنم، همانا من زمانی که در مسیر معراج به سوی آسمان به بیت المقدس رسیدم، یافتم که بر سنگ آن نوشته بود: لا إله إلاّ اللَّه، محمّد رسول اللَّه، او را به کمک وزیرش حمایت نموده و یاری اش می نمایم. پس به جبرئیل گفتم: وزیر من کیست؟ گفت: علی بن ابی طالب علیه السلام. چون به سدره المنتهی رسیدم، یافتم که بر آن نوشته بود: همانا من خدایی هستم که غیر از من خدایی نیست، محمّد اختیار شده از

ص:18

1- 17. اثبات الهداه، ج 4، ص آخر.
2- 18. اثبات الهداه، ج 4، ص آخر.
3- 19. اثبات الهداه، ج 2، باب 9، ص 548؛ بشاره المصطفی، ص 101.
تمام آفریده هایم می باشد که او را به کمک وزیرش حمایت و یاری می نمایم.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

به جبرئیل گفتم: وزیر من کیست؟ گفت: علی بن ابی طالب علیه السلام. چون از سدره المنتهی گذشتم، به عرش رسیدم. یافتم که بر پایه هایش نوشته بود: من خدای یگانه ام که غیر از من خدایی نیست. محمّد حبیب و دوست من است، او را حمایت و تقویت نمودم به کمک وزیرش. چون سرم را به طرف بالا بردم، دیدم بر باطن عرش نوشته بود: من خدای یگانه ام. محمّد بنده و رسول من است. او را به وسیله وزیرش حمایت نموده و به وسیله او یاری اش می کنم».(1)

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

ندای الهی

حضرت صادق علیه السلام فرمود: «چون روز قیامت شود، از داخل عرش خدا، منادی ندا کند: کجاست خلیفه خدا در زمین او؟ پس حضرت داود برخیزد، خطاب از جانب خداوند رسد: تو را اراده نکردیم؛ هرچند تو نیز جانشین خدایی. پس دوباره ندا آید: کجاست جانشین خدا در زمین؟ پس امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام برخیزد، آن گاه ندا آید از جانب خداوند عزّوجلّ: ای گروه مردم! این علی بن ابی طالب است که جانشین خداست در زمین او، و حجّت خداست بر بندگان او، پس هرکه در دنیا دست به دامان او زده، اکنون هم دست به دامانش زند و به دنبالش در درجات بلند بهشت وارد شود».(2)

ص:19

1- 20. بحارالأنوار، ج 27، ص 3؛ الخصال للشیخ الصدوق، ص 207؛ من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 374.
2- 21. اثبات الهداه، ج 4، باب عاشر، ص 14 - 13، الأمالی للشیخ المفید، ص 285، الشیخ الطوسی فی الأمالی، ص 63؛ مناقب آل ابی طالب، ج 2، ص 262.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

شایسته برادری با پیامبر

قسمت اول

ترمذی به سند خود از ابن عمر روایت کرده که گفت: رسول خداصلی الله علیه وآله میان اصحابش پیمان برادری و اخوّت برقرار کرد، علی علیه السلام گریان نزد رسول خداصلی الله علیه وآله آمد و عرضه داشت: یا رسول اللَّه! میان اصحابت برادری برقرار کردی و مرا با احدی برادر نکردی؟ رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: «تو برادر منی در دنیا و آخرت».(1)

ابن ماجه به سند خود از عباد بن عبد اللَّه از علی علیه السلام روایت کرده که گفت: «من برادر رسول خدا و من صدیق اکبرم، هرکس بعد از من چنین ادعایی کند کذّاب است، من هفت سال قبل از سایر مردم نماز خواندم».(2)

این حدیث را حاکم(3) و ابن جریر طبری(4) و نسائی(5) به طور اختصار و متقی(6) آورده اند و گفته ابن ابی شیبه، و نسایی در خصایص و ابن ابی عاصم در السنّه و عقیلی و حاکم و ابونعیم در المعرفه روایت کرده اند و متقی نیز آن را آورده(7) و در آخرش گفته؛ احدی بعد از من این را نمی گوید مگر آن که دروغگو باشد، پس مردی چنان ادعایی کرد و دیوانه شد (نقل از عدنی). محب طبری هم از قلعی نقل کرده است.(8)

ص:20

1- 22. صحیح ترمذی، ج 2، ص 299.
2- 23. صحیح ابن ماجه، ص 12.
3- 24. المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص 111.
4- 25. تاریخ طبری، ج 2، ص 56.
5- 26. خصایص نسایی، ص 3 و 18.
6- 27. کنز العمال، ج 6، ص 394.
7- 28. کنزالعمال، ج 6، ص 394.
8- 29. الریاض النضره، ج 2، ص 155.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

حاکم به سند خود از ابن عمر روایت کرده که گفت: رسول خداصلی الله علیه وآله میان اصحابش برادری انداخت، عمر و ابوبکر را برادر هم کرد، طلحه و زبیر را با هم، و عثمان بن عفان با عبد الرحمان بن عوف برادر کرد، علی علیه السلام عرضه داشت: یا رسول اللَّه! میان اصحابت برادری برقرار کردی، پس برادر من کیست؟ فرمود: «یا علی! آیا راضی نیستی که من برادر تو باشم؟ ابن عمر می گوید: علی مردی جَلد و شجاع بود، عرضه داشت: بله یا رسول اللَّه! حضرت فرمود: پس تو برادر من هستی هم در دنیا و هم در آخرت.(1)

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

حاکم به سند خود از ابن عباس روایت کرده که گفت: علی علیه السلام در زمان حیات رسول خداصلی الله علیه وآله می فرمود: خدای - عزّوجلّ - می فرماید: «أَفَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلی أَعْقابِکُمْ»؛(2) «آیا اگر او بمیرد و یا کشته شود به عقب بر می گردید؟ به خدا سوگند ما به عقب خود برنمی گردیم». با اینکه خدا ما را هدایت کرده، به خدا سوگند اگر آن جناب از دنیا برود و یا کشته شود، در همان راهی که او قتال می کرد، قتال می کنم، تا کشته شوم، به خدا سوگند! من برادر او و ولیّ او و پسرعموی او و وارث علم اویم، کیست که سزاوارتر از من باشد.(3)

این حدیث را نسایی(4) و محب طبری(5) نیز روایت کرده و او گفته که

ص:21

1- 30. مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 14.
2- 31. آل عمران، ص 144.
3- 32. مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 126.
4- 33. خصایص النسایی، ص 18.
5- 34. الریاص النضره، ج 2، ص 226.
احمد آن را در مناقب خود آورده و هیثمی نیز آن را روایت کرده(1) و گفته: طبرانی آن را روایت کرده و رجال او صحیح است.

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

حاکم به سند خود از اسماء بنت عمیس روایت کرده که گفت: در زفاف فاطمه دختر رسول خدا حاضر بودم، همین که صبح شد رسول خدا کنار درب منزل آمد و گفت: ای امّ ایمن بگو علی بیاید، امّ ایمن گفت: با اینکه علی علیه السلام برادر تو است، چطور دختر به او دادی؟ فرمود: بله ای امّ ایمن! آن گاه علی علیه السلام آمد، رسول خدا آبی بر او پاشید و دعایش کرد، بعد فرمود: بگو فاطمه علیها السلام بیاید، فاطمه علیها السلام از خجالت درست نمی توانست راه برود، پاهایش می لغزید، رسول خدا به او فرمود: آرام باش که تو را به محبوب ترین اهل بیتم شوهر دادم.(2)

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

ابن سعد هم در طبقات خود حدیثی در تزویج علی علیه السلام به فاطمه علیها السلام آورده و در آن آمده: رسول خداصلی الله علیه وآله در زد، امّ ایمن رفت و در را باز کرد، رسول خداصلی الله علیه وآله پرسید: برادرم اینجاست؟ امّ ایمن گفت: چگونه برادر تو است با اینکه دخترت را به او دادی؟ فرمود: او چنین است (تا آنجا که فرمود:) «ای فاطمه! در حق تو کوتاهی نکردم؛ زیرا تو را به محبوب ترین اهل بیتم تزویج کردم». و همین روایت را ابن سعد در صفحه پانزده نیز با مختصر اختلافی آورده.

ص:22

1- 35. مجمع الزوائد هیثمی، ج 9، ص 205.
2- 36. المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص 159.
نسائی در سنن کبری از اسماء بنت امیس این حکایت را این گونه نقل می کند که در هنگام تزویج فاطمه دختر رسول خداصلی الله علیه وآله با علی علیه السلام حاضر بودم، هنگام صبح پیامبرصلی الله علیه وآله درب خانه را کوبید و امّ ایمن درب را به روی پیامبر خداصلی الله علیه وآله گشود، پس پیامبرصلی الله علیه وآله به امّ ایمن فرمود: برادرم را نزد من بیاورید امّ ایمن عرض کرد: یا رسول اللَّه صلی الله علیه وآله! چگونه به برادرت دخترت را تزویج می کنی؟ پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: بله ای امّ ایمن، و همه زنان که در آنجا حاضر بودند خود را کنار کشیدند، اسماء بنت امیس نیز می گوید: من نیز خود را در گوشه ای پنهان کردم، پس علی آمد و پیامبر برای علی دعا کرد و از آبی که نزد خود داشت مقداری بر صورت علی پاشید، سپس دخترش فاطمه را طلبید، زهراعلیها السلام به صورتی که گویای حیا بود، نزد رسول خداصلی الله علیه وآله آمد. پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: دخترم تو را به ازدواج محبوب ترین اهل بیت خودم درآوردم و برای دخترش دعا کرد و مقداری از آب نیز به صورت او پاشید.(1)

[اشک مهتاب*خادمه فاطمه زهرا(س)تا ابدالدهر*]

متّقی حدیثی در همین داستان آورده و در آن آمده: رسول خداصلی الله علیه وآله آمد و فرمود: برادرم اینجاست؟ امّ ایمن گفت: برادرت؟ راستی برادرت؟ چگونه او برادر تو است، با اینکه دختر را به او دادی؟ فرمود: در عین حال.(2)

هیثمی هم حدیثی در همین داستان آورده، و در آن آمده: رسول خداصلی الله علیه وآله

ص:23

1- 37. سنن نسایی، ج 5، ص 143، ح 8509 .
2- 38. کنز العمال، ج 7، ص 113.
پرسید: برادرم اینجاست - یعنی علی علیه السلام - امّ ایمن گفت: برادرت؟ با اینکه دختر را به او دادی؟! هیثمی می گوید: این روایت را طبرانی هم آورده و در صفحه 209 همان کتاب حدیث دیگری آورده که رسول خداصلی الله علیه وآله آمد و پرسید: برادرم اینجاست؟ - امّ ایمن که مادر اسامه بن زید و زنی حبشی، و خانمی صالحه بود - گفت: یا رسول اللَّه! این برادر تو است با اینکه دخترت را به او دادی؟ قبلاً رسول خدا میان اصحابش دو به دو عقد برادری برقرار کرده و علی علیه السلام را برادر خود ساخته بود، لذا رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: بله ای امّ ایمن! چنین چیزی می شود. و در صفحه 210 همان کتاب حدیث سومی آورده، که در آن آمده. پس رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: به امّ ایمن بگو برادرم بیاید. امّ ایمن پرسید: او برادر تو است با اینکه دخترت را همسرش کردی؟(1)