آﻣﻴﺰش داروﻫﺎ

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

در آﻣﻴﺰش داروﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻜﻲ از ﺣﺎﻻت زﻳﺮ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد:
1) اﺛﺮات داروﻳﻲ ﺑﺎ آﻣﻴﺨﺘﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺮدد
2) داروﻫﺎ ﺑﺮ اﺛﺮ آﻣﻴﺰش اﺛﺮ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ
3) ﺑﺮ اﺛﺮ اﻳﻦ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﺷﺪن، ﺧﻄﺮات دارو از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود و ﻣﻔﻴﺪ و اﻗﻊ ﺷﻮد.
ﺣﺎل ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺜﺎل و ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ دارﻳﻢ:
ﺣﺎﻟﺖ اول : ﺑﺮﺧﻲ از داروﻫﺎ داراي ﻧﻴﺮوي اﺳﻬﺎﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﻴﻜﻦ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ از ﻏﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺎر را ﻳﻜﺴﺮه ﻛﻨﻨﺪ . ﭘﺲ ﺑﻪ ﻛﻤﻜﻲ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻗﻮت ﻻزم را ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻣﺜﺎل : ﮔﻴﺎه ﺗُﺮﺑﺪ، ﻣﺴﻬﻞ اﺳﺖ وﻟﻲ ﻧﻪ ﺑﻪ آن اﻧﺪازه ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﻬﺎل ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر آﻳﺪ . اﮔﺮ ﻓﻠﻔﻞ و داروﻫﺎي ﻟﻄﻴﻒ ﻫﻤﺮاه ﺗُﺮﺑﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ در ﻋﻤﻞ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮدن ﺑﻪ آن ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و اﺳﻬﺎل ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺮ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد . زراوﻧﺪ داراي ﻧﻴ ﺮوي ﻗﺒﺾ ﺷﺪﻳﺪ اﺳﺖ، ﻟﻴﻜﻦ ﻗﻮت ﺑﺎزﻛﻨﻨﺪ ﮔﻲ ﻧﻴﺰ دارد ﻛﻪ از اﺛﺮ آن ﻣﻲ ﻛﺎﻫﺪ . اﮔﺮ زراوﻧﺪ را ﺑﺎ ﮔِﻞ ارﻣﻨﻲ ﻳﺎ ﺑﺎ اَﻗﺎﻗِﻴﺎ ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻗﺎﺑﺾ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ . آﻣﻴﺨﺘﻦ داروﻫﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻔﻮذ ﻛﺮدن و رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻣﺜﻼ در ﻣﻮرد زﻋﻔَﺮان ﻛﻪ ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﻛﺎﻓﻮر و ﺑﺴﺪ را ﺑﺎ آن ﻣﻲ آﻣﻴﺰﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺑﺮﺳﺪ. ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﺪف از ﺑﻪ ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻦ داروﻫﺎ ﻋﻜﺲ ﻫﺪف ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮاي ﻧﻔﻮذ دادن ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎزداﺷﺘﻦ و ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ اﺳﺖ . ﻣﺜﻼ داروﻫﺎي ﻟﻄﻴﻒ و ﻧﻔﻮذ ﻛﻨﻨﺪه را ﻛﻪ ﺑﺮاي درﻣﺎن ﻛﺒﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر آﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﺨﻢ ﺗﺮب ﻣﻲ آﻣﻴﺰﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﺨﻢ ﺗﺮب آن دارو را ﺗﺎ ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ در ﻛﺒﺪ ﺣﺒﺲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و اﻻ اﮔﺮ داروي ﻟﻄﻴﻒ و ﺧﻮﺷﮕﺬر ﺑﺪون ﺑﺎزدارﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ زودﺗﺮ از ﻣﻄﻠﻮب از ﻛﺒﺪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد . ﺗﺨﻢ ﺗﺮب ﺑﺮ ﺿﺪ راه ﺧﺮوج آن ﻣﺰاج را ﺑﻪ ﻗَﻲ ﻛﺮدن واﻣﻲ دارد و ﻫﺮآﻧﭽﻪ از داروي ﻟﻄﻴﻒ ﺑﻪ ﺳﻮي رگ ﻫﺎ در ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ ﻣﻲ اﻓﺘﺪ. ﺣﺎﻟﺖ دوم : دو ﻧﻮع از دارو ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﻳﻚ اﺛﺮ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻨﺪ ﻟﻴﻜﻦ اﺛﺮ آن ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دو ﻧﻴﺮوي ﻣﺘﻀﺎد ﻳﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﻣﺘﻀﺎد اﺳﺖ اﮔﺮ اﻳﻦ دو ﻧﻮع دارو ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻳﻜﻲ از آن دو زودﺗﺮ ﺑﺮﺳﺪ . اﺛﺮ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ و اﮔﺮ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام از دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺸﻲ ﻧﮕﻴﺮد و ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺑﺮﺳﻨﺪ . ﻣﺎﻧﻊ ﻛﺎر ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻴﭻ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ . ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل : ﻫﻠﻴﻠِﻪ و ﺑﻨَﻔﺸَﻪ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ را دارﻧﺪ . ﺑﻨَﻔﺸَﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ و ﻫﻠﻴﻠِﻪ از راه ﻓﺸﺮدن و ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﺮدن اﺛﺮ ﻣﺴﻬﻠﻲ دارد . اﮔﺮ ﻫﺮ دو ﺑﺎ ﻫﻢ در ﻳﻚ آن ﺑﺮﻣﺎده وارد آﻳﻨﺪ اﺛﺮي ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺨﺸﻴﺪ اﮔﺮ ﻫﻠﻴﻠِﻪ ﻗﺒﻼً ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻨَﻔﺸَﻪ ﺳﺮﺑﺮﺳﺪ ﻳﻜﻲ از آن ﻫﺎ ﺑﻴﻜﺎر ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻨَﻔﺸَﻪ اول ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﻧﺮﻣﺶ دﻫﺪ و ﺑﻌﺪاً ﻫﻠﻴﻠِﻪ ﺳﺮرﺳﺪ و ﻓﺸﺎر آورد اﺛﺮ ﻗﻮي ﺗﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد.
ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮم : ﺻﺒﺮ و ﻛﺘﻴﺮا و ﻣﻘﻞ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺜﺎل ﻣﻲ آورﻳﻢ . ﺻﺒﺮ ﻣﺴﻬﻞ اﺳﺖ و ﻣﻌﺪه را ﻣﻲ ﭘﺎﻻﻳﺪ وﻟﻲ ﺧﺮاﺷﻨﺪه اﺳﺖ و دﻫﺎﻧﻪ رگ ﻫﺎ را ﺑﺎز ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ . ﻛﺘﻴﺮا ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪه (ﭼﺴﺒﻨﺪه) اﺳﺖ. ﻣﻘﻞ ﻗﺎﺑﺾ اﺳﺖ . ﻫﺮﮔﺎه ﺻﺒﺮ را ﺑﻪ روان ﻛﺮدن ﻛﺎر دﻓﻊ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ آن را ﺑﺎ ﻛﺘﻴﺮا و ﻣﻘﻞ ﻣﻲ آﻣﻴﺰﻳﻢ . در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺻﺒﺮ اﺳﻬﺎل ﻣﻲ دﻫﺪ . ﻛﺘﻴﺮا آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺻﺒﺮ ﺗﺮاﺷﻴﺪ ﭘﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ (ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ) و ﻣﻘﻞ دﻫﺎﻧﻪ رگ ﻫﺎ را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻛﺎر ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ رﺳﺪ. آﻧﭽﻪ ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ذﻛﺮ ﺷﺪ دﺳﺘﻮرات و ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان از آن ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻫﺎ ﻣﺰاج داروﻫﺎ را ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺑﻪ روش اﺳﺘﻌﻤﺎل آن ﻫﺎ ﭘﻲ ﺑﺮد.