چرا نگاه به نامحرم در اسلام تحریم شده است؟
اسلام برای این كه با تعالیم و دستوراتش، انسان را به كمال و سعادت انسانیاش برساند، تمام مقدمات طریق كمال را برای او هموار كرده و همهی موانع را از سر راهش برداشته است؛ به همین جهت میتوان گفت كه بهترین راه رسیدن به كمالات انسانی، عمل به تعالیم آسمانی اسلام است. این مطلب آن قدر آشكار و روشن است كه بسیاری از مفسران مسلمان گفتهاند كه: اگر كسی مسلمان نباشد ولی به تعالیم اسلام عمل نماید، در حیات و زندگی مادی به كمال و سربلندی میرسد. این نكته را علامه(ره) در موارد متعددی ادعا كردهاند. یكی از موانع اصلی رسیدن به كمال انسانی برای زنان، عدم رعایت حجاب، و برای مردان رها كردن چشم در مقابل نوامیس دیگران است. این دستور صریح قرآن است كه:
مسلمانان چشم خود را از نامحرمان بپوشانند و عورت خود را حفظ نمایند كه این كار، ایشان را پاك‌تر میكند
در شأن نزول آیهی مزبور از امام صادق(ع) روایت شده كه فرمودند: جوانی از انصار در كوچههای مدینه زنی را دید. در آن ایام زنان مقنعهی خود را پشت گردن میانداختند؛ وقتی زن از او گذشت، او را تعقیب كرد، و از پشت او را مینگریست تا داخل كوچهی تنگی شد. در آن جا استخوان و یا شیشهای كه در دیوار بود، به صورت مرد گیر كرد و آن را شكافت. همین كه زن از نظرش غایب شد، متوجه گردید كه خون به سینه و لباسش میریزد؛ با خود گفت: به خدا سوگند، نزد رسول خدا(ص) میروم و جریان را به او خبر میدهم. جوان نزد آن بزرگوار رسید. حضرت چون او را دید، پرسید چه شده؟ وقتی جوان جریان را گفت، جبرییل نازل شد و این آیه را آورد: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ
علاّمه طباطبایی(ره) میفرمایند:
شبیه همین روایت از حضرت علی(ع) نیز نقل شده است و ظاهر آن این است كه مراد از امر به چشمپوشی در آیهی شریفه، نهی از مطلق نگاه به زن اجنبی است و مطابق روایات وارده، آنچه كه از نگاه به زن نامحرم حلال است، صورت و كفین میباشد
و اگر آن هم با لذت همراه باشد بدون اشكال نیست. پس حفظ و حراست از چشم سر برای باز شدن چشم دل (بصیرت) بر جوانان لازم است. و همین طور حجاب برای زنان آن قدر در اسلام حایز اهمیت است كه امام صادق(ع) فرمودهاند:
سزاوار نیست برای زن كه در برابر زنان یهود و نصارا برهنه شود؛ چون میروند و نزد شوهران خود تعریف میكنند
این كه نگاه به نامحرم برای زن و مرد در اسلام حرام شمرده شده، به خاطر این است كه نگاه حرام خلاف فلسفهی وجودی چشم در انسان است. و كسی كه این نعمت بزرگ الهی را در راه خدا به كار نگیرد، حق آن را انجام نداده است، ضایع نمودن این حق، ظلم بزرگی است و هر ظلمی نیز معصیت به شمار میآید. به همین دلیل است كه در روایات بر مواظبت از چشم تأكید شده است.
امام صادق (ع) فرمودهاند:
و فُرِضَ عَلیَ الْبَصَرِ اَنْ لا یَنْظُرَ اِلی ما حَرَّمَ اللهُ عَلَیْهِ؛ و بر چشم واجب است كه به چیزی كه خداوند نظر كردن بر آن را حرام كرده است نظر ننماید
و نیز حضرت علی(ع) عفت چشم را موجب دوری از هلاكت دانسته و فرمودهاند:
هر كه چشمپوشی كند تأسفش كم و از هلاكت بركنار است. هیچ جوانمردیی مانند چشمپوشی نیست
در روایتی دیگر آمده است:
چه بسا نگاه حرامی كه حسرت طولانی را به دنبال داشته باشد
همهی این تأكیدها در محافظت از چشم، برای این است كه نگاه حرام، علاوه بر این كه نوعی ظلم به آن است، موجب آلودگی قلب و پلیدی باطن نیز میگردد.
پس برای این كه بتوانیم در مسیر عدالت گام برداشته، از طهارت باطن برخوردار باشیم، باید بتوانیم از این عضو، همانند سایر اعضا محافظت نموده، آن را در همان طریقی به كار گیریم كه خداوند برای آن هدف خلق كرده است
نقل قول
