عهد روزانه مروری بر نهج البلاغه

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت 377و378



حكمت 377
ضرورت ترسيدن از عذاب الهى
(اعتقادى) و درود خدا بر او، فرمود: بر بهترين افراد اين امّت از عذاب الهى ايمن مباشيد زيرا كه خداى بزرگ فرمود. «از كيفر خدا ايمن نيستند جز زيانكاران»
و بر بدترين افراد اين امّت از رحمت خدا نوميد مباشيد زيرا كه خداى بزرگ فرمود. «همانا از رحمت خدا نوميد نباشند جز كافران»



حكمت 378
آثار شوم بخل ورزى
(اخلاقى، اقتصادى) و درود خدا بر او، فرمود: بخل ورزيدن كانون تمام عيب‏ها، و مهارى است كه انسان را به سوى هر بدى مى‏كشاند.

377-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )لَا تَأْمَنَنَّ عَلَى خَيْرِ هَذِهِ الْأُمَّةِ عَذَابَ اللَّهِ‏ لِقَوْلِهِ تَعَالَى فَلا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ‏
وَ لَا تَيْأَسَنَّ لِشَرِّ هَذِهِ الْأُمَّةِ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ لِقَوْلِهِ تَعَالَى إِنَّهُ لا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكافِرُونَ
378-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )الْبُخْلُ جَامِعٌ لِمَسَاوِئِ الْعُيُوبِ وَ هُوَ زِمَامٌ يُقَادُ بِهِ إِلَى كُلِّ سُوءٍ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت 380و381و382


حكمت 380
ضرورت ياد مرگ
(اخلاقى، معنوى) و درود خدا بر او، فرمود: چه بسيار كسانى كه در آغاز روز بودند و به شامگاه نرسيدند،
و چه بسيار كسانى كه در آغاز شب بر او حسد مى‏بردند و در پايان شب عزاداران به سوگشان نشستند.



حكمت 381
ضرورت راز دارى و كنترل زبان
(اخلاقى، تربيتى) و درود خدا بر او، فرمود: سخن در بند توست، تا آن را نگفته باشى، و چون گفتى، تو در بند آنى،
پس زبانت را نگهدار چنانكه طلا و نقره خود را نگه مى‏دارى، زيرا چه بسا سخنى كه نعمتى را طرد يا نعمتى را جلب كرد.



حكمت 382
ارزش سكوت
(اخلاقى، تربيتى) و درود خدا بر او، فرمود: آنچه نمى‏دانى مگو، بلكه همه آنچه را كه مى‏دانى نيز مگو، زيرا خداوند بزرگ بر اعضاء بدنت چيزهايى را واجب كرده كه از آنها در روز قيامت بر تو حجّت آورد.
380-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )رُبَّ مُسْتَقْبِلٍ يَوْماً لَيْسَ بِمُسْتَدْبِرِهِ
وَ مَغْبُوطٍ فِي أَوَّلِ لَيْلِهِ قَامَتْ بَوَاكِيهِ فِي آخِرِهِ
381-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )الْكَلَامُ فِي وَثَاقِكَ مَا لَمْ تَتَكَلَّمْ بِهِ فَإِذَا تَكَلَّمْتَ بِهِ صِرْتَ فِي وَثَاقِهِ
فَاخْزُنْ لِسَانَكَ كَمَا تَخْزُنُ ذَهَبَكَ وَ وَرِقَكَ فَرُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَةً وَ جَلَبَتْ نِقْمَةً
382-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت 383و384


حكمت 383

تلاش در اطاعت و بندگى
(اخلاقى، تربيتى) و درود خدا بر او، فرمود: بترس كه خداوند تو را به هنگام گناهان بنگرد، و در طاعت خويش نيابد، آن گاه از زيانكارى،
هر گاه نيرومند شدى توانت را در طاعت پروردگار به كار گير، و هر گاه ناتوان گشتى، ناتوانى را در نافرمانى خدا قرار ده.



حكمت 384
راه چگونه زيستن
(اخلاقى، تربيتى) و درود خدا بر او، فرمود: به دنيا آرامش يافتن در حالى كه ناپايدارى آن مشاهده مى‏گردد، از نادانى است،
و كوتاهى در اعمال نيكو با وجود يقين به پاداش آن، زيانكارى است، و قبل از آزمودن اشخاص، اطمينان پيدا كردن از عجز و ناتوانى است.

383-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )احْذَرْ أَنْ يَرَاكَ اللَّهُ عِنْدَ مَعْصِيَتِهِ وَ يَفْقِدَكَ عِنْدَ طَاعَتِهِ فَتَكُونَ مِنَ الْخَاسِرِينَ
وَ إِذَا قَوِيتَ فَاقْوَ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ وَ إِذَا ضَعُفْتَ فَاضْعُفْ عَنْ مَعْصِيَةِ اللَّهِ
384-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )الرُّكُونُ إِلَى الدُّنْيَا مَعَ مَا تُعَايِنُ مِنْهَا جَهْلٌ
وَ التَّقْصِيرُ فِي حُسْنِ الْعَمَلِ إِذَا وَثِقْتَ بِالثَّوَابِ عَلَيْهِ غَبْنٌ وَ الطُّمَأْنِينَةُ إِلَى كُلِّ أَحَدٍ قَبْلَ الِاخْتِبَارِ لَهُ عَجْزٌ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت 385و386و387


حكمت 385
دنيا شناسى
(علمى، معنوى) و درود خدا بر او، فرمود: از خوارى دنيا نزد خدا همان بس كه جز در دنيا، نافرمانى خدا نكنند، و جز با رها كردن دنيا به پاداش الهى نتوان رسيد.



حكمت 386
ضرورت استقامت
(علمى، اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: جوينده چيزى يا به آن يا به برخى از آن، خواهد رسيد.



حكمت 387
شناخت خوبى‏ها و بدى‏ها
(اخلاقى، اعتقادى) و درود خدا بر او، فرمود: خيرى كه در پى آن آتش باشد، خير نخواهد بود، و شرّى كه در پى آن بهشت است شرّ نخواهد بود،
و هر نعمتى بى‏بهشت ناچيز است، و هر بلايى بى‏جهنّم، عافيّت است.


385-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )مِنْ هَوَانِ الدُّنْيَا عَلَى اللَّهِ أَنَّهُ لَا يُعْصَى إِلَّا فِيهَا وَ لَا يُنَالُ مَا عِنْدَهُ إِلَّا بِتَرْكِهَا
386-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )مَنْ طَلَبَ شَيْئاً نَالَهُ أَوْ بَعْضَهُ
387-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )مَا خَيْرٌ بِخَيْرٍ بَعْدَهُ النَّارُ وَ مَا شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الْجَنَّةُ
وَ كُلُّ نَعِيمٍ دُونَ الْجَنَّةِ فَهُوَ مَحْقُورٌ وَ كُلُّ بَلَاءٍ دُونَ النَّارِ عَافِيَةٌ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت 388و389



حكمت 388
فقر زدايى و سلامت
(اقتصادى، بهداشتى) و درود خدا بر او، فرمود: آگاه باشيد كه فقر نوعى بلا است. و سخت‏تر از تنگدستى بيمارى تن و سخت تر از بيمارى تن، بيمارى قلب است،
آگاه باشيد كه همانا عامل تندرستى تن، تقواى دل است.



حكمت 389
ضرورت عمل گرايى
(اخلاقى، اجتماعى) و درود خدا بر او، فرمود: آن كس كه كردارش او را به جايى نرساند، بزرگى خاندانش، او را به پيش نخواهد راند.
[در نقل ديگرى آمده كه‏]
آن كس كه ارزش خويش را دست بدهد، بزرگى خاندانش او را سودى نخواهد رساند.

388-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )أَلَا وَ إِنَّ مِنَ الْبَلَاءِ الْفَاقَةَ وَ أَشَدُّ مِنَ الْفَاقَةِ مَرَضُ الْبَدَنِ وَ أَشَدُّ مِنْ مَرَضِ الْبَدَنِ مَرَضُ الْقَلْبِ
أَلَا وَ إِنَّ مِنْ صِحَّةِ الْبَدَنِ تَقْوَى الْقَلْبِ
389-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ يُسْرِعْ بِهِ نَسَبُهُ

وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى:
مَنْ فَاتَهُ حَسَبُ نَفْسِهِ لَمْ يَنْفَعْهُ حَسَبُ آبَائِهِ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت 390و391


حكمت 390


برنامه ريزى صحيح در زندگى
(اخلاقى، اجتماعى، اخلاق خانواده) و درود خدا بر او، فرمود: مؤمن بايد شبانه روز خود را به سه قسم تقسيم كند، زمانى براى نيايش و عبادت پروردگار، و زمانى براى تأمين هزينه زندگى، و زمانى براى واداشتن نفس به لذّت‏هايى كه حلال و مايه زيبايى است.
خردمند را نشايد جز آن كه در پى سه چيز حركت كند: كسب حلال براى تأمين زندگى، يا گام نهادن در راه آخرت، يا به دست آوردن لذّت‏هاى حلال.



حكمت 391

ضرورت ترك حرام و غفلت زدگى
(اخلاقى، اعتقادى) و درود خدا بر او، فرمود: از حرام دنيا چشم پوش، تا خدا زشتى‏هاى آن را به تو نماياند،
و غافل مباش كه لحظه‏اى از تو غفلت نشود.

390-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ
وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّمٍ
391-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )ازْهَدْ فِي الدُّنْيَا يُبَصِّرْكَ اللَّهُ عَوْرَاتِهَا
وَ لَا تَغْفُلْ فَلَسْتَ بِمَغْفُولٍ عَنْكَ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت های 392و393و394



حكمت 392
راه شناخت انسان‏ها (سخن گفتن)
(علمى، اجتماعى) و درود خدا بر او، فرمود: سخن بگوييد تا شناخته شويد، زيرا كه انسان در زير زبان خود پنهان است.



حكمت 393
روش برخورد با دنيا
(اخلاقى، اعتقادى) و درود خدا بر او، فرمود: از دنيا آن مقدار كه به تو مى‏رسد، بردار، و از آنچه پشت كند، روى گردان، و اگر نتوانى، در جستجوى دنيا نيكو تلاش كن. (و از خداوند اندازه آن در نگذر).



حكمت 394
ارزش سخن
(علمى، سياسى) و درود خدا بر او، فرمود: بسا سخن كه از حمله مسلّحانه كارگرتر است.


392-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )تَكَلَّمُوا تُعْرَفُوا فَإِنَّ الْمَرْءَ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِهِ
393-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ
394-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )رُبَّ قَوْلٍ أَنْفَذُ مِنْ صَوْلٍ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت های 395و396و397


حكمت 395
ارزش قناعت
(اقتصادى، اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: هر مقدار كه قناعت كنى كافى است.


حكمت 396
راه خوب زيستن
(اخلاقى، اجتماعى) و درود خدا بر او، فرمود: مرگ بهتر از تن به ذلّت دادن
و به اندك ساختن بهتر از دست نياز به سوى مردم داشتن است.
اگر به انسان نشسته در جاى خويش چيزى ندهند. با حركت و تلاش نيز نخواهند داد،
روزگار دو روز است، روزى به سود تو، و روزى به زيان تو است، پس آنگاه كه به سود تو است به خوشگذرانى و سركشى روى نياور، و آنگاه كه به زيان تو است شكيبا باش،


حكمت 397
عطر خوب
(تجمّل و زيبايى، بهداشتى) و درود خدا بر او، فرمود: چه خوب است عطر مشك، تحمّل آن سبك و آسان، و بوى آن خوش و عطر آگين است.

395-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )كُلُّ مُقْتَصَرٍ عَلَيْهِ كَافٍ
396-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )الْمَنِيَّةُ وَ لَا الدَّنِيَّةُ
وَ التَّقَلُّلُ وَ لَا التَّوَسُّلُ
وَ مَنْ لَمْ يُعْطَ قَاعِداً لَمْ يُعْطَ قَائِماً
وَ الدَّهْرُ يَوْمَانِ يَوْمٌ لَكَ وَ يَوْمٌ عَلَيْكَ فَإِذَا كَانَ لَكَ فَلَا تَبْطَرْ وَ إِذَا كَانَ عَلَيْكَ فَاصْبِرْ
397-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )نِعْمَ الطِّيبُ الْمِسْكُ خَفِيفٌ مَحْمِلُهُ عَطِرٌ رِيحُهُ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت های 398و399و400



حكمت 398
ترك غرور و ياد مرگ
(اخلاقى، اعتقادى) و درود خدا بر او، فرمود: فخر فروشى را كنار بگذار، تكبّر و خود بزرگ بينى را رها كن، به ياد مرگ باش.


حكمت 399
حقوق متقابل پدر و فرزند
(اخلاقى، حقوقى، تربيتى) و درود خدا بر او، فرمود: همانا فرزند را به پدر، و پدر را به فرزند حقّى است.
حق پدر بر فرزند اين است كه فرزند در همه چيز جز نافرمانى خدا، از پدر اطاعت كند،
و حق فرزند بر پدر آن كه نام نيكو بر فرزند نهد، خوب تربيتش كند، و او را قرآن بياموزد.


حكمت 400
شناخت واقعيّت‏ها و خرافات
(علمى، اعتقادى) و درود خدا بر او، فرمود: چشم زخم حقيقت دارد، استفاده از نيروهاى مرموز طبيعت حقيقت دارد، سحر و جادو وجود دارد، و فال نيك راست است،
و رويداد بد را بد شگون دانستن، درست نيست،
بوى خوش درمان و نشاط آور، عسل درمان كننده و نشاط آور، سوارى بهبودى آور، و نگاه به سبزه زار درمان كننده و نشاط آور است.

398-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )ضَعْ فَخْرَكَ وَ احْطُطْ كِبْرَكَ وَ اذْكُرْ قَبْرَكَ
399-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )إِنَّ لِلْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ حَقّاً وَ إِنَّ لِلْوَالِدِ عَلَى الْوَلَدِ حَقّاً
فَحَقُّ الْوَالِدِ عَلَى الْوَلَدِ أَنْ يُطِيعَهُ فِي كُلِّ شَيْ‏ءٍ إِلَّا فِي مَعْصِيَةِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ
وَ حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ يُحَسِّنَ اسْمَهُ وَ يُحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ يُعَلِّمَهُ الْقُرْآنَ
400-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )الْعَيْنُ حَقٌّ وَ الرُّقَى حَقٌّ وَ السِّحْرُ حَقٌّ وَ الْفَأْلُ حَقٌّ
وَ الطِّيَرَةُ لَيْسَتْ بِحَقٍّ وَ الْعَدْوَى لَيْسَتْ بِحَقٍّ
وَ الطِّيبُ نُشْرَةٌ وَ الْعَسَلُ نُشْرَةٌ وَ الرُّكُوبُ نُشْرَةٌ وَ النَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ نُشْرَةٌ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

حکمت های نهج البلاغه، حکمت های 401و402و403



حكمت 401
ضرورت هماهنگى با مردم
(اخلاقى، اجتماعى) و درود خدا بر او، فرمود: هماهنگى در اخلاق و رسوم مردم، ايمن ماندن از دشمنى و كينه‏هاى آنان است.



حكمت 402
ضرورت موقعيّت شناسى
(اخلاقى، تربيتى) و درود خدا بر او، فرمود: (شخصى در حضور امام سخنى بزرگتر از شأن خود گفت، فرمود) پر در نياورده پرواز كردى، و در خردسالى آواز بزرگان سر دادى
(شكير، نخستين پرهايى است كه بر بال پرنده مى‏رويد و نرم و لطيف است و سقب، شتر خردسال است زيرا شتر بانگ در نياورد تا بالغ شود.)



حكمت 403
پرهيز از كارهاى گوناگون
(علمى، اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: كسى كه به كارهاى گوناگون پردازد، خوار شده، پيروز نمى‏گردد

401-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )مُقَارَبَةُ النَّاسِ فِي أَخْلَاقِهِمْ أَمْنٌ مِنْ غَوَائِلِهِمْ
402-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )لِبَعْضِ مُخَاطِبِيهِ وَ قَدْ تَكَلَّمَ بِكَلِمَةٍ يُسْتَصْغَرُ مِثْلُهُ عَنْ قَوْلِ مِثْلِهَا لَقَدْ طِرْتَ شَكِيراً وَ هَدَرْتَ سَقْباً
قال الرضي و الشكير هاهنا أول ما ينبت من ريش الطائر قبل أن يقوى و يستحصف و السقب الصغير من الإبل و لا يهدر إلا بعد أن يستفحل
403-وَ قَالَ ( عليه‏السلام )مَنْ أَوْمَأَ إِلَى مُتَفَاوِتٍ خَذَلَتْهُ الْحِيَلُ

صفحات قران و نهج البلاغه در پیام رسانهای زیر