جلوه هاى پنهانى امام عصر عليه السلام

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

از این نکته، نکته دیگر وبلکه نکات دیگری می توان استفاده نمود; زیرا امام صادق (علیه السلام) در پایان سخنانشان به عبد اللّه بن فضل فرمود:
«ای پسر فضل! موضوع غیبت مهدی (علیه السلام) امری خدایی وسرّی از اسرار او وغیبی از غیب های اوست. از آن جایی که ما می دانیم خداوند حکیم است، تصدیق می کنیم که تمام کارهای او از روی حکمت است، گر چه علّت وسبب آن برای ما روشن نباشد»(۲۵).
آنچه لازم است اشاره کنیم آن است که ما باید بیشتر در زمینه شناخت حضرت مهدی (علیه السلام) وهمچنین موضوع ولایت وامامت ائمه معصومین (علیهم السلام) فکر واندیشه خودمان را به کار گیریم وبا تجزیه وتحلیل عمیق تری در راستای شناخت پیشوایان معصوم (علیهم السلام) گام برداریم.
اینجاست که باید در فکر واندیشه عمیق تری فرو رویم وبدانیم که بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام چه رویداد بزرگی اتفاق افتاده بود که خلفا وجانشینان به حق پیامبر اسلام، یعنی حضرت علی (علیه السلام) وفرزندان معصوم آن بزرگوار، در طول دویست وشصت سال نتوانستند آن چنان که می بایست حرف دلشان را بزنند وحقیقت امر را برای شیعیان وارادتمندان خود بیان فرمایند تا جایی که بیان بسیاری از حقایق را به بعد از ظهور حضرت مهدی (علیه السلام) موکول فرمودند چنانکه در فرمایش امام صادق (علیه السلام) به عبداللّه بن فضل هاشمی گذشت.
جواب این پرسش با مراجعه به تاریخ صدر اسلام به خوبی روشن می شود ومعلوم می گردد که عامل تمام گرفتاری هایی که بعد از رحلت پیامبر اسلام برای مسلمانان پیش آمد، همان غصب خلافت است که به سبب آن زعامت ورهبری جامعه اسلام از صاحبان ووارثان اصلی آن سلب گردید.
۲ - همگونی غیبت حضرت مهدی (علیه السلام)
با غیبت انبیای گذشته
در مورد همگونی غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) با غیبت انبیا (علیهم السلام)، علل وحکمت هایی در روایات بیان شده است که با توجه به آن، قسمتی از اسرار غیبت روشن می شود. به چند روایت در این زمینه، اشاره می کنیم.
۱ - سدیر صیرفی می گوید: با مفضّل وابو بصیر وابان بن تغلب خدمت امام صادق (علیه السلام) شرفیاب شدیم. آن حضرت بر روی خاک نشسته بود ولباسی خیبری بر تن داشت وهمچون مادری فرزند مرده، گریه می کرد وحزن واندوه، سراسر وجود حضرت را فرا گرفته بود ودر حالی که اشک هایش جاری شده بود می فرمود:
«سیدی غیبتک نَفَتْ رُقادی، وضیقت علی مهادی، وابتزّت منّی راحة فؤادی، سیدی غیبتک أوصلت مصابی بفجایع الأبد».
«ای آقای من! غیبت تو خواب را از دیدگان من سلب نموده وزندگانی را بر من تنگ کرده وآرامش قلبم را از من گرفته است. ای آقای من! غیبت تو، مصائب واندوه مرا برای همیشه درد آور نموده است».
آن قدر حضرت صادق (علیه السلام) درباره طولانی شدن غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) سخن گفت که عقل از سر ما پرید وقلبمان شکست. به آن حضرت عرض کردیم: ای فرزند بهترین انسان ها! چرا این قدر گریان واندوهناک هستید؟
حضرت صادق (علیه السلام) در حالی که نفسی عمیق وسوزناک کشید، فرمود:
«امروز صبح به کتاب «جفر» نگاه کردم ودر کیفیت تولد وغیبت طولانی قائم (علیه السلام) وگرفتاری مؤمنان وتردیدهایی که به واسطه طولانی شدن غیبت در آنان پیدا می شود واکثر آن ها از دینشان بر می گردند، تأمّل کردم; رقّت، قلبم را فرا گرفت وغم واندوه بر من چیره گشت».
از حضرت صادق (علیه السلام) تقاضا کردیم که ما را مورد عنایت وتفضّل قرار داده ودر جریان مسایل مربوط به غیبت آن حضرت قرار دهد.
حضرت صادق (علیه السلام) در پاسخ فرمود:
«خداوند متعال در قائم ما، سه سنّت از سه پیامبر قرار داده است; تولّد آن حضرت را مانند تولد حضرت موسی (علیه السلام) وغیبت او را مانند غیبت حضرت عیسی (علیه السلام) وطول عمر آن جناب را مانند طول عمر حضرت نوح مقرّر فرموده است. سپس عمر بنده صالح خدا، خضر (علیه السلام)، را دلیل بر طول عمر حضرت مهدی (علیه السلام) قرار داده است».
از حضرت صادق (علیه السلام) توضیح خواستیم. حضرت فرمودند:
«در مورد تولّد موسی (علیه السلام)، چون فرعون دریافته بود که زوال ملک وسلطنت وی به دست موسی خواهد بود، دستور داد که کاهنان در حضورش جمع شده واو را از نَسَب موسی (علیه السلام) باخبر نمایند. آنان نیز خواسته فرعون را بر آوردند وگفتند موسی از بنی اسرائیل است. لذا فرعون دستور داد تا شکم زنان حامله را دریدند وبیش از هزار مولود از بنی اسرائیل را کشتند; ولی به موسی (علیه السلام) که در حفظ وحمایت خداوند متعال به سر می برد، دست نیافتند».
آنگاه امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«همچنین بنی امیه وبنی عبّاس، چون با خبر شدند که زوال وپایان سلطنت آن ها وسایر ملوک وجبابره آنان بر دست قائم اهل بیت (علیهم السلام) خواهد بود، به عداوت ودشمنی با اهل بیت (علیهم السلام) برخاسته وقتل وکشتار اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) را شروع کردند تا شاید بتوانند به کشتن حضرت مهدی (علیه السلام) دست یابند; لکن خداوند مانع شد که ستمگران از آن حضرت با خبر شوند، تا نور - امامت - را به پایان برساند; گر چه مشرکین کراهت داشته باشند».
وامّا در مورد غیبت حضرت عیسی (علیه السلام) یهود ونصارا گفتند که عیسی کشته شد. لکن خداوند آنان را تکذیب نمود وفرمود: «(وَما قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوُه وَلکن شُبِّهَ لَهُمْ)(۲۶); نه او را کشتند ونه بر دار آویختند ولکن امر بر آنها مشتبه گردید». همین طور است غیبت قائم (علیه السلام). زیرا امّت به واسطه طولانی شدنش آن را انکار می کنند».
امّا راجع به طولانی شدن عمر نوح (علیه السلام)، امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«وقتی نوح (علیه السلام) برای قوم خود درخواست عذاب نمود، خداوند جبرئیل را با هفت هسته خرما فرستاد واو را مأمور به کاشتن آنها نمود وبرای وی پیغام فرستاد که من بندگانم را هلاک نمی کنم مگر بعد از اتمام حجت بر آنان وتو صبر وتحمّل را پیشه کن وآنان را به سوی من دعوت کن که ثواب وپاداش تو را عطا خواهم کرد. این آزمایش الهی به قدری طولانی شد که عده بسیاری از دین خدا برگشتند، تا جایی که فقط هفتاد ودو نفر از امت حضرت نوح بر دین آن حضرت ثابت ماندند.
بدین وسیله آزمایش الهی تحقّق یافت وکسانی که در معرض انحراف ونفاق بودند، از مؤمنان حقیقی جدا شدند. آن گاه خداوند به نوح (علیه السلام) دستور ساختن کشتی را داد وفرمود:
«(وَاصْنَعِ الْفُلْک بِأَعْینِنَا وَوَحْینَا)(۲۷); ای نوح! کشتی را در حضور ما وبه فرمان ما بساز».
آن گاه امام صادق (علیه السلام) فرمودند: برنامه غیبت قائم (علیه السلام) نیز چنین است. زیرا به قدری طولانی می شود که برای بسیاری از شیعیانی که دارای نفاق هستند، ارتداد حاصل می شود ومؤمنان خالص از دیگران جدا می گردند.
امّا طولانی شدن عمر بنده صالح خدا، خضر (علیه السلام)، نه به نبوّت وامامت اوست; بلکه چون خداوند عمری طولانی برای حضرت مهدی (علیه السلام) مقدّر نمود ومی دانست که طولانی شدن غیبت آن حضرت، موجب انکار می شود، عمر خضر را طولانی گردانید تا بدین وسیله، بر طولانی شدن عمر حضرت مهدی (علیه السلام) استدلال شود وحجت خدا بر منکران آن حضرت تمام گردد»(۲۸).
در این روایت، امام صادق (علیه السلام) بعضی از علل وحکمت هایی را که موجب غیبت شده است، بیان فرمودند که با توجه به آن، بعضی از اسرار غیبت برای ما روشن می گردد.
۲ - سعید بن جبیر می گوید: از سیدالعابدین علی بن الحسین (علیهما السلام) شنیدم که می فرمود:
در قائم ما سنّت هایی از انبیا است; سنّتی از آدم وسنّتی از نوح وسنّتی از ابراهیم وسنّتی از موسی وسنّتی از عیسی وسنّتی از ایوب وسنّتی از حضرت محمد (صلی الله علیه وآله وسلم). امّا سنّتی که از آدم ونوح در آن حضرت است، طول عمر است. سنّتی که از ابراهیم است، مخفی بودن ولادت وکناره گیری از مردم است. سنّتی که از موسی است، ترس وغیبت است. سنّتی که از عیسی در اوست، اختلاف مردم درباره او است. سنّتی که از ایوب است، رسیدن فَرَج بعد از گرفتاری است وسنّتی که از محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) است، قیام وخروج به شمشیر است»(۲۹).
نتیجه
با توجه به تشابه وهمگونی علل واسباب غیبت امام زمان (علیه السلام) با علل واسباب غیبت بعضی از پیامبران خدا، چنین نتیجه می گیریم که همان طوری که با روی کار آمدن ستمگران در امم گذشته، اسباب غیبت واختفای عدّه ای از پیامبران خدا فراهم شد، برای حضرت مهدی (علیه السلام) نیز در امّت اسلام، اسباب غیبت مهیا گردیده است چنانکه این معنی را مرحوم صدوق از امام صادق (علیه السلام) چنین نقل می کند:
«حضرت نوح (علیه السلام) هنگام فرا رسیدن مرگش شیعیان خود را فرا خواند وبه آنان فرمود که بدانید که بعد از من با غیبتی روبرو می گردید که طواغیت وستمگران در آن ظاهر می شوند; لکن خداوند متعال، سرانجام شما را به واسطه فرزندم هود که از هر جهت به من شباهت دارد، نجات می دهد ودشمنان شما را در هنگام ظهورش هلاک می کند.
لذا پیروان نوح (علیه السلام) پیوسته در انتظار مقدم حضرت هود (علیه السلام) به سر می بردند ومنتظر ظهورش بودند»(۳۰).
آری! در امّت اسلام بعد از آن که مسلمانان سفارشات اکید پیامبر را در مورد خلافت وامامت علی (علیه السلام) وفرزندان معصوم آن حضرت نادیده گرفتند، منافقان ظاهر شدند وقدرت اسلام را که مرهون زحمات صادقانه پیامبر اکرم واز خود گذشتگی های حضرت علی (علیه السلام) بود، در دست گرفتند واز همان آغاز کار، به جای قدردانی از پیامبر اکرم وامیر المؤمنین (علیهما السلام) بنای اذیت وآزار اهل بیت (علیهم السلام) را گذاشتند. در نتیجه در اندک زمانی مقدمات شهادت دخت گرامی پیامبر، حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)، وخانه نشینی حضرت علی (علیه السلام) فراهم گردید وخطّ انحراف از اسلام که توسّط طواغیت وستمگران به وجود آمده بود ادامه یافت وخلفا وجانشینان راستین پیامبر اسلام، یکی پس از دیگری به دست اشقیا به شهادت رسیدند وسرانجام با شهادت یازدهمین پیشوای معصوم پس از پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) مسئله غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) رخ داد ودنیای اسلام وبشریت، از دیدار جمال آشکار آخرین وصی پیامبر محروم گشت.

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

در پایان این بحث، جملاتی از کلام امیر المؤمنین (علیه السلام) را که با موضوع بحث ما نیز مناسب است می آوریم.
آن حضرت در پیشگویی ای درباره حضرت مهدی (علیه السلام) می فرماید:
«... یا قوم، هذا إبّان ورود کلّ موعود، ودنوٍّ من طلعة ما لا تعرفون، ألا وإنّ من أدرکها منّا یسری فیها بسراج منیر، ویحذو فیها علی مثال الصالحین لیحُلِّ فیها ربقاً ویعتق فیها رقّاً، ویصدع شعباً ویشعب صدعاً، فی سُترة عن الناس، لا یبصر القائف أثره ولو تابع نظره...»(۳۱).
«ای مردم! اکنون هنگام فرا رسیدن فتنه هایی است که به شما وعده داده شد ونزدیک است برخورد شما با رویدادهایی که حقیقت آن برای شما مبهم وناشناخته است. بدانید که هر کس از ما اهل بیت (مهدی موعود منتظر (علیه السلام)) آن روزگار را درک کند، با مشعل فروزان هدایت حرکت می کند وبه سیره وروش پاکان ونیکان (پیامبر وامامان معصوم (علیهم السلام)) رفتار می نماید، تا این که در آن گیر ودارها گره ها را بگشاید وبردگانِ در بند واسیر را از بردگی واسارت نجات بخشد وجمعیت باطل را متلاشی نماید وحق طلبان را با هم جمع نماید.

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

این رهبر (مدّت های طولانی) درخفا وپنهانی از مردم به سر می برد وهر چند کوشش کنند تا اثری از او بیابند، ردّ پایش نیابند.
در این هنگام گروهی از مؤمنان برای در هم کوبیدن فتنه ها آماده می شوند همچون آماده شدن شمشیر که در دست آهنگر صیقل زده شده. آنها کسانی هستند که چشمانشان به نور قرآن جلا گیرد وموج تفسیر قرآن در گوش دلشان طنین انداز شود ودر شامگاهان وصبحگاهان جانشان از چشمه حکمت ومعارف الهی سیراب گردد».
همان گونه که ملاحظه نمودید، حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) جریاناتی را که در صدر اسلام واقع شده است، مقدمه فتنه های آینده وغیبت دردناک حضرت مهدی (علیه السلام) معرفی نموده اند; آن گاه با بشارت فرا رسیدن روزگاری پر شکوه، دل های غم زده را شاد وامیدوار فرموده اند.
«اللهم اجعلنی من أنصاره وأعوانه وأتباعه وشیعته، وأرنی فی آل محمّد (علیهم السلام) ما یأملون، وفی عدوّهم مایحذرون، إله الحقّ آمین یا ذاالجلال والإکرام یا أرحم الراحمین»(۳۲).

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

۳ - خوف از کشته شدن

(فَفَرَرْتُ مِنْکمْ لَمّا خِفْتُکمْ فَوَهَبَ لِی رَبِّی حُکماً وَجَعلَنی مِنَ الْمُرْسَلینَ).(۳۳)
«هنگامی که از شما ترسیدم، فرار کردم. آن گاه پروردگارم به من علم وحکمت عطا کرد ومرا از پیامبران خویش گردانید».
خداوند از قول حضرت موسی (علیه السلام) نقل می فرماید که آن حضرت در شرایطی که برای وی پیش آمده بود وخطر قتل، او را از ناحیه دشمن تهدید می کرد، فرار کرد وخود را از مرگ نجات داد.
نکته ای که از آیه مذکور استفاده می شود این است که انسان باید تا جایی که امکان دارد، خطر مرگ را از خود دور کند وبدون جهت خود را به کشتن ندهد.
یکی از علل واسباب غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) که در روایات اهل بیت (علیهم السلام) بیان شده، ترس از کشته شدن است چنانکه مرحوم صدوق از زراره نقل می کند که گفت: از امام باقر (علیه السلام) شنیدم که می فرمود:
«برای قائم (علیه السلام) پیش از آنکه قیام نماید، غیبتی است».
عرض کردم: چرا؟
حضرت فرمود: «برای آنکه از کشته شدن بیم دارد»(۳۴).
در حدیث دیگری نیز زراره از امام صادق (علیه السلام) نقل می کند که آن حضرت فرمودند:
«للقائم غیبة قبل قیامه، قلت: ولِمَ؟ قال: یخاف علی نفسه الذبح(۳۵); برای قائم (علیه السلام) قبل از قیامش غیبتی هست. عرض کردم: چرا؟ فرمود: برای آن که از کشته شدن بیم دارد».

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

روایات در این موضوع، فراوان است که ما نمونه ای از آن را ذکر کردیم.
امّا این که خوف از کشته شدن ونداشتن تأمین حیاتی موجب غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) شده است، از مراجعه به کتب حدیثی که در موضوع غیبت نوشته شده روشن می شود. زیرا سردمداران حکومت های عباسی بر اساس روایاتی که از پیامبر اکرم واهل بیت (علیهم السلام) شنیده بودند، می دانستند که از خاندان پیامبر واز فرزندان امیر المؤمنین وحضرت فاطمه (علیهما السلام) شخصی به وجود خواهد آمد که بساط حکومت ستمگران وجبّاران با دست وی برچیده خواهد شد ونیز به آنان رسیده بود ودریافته بودند شخصیتی که اساس وبنیان ظلم واستبداد را از بین می برد، فرزند امام حسن عسکری (علیه السلام) است; لذا در صدد کشتن وی بر آمدند وتمام نیرنگ های خود را در این زمینه به کار گرفتند.

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

همان طوری که فرعون، حیله های شیطانی خود را نسبت به حضرت موسی (علیه السلام) انجام داد، بنی عباس نیز نقشه های فراوانی را برای دست یابی به حضرت مهدی (علیه السلام) طرّاحی کردند; لکن خداوند متعال با تدبیر حکیمانه خویش که بر دست امام حسن عسکری (علیه السلام) جاری ساخت، نقشه های شوم آنان را نقش بر آب کرد تا آخرین وصی وجانشین پیامبر برای انتقام کشیدن از ستمگران، جان سالم به در بَرَد وروز موعود فرا رسد وبساط ظلم واستبداد به وسیله آن حضرت برچیده شود.
(وَمَکرُوا وَمَکرَ اللّهُ وَاللّهُ خَیرُ الْماکرِینَ)(۳۶).
«دشمنان خدا نقشه کشیدند وخدا نیز چاره جویی کرد وخدا بهترین چاره جویان است».
بنابر این، روشن می شود که غیبت حضرت ولی عصر (علیه السلام) با خوف از قتل توسّط ستمگران ارتباط دارد ودستگاه حکومتی بنی عباس، ولادت آن حضرت را خطری جدی برای خود تلقی می کرد. بدون شک، اگر دشمنان به آن حضرت دسترسی پیدا می کردند، او را از بین می بردند; لذا با تدبیر حکیمانه ای که امام حسن عسکری (علیه السلام) به کار بستند، ولادت فرزند ارجمندش مانند ولادت حضرت ابراهیم وموسی (علیهما السلام) پنهان ماند وحتی پس از ولادت نیز آن حضرت را مخفی داشتند تا تمام تلاش های مزوّرانه دشمن ونقشه هایی که برای دستیابی به آن حضرت کشیده بودند، نابود گردد.

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

چگونگی ارتباط غیبت با ترس از کشته شدن

بیان ارتباط غیبت با ترس از کشته شدن این است که گر چه خداوند متعال قادر است هر زمان که بخواهد حضرت ولی عصر (علیه السلام) را بر تمام حکومت های موجود غالب گرداند، امّا چون جریان امور در این جهان بر اساس اصل اسباب ومسبّبات قرار دارد، تا اسباب ظهور از راه های معمولی ومناسب فراهم نشود، قیام آن حضرت به تأخیر خواهد افتاد واگر پیش از فراهم شدن مقدّمات لازم وضروری، آن حضرت ظاهر شود، از گزند دشمن در امان نخواهد بود; همان طور که اگر پیامبر اکرم نیز در آغاز بعثت در مکه، دست به جهاد ومقابله مستقیم با مشرکین می زدند موفقیتی نصیب آن حضرت نمی شد واحیاناً با خطراتی نیز مواجه می شد.

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

اینک این سؤال مطرح می شود که چرا آن حضرت مانند امامان قبل از خود ظاهر نمی گردد که یا با پیروزی، دین حق را حاکم گرداند ویا این که مانند نیاکان خویش در راه خدا به شهادت برسد؟
در پاسخ باید بگوییم که هر کدام از پیامبران خدا واوصیای آنان دارای مسئولیت ووظیفه خاصّی بودند که باید آن را به گونه ای شایسته انجام می دادند. از آن جا که حضرت مهدی (علیه السلام) آخرین حجت وذخیره خدا در زمین است، وظیفه ای بسیار مهمّ وسنگین بر عهده دارد وآن تحقق بخشیدن به اهداف تمام پیامبران الهی است که باید با برقرار کردن صلح وصفا وعدل وداد وامنیت عمومی در سراسر گیتی، انسان ها را زیر پرچم افتخارآمیز اسلام جمع نماید وهمه را به سوی دین توحید ویکتا پرستی فرا خواند وتمام احکام قرآن کریم را به عنوان آخرین دستور العمل کامل از طرف خدا، اجرا کند وراه سعادت وکمال را به همگان بیاموزد.
واضح است که اجرا کننده یک چنین برنامه عمومی باید در شرایطی قیام کند که موفقیت وپیروزی برای وی حتمی ومسلّم باشد وهیچ امری نتواند مانع پیشبرد اهداف او باشد. همچنین برای نزول امدادهای غیبی ونصرت خداوند از نظر حکمت الهی مانعی نباشد.
بنابراین، اگر برنامه آن حضرت، قبل از حصول شرایط لازم، آغاز گردد وهدف وی که حاکمیت بخشیدن به دستورات اسلام وقرآن است محقق نشود، نقض غرض می شود. پس باید دنیای بشریت در انتظار تحقّق وعده های خداوند بماند.

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

بدیهی است تا خداوند اجازه نفرماید وزمینه وشرایط لازم برای ظهور آن حضرت وغالب شدن دین حق بر سایر ادیان محقق نشود، غیبت آن بزرگوار به طول خواهد انجامید.
این جا است که باید پیروان مکتب آسمانی قرآن وارادتمندان به اهل بیت وحی ونبوت تمام توان خویش را در اعتلای فرهنگ دینی مردم به کار گیرند وانسان ها را به ضرورت اقامه قسط وعدل در جامعه به رهبری انسانی کامل ومعصوم ومؤید از طرف خداوند توجه دهند، تا شرایط لازم برای نجات تمام مردم ستمدیده جهان به دست توانمند حضرت مهدی (علیه السلام) فراهم گردد.
از سوی دیگر باید دانست که وظیفه ومسئولیت حضرت مهدی (علیه السلام) از جهاتی با وظایف ائمه قبل از آن حضرت فرق می کند که هر یک از آن جهات ایجاب می کند که آن حضرت خود را از مواجه شدن با خطرات جدّی حفظ کند ومنتظر امر خداوند متعال برای ظهور وحاکمیت بخشیدن به قانون همیشه جاوید اسلام وقرآن باشد.
اینک برای روشن شدن مطلب به دو نمونه از مواردی که زندگانی ومسئولیت حضرت مهدی (علیه السلام) با سایر ائمه (علیهم السلام) تفاوت دارد اشاره می کنیم:

اول: احتمال خطر کشته شدن
دوم: رهایی از بیعت ستمگران

[طاهره رشیدی* خادمه اباصالح المهدی(ع)*]

جهت اول: با توجه به این که حضرت مهدی (علیه السلام) آخرین امام وپیشوای معصوم از اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) است، اگر در غیر وقت مناسب وقبل از حصول زمینه وشرایط برای پیروزی حتمی در اجتماع ظاهر شود، با خطر کشته شدن از طرف دشمن مواجه می گردد. در این صورت علاوه بر این که نقض غرض در تحقّق بخشیدن به اهداف انبیا (علیهم السلام) وحاکمیت دین حق بر سایر ادیان لازم می آید، خسارت عظیم وجبران ناپذیر فقدان آخرین حجت خدا را نیز به دنبال دارد. چنین خسارتی در شهادت امامان قبل از آن حضرت وجود نداشت. زیرا هر کدام از ائمه قبل از آن حضرت که با جریان شهادت روبرو می شد، می دانست که بعد از وی امام وحجت معصوم دیگری هست وزمین خالی از حجت نمی شود; از این رو، در صورت لزوم در راستای انجام وظیفه تا سرحدّ شهادت در راه خدا پیش می رفت. مانند حضرت امام حسین (علیه السلام) که در میدان کربلا به تنهایی در مقابل انبوه لشکریان کفر استقامت نمود وذرّه ای انعطاف در مقابل دشمن نشان نداد. زیرا به خوبی می دانست که با شهادتش دشمن رسوا خواهد شد وطولی نخواهد کشید که مقدّمات نابودی واضمحلال قدرت طاغوتی دشمن نیز فرا خواهد رسید. آن حضرت می دانست که امام وحجت خدا پس از او، می ماند وپرچم هدایت را به نحو عالی به دوش خواهد کشید ودر مرکز حکومت ظالمانه دشمن، پایه های کاخ طاغوتی وی را متزلزل می سازد. لذا در آخرین لحظات زندگانی خویش که اسرار امامت را به فرزند عزیز وگرامی اش امام سجاد (علیه السلام) تحویل می دهد، آن حضرت را از عاقبت کار خبر داد وامر به صبر واستقامت فرمود وموقعی که امام سجاد (علیه السلام) خواست به یاری آن حضرت بشتابد، امام حسین (علیه السلام) به حضرت امّ کلثوم (علیها السلام) فرمودند که او را از رفتن به میدان باز بدار; مبادا کشته شود وزمین از آل محمّد (علیهم السلام) خالی بماند(۳۷).
امّا زندگانی امام عصر (علیه السلام) با زندگانی سایر ائمه (علیهم السلام) فرق اساسی دارد. زیرا وی بر اساس فرمایشات پیامبراکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) وآبای گرامی خویش می داند که آخرین حجت وذخیره خدا در زمین است ومی داند که زمین بدون حجت خدا قابل سکونت وزندگانی نیست که «لو بقیت الأرض بغیر إمام لساخت(۳۸); اگر زمین بدون امام وحجت بماند، هر آینه خراب خواهد شد».
بنابر این، موضوع این نیست که امام (علیه السلام) از ترس جان وخوف از مرگ، اختفا وغیبت را انتخاب نموده باشد; بلکه وی به حکم این که واسطه فیض بین خدا ومخلوقات است، سزاوار است که نقش حیاتی خویش را برای تداوم فیض خداوند به مخلوقات ایفا کند وجان خویش را از هر نوع خطری در امان بدارد تا زمینه وشرایط کافی برای محقق شدن وعده خداوند که می فرماید: «وَاَشْرَقَتِ الاَرْضُ بِنُورِ رَبِّها»(۳۹) فراهم شود وزمین به نور وجود آن حضرت روشن گردد وکاروان بشر در پرتو هدایت وارشاد آن بزرگوار، راه سعادت وکمال را بپیماید وبه سوی خدا هدایت شوند. آن وقت است که به واسطه ظهور حضرت مهدی (علیه السلام) دین حق بر سایر ادیان غالب شده وزمین با حاکمیت دین خدا، از قسط وعدل پر خواهد شد.