*^^*شيوه‌هاي ياري قائم آل محمد *^^*

[شكوه انتظار]

و همچنين است امر زيارت امام حسين ـ عليه السلام ـ زيرا حفظ ايمان و كمال آن موقوف است كه انسان آن را در هر سال و ماه و هفته و شب و روز اداء بنمايد، پس هرگاه در آن مقام رفيع حاضر است يا حضور برايش ممكن باشد، لازم است كه حرم مطهر ايشان را زيارت كند، و اگر در شهرهاي دور ساكن است و استطاعت و قدرت بر حضور را ندارد، لازم است كه از همان مكان به جانب كربلا توجه نموده و آن حضرت را زيارت نمايد، همان‌گونه‌اي كه در حرم مطهر آن حضرت مراعات مي‌كرد.
و بر اين امر در بعضي از اخبار تصريح شده است، از آن جمله در «بحار» و «تحفة الزائر» به سند معتبر از سدير صرّاف نقل شده است كه گفت: حضرت امام صادق ـ عليه السلام ـ به من فرمود:
«چه مانع است ترا از اين كه در هر هفته پنج مرتبه، يا در هر روز يك مرتبه قبر امام حسين ـ عليه السلام ـ را زيارت كني؟
گفتم: فداي شما شوم! بين من وحرم آن حضرت، فرسخ‌ها فاصله است.
فرمود: بر بام خانه خود مي‌روي و به جانب راست و چپ توجه مي‌نمائي، پس سر خود را به سوي آسمان بلند مي‌كني، بعد رو به جانب قبر آن حضرت مي‌كني و مي‌گويي:‌
«السلام عليك يا ابا عبدالله، السلام عليك يابن رسول الله، السلام عليك و رحمة الله و بركاته»
سدير گفت: بيشتر روزها، من بيشتر از بيست مرتبه، چنين زيارت مي‌كنم.»[1]
و نيز در «بحار» در حديث معتبر ديگري نقل شده است كه:
حنان بن سدير خدمت امام صادق ـ عليه السلام ـ شرفياب شد، و نزد آن حضرت جماعتي از اصحاب حضور داشند، حضرت به او فرمود:
«اي حنّان! آيا هر ماه يك مرتبه امام حسين ـ عليه السلام ـ را زيارت مي‌كني؟
گفت: نه.
فرمود: هر سال يك مرتبه چطور؟
گفت: نه.
فرمود: به سيد و آقاي خود بسيار جفاكاريد.
گفت:‌يابن رسول الله! مانع من كمي توشه و دوري مسافت است.
فرمود: مي‌خواهي شما را راهنمائي كنم به زيارتي كه مقبول باشد هر چند زيارت كننده دور باشد؟
گفت: چگونه زيارت كنيم يابن رسول الله؟
فرمود: ‌در روز جمعه يا هر روز كه مي‌خواهي غسل كن، و پاك‌ترين لباس‌هاي خود را بپوش، و بالاي بلندترين بام خانه خود و يا به صحرائي برو، و رو به جانب قبر كن و بگو: پس زيارت مختصري را بيان فرمودند.»[2]
در «بحار» در حديث معتبر نقل شده كه : امام صادق ـ عليه السلام ـ به سديرفرمود:
«آيا قبر حسين بن علي ـ عليه السلام ـ را زيارت مي‌كني؟
گفت: از بسياري شغل، مرا مقدور نمي‌شود.
فرمود: مي‌خواهي تو را چيزي تعليم نمايم كه هرگاه آن را انجام دهي، از براي تو زيارت آن حضرت نوشته شود؟
گفت: بلي فداي شما شوم.
فرمود: در خانة خود غسل‌كن،‌ و بالاي بام خانة خود برو، و اشاره كن به جانب آن حضرت سلام بگو تا براي تو ثواب زيارت نوشته شود.»[3]
و نيز در همان كتاب از سدير نقل شده كه حضرت صادق ـ عليه السلام ـ فرمودند:
«اي سدير! آيا هر روز قبر امام حسين ـ عليه السلام ـ را زيارت مي‌كني؟
گفتم: نه، فداي شما شوم.
فرمود: بسيار جفا كار هستي. آيا او را در هر ماه زيارت مي‌كني. گفتم، نه. فرمود: آيا او را در هر سال زيارت مي‌كني؟
عرض كردم: گاهي مي‌شود.
فرمود: اي سدير! چه بسيار به حسين ـ عليه السلام ـ جفا كاريد، آيا نمي‌داني كه از براي خداوند هزار هزار فرشتة ژوليده مو و غبار آلوده است كه گريه مي‌كنند و آن حضرت را زيارت مي‌كنند، و هيچ وقت سستي پيدا نمي‌كنند، و چه باك است بر تو اي سدير! كه قبر حسين ـ عليه السلام ـ را در هر هفته پنج مرتبه زيارت كني، سپس حضرت مثل حديث اول را بيان فرمودند.»[4]
پس بندة مؤمن سعاتمند، با شوق قلبي كه به زيارت آن حضرت دارد ـ كه هم علامت ارادة خير خداوند نسبت به اوست وهم علامت دوستي و ولايت اهل‌بيت عصمت ـ عليهم السلام ـ در هركجا كه باشد، سعي تمام در زيارت آن حضرت خواهد داشت، و در هر شب و روز يا بعد نمازهاي پنچ‌گانه، سلام و زيارت مختصر به نحوي كه در فرمايش حضرت صادق ـ عليه السلام ـ به سدير بود، را مقيد خواهد بود.
اوقات شريفه و ايام زيارتي حضرت سيدالشهداء ـ عليه السلام ـ
و اما در اوقات شريفه و ايام زيارتي آن حضرت، چون جمعه و اعياد و ايام ذي الحجه و ماه‌هاي مبارك رجب، شعبان، رمضان و محرم، پس اهتمام بيشتري در زيارت آن حضرت داشته باشد ودر دو جهت تلاش نمايد.

[شكوه انتظار]

جهت اول
آنكه آداب و شرايط زيارت را رعايت نمايد، مانند غسل و طهارت و نظافت لباس و بودن بالاي بام يا صحرا، يا در مكان‌هاي شريفه كه افضل آن‌ها نزد قبول امامزاده‌ها و قبور صلحا و علماء است[5] و ديگر خضوع و تواضع و زياد گفتن ذكر خداوند و صلوات، و دوري از لغويات گفتاري و عملي خصوصاً مراء و جدال، و ديگر كم كردن آب و غذا و ديگر لذائذ، بلكه ترك آن‌ها اگر ممكن شود، كه همة اين آداب را از زماني كه ارادة زيارت و سلام نمودن ميكند، و در حال زيارت، و بعد از آن مادامي كه در مكان زيارت حضور دارد، رعايت نمايد.
جهت دوم
آن كه در الفاظ زيارت و سلام يكي از زيارات مبسوط و جامع را انتخاب كند، كه با برترين و جامع‌ترين و كامل‌ترين زيارت، متن زيارت عاشورا است، كه علقمه و صفوان از امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ و از امام صادق ـ عليه السلام ـ روايت كرده‌اند و اين افضليت از دو جهت است:
يكي از جهت جامع بودن آن از زيارات ديگر بر وجهي كه قبلاً بيان گرديد.
و ديگر آن كه در روايت چنين آمده است كه: هر بندة مؤمن كه آن را در هر مكان و زماني غير از كربلا و عاشورا بخواند، فضائل و ثواب خواندن اين زيارت در روز عاشورا و در كربلا را، درك مي‌كند.
و بنابراين؛ اگر كسي آن را هر روز و هر كجا بخواند،‌ مانند اين است كه در تحت قبّة منوّرة آن حضرت حاضر است و ايشان را زيارت مي‌كند.

[1] . بحارالانوار، چ 101، ص356، حديث 2.
[2] . وسائل الشيعه، ج 14، ص 493، حديث 19674.
[3] . بحارالانوار، ج 101، ص376،‌ حديث 7.
[4] . بحارالانوار، ج 101، ص 364، حديث 4.
[5] . در بعضي از روايات تصريح شده است كه: كساني‌كه به خاطر دوري، امكان تشرف به زيارت قبور ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ را ندارند، هرگاه به زيارت قبور علما و صلحا از شيعيان يا قبور ذراري ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ مشرف شوند: فضيلت زيارت مشاهد مشرفه ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ را درك مي‌كنند.

[شكوه انتظار]

10- كيفيت خواندن زيارت عاشورا
زيارت عاشورا به صورت مفصّل و مختصر بر چند وجه است، كه همة آن‌ها در اخبار منصوص است.
وجة اول:
آنچه در روايت صفوان از حضرت صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده كه آن از همة اقسام ديگر در آداب جامع‌تر و مبسوط‌تر، و در اجر و ثواب برتر و كامل‌تر مي‌باشد، و ما آن را به وجهي كه رعايت احتياط هم در آن شده باشد بيان مي‌كنيم:
در حال شروع ابتدا به هر لفظ و بياني كه بخواهد و بر زبانش جاري گردد با زيارت و سلام به جانب حضرت اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ توجه نمايد، و اگر زيارت شريفه امين‌الله يا زيارت ششم را اختيار نمايد ثواب آن چندين برابر خواهد بود و بعد از آن دوركعت نماز زيارت ايشان را بخواند، سپس به جانب كربلا توجه نمايد و زيارت و سلامي ـ ولو مختصر ـ كه مشتمل بر مبالغه در لعن بر دشمنان حضرت ابي عبدالله ـ عليه السلام ـ باشد، بنمايد، پس از آن دو ركعت نماز زيارت ايشان را بجا آورد، و بعد از آن صد مرتبه تكبير بگويد، سپس شروع به خواندن زيارت عاشورا نمايد و آن را با صد مرتبه لعن و صد مرتبه سلام انجام دهد و با دعاء سجده به پايان رساند.
بعد از آن دو ركعت ديگر نماز زيارت بخواند، سپس دعائي كه معروف به «دعاء علقمه» است، بخواند.
امام جعفر صادق ـ عليه السلام ـ بعد از بجا آوردن آن فرمودند:
«اي صفوان! بر اين زيارت مواظبت كن، و اين دعا را بخوان،‌ پس به درستي كه من از طرف خداي تعالي براي هركس كه از نزديك يا دور به اين زيارت، زيارت كند، و به اين دعا، دعا نمايد، ضمانت مي‌كنم كه: ‌زيارت او قبول شود، و سعي او با پاداش داده شود و سلام او مبه حضرت ابي‌عبدالله برسد و مانعي براي او نباشد، و حاجت او از جانب خداوند، هر قدر كه بسيار و بزرگ باشد برآورده شود،‌ و از آن محروم نگردد.»
پس از آن ضمانت آباء طاهرينش ـ عليهم السلام ـ را تا حضرت رسول ـ صلي الله عليه و اله و صلم ـ و ضمانت جبرائيل ـ عليه السلام ـ و ضمانت خداوند را از براي اين عمل بر وجه ضمانت خود ذكر فرمود، و كلام را ادامه داد تا ان كه فرمود:
«اي صفوان! هرگاه براي تو حاجتي باشد، پس هركجا كه باشي به اين زيارت، زيارت كن، و به اين دعا،‌ حاجت خود را از خداوند درخواست كن، كه از جانب خداوند به تو مي‌رسد، و خداوند در وعدة‌ خود كه به رسولش ـ صلي الله عليه و اله و صلم ـ به فضل و منّت خود داده، تخلف نمي‌كند، والحمدلله ربّ العالمين.»

[شكوه انتظار]

وجه دوم
آن وجهي است كه در روايت علقمه از حضرت امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ مذكور است،‌ و جز در دو امر با همان امر اول موافق است.
اول: آن كه زيارت حضرت اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ جزء آن نيست.
دوم: آن كه دعاء علقمه را ندارد.
پس ابتدا زيارت و سلامي ـ ولو مختصراً ـ به جانب كربلا مي‌كنند كه مشتمل بر مبالغه در لعن دشمنان و قاتلان حضرت ابي عبدالله ـ عليه السلام ـ باشد، بعد از آن دو ركعت نماز زيارت، بعد از آن صد مرتبه «الله اكبر»، بعد از آن متن زيارت عاشورا با صد مرتبه لعن و صد مرتبه سلام تا منتهي شود به دعاء سجده،‌ و بعد از آن دو ركعت نماز ديگر، و عمل تمام مي‌شود.
و در فضيلت اين قسم حضرت امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ به علقمه فرمودند:
«هرگاه بجا آوردي اين نماز و زيارت را پس دعا كرده‌اي به آنچه كه ملائكه زيارت كننده، به آن دعا مي‌كنند،‌ و خداوند از براي تو صد هزار هزار درجه مي‌نويسد، و تو مانند كساني هستي كه با حضرت ابي عبدالله ـ عليه السلام ـ شهيد شدند، و در درجات‌شان شريك مي‌شوي، و در زمرة آن‌ها شاخته مي‌شوي، و خداوند از براي تو ثواب زيارت هر نبيّ و هر رسول، و ثواب هركس كه آن حضرت را از روز شهادت تا به حال زيارت كرده، مي‌نويسد.»
وجه سوم
با همين وجه دوم موافق است، ولكن با اختصار در صد مرتبه لعن و صد مرتبه سلام، و اين اختصار به وجهي كه موافق باشد با آنچه روايت شده به اين كيفيت است:
عالم رباني ملاشريف شيرواني ـ رحمة الله عليه ـ در مجموعة «الصرف المشتهون» با ذكر سند از امام هادي ـ عليه السلام ـ چنين ذكر نموده كه آن حضرت فرمود:
من قرء اللعن مرّة واحدة، ثمّ قال: «اللهم العنهم جميعاً» تسعاً و تسعين مرّة كان كمن قرء ماة، و من قرء سلامها مرّة واحدة، ثم قال: «السلام علي الحسين و علي عليّ بن الحسين و علي اولاد الحسين و علي اصحاب الحسين» تسعاً و تسعين مرّة كان كمن قرئها تامّة من أوّلهما و آخرهما»
و در بيان اين روايت دو احتمال داده شده‌است كه اولي اظهر است، و آن به اين بيان است كه: لعن مفصل يك مرتبه خوانده شود،‌ و بعد از آن نودونه مرتبه بگويد «اللّهم العنهم جميعا» و سلام مفصل را هم يك مرتبه بخواند و بعد نودونه مرتبه بگويد:
«السلام علي الحسين و علي عليّ بن الحسين و علي اولاد الحسين و علي اصحاب الحسين».
احتمال دوم: لعن مفصل را يك مرتبه بخواند و بعد بگويد: «اللّهم العنهم جميعاً» تسعاً و تسعين مرّة، و بعد سلام مفصل را يك مرتبه بخواند و بعد بگويد:
«السلام علي الحسين و علي عليّ بن الحسين و علي اولاد الحسين و علي اصحاب الحسين» تسعاً و تسعين مرّة بدون اين كه لعن و سلام را تكرار كند.
و صلي الله علي محمد وآله الطاهرين

[شكوه انتظار]

اللهم عجل لولیک الفرج

پایان