پرواز با نماز

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

پرواز با نماز

محمد حصارى

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

فصل اول: كيفيت نمازهاى يوميّه

فايده نماز

نوجوانان، غالباًمى پرسند چرا بايد مشقت هايى را تحمل كرد و نماز به جا آورد.
براى پاسخ آنان بايد فوايد نماز را برشمرد.
دراين فصل مهمترين فايده نماز را شرح مىكنيم:

دورى از فحشاء و منكر

(وَاَقِمِ الصَّلاةَ اِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَالْمُنْكَرِ وَلَذِكْرُ اللهِ أَكْبَرُ وَاللهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ).
«نماز را به جاى آر كه همانا نماز است كه اهل نماز را از هر كار زشت و منكر باز مىدارد و همانا ذكر خدا بزرگتر است و خدا به هر چه كنيد آگاه است».
نماز به حوضى مانند است كه اگر انسان روزى چند مرتبه خود را در داخل آن بشويد و بدن خود را از آلودگى پاك نمايد، هيچ آلودگى در او باقى نمىماند.
و همچنين است انسانى كه روزانه پنج مرتبه با خداى خود خالصانه روبرومىشود و در ياد او آلودگىهاى معنوى را از ياد مىبرد.
او به طهارتى روحانى دست پيدا مىكند.
البته هر نمازى انسان را از فحشا ومنكر باز نمىدارد.
نمازى چنين فايدهاى را به دنبال دارد كه با حضور قلب و بدون ريا و خودنمايى انجام شود.
يعنى نماز براى خدا باشد نه جلب توجه و نظر ديگران.
اگر نماز براى خودنمايى پيش دوستان ،و يا فىالمثل پيش آموزگار باشد نماز نيست.
اين نماز نه تنها نمازگزار را از فحشا دور نمىكند، بلكه به طرف فحشا مىكشاند، فحشا ومنكرى كه گناه كبيره است.
خداوند در قرآن به نمازگزاران ريايى وعده عذاب داده است:(فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ* الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ* اَلَّذِينَ هُمْ يُراؤُونَ).
«واى بر نمازگزاران، كه دل از ياد خدا غافل كردند، هم آنان كه ريا مىكنند».
رسول خدا (صلى الله عليه وآله) فرمودند:نمازى كه انسان را از فحشا ومنكر باز ندارد، آدمى را از خدا دور مىكند.

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

نمازى انسان را از فحشا و منكر باز مىدارد كه انجام آن به صورتى رياكارانه نباشد.
نمازى مطلوب خداى تعالى است كه با حضور قلب انجام شود واز خودنمايى مبرا باشد.
اساساً، نمازها، گرچه در ظاهر شبيه هم هستند ولى در حقيقت با هم تفاوت دارند.
يك نماز، چون نماز حضرت على (عليه السلام) است كه نمازگزار به هنگام آن كاملاً در ذكر خدا مىرود وحتى از بيرون آمدن تير از پايش نيز غفلت مىكند.
ونمازهايى هم هستند كه در مرتبه پايينتر قرار دارند.
هرچه نماز، از ذكر وتوجه به خداى تعالى بيشتر بهرهمند باشد، در حقيقت نمازى كاملتر خواهد بود.
پس آن چه كه مطلوب خداى تعالى است، نمازى است كه باتوجه كامل انجام شود.
اين مرتبه عالىِ نماز است.
ازاين مرتبه اگر به سمت پايين سير كنيم، به نمازى مىرسيم كه تنها صورت و ظاهر نماز را دارد.
اين نماز ديگر هيچ فايدهاى به دنبال نخواهد داشت.
و تنها رنج و زحمت است.
در حديث، اين نمازگزاردن ، چون نوك زدن كلاغان دانسته شده.

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

آيات و رواياتى پيرامون نماز

(اَلَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكاة وَهُمْ بِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ* اُولئِكَ عَلى هُدىً مِنْ رَبِّهِمْ وَاُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ).
«آنان كه نماز بپا مىدارند و زكات فقيران را ادا مىكنند، و به عالم آخرت كاملاً يقين دارند هم آنان از لطف پروردگار خويش به راه راستند و هم آنان رستگاران عالمند».
(قَدْ اَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ* الّذِينَ هُمْ فِى صَلاتِهِمْ خاشِعُون).
«همانا اهل ايمان به پيروزى و رستگارى رسيدند.
[اهل ايمان چه كسانى هستند؟]آنان كه در نمازشان خاضع و خاشعند».
(قَدْ اَفْلَحَ الْمُؤمِنُونَ*الّذِينَ هُمْ عَلى صَلواتهم يُحافِظُون).
«همانا اهل ايمان به پيروزى و رستگارى رسيدند.
[اهل ايمان چه كسانى هستند؟]آنان كه بر نمازهاشان محافظت دارند».

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

رسول خدا (صلى الله عليه وآله) فرمودند:هيچ نمازى وقتش نمىرسد مگر آن كه فرشتهاى نداى عمومى در برابر مردم دهد كه بپا خيزيد آن آتشهايى كه با دستهاى خود بر پشت خويش برافروختهايد با نماز خود خاموش بنماييد.
عَنْ جَميل عَنْ اَبِى عَبْدِاللهِ (عليه السلام) قالَ : لِلْمُصَلّى ثَلاثُ خِصال:اِذا قامَ فِى صَلاتِهِ يَتَناثَرُ عَلَيْهِ البِرُّ مِنْ اَعْنانِ السَّماءِ اِلى مَزقِ رَاسِهِ وَتَحُفُّ بِهِ المَلائِكَةُمِنْ تَحْتِ قَدَمَيْهِ اِلى اَعْنانِ السَّماءِ وَمَلَكٌ يُنادِى : اَيُّهَا المُصَلّى لوْ تَعْلَمُ مَنْ تَناحى ما انفَتَحتِ.
جميل بن درّاج از امام صادق (عليه السلام) روايت كند كه فرمود: براى نمازگزار سه فايده است:1. هرگاه به نماز ايستاد نيكوييها بر او ريزش دارد از بالاى فضا تا فرق سر او.
2.فرشتگان از زير تا بالاى آسمان بر او احاطه دارند.
3. فرشته به او مىگويد: اى نمازگزار اگر بدانى كه با كه مناجات مىكنى هيچگاه التفاتى و توجهى به سوى ديگرى نخواهى كرد.

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

قالَ الصّادِقُ (عليه السلام): «فَضْلُ الوَقْتِ الاَوّل عَلى الآخِرَ كَفَضْلِ الآخِرَةِ عَلَى الدُّنْيا».
«امام صادق (عليه السلام) فرمودند: فضيلت و برترى نماز اول وقت بر آخر وقت مانند فضيلت آخرت است بر دنيا».
پيامبر خدا (صلى الله عليه وآله) فرمود:هر كس از شما قنوتش در اين دنيا طولانىتر باشد در آخرت در مُوقِف محشر راحتى او بيشتر خواهد بود.
امير المؤمنين (عليه السلام) فرمود:يك نماز در بيت المقدس برابر هزار نماز است، و يك ركعت در مسجدجامع شهر برابر صد نماز، و يك نماز در مسجد قبيله و محل برابر بيست و پنج نماز و يك ركعت در مسجد بازار برابر دوازده نماز است و نماز مرد در خانهاش به تنهايى فقط يك نماز است.
اميرالمؤمنين (عليه السلام) فرمود:هر كس نماز خود را با اذان و اقامه بخواند صفى از فرشتگان پشت سر او به نماز مىايستند كه دو طرف آن صف ديده نمىشود.
وهر كس نماز خود را تنها با اقامه بخواند فقط يك ملك يا يك صف پشت سر او نماز مىخواند. فصل دوم:كيفيت

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

نمازهاى يوميّه

نماز مشتمل بر چند امر است:
1. مقدمات:امورى كه بايد پيش از نماز آن ها را انجام داد، مانند وضو.
2. مقارنات: منظور همان متن نماز است : از تكبيرة الاحرام تا سلام.
3. مبطلات: امورى كه موجب بطلان نماز مىشوند.

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

گفتار اول: مقدمات نماز

الف) وضويكى از مقدمات نماز«وضو» است.
با وضو روح و جسم نمازگزار تطهير، و براى نماز آماده مىشود.
(يا أيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اِذا قُمْتُمْ اِلَى الصَّلوةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأيْدِيَكُمْ اِلَى الْمَرافِقِ وَامْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ وَأرْجُلِكُمْ اِلَى الْكَعْبَيْنِ...).
«اى اهل ايمان چون براى نماز خواهيد برخيزيد، صورتها و دستها را تا مرافق (آرنج) بشوييد و سر و پاها را تا برآمدگى مسح كنيد...».
بنابر اين آيه شريفه، وضو با شستشو و مسح انجام مىشود.
براى وضو بايد سه قسمت از بدن را شست و سه قسمت از آن را مسح كرد.
مسح يعنى كشيدن دست روى سر.
قسمتهايى را كه بايد شست، از اين قرار است:1. صورت;از جايى كه موى سر روييده تا آخر چانه(طول)و پهنا به فاصله بين شست و انگشت ميانه (عرض).
2. دستها;از آرنج تا نوك انگشتان.

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

توجه

براى حصول اطمينان از شسته شدن تمام آرنج بايد چهار انگشت بالاتر از آرنج نيز شسته شود.
قسمتهايى از بدن را كه بايد مسح كرد، از اين قرار است:1. سر; قسمت جلوى سر كه بالاى پيشانى است.
2. پاى راست و چپ; روى پا از نوك انگشت تا برآمدگى پا.
اعمال وضو به ترتيب ذيل انجام مىگيرد:اوّل: صورت.
دوم: دست راست.
سوم: دست چپ.
چهارم: مسح سرپنجم: مسح پاى راستششم: مسح پاى چپ.

چندى از احكام وضو

1. مقدار واجب در شستن صورت و دستها همان مقدار است كه گفته شد.
ولى براى آن كه انسان يقين كند تمام مقدار واجب را شسته بايد كمى از اطراف آن مقدار را هم بشويد.
2. صورت و دستها بايد از بالا به پايين شسته شود.
واگر از پايين به بالا شسته شود وضو باطل مىشود.
3. شستشو براى بار اول واجب است .
و براى بار دوم جايز; يعنى انسان مىتواند بعد از آن كه مثلاً دست راست را يك بار كامل شست بار ديگر هم كاملاً بشويد.
و بار سوم حرام است.
يعنى اگر انسان بعد از اين كه دوبار مثلاً دست راست يا صورت را كاملاً شست نمىتواند باز هم شستشورا تكرار كند.
4. وقتى «يك بار» شستشو محقق مىشود كه اعضا به طور كامل شسته شود.
يعنى اگر يك بار به طور كامل به نيت وضو تمام صورت يا دستها شسته شود و بار ديگر هم به طور كامل شسته شود، ديگر براى بار سوم نمىتواند آن عمل را تكرار كند.
5.مسح سر به مقدارى است كه مسح، صدق كند.
ولى بهتر است كه به پهناى سه انگشت بسته و به طول يك انگشت باشد.
6. مسح سر با دست چپ هم جايز است.
7. مسح سر بايد به مقدارى نباشد كه آب آن به صورت برسد.
8. عرض مسح پا هر قدر باشد كافى است هر چند به مقدار يك انگشت باشد.
9. پاى راست را بايد قبل از پاى چپ مسح كرد.
ولى لازم نيست پاى راست با دست راست و پاى چپ را با دست چپ مسح كرد.
10.
در مسح بايد دست را بر سر يا پا كشيد.
اگر دست را نگه داشت و سر يا پا را بكشد وضو باطل مىشود.
11. بين محل مسح و دست رانبايد چيزى مثل چادر، كلاه و جوراب فاصله اندازد.
12. اگر كف دست قبل از مسح خشك شود، بايد آن را با اعضاى ديگر وضو تر كرد.
و اگر با آبى غير از آب اعضاى وضو تر شود براى مسح كافى نيست .

[بانوی آب وآئینه وآفتاب{ دلداه نبوت و امامت}]

ب)تيمم

(...فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَمُّوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأيْدِيَكُمْ مِنْهُ).
«پس اگر آب نيافتيد با خاك پاك و پاكيزه تيمم نماييد و با آن صورت و دستها را مسح كنيد».
تيمم به صورتى كه در زير مىآيد، انجام مىپذيرد:1. زدن كف دو دست با هم به چيزى كه تيمم بر آن صحيح است.
2. كشيدن كف دو دست بر تمام پيشانى و دو طرف آن از جايى كه موى سر روييده است تا ابروها و بالاى بينى.
بايد دستها روى ابروها هم كشيده شود.
3. كشيدن كف دست چپ بر تمام پشت دست راست.
4. كشيدن كف دست راست بر تمام پشت دست چپ.
تيمم بر چيزهاى زير صحيح است:1. خاك.
2. ريگ.
3. اقسام سنگها: سنگ سياه، سنگ مرمر، سنگ گچ و سنگ آهك(قبل از پخته شدن).
3. گل پخته شده مانند آجر، كوزه و...در موارد زير بايد تيمم كرد:1. آب نباشد.
2. آب براى انسان ضرر داشته باشد.
3. آب به مقدارى كم باشد كه اگر با آن آب بخواهيم وضو بگيريم، خود يا كسانى كه با ماهستند از تشنگى مىميرند.
4. وقت براى وضو گرفتن نباشد.
يعنى اگر وضو بگيرد نمازش قضا مىشود.

چندى از احكام تيمم

1. براى تيمم لازم نيست كه انسان يقين كند آب براى او ضرر دارد بلكه اگر حتى احتمال هم بدهد كه آب براى او ضرر دارد بايد تيمم كند.
2. براى تيمم بايد اعضاى تيمم پاك باشد.
3. در هنگام مسح چيزى بين دست و محل مسح فاصله نشود.
يعنى چيزى مثل انگشتر بين كف دست و پشت دست فاصله نشود.
4. تيمم بايد از بالا به پايين باشد.
اگر از پايين به بالا باشد باطل است.
5. تمام چيزهايى كه وضو را باطل مىكند تيمم را هم باطل مىكند.
تيمم با امور زير باطل مىشود:1. خارج شدن ادرار، مدفوع يا باد از انسان.
2. خوابيدن.
3. ديوانگى، مستى و بيهوشى.
4. دست كشيدن بر ميّت [مرده].

ج)اوقات نماز

هر فرد مسلمانى بايد در روز 5 مرتبه نماز بخواند: 1. نماز صبحدو ركعت.
2. نماز ظهرچهار ركعت
3. نماز عصرچهار ركعت
4. نماز مغربسه ركعت
5. نماز عشاچهار ركعت
نماز صبح را بعد از اذان صبح و قبل از طلوع آفتاب [قبل از روشن شدن هوا]بايد خواند.
نماز ظهر و عصررا بايد بعد از اذان ظهر و قبل از اذان مغرب خواند، و بايد توجه كرد كه نماز ظهر قبل از نماز عصر خوانده مىشود.
نماز مغرب و عشا را بايد بعد از اذان مغرب و قبل از نيمه شب خواند.
بايد توجه داشت كه نماز مغرب جلوتر از عشا خوانده مىشود.
[نيمه شب: اگر وقت بين اذان مغرب تا نماز صبح را دو نيم كنيم به اول نيمه دوم و يا آخر نيمه اول نيمه شب گفته مىشود].
به اين پنج نمازى كه در هر روز خوانده مىشود، نماز يوميه مىگويند.

نماز قضا

به نمازى كه در وقت خود خوانده شود ادا و به نمازى كه بعد از وقت خود خوانده شود قضا گفته مىشود.
انسان بايد تمام نمازهاى واجب را در وقت خود بخواند و چنانچهبدون عذر نمازى از او قضا شود گناهكار است و بايد توبه كند و قضاى آن را به جا آورد.
تمام نمازهاى قضا به صورت نماز ادا خوانده مىشود.
منتهى بايد نمازگزار نيت قضا كند.
سؤال: شخصى كه مدت 2يا 3 روز بيهوش بوده، آيا نمازهايى كه در اين مدت نخوانده قضا لازم دارد يا خير؟جواب: اگر تمام مدت بيهوش بوده است و به دست خود بيهوش نشده، قضا ندارد.

نماز قضاى پدر و مادر

پس از مرگ پدر، نمازها و روزههايى را كه پدر به جا نياورده بر پسر بزرگتر اوواجب است كه آن نمازها و روزهها را قضا كند.
واحتياط مستحب است نماز و روزههايى را كه از مادرش نيز قضا شده، به جا آورد.

گفتار دوم: مقارنات نماز (متن نماز)

مستحب است براى هر يك از نمازهاى يوميه اول اذان و بعد اقامه خوانده شود.
در ذيل، اذان واقامه همراه با ترجمه عرضه مىشود:ترجمهدر اذاندراقامهالله اكبراشهد ان لااله الاّ اللهاشهدانّ محمّداًرسولاللهأشهد أنّ عليّاً حجّة اللهحىّ على الصلاةحى على الفلاححى على خير العملقد قامت الصلاةالله اكبرلااله الاّ اللهخدا بزرگتر از آن است كه وصف شودگواهىمىدهمكه خدايى جزالله نيستگواهىمىدهممحمد(ص)پيامب رخدااستگواهى مىدهم على(ع)حجّت خدا استبشتاب به سوى نمازبشتاب به سوى رستگارىبشتاب به سوى بهترين عملنماز بر پا شدخدا بزرگتر از آن است كه وصف شودمعبودى جز الله

حالات نماز

به دليل آن كه متن و ذكرهاى نماز در حالات مختلف ادا مىشود، لازم است پيش از بيان متن نماز، حالات نماز بيان شود:قيام: يعنى ايستاده بودن.
تكبيرة الاحرام: يعنى نمازگزار بعد از نيت كردن دستها را بالا آورده و الله اكبر مىگويد.
ركوع: حالتى است كه نمازگزار خم مىشود و دستها را به زانو مىگذارد.
سجده: حالتى است كه نماز گزار پيشانى خود را بر روى مهر مىگذارد.
قنوت: حالتى است كه نمازگزار دستهارا بالا مىآورد و به طرف آسمان مىگيرد.
تشهد و سلام: حالتى است نشسته كه نمازگزار در ركعت دوم و نيز در ركعت آخر انجام مىدهد.

نماز صبح

همانطور كه گفته شد نماز صبح دو ركعت است.
و بعد از اذان صبح و قبل از طلوع [روشن شدن هوا ]خوانده مىشود.
نمازگزار بعد از نيت، تكبيرة الاحرام [الله اكبر]مىگويد: ركعت اول;بعد از تكبير سوره حمد و سوره توحيد خوانده مىشود.
[در حال قيام] در زير به ترتيب سوره حمد و توحيد رابا ترجمه ذكر مىكنيم:n بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم ; به نام خداوند بخشاينده مهربان.
اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمِينَ;سپاس مخصوص خدايى است كه پروردگار جهانيان است.
اَلرَّحْمنِ الرَّحِيْمِ;بخشاينده و مهربان است.
مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ;صاحب روز جزا است.
اِياكَ نَعْبُدُ وَاِياكَ نَسْتَعِينُ;(خدايا) تنهاتو را مىپرستيم و تنها از تو يارى مىخواهيم.
اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ;ما را به راه راست هدايت فرما.
صِراطَ الَّذِينَ اَنْعَمْتَ عََليْهِمْ ;راه كسانىكه بهآنهانعمت دادهاى.
غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ;نه كسانى كه بر آنها غضب كردهاى.
وَلاَ الظَّالِينَ;ونه گمراهان.
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم;به نام خداوند بخشاينده مهربان.
قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ;بگو او خداوند يكتااست.
اَللهُ الصَّمَدُ;خداوند بىنياز است.
لَمْ يَلِدْوَلَمْ يُولَدْ ;نه زاده و نه زاييده شده است.
وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ;هيچ كس همتاى او نيست.
بعد از سوره حمد و توحيد با گفتن الله اكبر به ركوع مىرود وسه بار مىگويد:سُبْحانَ اللهِ;پاك ومنزه است خدا.
نمازگزار پس از ركوع مىايستد و بعد دو مرتبه به سجده مىرود و در هر مرتبه مىگويد[بعد از هر سجده مىنشيند]:سُبْحانَ اللهِ;پاك ومنزه است خدا.

ركعت دوم

نمازگزار پس از پايان ذكر سجده مىايستد و دوباره شروع به خواندن سوره حمد و توحيد مىكند، كه در اين هنگام ركعت دوم نماز است.

قنوت

نمازگزار پس ازخواندن سوره حمد و توحيد دستها را بالا گرفته و سه مرتبه صلوات مىفرستد.
اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآل مُحَمَّدخدايا بر محمد(صلى الله عليه وآله) و آل او درود و رحمت بفرست.

ركوع

نماز گزار پس از قنوت وبعد از گفتن الله اكبر به ركوع مىرود وسه بار مىگويد:سُبْحانَ اللهِنمازگزار پس از ركوع مىايستد و بعد از گفتن الله اكبر دومرتبه به سجده مىرود.
وسه بار مىگويد[بعد از هر سجده بايد بنشيند]:سُبْحانَ اللهِپس از آن كه دو سجده را تمام كرد مىنشيند و تشهد و سلام نماز را به ترتيب مىگويد.
در زير ذكر تشهد و سلام را همراه با ترجمه بيان مىكنيم:n اَشْهَدُ اَنْ لااِلهَ اِلاَّ اللهُ;گواهى مىدهم خدايى جز خداى يكتانيست.
وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ ;[خدا]يكتااست و شريكى نداردوَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ;و گواهى مىدهم كه محمد (صلى الله عليه وآله)بنده و فرستاده او استاللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد; خدايا بر محمد(صلى الله عليه وآله) و آل او درود و رحمت بفرست.
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِىُّ;سلام بر تو اى پيامبر.
وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ;و رحمت و بركتهاى خدا بر تو باد.
اَلسَّلامُ عَلَيْنا;سلام بر ما.
وَعَلى عِبادِاللهِ الصّالِحين; و بر بندگان شايسته خدا.
اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ;سلام بر شما و بركتهاى خدا بر شما باد.
نمازگزار پس از سلام نماز سه مرتبه اللهاكبر مىگويد و هر بارى كه الله اكبر مىگويد به يك طرف نگاه مىكند [چپ يا راست].
سه نماز ظهر، عصر و عشا همه يك طور خوانده مىشود و هر سهرا نمازهاى چهار ركعتى مىناميم; چون همه آنها چهار ركعت هستند و به يك صورت خوانده مىشوند.
تنها فرق اين سه نماز در نيّت است.
يعنى اگر نمازگزار مىخواهد نماز ظهر بخواند بايد نيت نماز ظهر بكند.
اگر مىخواهد نمازعصر بخواند بايد نيّت نماز عصر بكند.
واگر مىخواهد نماز عشا بخواند بايد نيّت نماز عشا بكند.
در اين سه نماز مستحب است كه نمازگزار قبل از خواندن نماز اذان و اقامه بگويد.
نيمى از نماز ظهر، عصر و عشا مثل نماز صبح است ولى ما براى تسهيل در يادگيرى، همه را يكجا نقل مىكنيم.

ركعت اول

نمازگزار بعد از آن كه اذان و اقامه نماز را گفت رو به قبله مىايستد و بعد از نيت دستها را به طرف گوش خود مىآورد و اللهاكبر مىگويد، ونماز را شروع مىكند و سوره حمد و توحيد را مىخواند.
در زير متن سوره حمد وتوحيد را آوردهايم.
شما مىتوانيد به منظور تمرين، ترجمه آن دو را كه جلوتر بيان آن گذشت، در جاى خالى بنويسيد:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم …اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمِينَ…اَلرَّحْمنِ الرَّحِيْمِ…مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ…اِياكَ نَعْبُدُ وَاِياكَ نَسْتَعِينُ…اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ…صِراطَ الَّذِينَ اَنْعَمْتَ عََليْهِمْ …غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ…وَلاَ الظَّالِينَ…
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم…قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ…اَللهُ الصَّمَدُ…لَمْ يَلِدْوَلَمْ يُولَدْ…وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ:…پس ازخواندن سوره حمد و توحيد الله اكبر گفته وبه ركوع مىرود وسه بار مىگويد:سُبْحانَ اللهِ…پس از ركوع مىايستد و بعد از گفتن الله اكبر دو مرتبه به سجده مىرود، و درهر مرتبه سه بار مىگويد:سُبْحانَ اللهِ…

ركعت دوم

;نماز گزار بعد از سجده مىايستد و دوباره شروع به خواندن سوره حمد وتوحيد مىكند.
در زير، ترجمه سوره حمد و توحيد را ذكر كردهايم.
شما مىتوانيد به منظور تمرين، متن آن دو را در جاى خالى بنويسيد:n به نام خداوند بخشنده مهربان:…سپاس مخصوص خدايى است كه پروردگار جهانيان است…بخشنده ومهربان است…صاحب اختيار روز جزااست…(خدايا) تنها تو را مىپرستم و تنها از تو يارى مىخواهم…ما را به راه راست هدايت فرما…راه كسانى كه به آنها نعمت داده است…نه كسانى كه بر آنها غضب كرده است…ونه گمراهان…n به نام خداوند بخشنده مهربان…بگو او خداوند يكتاست…خداوند بىنياز است…نه زاده و نه زاييده شده…و هيچ كس همتاى او نيست…نمازگزارپس از آن كه سوره حمد و توحيد را خواند قنوت گرفته و مىگويد:خدايا بر محمد و آل او درود بفرست…پس از قنوت الله اكبر گفته و به ركوع مىرود وسه مرتبه مىگويد:پاك و منزه است خدا…پس از ركوع دو سجده مىرود و در هر كدام سه بار مىگويد:پاك و منزه است خدا…نمازگزار در ركعت دوم پس از دو سجده تشهد را مىخواند:اَشْهَدُ اَنْ لااِلهَ اِلاَّ اللهُ…وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ …وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ…اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد…

ركعت سوم

; نمازگزار پس از تشهد مىايستد و تسبيحات اربعه را سه مرتبه مىگويد:سُبْحانَ اللهِ…وَالْحَمْدُ للهِ…وَلااِلهَ اِلاّ اللهُ…وَاللهُ اَكْبَر…پس از تسبيحات اربعه به ركوع مىرود و سه بار مىگويد:سُبْحانَ اللهِ:…نمازگزار پس از ركوع مىايستد و بعد از الله اكبر گفتن دو سجده مىرود.
و در هر سجده ذكر ركوع را مىگويد.

ركعت چهارم

; نمازگزار پس از دو سجده ركعت سوم مىايستد و سه بار مىگويد:سُبْحانَ اللهِ…وَالْحَمْدُ للهِ…وَلااِلهَ اِلاّ اللهُ…وَاللهُ اَكْبَر…پس از تسبيحات اربعه به ركوع مىرود و سه بار مىگويد:پاك و منزه است خداوند…پس از ذكر ركوع مىايستد و بعد از گفتن الله اكبر دو مرتبه به سجده مىرود و ذكر ركوع را مىگويد.
پس از سجده مىنشيند و تشهد و سلام مىدهد.
در زير ترجمه يا متن تشهد و سلام بيان مىشود.
شما مىتوانيد، در جاى خالى، معادل آن را بنويسيد:گواهى مىدهم كه خدايى جز خداى يكتا نيست…يكتاست و شريكى ندارد…و گواهى مىدهم كه محمد (صلى الله عليه وآله)…بنده و رسول خداست…خدايا بر محمد و آل او درود بفرست…
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِىُّ…وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ…اَلسَّلامُ عَلَيْنا…وَعَلى عِبادِاللهِ الصّالِحين…اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ…وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ…نمازگزار پس از تشهد و سلام نماز را به پايان رسانده و سه مرتبه «الله اكبر» مىگويد، و در هر مرتبه به طرف چپ يا راست نگاه مىكند.

نماز مغرب

نماز مغرب، سه ركعت است و همانند نمازهاى چهارركعتى است، البته با يك ركعت كمتر، ازاين روى توضيحى درباره نماز مغرب ارائه نمىدهيم.
فقط متن ذكرهاى آن را به منظور تمرين بيان مىكنيم، تا اگر خواستيد آنها را اعرابگذارى كنيد:

ذكرهاى ركعت اول و دوم

بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين
الرحمن الرحيم
مالك يوم الدين
اياك نعبد واياك نستعين
اهدنا الصراط المستقيم
صراط الذين انعمت عليهم غير المغضوب عليهم ولا الضالين.