دعاي بعد از نماز

[عاشورا* خادمه چشم براه گل نرگس*]

دعای بعد از نماز صبح

از مواقعي که دعا براي تعجيل فرج تأکيد بيشتري دارد، پس از نماز صبح است و دليل بر اين معني - اضافه بر آنچه در بعد از نماز ظهر گذشت - روايتي است که مجلسي در کتاب «مقباس» در تعقيب نماز صبح آورده که: پس از نماز صبح پيش از آن که حرفي بزند صدبار بگويد: «يا رَبِّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَ آلِ مُحَمّّدٍ وَأَعْتِقْ رَقَبَتِي مِنَ النّارِ»؛ پروردگارا! بر محمد و آل او درود فرست و گشايش کار آل محمد را زودتر برسان و گردنم را از آتش [دوزخ] رهايي بخش.

دعاي بعد از نماز شب

علماي بزرگوار ما - که خداي شان رحمت کند - در تعدادي از کتاب هاي معتبر آن را روايت کرده اند و بعضي از اصحاب اين دعا را ضمن دعاهايي که بعد از دو رکعت اول نماز شب وارد شده آورده اند. دعا اين است: «اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُکَ وَلَمْ يُسْأَلْ مِثْلُکَ، أَنْتَ مَوْضِعُ مَسْأَلَةِ السّائِلِينَ وَمُنْتَهي رَغْبَةِ الرّاغِبِينَ، أَدْعُوکَ وَلَمْ يُدْعَ مِثْلُکَ، وَأَرْغَبُ إِلَيْکَ وَلَمْ يُرْغَبْ إِلي مِثْلِکَ، أَنْتَ مُجِيبُ دَعْوَةِ المُضْطَرِّينَ وَأَرْحَمُ الرّاحِمِينَ. أَسْأَلُکَ بِأَفْضَلِ المَسائِلِ وَأَنْجَحِها وَأَعْظَمِها، يا اَللَّهُ يا رَحْمنُ يا رَحِيمُ، وَبَأَسْمآئِکَ الخُسْني وَأَمْثالِکَ العُلْيا وَنِعَمِکَ الَّتِي لا تُحْصي وَبَأَکْرَمِ أَسْمآئِکَ عَلَيْکَ وَأَحَبِّها إِلَيْکَ وَأَقْرَبِها مِنْکَ وَسِيلَةً وَأَشْرَفِها عِنْدَکَ مَنْزِلَةً وَأَجْزَلِها لَدَيْکَ ثَواباً وَأَسْرَعِها فِي الأُمُورِ إِجابَةً، وَبِاسْمِکَ المَکْنُونِ الأَکْبَرِ الأَعَزِّ الأَجَلِّ الأَعْظَمِ الأَکْرَمِ الَّذِي تُحِبُّهُ وَتَهْويهُ وَتَرْضي بِهِ عَمَّنْ دَعاکَ بِهِ فَاسْتَجَبْتَ لَهُ دُعآئَهُ، وَحَقٌّ عَلَيْکَ أَنْ لا تَحْرِمَ سآئِلَکَ وَلا تَرُدَّهُ وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ فِي التَّوْريةِ وَالإِنْجِيلِ وَالزَّبُورِ وَالقُرْآنِ العَظِيمِ وَبِکُلِّ اسْمٍ دَعاکَ بِهِ حَمَلَةُ عَرْشِکَ وَمَلآئِکَتُکَ وَأَنْبِيَآؤُکَ وَرُسُلُکَ وَأَهْلُ طاعَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تُعَجِّلَ وَلِيَّکَ وَابْنِ وَلِيِّکَ، وَتُعَجِّلَ خِزْيَ أَعْدآئِهِ»؛ پروردگارا! من از تو سؤال مي کنم و همچون تويي سؤال نشده (مثلي براي تو نيست تا سؤال گردد)، تو در خواستگاه سؤال کنندگان و آخرين مورد روي آوردن توجّه کنندگاني. تو را مي خوانم و هيچ کس چون تو خوانده نشده. و به تو اميد مي بندم که مثل تويي نيست تا به او توجه گردد. تو اجابت کننده دعاي بيچارگاني و مهربان ترين مهرباناني. از تو درخواست مي کنم به برترين و مقبول ترين و عظيم ترين مسايل، اي خدا! اي بخشنده! اي مهربان! و به نيکوترين اسم هايت و برترين نمونه هايت و نعمت هاي بيرون از شمارت و به گرامي ترين اسم هايت و محبوب ترين آن ها نزد تو و نزديک ترين آن ها از جهت وسيله به سوي تو و والاترين آن ها از لحاظ منزلت نزد تو و پربارترين آن ها از جهت ثواب و پاداش تو و سريع ترين آن ها در اجابت امور. و تو را سوگند به اسم مکنونت! آن اسم اکبر اعزّ اجلّ اکرم که آن را دوست مي داري و به آن توجّه و عنايت داري و به آن از هرکه تو را بخواند راضي مي شوي و دعايش را مستجاب فرمايي و بر تو است که سائلت را محروم ننمايي و او را رد نکني. و تو را سوگند! به هر اسمي که براي تو است در تورات و انجيل و زبور و قرآن عظيم و به هر اسمي که حاملان عرشت و فرشتگانت و پيامبرانت و فرستادگانت و فرمانبرداران از آفريدگانت تو را به آن مي خوانند که بر محمد و آل محمد درود بفرستي و اين که فرج و گشايش کار وليّ خود و فرزند وليّ ات را زود برساني و در خواري و رسوايي دشمنانش تعجيل فرمايي و ما را از اصحاب و يارانش قرار دهي و به وجود او اميدمان را روزي فرمايي و به برکت عنايت او دعايمان را مقرون به اجابت نمايي.

مي گويم: در کتاب «جمال الصالحين» جملاتي اضافه بر اين در دعاي فوق ديدم:
«وَتَجْعَلَنا مِنْ أَصْحابِهِ وَأَنْصارِهِ وَتَرْزُقَنا بِهِ رَجائَنا وَتسْتَجِيبَ بِهِ دُعائَنا»؛

[عاشورا* خادمه چشم براه گل نرگس*]

دعاي بعد از نماز عصر
يكي از اوقاتي که دعا براي تعجيل فرج حضرت صاحب الامر - عجّل اللَّه فرجه الشريف - تأکيد شده بعد از نماز عصر است.
و دليل بر اين معني روايتي است که در کتاب «فلاح السائل» سيّد اجل علي بن طاووس قدس سره آمده، مرحوم سيد فرموده: از مهمّات پس از نماز عصر، اقتدا کردن به مولايمان موسي بن جعفر امام کاظم عليه السلام در دعا کردن براي مولايمان حضرت مهدي - صلوات اللَّه عليه - است، چنان که محمد بن بشير ازدي، از احمد بن عمر بن موسي کاتب، از حسن بن محمد بن جمهور قمي، از پدرش محمد بن جمهور، از يحيي بن الفضل نوفلي روايت کرده که گفت: در بغداد بر حضرت ابوالحسن موسي بن جعفرعليهما السلام وارد شدم هنگامي که نماز عصر را پايان داده بود، آن گاه دست هايش را به سوي آسمان بلند کرد و شنيدم که مي گفت: «أَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ الأَوَّلُ وَالآخِرُ وَالظّاهِرُ وَالباطِنُ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ إِلَيْکَ زِيادَةُ الأَشْيآءِ وَنُقْصانُها، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ خَلَقْتَ الخَلْقَ بِغَيْرِ مَعُونَةٍ مِنْ غَيْرِکَ وَلا حاجَةٍ إِلَيْهِمْ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ مِنْکَ المَشِيَّةُ وَإِلَيْکَ البَدْءُ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ قَبْلَ القَبْلِ وَخالِقَ القَبْلِ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ بَعْدَ البَعْدِ وَخالِقَ البَعْدِ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ تَمْحُو ما تَشآءُ وَتُثْبِتُ وَعِنْدَکَ أُمُّ الکِتابِ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ غايَةُ کُلِّ شَيْ ءٍ وَوارِثُهُ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ لا يَعْزُبُ عَنْکَ الدَّقِيقُ وَلَا الجَلِيلُ، وَأَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ لا تَخْفي عَلَيْکَ اللُّغاتُ وَلا تَتَشابَهُ عَلَيْکَ الأَصْواتُ، کُلَّ يَوْمٍ أَنْتَ فِي شَأْنٍ لا يَشْغَلُکَ شَأْنٌ عَنْ شَأْنٍ، عالِمُ الغَيْبِ وَأَخْفي، دَيّانُ الدِّينِ، مُدَبِّرُ الأُمُورِ، باعِثُ مَنْ فِي القُبُورِ، مُحْيِي العِظامِ وَهِيَ رَمِيمٌ. أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ المَکْنُونِ الَمخْزُونِ الحَيِّ القَيُّومِ الَّذِي لا يُخَيَّبُ مَنْ سَأَلَکَ بِهِ أَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَأَنْ تُعَجِّلَ فَرَجَ المُنْتَقِمِ لَکَ مِنْ أَعْدآئِکَ وَأَنْجِزْ لَهُ ما وَعَدْتَهُ، يا ذَا الجَلالِ وَالإِکْرامِ»؛ تويي خداوند هيچ معبود حقّي غير از تو نيست، اوّل و آخر و ظاهر و باطن هستي؛ و تويي خداوند هيچ معبود حقّي جز تو نيست، زياد و کم اشياء به تو برمي گردد؛ و تويي خداوند هيچ خدايي غير از تو نيست، مخلوقات را آفريدي بي آن که از غير خودت کمک بگيري يا نيازي به آن ها داشته باشي؛ تويي خداوند هيچ خدايي جز تو نيست، مشيّت از تو و ابتدا کردن از تو است؛ و تويي خداوند هيچ معبودي جز تو نيست، پيش از قبل و آفريننده قبل هستي؛ و تويي خداوند هيچ معبودي جز تو نيست، بعد از بعد و آفريننده بعدي، آنچه را بخواهي محو مي کني و آنچه را مي خواهي اثبات مي نمايي، و نزد تو است اُمّ الکتاب؛ تويي خداوند هيچ خدايي جز تو نيست، پايان و وارث هر شي ء هستي؛ تويي خداوند هيچ معبودي جز تو نيست، هيچ کم و زياد و ريز و درشتي از تو پنهان نمي باشد؛ تويي خداوند هيچ معبودي جز تو نيست، لغت ها بر تو مخفي نمي ماند و صداها بر تو مشتبه نمي شود، هر روز تو در کاري هستي و هيچ کاري از کار ديگر تو را مشغول نمي دارد، غيب و پنهان تر از آن را دانا هستي، نگهبان دين و تدبير کنندء امور، برانگيزنده مردگان از قبرها، زنده کننده استخوان هاي پوسيده اي؛ از تو مي خواهم به نام در پرده مخزون حيّ قيّومت که هرکس تو را به آن بخواند نااميد نمي شود؛ اين که بر محمد و آل او درود بفرستي و فرج انتقام گيرنده براي تو از دشمنانت را به زودي برساني و آنچه به او وعده کره اي وفا و انجاز فرمايي، اي صاحب جلال و اکرام.
راوي مي گويد: عرض کردم: دعا براي چه کسي بود؟ فرمود: او مهدي آل محمدعليهم السلام است. سپس فرمود: پدرم قربان آن فربه شکم، پيوسته ابرو، باريک ساق، که شانه هايش پهن است، گندمگوني که با وجود آن از اثر شب زنده داري به زردي نيز آميخته است، پدرم فداي کسي که شب خود را با رکوع و سجود به شمارش ستارگان مي گذارند، پدرم قربان کسي که در راه خدا هيچ ملامت کننده اي بر او اثر نمي کند، چراغ تاريکي، پدرم فداي کسي باد که قائم به امر خداوند است.
عرضه داشتم: خروج او کي اتفاق مي افتد؟ فرمود: هرگاه سپاهيان را در انبار در کرانه فرات و دجله مشاهده کردي، و پل کوفه منهدم و بعضي از خانه هاي کوفه سوزانده شد، پس هرگاه آن ها را ديدي خداوند آنچه خواهد انجام دهد، هيچ چيز بر امر خداوند غالب و چيزه نگردد، و هيچ حکم او را تأخيز نيندازد.