اعجاز درختان در قرآن
اعجاز درختان در قرآن
در قرآن کريم مي خوانيم:
فِي الْأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيرُ صِنْوَانٍ يسْقَى بِمَاءٍ وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِي الْأُكُلِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يعْقِلُونَ(الرعد/4)
و در روي زمين، قطعاتي در کنار هم قرار دارد که با هم متفاوتند؛ و (نيز) باغهايي از انگور و زراعت و نخلها، (و درختان ميوه گوناگون) که گاه بر يک پايه ميرويند و گاه بر دو پايه؛ (و عجيبتر آنکه) همه آنها از يک آب سيراب مي‌شوند! و با اين حال، بعضي از آنها را از جهت ميوه بر ديگري برتري ميدهيم؛ در اينها نشانه‌هايي است براي گروهي که عقل خويش را به کار مي‌گيرند!
در قرآن مجيد، آيات فراوانى است که پرده از روى يک سلسله اسرار علمى که در آن زمان از چشم دانشمندان پنهان بوده ، برداشته ، که اين خود نشانه اى از اعجاز و عظمت قرآن است و محققانى که در باره اعجاز قرآن بحث کرده اند، غالبا به قسمتى از اين آيات اشاره نموده اند.
يکى از اين آيات آيه اى است که در بالا ذکر شد که در باره زوجيت گياهان بحث مى کند، همانگونه که گفتيم مساله زوجيت در جهان گياهان به صورت يک قضيه جزئى براى بشر از قديم الايام شناخته شده بود، اما به عنوان يک قانون کلى و همگانى ، نخستين بار در اروپا در اواسط قرن هيجدهم بوسيله دانشمند ايتاليائى (لينه ) پرده از روى آن برداشته شد، اما قرآن براى مسلمانان از هزار سال حتى بيشتر خبر داده بود.
اگر (لينه ) دانشمند و گياهشناس معروف سوئدى در اواسط قرن 18 ميلادى موفق به کشف اين مساله شد که زوجيت در جهان گياهان تقريبا يک قانون عمومى و همگانى است و گياهان نيز همچون حيوانات از طريق آميزش نطفه نر و ماده ، بارور مى شوند و ميوه مى دهند، قرآن مجيد در يکهزار و يکصد سال قبل از آن ، اين حقيقت را فاش ساخت ، و اين خود يکى از معجزات علمى قرآن مجيد است که بيانگر عظمت اين کتاب بزرگ آسمانى مى باشد.
شکى نيست که قبل از (لينه ) بسيارى از دانشمندان اجمالا به وجود نر و ماده در بعضى از گياهان پى برده بودند، حتى مردم عادى ميدانستند که مثلا اگر نخل را بر ندهند يعنى از نطفه نر روى قسمتهاى ماده گياه نپاشند ثمر نخواهد داد، اما هيچکس بدرستى نميدانست که اين يک قانون تقريبا همگانى است ، تا اينکه لينه موفق به کشف آن شد، ولى همانگونه که گفتيم قرآن قرنها قبل از وى ، از روى آن پرده برداشته بود.
و از آنجا که زندگى انسان و همه موجودات زنده و مخصوصا گياهان و ميوه ها بدون نظام دقيق شب و روز امکان پذير نيست در قسمت ديگر اين آيه از اين موضوع سخن به ميان آورده ، مى گويد: خداوند بوسيله شب ، روز را ميپوشاند و پرده بر آن ميافکند (يغشى الليل النهار).
چرا که اگر پرده تاريک آرامبخش شب نباشد، نور مداوم آفتاب ، همه گياهان را مى سوزاند و اثرى از ميوه ها و بطور کلى از موجودات زنده بر صفحه زمين باقى نمى ماند.
با اينکه در کره ماه ، روز، دائمى نيست ، اما همين مقدار که طول روزها به مقدار پانزده شبانه روز کره زمين است ، حرارت در وسط روز در کره ماه آنقدر بالا ميرود که اگر آب و مايع ديگرى در آنجا باشد به نقطه جوشش و بالاتر از آن مى رسد و هيچ موجود زندهاى را که در زمين ميشناسيم ، تاب تحمل آن گرما را در شرائط عادى ندارد.
اگر (لينه ) دانشمند و گياهشناس معروف سوئدى در اواسط قرن 18 ميلادى موفق به کشف اين مساله شد که زوجيت در جهان گياهان تقريبا يک قانون عمومى و همگانى است و گياهان نيز همچون حيوانات از طريق آميزش نطفه نر و ماده ، بارور مى شوند و ميوه مى دهند، قرآن مجيد در يکهزار و يکصد سال قبل از آن ، اين حقيقت را فاش ساخت.
و در پايان آيه مى فرمايد: (در اين موضوعات که گفته شد، آيات و نشانه هائى است براى آنهائى که تفکر مى کنند) (ان فى ذلک لايات لقوم يتفکرون ).
آنها که در اين نظام بديع و شگرف ، مى انديشند، در نظام نور و ظلمت ، در نظام کرات آسمانى و گردش آنها و در نظام نور افشانى خورشيد و ماه و خدمتگزارى آنان نسبت به انسانها، و در نظام گسترش زمين و اسرار پيدايش کوهها و نهرها و گياهان و ميوه ها، آرى آنها در اين آيات قدرت لا يزال و حکمت بى پايان آفريدگار را به روشنى مى بينند.
در آخرين آيه مورد بحث ، به يک سلسله نکات جالب زمين شناسى و گياه شناسى که هر کدام نشانه نظام حساب شده آفرينش است اشاره کرده ، نخست مى فرمايد:
(در زمين قطعات مختلفى وجود دارد که در کنار هم و در همسايگى يکديگرند) (و فى الارض قطع متجاورات ).
با اينکه اين قطعات همه با يکديگر متصل و مربوطند، هر کدام ساختمان و استعدادى مخصوص به خود دارند، بعضى محکم ، بعضى نرم ، بعضى شور، بعضى شيرين و هر کدام استعداد براى پرورش نوع خاصى از گياهان و درختان ميوه و زراعت را دارد، چرا که نيازهاى انسان و جانداران زمينى بسيار زياد و متفاوت است ، گوئى هر قطعه از زمين ماموريت بر آوردن يکى از اين نيازها را دارد، و اگر همه يکنواخت بودند، و يا استعدادها به صورت صحيحى در ميان قطعات زمين تقسيم نشده بود، انسان گرفتار چه کمبودهائى از نظر مواد غذائى و داروئى و ساير نيازمنديها مى شد، اما با تقسيم حساب شده اين ماموريت و بخشيدن استعداد پرورش آن به قطعات مختلف زمين همه اين نيازمنديها به طور کامل بر طرف مى گردد.
ديگر اينکه در همين زمين باغها و درختانى وجود دارد از انواع انگور و زراعتها و نخلها (و جنات من اعناب و زرع و نخيل).
درخت
و عجب اينکه اين درختان و انواع مختلف آنها، گاهى از يک پايه و ساقه ميرويند و گاه از پايه هاى مختلف (صنوان و غير صنوان ).
(صنوان ) جمع (صنو) در اصل به معنى شاخه اى است که از تنه اصلى درخت بيرون مى آيد و بنابراين صنوان به معنى شاخه هاى مختلفى است که از يک تنه بيرون مى آيد.
جالب اينکه گاه مى شود که هر يک از اين شاخه ها، نوع خاصى از ميوه را تحويل مى دهد، ممکن است اين جمله اشاره به مساله استعداد درختان براى پيوند باشد که گاه بر يک پايه چند پيوند مختلف ميزنند و هر کدام از اين پيوندها رشد کرده و نوع خاصى از ميوه را به ما تحويل مى دهد، خاک يکى ، و ريشه و ساقه يکى ، اما ميوه و محصولش مختلف و متفاوت است !
و عجيبتر اينکه ، (همه آنها از يک آب سيراب مى شوند) (يسقى بماء واحد).
و با اين همه ، بعضى از اين درختان را بر بعض ديگر از نظر ميوه برترى ميدهيم (و نفضل بعضها على بعض فى الاکل ).
حتى بسيار ديده ايم که در يک درخت يا در يک شاخه ، ميوه هائى از يک جنس وجود دارد که طعمها و رنگهاى متفاوت دارند، و در جهان گلها بسيار ديده شده است که يک بوته گل و حتى يک شاخه ، گلهائى به رنگهاى کاملا مختلف عرضه مى کند.
اين چه آزمايشگاه و لابراتوار اسرار آميزى در شاخه درختان به کار گذارده شده است که از مواد کاملا يکسان ، ترکيبات کاملا مختلف توليد مى کند که هر يک بخشى از نيازمندى انسان را برطرف مى سازد.
آيا هر يک از اين اسرار دليل بر وجود يک مبدء حکيم و عالم که اين نظام را رهبرى کند نيست .
اينجاست که در پايان آيه مى فرمايد: (در اين امور نشانه هائى است از عظمت خدا براى آنها که تعقل و انديشه مى کنند) (ان فى ذلک لايات لقوم يعقلون ).
---------------------------------------
منبع: تفسير نمونه، ذيل آيه شريفه
تنظيم: شکوري_گروه دين و انديشه تبيان
نقل قول
