عالم خواب در روايات اسلامي

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

خواب در اسلام، به عنوان حركت روح به سوى عالم ارواح شمرده شده، و بيدارى، بازگشت روح به بدن، و نوعى حيات مجدد است.
در حديثى از اميرمؤمنان على(عليه السلام) مى خوانيم كه به يارانش چنين تعليم مى داد:

لايَنَامُ الْمُسْلِمُ وَ هُوَ جُنُبٌ، وَ لايَنَامُ إِلَّا عَلَى طَهُور، فَإِنْ لَمْ يَجِدِ الْمَاءَ فَلْيَتَيَمَّمْ بِالصَّعِيدِ، فَإِنَّ رُوحَ الْمُؤْمِنِ تُرْفَعُ إِلَى اللَّهِ تَبارَكَ وَ تَعالى فَيَقْبَلُها، وَ يُبَارِكُ عَلَيْهَا، فَإِنْ كَانَ أَجَلُهَا قَدْ حَضَرَ جَعَلَهَا فِي كُنُوزِ رَحْمَتِهِ، وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ أَجَلُهَا قَدْ حَضَرَ بَعَثَ بِهَا مَعَ أُمَنَائِهِ مِنَ مَلَائِكَتِهِ، فَيَرُدونُّهَا فِي جَسَدِهِ:

«مسلمان نبايد با حالت جنابت بخوابد، و جز با طهارت و وضو به بستر نرود، هر گاه آب نيابد، تيمم كند، زيرا روح مؤمن به سوى خداوند متعال بالا مى رود، او را مى پذيرد، و به او بركت مى دهد، هر گاه پايان عمرش فرا رسيده باشد، او را در گنج هاى رحمتش قرار مى دهد، و اگر فرا نرسيده باشد، او را با امنائش از فرشتگان به جسدش باز مى گرداند».

در حديث ديگرى از امام باقر(عليه السلام) چنين مى خوانيم:

اِذا قُمْتَ بِالْلَّيْلِ مِنْ مَنامِكَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي رَدَّ عَلَىَّ رُوحِي لِأَحْمَدَهُ وَ أَعْبُدَهُ:

«هنگامى كه در شب از خواب برمى خيزى، بگو حمد خدائى را كه روح مرا به من بازگرداند، تا او را حمد و سپاس گويم و عبادت كنم».

و حديث در اين زمينه بسيار است.(1)

1. تفسیر نمونه، جلد 19، صفحه 505.