اهميت خواستگاري

[رایکا]

پذیرایی در خواستگاری




يكي از اصول پذيرايي قديمي و سنتي در مجلس خواستگاري، مراسم چاي‌گرداندن است. در گذشته از طريق اين رسم، دختر اجازه پيدا مي‌كرد كه در جمع خانوادة داماد حضور يابد. حسن سليقة دختر نيز از نحوة پذيرايي‌كردن او با چاي سنجيده مي‌شد. امروزه، اين سنت دگرگون شده است و در بسياري از موارد به مفهوم اجازة ورود دختر به مجلس خواستگاري نيست، اما همچنان زیبایی خود را به‌صورت یک سنت حفظ کرده است و گاه خاطرات شیرینی را برای زوج ها به‌همراه دارد.

در این‌گونه مراسم بهتر است پس از ورود خانوادة داماد و انجام احوالپرسي‌هاي اوليه، سيني چاي را خود عروس‌خانم بياورد و به ميهمانان تعارف كند. البته رعایت دقت و سلیقه و توجه به برخی از نکات ریز بسیار حائز اهمیت است.

نکتة اول و بسیار مهم، ریختن چای در استکان‌هاست که باید بادقت و سلیقة كامل انجام شود. البته این موضوع برای دختر باسلیقه و هنرمند ایرانی کار ساده‌ای است.

افزودن بعضي مواد مطعر به چاي (ماننده هلِ كوبيده‌شده يا دارچين) صلاح نيست، زيرا برخي آن را نمي‌پسندند. اما مي‌توانيد با اضافه‌كردن مقدار كمي وانيل در قندان، قندها را خوش‌بو و خوش‌طعم كنيد.

با قراردادن يك گلدان بلوري كوچك و يك شاخة گل كوتاه در سيني چاي، مي‌توان منظرة بديعي را خلق كرد.

چاي را باید به‌ترتيب سن تعارف كرد و معمولاً از مسن‌ترين زن خانوادة داماد (مادر يا مادربزرگ) آغاز می‌شود.

در تعارف چاي به داماد، بيش از ديگران در برابر او درنگ كنيد و باسرعت از مقابلش نگذريد. این کار شیرین‌ترین لحظة خواستگاری محسوب می‌شود.

پس از صحبت دربارة مسائل اصلي، زمان آن مي‌رسد که خود عروس‌خانم يا خانمي از خانوادة عروس ظرف شيريني را به ‌حضار تعارف کرده و بگويد: «بفرمائيد دهانتان را شيرين کنيد.» در اين هنگام، بهتر است با آوردن دوبارة چاي، از ميهمانان با قند و نقل و شيريني پذيرايي شود. برداشتن شيريني‌اي که عروس‌خانم تعارف مي‌کند، به‌معناي پسنديدن اوست. به‌ويژه داماد، مادر و خانم‌هاي خانوادة داماد با اين حرکت تمثيلي نشان مي‌دهند که عروس را پسنديده‌اند. البته خانوادة عروس‌خانم هم بايد با روي خوش، شيريني تعارف‌شده را بردارند و ميل کنند.

چند نکتة ظريف در مورد اين رسم زيبا وجود دارد:

به ميهمانان، از هر دوشيريني تهيه‌شده توسط خانوادة عروس و داماد تعارف کنيد و اين كار را با خوش‌رويي و لبخند انجام دهيد. به‌بهانة بيماري يا هر دليل ديگري اين شيريني را رد نکنيد. شيريني را در پيش‌دستي مقابل خود نگذاريد و حتماً ميل کنيد.

بهتر است خانوادة عروس در مراسم خواستگاری از شیرینی تر استفاده نکنند، چون خوردن آن سخت است. شیرینی خشک و کوچک براي برگزاري اين مراسم مناسب‏تر است. براي خوردن میوه نيز بهتر است از ميوه‌هايي مثل سیب و خیار استفاده كنيد و از خوردن انار، پرتقال و هندوانه پرهيز كنيد؛ زيرا به‌دليل آب‏داربودن ممکن است باعث کثیف‌شدن دست و صورت و لباس شما شوند.

بکوشید از تشریفات خواستگاری بکاهید. نه دسته‌گل‏های گران‌قیمت به پسر بها می‏دهد و نه پذیرایی‏های غیرعادی و پرخرج ارزش دختر را بالا می‏برد. در مواردی هم ممکن است برداشت‏های خوبی از این رفتارها نشود.

[رایکا]

بدرقة خانوادة پسر

هنگام خداحافظي پسنديده است که پدر و مادر عروس و همچنين عروس‌خانم و وابستگان درجة يک تا آستانة درب، ميهمانان خود را بدرقه کنند.

جواب منفی‌دادن

تمام تلاش شما بايد بر اين اصل متمرکز شود که موجب رنجش يا آزردگي طرف مقابل نشويد؛ زيرا «دل‌شکستن هنر نمي‌باشد» بنابراين، با لحني پرمهر و مؤدبانه مي‌توانيد بگوئيد: به‌نظر ما، شرايط خانواده‌ها براي اين ازدواج مناسب نيست. در اين مرحله توجه به موارد زير ضروري است:
از طفره‌رفتن بپرهيزيد و پاسخ منفي خود را با عباراتي مؤدبانه بيان کنيد؛


در برابر واکنش تند احتمالي طرف مقابل، كنترل خود را از دست ندهيد و صبور و مؤدب باشيد؛

از بزرگ‌نمايي خود و تحقير طرف مقابل بپرهيزيد؛


از عنوان‌كردن عيوبي که احتمالاً به آن پي‌برده‌ايد، خودداري کنيد؛


پاسخ منفي خود را با وعدة رياکارانه در مورد آينده آراسته نكنيد؛


از معرف يا آشناي دو خانواده، براي رساندن پاسخ منفي ياري بگيريد؛


براي فرزند آن خانواده از صميم قلب آرزوي خوشبختي کنيد.

[رایکا]

خواستگاری برای بار دوم

خواستگاری برای بار دوم، پس از جواب منفی دختر اشکال ندارد؛ حتی اگر کمتر از یک سال هم گذشته باشد. زیرا ممكن است شما در خواستگاری پیشین از شرایط مناسبي برخوردار نبوده‌ايد و يا شاید در مراسم گذشته، خانوادة دختر آمادگی کامل نداشته‌اند. به‌هرحال، خواستگاری دوباره با توجه به اینکه زن اهل ناز است و مرد اهل نیاز، نه‌تنها اشکالی ندارد بلکه مطلوب است. به‌ویژه زماني كه خانوادة دختر پاسخ منفی می‌دهند و بعد پشیمان می‌شوند و خواستگاری دوبارة شما، مشکل آنان را حل می‌کند.

نکتة مهم، خواستگاری پی‌درپی پس از دريافت پاسخ منفی است، که اين مورد مطلوب نيست. زیرا ممکن است خانوادة دختر حیا كنند و یا به‌سبب در خطربودن آبروی خويش به پسر پاسخ مثبت دهند که درنتيجه ازدواج تحمیلی خواهد بود.

به‌علاوه، خواستگاری‌های پیاپی و پاسخ‌های منفی، به عزت نفس مرد لطمه می‌زند و اقتدار او را که لازمة زندگی زناشویی است، از بین می‌برد. متأسفانه امروزه یکی از آسیب‌های مربوط به ازدواج، سماجت برخی در خواستگاری است که باید اصلاح شود.[9]

[رایکا]

خواستگاری هم‌زمان

خواستگاری هم‌زمان دو نفر و پذیرش آن توسط خانم، کار جالبی نیست. مطلوب این است که وضعیت یک خواستگار مشخص شود و اگر به‌جایی نرسید، نفر بعد اقدام کند.

همچنين پذیرش دو خواستگار هم‌زمان، مشکلاتی را به‌همراه دارد، از جمله اینکه مقایسة آنها باعث سردرگمی و سخت‌شدن تصمیم‌گیری می‌شود؛ به‌علاوه اگر خواستگاران متوجه این موضوع شوند، ممکن است که آزرده‌خاطر شده و احتمالاً منصرف شوند.[10]

[رایکا]

نکاتی در مورد آداب خواستگاری


طبق سخنان پیامبرصلي‌الله‌عليه‌وآل� � و ائمة اطهارعليهم‌السلام بهترین روز براي خواستگاری، روز جمعه و در ساعات بعد از ظهر است. همچنين بهتر است زمانی که قمر در عقرب است برگزار نشود.


برای به‌دست‌آوردن آرامش، قبل از خواستگاری دو رکعت نماز طلب بخوانید و دعا کنید که آنچه خیر و صلاح است برای شما پیش آید.




از آنجایی که اولین دیدارها همیشه در اذهان می‌ماند، رعایت پاکیزگی و مرتب و منظم‌بودن بسیار مهم است.



جلسة اول خواستگاری را در خانة عروس برگزار کنید نه‌جای دیگر. زیرا محیط خانه آرامش بیشتر و شناخت کامل‌تری را به‌دنبال دارد.



حضور والدین و یا شخص امین و باتجربه، کمک زیادی به انجام خواستگاری می‌کند.



مهم نيست چند نوع میوه خریداری كرده‌ايد. اما سعی کنید با زیباچیدن آنها و پاکیزگی و زیبا آراستن سالن پذیرایی، محیطی دلپذیر ایجاد کنید.



از پوشیدن لباس‌های تنگ که باعث ناراحتي شما می‌شود و همچنين از پوشیدن لباس‌های پرزرق‌وبرق به‌دليل اینکه جلب توجه می‌کنند و تمرکز را بر هم می‌زنند، اجتناب کنید.



برای دستیابی به شناخت بیشتر از خانوادة پسر و نيز آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم و موقعیت اقتصادی آنها، جلسه یا جلساتی از گفت‌وگوها را در منزل پسر برگزار کنید.



دختر و پسر برای شناخت بیشتر از يكديگر می‌توانند به‌نحوة راه‌رفتن، نشستن، صحبت‌کردن و حتی کفش‌پوشیدن طرف مقابل توجه کنند. همة این رفتارها نشان‌دهندة شخصیت فرد است.



صحبت حضوری دختر و پسر با يكديگر بهتر از صحبت‌کردن با تلفن، چت و... است. با صحبت‌كردن حضوري قادر به دیدن حالات و حرکات و نحوة مكالمات یکدیگر هستيد. درنتيجه، با رعايت اين مطلب به شناخت بهتري خواهيد رسيد.



اگر در نگاه اول از ظاهر فرد مقابل خوشتان نیامد ولی برایتان قابل تحمل نيز بود، با او به گفت‌وگو بپردازید، شاید نظرتان عوض شود.



چنانچه در اواسط جلسه احساس کردید طرف مقابل مناسب شما نيست، ادامة جلسه را کنسل کنید. زیرا در صورت ادامه، ممكن است بين افراد وابستگی ایجاد شود كه در اين صورت، دادن جواب منفي سخت و به فرد مقابل ضربة روحي وارد می‌شود.

[رایکا]

منابع

1. ایمانی ، محسن- شیوه های شناخت وگزینش همسر- چاپ آرین- 1386
2. امینی، ابراهیم- جوان وهمسر گزینی- بوستان کتاب- 1387
3. بانکی پور فرد، امیر حسین- مطلع مهر- حدیث راه عشق- 1387
4. بیابانگرد،اسماعیل- جوانان وازدواج- دفتر نشر فرهنگ اسلامی- 1381
5. تقی زاده،محمد احسان- حسین زاده،اکرم- وصال مهر ورزان- چاپ کمالی نژاد- 1387
6. 6. شیرانی،حمید رضا- هدیه به زوج های جوان
7. دهنوی، حسین- گلبرگ زندگی- عمران- 1388
8. موسوی خویی،سید حجت- احکام ازدواج دائم وموقت- طوبای محبت- 1386
9. پایگاه اطلاع رسانی www. library.thinkquest.org

10. پایگاه اطلاع رسانی bardia1983.blogfa.com www.

[1] ايمانی، محسن؛ شيوه‌های شناخت و گزينش همسر؛ ص 57.

[2] همان؛ ص 63.

[3] تقی‌زاده و حسین‌زاده؛ وصال مهرورزان؛ ص 69.

[4] دهنوی، حسین؛ گلبرگ زندگی؛ ص 114.

[5] بانکی‌پور فرد، امیرحسین؛ مطلع مهر؛ ص 146.

[6] دهنوی، حسین؛ گلبرگ زندگی؛ ص 122.

[7] دهنوی، حسین؛ گلبرگ زندگی؛ ص 116.

[8] موسوی خویی، سیدحجت؛ احکام ازدواج دائم و موقت؛ ص 130.

[9] دهنوی، حسین؛ گلبرگ زندگی؛ ص 119.

[10] همان؛ ص 120.