محمد باقر بن محمد تقى بن مقصود على مجلسى معروف به علامه مجلسى و مجلسى ثانى در سال 1037 هجرى در شهر اصفهان ديده به جهان گشود.
جد بزرگ علامه عالم بزرگوار حافظ ابو نعيم اصفهانى صاحب كتابهايى چون«تاريخ اصفهان» و «حلية الاولياء» است.
پدر علامه مولى محمد تقى مجلسى معروف به مجلسى اول شاگرد شيخ بهايى و مير داماد است. او در علوم مختلف اسلامى تبحر داشته و در زمان خويش مرجعيت تقليد را به عهده داشته است.
علامه مجلسى آنچنان شهرتى در علوم مختلف اسلامى دارد كه محتاج هيچ بيان و توضيحى نيست. نام علامه مجلسى چون آفتابى بر آسمان فقاهت و اجتهاد مىدرخشد
علامه مجلسى از جمله بزرگانى است كه از جامعيت خاصى برخوردار بود. او در علوم مختلف اسلامى مانند تفسير حديث فقه اصول تاريخ رجال و درايه سرآمد عصر بود. نگاهى اجمالى به مجموعه عظيم بحار الانوار اين نكته را بخوبى آشكار مىسازد.
اين علوم در كنار علوم عقلى همچون فلسفه منطق رياضيات ادبيات لغت جغرافيا طب نجوم و علوم غريبه از او شخصيتى ممتاز و بىنظير ساخته است.
برخى علامه مجلسى را در طول تاريخ اسلامى از حيث جامعيت در علوم و فنون گوناگون بىنظير دانستهاند.
علامه مجلسى علاوه بر علومى چون روايات اهل بيت عليهمالسلام در فقه نيز تبحرى بالا داشته گرچه اكثر مجلدات فقهى بحار مجال پاكنويس شدن نيافته است.
علامه مجلسى همزمان با طى مدارج علمى و سريعتر از آن مدارج معنوى و كمالات روحى را پيمود تا آنجا كه مصداق واقعى «عالم ربّانى» گشت.
شاگرد گرانقدر او «سيد نعمت اللّه جزائرى» در مورد استاد خود گفته است:علامه هيچگاه از ياد خدا غافل نبود و تمام اعمالش را با قصد قربت انجام مىداد.
علامه به «زيارت» ائمه هدى عليهمالسلام اهميت فراوان مىداد و با وجود مشكلات آن زمان و امكانات بسيار ابتدايى براى مسافرت چندين بار به زيارت ائمه عراق بقيع و مشهد مقدس نائل شد و هر بار مدتى طولانى در جوار آن بزرگواران سكنى گزيد.
او چند بار نيز به حج خانه خدا مشرف شد.
توجه خاص به توسل به معصومين عليهمالسلام باعث گرديد علامه مجلسى پيرامون ادعيه و زيارات مطالب فراوانى در بحار الانوار بياورد و بجز آن چند كتاب مستقل نيز در موضوع ادعيه و زيارت تأليف نمايد از جمله:
«زاد المعاد» كه مرجعى مهم در كتب ادعيه متأخر است
و«تحفة الزائر» و ترجمههايى از زيارت جامعه كبيره و دعاى سمات و...
يك ويژگى بسيار مهم در زندگى اين بزرگ مرد زهد و پارسايى و ساده زيستى اوست. علامه در عهد صفوى مىزيست و شيخ الاسلام حكومت صفوى بود و در يك كلام تمام امكانات دولت در اختيار او بود اما با همه اينها زندگى شخصى علامه در نهايت زهد و سادگى سپرى مىشد