خودشناسی - مفهوم آزمایش
در آیات قرآن با تعابیر مختلفی همچون : ابتلاء ، امتحان ، تمحیص ، اختبار و فتنه ، از سنت آزمایش سخن به میان آمده است .
محص و فتنه دراصل به معنای پاك و خالص كردن طلا می باشد ، كه طلا را در آتش سوزان قرار می دهند تا مواد زائدش از بین رفته و خالص و ناب گردد . واژه های دیگر مانند : ابتلاء ، اختبار و امتحان نیز در معنایی نزدیك به معنای یادشده استعمال شده اند .
بدین معنا كه انسان در بوته آزمایش قرار می گیرد تا خبث باطنی افراد منافق ظاهر شود و فضیلت و صفات پسندیده اشخاص بروز نماید .
امتحانات خداوند در چهرههای گوناگون به سراغ انسان میآید . گروهی در محیط هایی قرار میگیرند که از هر نظر آلوده است ، وسوسههای فساد از هر طرف آنها را احاطه میکند . گروهی در فشار محرومیتها قرار میگیرند و گروهی دیگر بر عکس غرق در نعمت میشوند و امکانات مادی از هر نظر در اختیارشان قرار میگیرد . در اغلب موارد ، آزمایش به نعمتها سنگینتر از آزمایش به سختیهاست ؛ زیرا شکرگزاری از نعمت اغلب دشوارتر است اگر انسان در به جای آوردن حق نعمت بکوشد خداوند بر نعمت خود نسبت به چنین فردی میافزاید ؛ برعکس ناسپاسی در مقابل نعمت عواقب وخیمی به دنبال میآورد .
امتحانات خداوند در چهرههای گوناگون به سراغ انسان میآید . گروهی در محیط هایی قرار میگیرند که از هر نظر آلوده است ، وسوسههای فساد از هر طرف آنها را احاطه میکند . گروهی در فشار محرومیتها قرار میگیرند و گروهی دیگر بر عکس غرق در نعمت میشوند و امکانات مادی از هر نظر در اختیارشان قرار میگیرد .