مراسم جشن الفبا و تکلیف
چرا زنها 6 سال زودتر از مردها مجبور به انجام نماز و روزه و سایر تكالیف شدهاند؟ آیا این ظلم در حق زنها نیست؟
این سوالی است که ممکن است در ذهن و زبان خیلی از زنان جامعه طرح شده باشد که براستی آیا این بلوغ زودهنگام زن نسبت به مرد، مطابق با قانون فراگیر عدل خداوندی است؟ مکلف شدن زودهنگام زنان به تکالیف سنگین شریعت، آیا تبعیض ناروا نسبت به او انگاشته نمی شود؟
حکیم و مفسر فرزانه قرآن، استاد جوادی آملی در کتاب وزین "زن در آئینه جمال و جلال خداوند" این سوال را چنین پاسخ گفته اند:
نه تنها در حق زنها ظلم نشده است بلكه آنها مورد عنایت ویژه قرار گرفتهاند. شما بارگاهی را تصور كنید كه بدون اذن ورود، نمیتوان وارد آن شد؛ اگر در آن بارگاه رفیع، كسی زن را شش سال زودتر از مرد راه بدهد معلوم میشود كه این زن بیش از مرد مورد عنایت صاحب بارگاه قرار گرفته است. دین عنایت خاصی نسبت به زن داشته است كه او را زودتر از مرد مشرّف به درگاه حضرت حق نموده است. بلوغ در واقع مشرف شدن است نه مكلّف شدن، بزرگان اهل سلوك میگویند ما با بلوغ مشرف شدهایم نه مكلف، چون زحمت و مشقتی در كار نیست. بلكه شرف در كار است، امام سجادعلیه السلام در مناجات الذاكرین میفرمایند: «یا مَنْ ذِكْرُهُ شَرَفٌ» یعنی ای خدایی كه نام تو مایه شرافت است. بنابراین اگر كسی به جایی برسد كه لیاقت ذكر خدا را پیدا كند و به یاد خدا باشد و خدا هم به یاد او باشد، شرافتی نصیب او گردیده است و زن شش سال قبل از مرد به این شرافت میرسد. زن باید این مطلب را خوب درک كند كه دین صریحاً به مرد میگوید تو برو و شش سال دیگر بازی كن، ولی زن را به حضور میپذیرد. مثل اینكه در یك مجمع علمی به بچهها بگویند شما بروید بازی كنید، اینجا جای شما نیست، امّا بزرگترها را اجازه ورود بدهند. این شش سال زودتر مكلف شدن نه برای آن است كه زن ناقص است بلكه برای آن است كه زن ریحانه است و این گل فقط باید به دست باغبان باشد و باغبانِ این گل، فقط قرآن و عترت و ذات اقدس اله است. درست است كه باغبان هر انسانی خداست. منتها همان باغبان بهتر میداند كه كدام گل را بهتر و زودتر از دیگر گلها باید حفظ كرد. كدام نهال را باید بیشتر پذیرائی كرد. این پذیرائی ویژه الهی نشانه عظمت زن است. وقتی زن عظمت خود را مییابد كه بداند خدا او را شش سال زودتر از مرد میپذیرد. با این بینش در مییابیم كه نه تنها در این مورد به زنها ظلمی نشده بلكه آنها مورد عنایت ویژه قرار گرفتهاند [چون سازنده و تربیتكننده زنان و مردان صالح و نمونه هستند].
گروه دین و اندیشه تبیان
نقل قول
