♥▬♥چرا می گویند تسبیحات اربعه؟♥▬♥

[شكوه انتظار]

هوالحق

چرا می گویند تسبیحات اربعه؟





در رکعت سوم و چهارم نماز ، به جای سوره ی حمد می توان ذکر تسبیحات اربعه را قرائت کرد . تسبیحات اربعه از مجموع تسبیح ،تحمید ،تهلیل و تکبیر برآمده است که همه به نوعی از خانواده ی تسبیح می باشند .

«سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر »،
را تسبیحات اربعه نامیده اند، با آن که تنها یکی از آن چهار تا سبحان الله است و بقیه تسبیح نیست، بلکه تحمید و تهلیل و تکبیر است ، این است که :
تسبیح به معنای منزّه دانستن خدا از عیب و نقص است ؛ از این حیث ، تحمید هم تسبیح است ؛ زیرا تحمید منزه دانستن خدا از هر ناپسندی است ، زیرا گفته شده : « التحمید هو الثناء على علوه و ارتفاعه ذاتا و صفاتا و أفعالا عن كل نقیصة و علة »؛ یعنی تحمید همان ثنایی است که بر بزرگی و رفعت شأن خدا از نظر ذات و صفات و افعال ، صورت می گیرد .
تهلیل نیز تسبیح است ؛ زیرا تنزیه خدا از هر گونه شریک و همتاست .
تکبیر نیز تسبیح است ؛چرا که تنزیه خدا از هر گونه محدودیت و توصیف ناقص است .
بنابراین سه ذکر تحمید و تهلیل و تکبیرهم خود، نوعی تسبیح ، بلکه سرور همه تسبیحات هستند .1
سرّ تسبیحات اربعه
در رکعات سوم و چهارم نماز می توان به جای حمد تسبیحات اربعه را خواند که سرّ چهارگانه بودن این تکبیرات چهار ضلعی بودن کعبه و بیت المعمور و عرش الهی است ؛ 2 به عبارت دیگر حقیقت عینی و خارجی که این تسبیحات به آن اشاره دارند ، یک موجود واقعی و عینی در عالم برتر به نام بیت المعمور است که چهار وجه دارد و هر قسمت از این تسبیحات به یکی از آن وجوه اشاره می کنند .
در ابتدای تسبیحات نمازگزار سبحان الله گفته و خداوند را از نسبتهایی که مخلوقین به او می دهند پاک و منزه می شمرد و اقرار می کند که عبادت ما شایسته مقام قدس او نیست، اما چون خود خدا اذن داده و بلکه امر فرموده که همین عبادتهای ناقص را انجام دهیم ادامه داده و از این بابت از خداوند قدردانی نموده و حمد و ثنای الهی را بر زبان جاری می کند و سپس لا اله الا الله گفته و اعلام می کند که هر گونه ستایش و پرستش فقط مخصوص خداست و لیس فی الدار غیره دیار، و در پایان الله اکبر گفته و مجدداً تاکید می نماید که اینها که ما می فهمیم و بر زبان جاری می نماییم هرگز لایق مقام ربوبی نبوده و خداوند متعال بزرگتر از آن است که به وصف در آید.
همچنین گفته شده که الحمدلله اشاره به توحید افعالی و لااله الا الله اشاره به توحید صفاتی و اسمائی و الله اکبر اشاره به توحید ذاتی دارد و سبحان الله ابتدای تسبیحات بیانگر تنزیه خداوند از تمامی این مراتب تصور شده می باشد . و چون سوره حمد نیز به نوعی مشتمل بر این توحیدات ثلاثه است این تسبیحات می توانند در رکعات سوم و چهارم ، جایگزین سوره حمد گردند . 3

پی نوشت ها :
1.عبد الحسین طیب، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏1، ص 172 ؛ میانجی محمد باقر، بدائع الكلام فی تفسیر آیات الأحكام، ص 171.
2- عبدالله ، جوادی آملی ، اسرار الصلوة ، ص79
3- قاضی سعید محمدبن محمد مفید قمی ، الاربعینات، ص46-47


منابع :
- سایت حوزه
- مقاله ؛ ف.حسین زاده

[یاس بهشتی* خادمه باب الحوائج جواد الائمه (ع)*]

ذکر با تربت امام حسین (ع )

از امام رضا (ع ) روایت شده که هر کس با تربت امام حسین (ع ) بگوید: سبحان الله والحمد لله و لا اله الا الله والله اکبر با هر ذکر خداوند شش هزار حسنه براى او ثبت مى کند و شش هزار گناه او را محو نمود شش ‍ هزار درجه بالا برده و شش هزار شفاعت براى او مى نویسد.



تسبیحات و برابرى با برترین اعمال

امام صادق (ع ) از پدرانش روایت نموده که امیرالمومنین على (ع ) فرمود: فقیران به نزد رسول خدا (ص ) آمده و عرض کردند: اى رسول خدا! ثروتمندان دارایى دارند که بنده آزاد کنند، ولى ما نداریم ، دارایى دارند که حج بروند، ولى ما نداریم ، دارایى دارند که صدقه بدهند، ولى ما نداریم ، دارایى دارند که با آن جهاد کنند، ولى ما نداریم .

پیامبر (ص ) فرمود: هر کس صد بار تکبیر الله اکبر بگوید، از آزاد کردن صد بنده بالاتر است و آن کسى که صد بار تسبیح سبحان الله بگوید، بالاتر از بردن صد شتر به حج است ، و هر کسى که صدبار تحمید کند الحمد لله بگوید، بالاتر از بردن صد اسب با زین ، دهنه و رکاب آن در راه خداست ، و هر کس که صد بار لا اله اله الله بگوید، عمل او برتر از عمل سایر مردم است ، مگر کسى که بیش از این بگوید.

امیرالمومنین (ع ) فرمود: این خبر به گوش ثروتمندان رسید، آنان هم همین اعمال را انجام دادند. فقرا دوباره به خدمت پیامبر (ص ) آمده و عرض ‍ کردند: اى رسول خدا! آنچه فرمودى به گوش ثروتمندان رسید، آنان هم آن اعمال را انجام دادند. پیامبر (ص ) فرمود: اینها احسان خداست و به هر کس که بخواهد مى دهد و احسان خداوند زیاد است .



آثار تسبیح و تحمید و تهلیل در قیامت

امام باقر (ع ) به نقل از رسول خدا (ص ) مى فرماید: کسى که سبحان الله بگوید خداوند به خاطر آن درختى در بهشت براى او مى کارد. و کسى که الحمد لله بگوید، خداوند به خاطر آن درختى در بهشت براى او مى کارد. و کسى که لا اله الا الله بگوید، خداوند به خاطر آن درختى در بهشت براى او مى کارد. و آن که الله اکبر بگوید، خداوند به خاطر آن درختى در بهشت براى او مى کارد.

در اینجا مردى از قریش گفت : بلى ، پس در این صورت ، ما در بهشت درختان فراوانى داریم . حضرت فرمودند: بلى ، ولى مواظب باشید آتش ‍ نفرستید، که همه آنها را بسوزاند زیرا خداوند عزوجل مى فرماید: اى کسانى که ایمان آورده اید! از خدا اطاعت کنید، از رسول او نیز اطاعت کنید و اعمال خود را باطل نکنید.