(●(●(●( ویژگی ها ٬ رسالت٬ شان و جایگاه معلم در کلام بزرگان )●)●)●)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

گمنامان آشنا

روز معلم، روز بزرگداشت عشق و ایثار است.

تجلیل از کسانی که علم را جرعه جرعه در جان ها جاری می کردند.

خود لحظه لحظه می سوختند و با دانش خویش، جامعه را می ساختند و فردایی باشکوه را نوید می دادند.

امروز، روز بزرگداشت کسانی است که الف قدّشان، در راه تعلیم خوبی ها خمیده شد.

روز پاسداشت عزیزانی است که در سنگر علم و دانش، سربازانی با اخلاص و دانشمند تربیت کردند.

امروز، روز یاد کردن از گمنامان آشناست؛ آنان که دفترهای خاطرات از عطر یادشان آکنده است.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

نیکی ماندگار

بر اساس آموزه های دینی، آموختن دانش به دیگران، آثار معنوی ماندگاری برای آموزگار در پی خواهد داشت.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «آدمی در روز رستاخیز می آید و با خود کارهای نیکی چون ابرهای انبوه یا کوه های سر به فلک کشیده دارد.

پس می گوید: پروردگارا! اینها را که من انجام نداده ام، پس از کجایند؟

خداوند می فرماید: این دانش توست که به مردم آموختی و پس از تو بدان عمل کردند».(۱)

پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در این روایت، آموزش را به عنوان نیکی ماندگاری برای معلمان معرفی می کند.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

همگام با پیشرفت های علمی

دانایی، اندیشیدن و نوآوری، از ویژگی های معلمی است که همگام با علوم روز پیش می رود.

معلم موفق کسی است که به اطلاعات پیشین خود بسنده نکرده، با فراگیری همیشگی دانش، در شکوفایی علمی دانش آموزان خود نقش مهمی ایفا کند.

امام حسن علیه السلام می فرماید: «به مردم بیاموز و دانش دیگران را فراگیر تا دانش خود را استوار سازی و آنچه را ندانسته ای، بدانی».(۲)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

بهترین چیزها

تعلیم و تربیت انسان ها، پاداش فراوانی به همراه دارد و کسانی که خالصانه به امر تعلیم مشغولند، از چنین پاداشی بی نصیب نخواهند بود.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:

«بهترین چیزهایی که انسان پس از خود به یادگار می نهد، سه چیز است:

فرزند شایسته ای که برایش دعا می کند، صدقه جاریه ای که پاداشش به وی می رسد و دانشی که پس از وی بدان عمل می شود».(۳)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

آمرزش خواهی ماهیان

یکی از آثار معنوی آموزگاری، برخوردار شدن از محبت بیکران پروردگار و بخشوده شدن خطاهاست.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

جنبندگان زمین، ماهیان دریا، هر جا نداری در هوا و همه اهل آسمان و زمین، برای آموزگار نیکی، آمرزش می خواهند».(۴)

همچنین آن حضرت در جای دیگری سه بار می فرماید: «خدایا! آموزگاران را ببخشای» و سپس افزود:

«و عمرشان را طولانی کن و کسب و کارشان را رونق بخش».(۵)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

پی نوشت :
۱٫ محمدبن حسن صفار قمی، بصائر الدرجات، قم، مکتبه آیه اللّه العظمی مرعشی نجفی،
۱۴۰۴ق، چ۱، ص ۵؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲، چ۴، ج۲، ص ۱۸٫
۲٫ محمد محمدی ری شهری، علم و حکمت در قرآن و حدیث، ترجمه عبدالهادی مسعودی،
قم، انتشارات دارالحدیث، ۱۳۷۹، چ۱، ج۲، ص ۴۵۸٫
۳٫ همان.
۴٫ بصائر الدرجات، ص۳٫
۵٫ علم و حکمت در قرآن و حدیث، ج۲، صص ۴۶۱ ـ ۴۶۳٫

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

برترین بخشنده

معلمان و آموزگاران از سوی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ،بخشنده ترین انسان ها دانسته شده اند.

آن حضرت می فرماید:

«آیا شما را از برترین بخشنده آگاه نسازم؟

خداوند، بخشنده ترین است و من، بخشنده ترین فرزند آدم علیه السلام هستم و بخشنده ترین کس پس از من، فردی است که دانشی می آموزد و آن را منتشر می کند».(۱)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

مجاهد راه خدا

تعلیم دهندگان علوم و آموزگاران ارجمند جامعه، همانند مجاهد در راه خدا هستند؛ زیرا در راه پرورش شاگردان، از هیچ کوششی فروگذار نمی کنند.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:

«هرکس به مسجد من بیاید و هدفش، جز یاد گرفتن یا یاد دادن نیکی باشد، مانند مجاهد در راه خداست و هر کس برای غیر از این بیاید، چون کسی است که به تماشای کالای دیگران آمده است».(۲)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

برتر از عابد

از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم درباره دو مردی از بنی اسرائیل پرسیدند که یکی از آنها دانشمند بود و نماز واجبش را می خواند و سپس نیکی ها را به مردم یاد می داد، و دیگری که روز را روزه می گرفت و شب به عبادت برمی خاست؛ کدام یک برترند؟

حضرت پاسخ داد:

«برتری این دانشمندی که نماز واجب را می خوانْد و سپس می نشست و به مردم می آموخت، بر آن عابد که روز را روزه می گرفت و شب برمی خاست، مانند برتری من بر پایین ترین فرد شماست».(۳)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

دورترین فرد

معلمان، وظیفه سترگی در برابر شاگردان برعهده دارند و رفتار آنان، از نگاه تیزبین دانش آموزان پنهان نمی ماند.

گاه دیده شده که رعایت نکردن عدالت میان دانش آموزان، بعضی از آنها را از مدرسه و علم آموزی فراری داده است.

در واقع معلمان وظیفه دارند افزون بر آموزش دانش آموزان، همه آنها را به یک دید بنگرند و هیچ تفاوتی میان آنان نگذارند.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:

«دورترین مردم از خدا، آموزگار کودکانی است که میان آنها به مساوات رفتار نکند».(۴)