موشک هوا به هوای iris-t
در پی الحاق دو المان شرقی و غربی موشک ار ۷۳ که بر روی میگ۲۹ ارتش المان شرقی استفاده می شد به دست کشورهای غربی افتاد و در ازمایشات این کشورها روی موشک ار ۷۳ مشخص شد این موشک از اخرین نسخه های سایدواندر یعنی نسخه ال و ام در همه زمینه ها از جمله زاویه جستجو برتر است. این موشک نتنها دارای دو برابر برد بیشتر بود بلکه حتی مشخص شد دارای زاویه جستجو ۴۵ درجه است که بیشتر از انواع غربی بود و از طرفی نسخه جدید این موشک با زاویه جستجوی ۶۰ درجه نیز در راه بود که البته در میانه دهه ۱۹۹۰ وارد خدمت شد
در اوائل دهه ۱۹۹۰ طی تمریناتی در المان مشخص شد که برد کشف اهداف هوایی کم شده است. استفاده از جنگ الکترونیک موثر ، کاهش سطح مقطعی رادار جنگنده باعث شده بود که شلیک از بیشترین فاصله ممکن به سختی مقدور باشد و به سرعت کار به رزم هوایی نزدیک و میکشد . از این رو دولت المان برای افزایش توان رزم هوایی داگ فایت خواهان یک موشک با زاویه جستجو بالا و توان شلیک بدون قفل و درگیر در تمام جهت ها شددر سال ۱۹۹۶ کشور های المان، ایتالیا ،کانادا،سوئد، نروژ و یونان قراردادی برای توسعه موشک جدید را بستند که قرار بود روی یورفایتر جنگنده اینده اروپا استفاده شود و جایگزین موشک های سایدواندر نسخه ال موجود در خدمت شود . یک سال بعد قرار شد در این پروژه سهم المان ۴۶% ، ایتالیا ۲۰ %، سوئد ۱۸%، یونان ۸ %کاندا ۴% و نروژ ۳% باشد و طی برنامه موشک باید در سال ۲۰۰۳ وارد خدمت می شددر حالی که موشک در سال ۲۰۰۰ در حال تست های تونل باد بود همزمان ساخت یک موشک پدافندی بر اساس ان نیز اغاز شد که قرار بود از زمین و دریا قابل پرتاب شود . موشک در نقش هوا به هوا در اکتبر سال ۲۰۰۰ تست شد و قابلیت های ان از جمله در مانور های سنگین مورد ارزیابی قرار گرفت . موشک درای خروجی متغییر بود ولی در همان پیش نمونه دست کم دو خروجی متغییر روی موشک تست شد. موشک در دوران تست خود از جنگندهای چون اف۱۶ ، فانتوم و تورنادو شلیک شد و در سال ۲۰۰۵ میلادی رسما عملیاتی شدنمایی کلی موشک
موشکIRIS-T یک موشک کوتاه برد برای درگیر هوایی نزدیک است. در حالی که سایندواندر نسخه ال تنها از پشت سر روی هدف قفل می شد(به دلیل وجود خروجی موتور در عقب هواگردها) و زاویه جست ان ۳۷ درجه بود ولی IRIS-T میتواند ۹۰ درجه را درجا زیر بال هواپیما جستجو کند و این به معنی این است که حتی توان قفل روی هواپیمای که در کنار جنگنده حامل این موشک را دارداین موشک با کلاهک خلبان هماهنگ است. خلبان میتواند به طرف هدف نگاه کند و جستجو گر موشک بلافاصله به همان سمت برگشته و هدف را کسب میکند و نیازی به جستجوی تمامی منطقه جلوی جنگنده نیست . البته این ویژگی را ار ۷۳ نیز دارد ولی IRIS-T یک برتری اشکار دارد که این برتری در جستجو گر موشک است. موشک ار ۷۳ و یا سایدواندر نسخه ال و ام دارای یک کاونده فروسرخ بود که امواج فروسرخ را کسب می کردند، ولی در این موشک و موشک های چون سایدواندر ایکس و اسرام و یا پاینتون ۵ اسرائیلی موشک دارای یک کاونده تصویر ساز فروسرخ استدر واقع به جای کاونده ، موشک دارای یک دوربین با توان دید حرارتی است که اندازه تصویر ان ۱۲۸ در ۱۲۸ پیکسل است . دوربین به روش اسکن میکانیکی در زیر دماغه موشکی محوطه جلو را جستجو میکند و حتی میتوان گرمایی ناشی از برخورد هوا به لبه بال و بدنه را نیز تشخیص دهد. یکی از امتیازات این روش هدایت این است که موشک تصویر هدف را به صورت حرارتی می بیند. هرچه هدف گرم تر باشد بخش گرم در تصویر به شکل یک لکه بزگتر به چشم می اید از این رو اگر جنگنده دشمن دست به پرتاب شراره (فلر) برای فریب این موشک بزند، بر اساس الگوی که برای رایانه موشک شده است ان لکه بزرگتر که در واقع موتور جنگنده دشمن است زیرا گرمتر از اهداف کاذب استتصویری از کاونده تصویر ساز حرارتی در دماغه
موشک دارای سه متر طول و ۱۲۸ م م قطر دارد و دارای وزن کامل ۹۰ کیلوگرم است و از یک کلاهک ۱۱٫۴ کیلوگرمی انفجار ترکش شونده استفاده میکند که به غیر از برخورد مستیقم در صورت رد شدن از نزدیکی هدف نیز با کمک فیوز انفجار مجاورتی خود عمل میکند که این امتیزی است که سایندواندر و یا ار ۷۳ ندارند. موشک دارای یک رادار کوچک باند کی یو است که در نزدیک ترین فاصله به هدف منجر می شود.موشک میتواند با کمک خروجی متغییر خود ۱۸۰ درجه بچرخد و با اهدافی در پشت سر جنگنده درگیر شود. در این روش موشک قفل نشده شلیک شده،موشک ۱۸۰ درجه می چرخد و بعد با کاونده خود اولین هدفی را که می بیند روی ان قفل میکند. این امتیاز به این معنی است که خلبان توان درگیر همه جهته دارد. بیشترین برد موشک ۲۵ کیلومتر است و می توان موشک را از روبرو حتی در این برد ، قفل شده و نشده روانه هدف کرد از این رو موشک IRIS-T خود به عنوان موشک میان برد نیز قابل استفاده استموشکIRIS-T به غیر از نسخه هوا به هوا چندین مدل دیگر نیز داردخروجی متغییر موشک
IDASاین نمونه ، نسخه پدافندی برای پرتاب از زیر دریایی برای استفاده بر علیه بالگردها ضد زیر دریایی و حتی هواپیماهای می باشد و این نسخه از لوله اژدر افکن پرتاب می شود . موشک دارای همان روش هدایت تصویر ساز حرارتی است ولی موشک به دنبال خود یک کابل فیبر نوری را می کشد که اجازه هدایت همزمان از درون زیر دریایی را به موشک می دهد . میتوان بلا فاصله بعد از خروج موشک از اب و کشف هدف توسط دوربین حرارتی، موشک را روی هدف قفل کرد و مابقی کار خودکار است ویا میتوان ان را به صورت دستی تا هدف هدایت کرداین موشک دارای برد ۲۰ کیلومتر است و میتوان از ان در این برد حتی بر علیه اهداف دریایی و یا زمین نیز استفاده کرد. IDAS دارای چهار بالچه جمع شونده بزرگ برای افزایش پایداری در ارتفاع پایین است و دارای کلاهک ۲۰ کیلوگرمی و وزن کامل ۱۲۰ کیلوگرم است .موشک اولین بار در سال ۲۰۱۴ تست شد و قرار است از لوله اژدر افکن زیر دریایی تایپ ۲۱۲ و ۲۱۶ پرتاب شودنسخه هوا به هوا (رنگ سفید) در کنار نسخه پرتاب شونده از زیر دریایی به رنگ سیاه
IRIS-T SLMاین نمونه، نسخه پدافند زمین این موشک است که روی یک پرتابگر چرخدار با چهار تا هشت موشک نصب می شود .سامانه کاملا متحرک است و دارای دو نسخه یکی با همان سامانه تصویر ساز حرارتی مشابه نسخه هوا به هوا و دیگری مجهز به سامانه رادار فعال می باشد و میتوان ان را به شکل عمود از پرتابگر شلیک کرد و در ادامه در اسمان به طرف هدف تغییر مسیر دهد . یک خودروی چرخدار شامل یک رادار این سیستم را پشتیبانی میکند که شامل یک رادار سه بعدی با توان پوشش ۳۶۰ درجه از نوع CEAFAR می باشد که برد کشف ان بیش از ۱۵۰ کیلومتر است. موشک دارای برد ۴۰ کیلومتر و ارتفاع عمل ۲۰ کیلومتر است و البته دارای طول و سوخت بیشتری نسبت به نسخه هوا به هوا است و روش کار بدین گونه است که هدف توسط را کشف شد، زمانی که هدف در برد اتش موشک قرار گرفت مختصات هدف به موشک داده می شود و موشک به همان سمت هدف پرتاب شده تا خود در راسمان به دنبال هدف با کمک سامانه تصویر ساز حرارتی خود بگردد و با ان درگیر شود و در نسخه رادار فعال نیز همین روش عملکرد را دارد ولی با رادار خود موشک به دنبال هدف میگرددمیتواند تا چند لانچر پرتاب را به یک رادار متصل کرد و مسافت زیادی را پوشش داد و با کمک امواج رادیویی و یا کابل فیبرنوری انها را به هم پیوند داد. سازندگان این نسخه مدعی هستند این موشک به خوبی توان درگیر با موشک های بالستیک تاکیتیک را دارد که به دلیل سرعت بالا در هنگام شیرجه به طرف هدف دارای گرمایی شدیدی هستند که کشف ان را برای کاونده تصویر ساز حرارتی اسان میکند . این نسخه دارای قطر ۱۵۲ م م است و وزن کامل ان ۲۸۰ کیلوگرم میباشد که به عبارتی سه برابر نسخه هوا به هوا است . همکنون این نسخه در حال تست استتصویری گرافیکی از نسخه پدافندی
تصویر شلیک نسخه پدافندی به صورت عمود
LFK NGنسخه زمین به هوایی دیگری از این موشک که البته بسیار کوچک است و به راحتی لانچر روی یک وانت و یا یک خودرو شاسی بلند نیز نصب می شود . این نمونه در واقع برای مقابله با بالگرد و پهبادها ساخته شده و با کمک جستجو گر تصویر ساز فروسرخ میتوان ان را حتی علیه زره پوشهای نیز استفاده کرد. کل موشک ۲۵ کیلوگرم وزن و دارای کلاهک ۲٫۵ کیلوگرمی است و برد ان به ۱۰ کیلومتر می رسد و این موشک را نیز می توان بعد از شلیک نیز روی هدف قفل کرد . این موشک در اینده جایگزینی برای موشک استینگر خواهد شد که البته این نسخه به دلیل داشتن کاونده تصویر ساز حرارتی کارایی کلی بسیار بهتری دارد. این موشک را میتوان به صورت تکی ویا با دو تا چهار لانچر روی یک خودرو کوچک نصب کرد ولی همچنان در مرحله ازمایش استنسخه LFK NG
موشکIRIS-T در نسخه هوا به هوا یک سلاح فوق العاده است که قابلیت سرنگونی هر هدفی را دارد . این نمونه موشک ها که میتوان به نمونه های دیگر چون اسرام ، سایدواندر ایکس و یا پایتون۵ اشاره کرد این اجازه را به خلبان میدهد که با کمتری چالاکی تنها با نگاه کردن به سمت هدف و فشار دادن ماشه حتی چالاکترین جنگنده های دشمن را سرنگون کنند. این موشک ها انچنان تاثیری داشتند که نیروی هوایی استرالیا مدعی بود میتوان با پرتاب یک اسرام(که دارای کاونده مشابه با موشکIRIS-T است) حتی یک سوخو۳۰ را در رزم هوایی نزدیک سرنگون کرد زیرا نیاز به حرکت بزرگی از سوی اف۱۱۱ نیست بلکه موشک همه کارها را. توان درگیر همه سمت، احتمال بسیار کم فریب دادن ان، توان قفل روی هدف با کمتری میزان گرما و برد مناسب از جمله ویژگی های IRIS-T است.تایفون و چهار موشک IRIS-T زیر بال ان
لیست مشتریانالمان: ۱۲۵۰ تیره از این موشک را برای نصب روی تایفون های خود دریافت کرده استاسپانیا:۷۷۰ تیره را برای نصب روی تایفون های خود دریافت کرده استیونان:۳۵۰ تیره برای نصب روی اف۱۶استریش:۲۵ تیره برای نصب روی تایفونسوئید: ۴۰۰ تیره برای نصب روی گرپیننروژ: ۱۵۰ تیره برای نصب روی اف۱۶ایتالیا :۴۴۴ تیره برای نصب روی تایفونباژیک:۵۰۰ تیره برای نصب روی اف۱۶عربستان سعودی:۱۴۰۰ تیره برای نصب روی تایفون و احتمالا تورنادو و اف۱۵تایلند:۲۲۰ تیره برای نصب روی گرپینافریقای جنوبی:۲۵ تیره برای نصب روی گرپینمشخصاتوزن:۸۷ کیلوگرمطول:۲٫۹ مترقطر:۱۲۷ م موزن کلاهک:۱۱ کیلوگرم کلاهک انفجار ترکش شونده با فیوز مجاورتیبرد:۲۵ کیلومترنوع هدایت:تصویر ساز فروسرخگرداوری:عبدالحمید تارخمنابع: IRIS-T Air-to-Air Guided Missile - Airforce Technology Diehl Defence: IRIS-T SL https://de.wikipedia.org/wiki/IRIS-T https://www.youtube.com/watch?v=nlt5Wa13fFU
http://jangaavaran.ir/%D9%85%D9%88%D...%DB%8C-iris-t/
نقل قول
