به نام خدا
سکــون
حرفی که هیچگونه حرکتی نداشته باشد ساکن می نامند.
برای نشان دادن حرف ساکن از علامتی به این شکل () استفاده می شود.
این شکل () از اول کلمه خفیف گرفته شده و نشانگر خفیف و سبک تلفّظ شدن حرف ساکن در
مقابل حرف متحرّک ( یا مشدّد ) می باشد ، به خاطر کثرت کاربرد و اختصار ، نقطه و دنباله آن را
حذف کرده اند
() .
…
در بعضی از قرآن ها برای نشان دادن حرف ساکن از راس المیم (ــــْـــ) استفاده میکنند ، این شکل از
اوّل کلمه مُسکّن گرفته شده ().
حرف ساکن چون فاقد حرف است ابتدای به آن محال و یا بسیار مشکل می باشد لذا به کمک حرف متحرّک
ما قبل خود و به یک بخش خوانده می شود ، مانند :
اَنْ – مِنْ – قُمْ – هَلْ – خُذْ
یادسپاری : حرف دارای علامت سکون را ( ساکن ) می گویند .
تمرین : کلمات ذیل یک بار به صورت تفکیک و بار دیگر به صورت ترکیب نوشته شده آنها را بخش بخش
بخوانید:
نکته : واو و یاء ساکن ماقبل مفتوح را باید به نرمی ادا کرد و اضافه بر آن باید دقّت نمود تا فتحه ماقبل واو ،
متمایل به صدای (اُ) و فتحه ماقبل یاء ، متمایل به صدای ( اِ ) نشود ، مانند :
یَوْمَ – کَیْفَ – لَوْ – دَیْنَ – لَیْلِهِ – سَوْفَ – غَیْرَ
تشـــــدید
اگر حرفی پشت سر هم تکرار شود ( اولی ساکن و دومی متحرک ) تلفظ آن سنگین خواهد بود ،
چرا که می بایست زبان دوبار به مخرج یک حرف برخورد کند ، مانند :
رَبْ، بَ – ثُمْ ، مَ – اِلـْ ، لاٰ
برای رفع سنگینی ، اوّلی را در دومی ادغام میکنند ، در نتیجه زبان یک بار ولی محکم و با شدت به
مخرج آن حرف برخورد و جدا میشود ( در هنگام برخورد با حالت سکون ، و در هنگام جدا شدن با همان
حرکتی که آن حرف دارا می باشد ) .
برای نشان دادن حرف مشدّد از علامتی با این شکل ( ــــّـــ ) استفاده میکنند .
این علامت ازشین کوچک (شـ ) ابتدای کلمه (شِدَّ) گرفته شده و دلالت بر شدید و محکم ادا شدن
حرف در هنگام تلفظ میکند ، نقطه ها و دنباله آن حذف و دندانه آن را باقی گذاشته اند .
این علامت همیشه بالای حرف قرار می گیرد و یکی از حرکات سه گانه نیز ضمیمه آن میشود ، مانند :
حَقُّ – صَلِّ – مَدَّ – اِنّاٰ – رَبّی
تمرین : کلمات ذیل یک بار به صورت تفکیک و بار دیگر به صورت ترکیب نوشته شده آنها را بخش بخش
بخوانید: