میوه های خشک

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

خشک کردن مواد غذایی به منظور افزایش طول ماندگاری آن از قدیم الایام مرسوم بوده است. در کشور ما برخی غذاها، میوه‌ها و سبزی‌ها را در فصل تابستان خشک می‌کنند تا از آن در فصل زمستان استفاده کنند. خشک کردن به اشکال مختلف انجام می‌گیرد. خشک کردن در معرض نور خورشید، خشک کردن با استفاده از حرارت و با روش‌‌‌های سنتی و خشک کردن با استفاده از دستگاه‌های مخصوص خشک‌کن.
امروزه برای نگهداری بسیاری از مواد غذایی صنعتی خصوصا سبزی‌ها، میوه‌ها، لبنیات و حتی گوشت از دستگاه‌های مخصوص خشک‌کن استفاده می‌شود. وقتی که میوه‌ها را خشک می‌کنند از ویتامین C آن کاسته شده ولی بر مقدار قند آن افزوده می‌شود. چرا که با خشک شدن میوه از مقدار آب و رطوبت آن کاسته شده و معده می‌تواند حجم بیشتری از آن را بپذیرد، بنابراین با مصرف بیشتر میوه، انرژی و قند بیشتری نیز وارد بدن می‌شود. بر این اساس باید توجه داشت که مصرف بیش از حد میوه‌‌های خشک در یک وعده با وجود محتوای قند طبیعی فروکتوز به لحاظ آن که منجر به افزایش سریع قندخون و در نتیجه اضافه وزن می‌شود، باید با احتیاط باشد. چنانچه میوه‌‌ها در آفتاب خشک شوند مقداری انرژی خورشید را به خود جذب کرده و بدون مواد افزودنی شیمیایی به صورت طبیعی خشک می‌شوند ولی از نظر تمیزی و بهداشت به هیچ عنوان کنترل شده نیستند.
میوه‌هایی نیز هستند که با گوگرد خشک می‌شوند که این روش صحیحی نیست. گو این که از نظر تمیزی بهتر از خشک کردن در آفتاب است ولی خوردن میوه‌هایی که به این روش خشک شده کار زیادی بر کلیه تحمیل کرده چرا که برای دفع گوگرد موجود در آن کلیه‌ها مجبورند بیشتر کار کنند. توصیه کارشناسان علوم غذایی آن است که از خوردن میوه‌هایی که با گوگرد خشک شده اجتناب شود زیرا این نوع میوه‌جات برای سلامتی مضرند. میوه‌های خشک تقریبا عاری از چربی هستند به طوری که خوردن روزانه ۲۰ تا ۵۰ گرم آنها، خطر بروز سکته قلبی و بیماری‌های عروقی را کاهش می‌دهد. این میوه‌ها درست است که در مقایسه با میوه‌های تازه از درصد کمتری از املاح و ویتامین‌های طبیعی برخوردارند ولی می‌توانند جایگزین‌های مناسبی برای تنقلات صنعتی شور، پرنمک و پرچرب نظیر: چیپس، پفک، نوشابه و... باشند.
میوه‌های خشک از نظر کلسیم و فسفر غنی بوده لذا، به افراد سالمند توصیه می‌شود. همچنین چون دارای مقدار زیادی آهن می‌باشند برای خانم‌ها به عنوان میان‌وعده‌های تنقلی از زمانی که بالغ می‌شوند تا موقعی که به سن یائسگی می‌رسند مقدار متعادل آن توصیه می‌‌شود. این میوه‌ها برای آن که از یبوست جلوگیری نمایند و حالت مسهل داشته باشند بهتر است در مقدار کمی آب خیسانده شوند و سپس به همراه آب آن میل شوند.
توصیه: از خرید فله‌ای میوه‌های خشک بپرهیزید. چنین محصولاتی به صورت سنتی و کاملا غیربهداشتی و با دوزهای غیرمجاز مواد شیمیایی خشک می‌شوند و از همه بدتر آن که در اماکن عمومی به صورت روباز در معرض انواع آلودگی‌‌های ویروسی، عفونی و نیز هوای آلوده به دی‌اکسیدکربن، سرب، جیوه و انواع دیگر گازهای خطرناک به فروش می‌رسند. این میوه‌ها در هنگام خشک شدن به دلیل تراوشات قندی، چسبناک شده و مستعد پذیرش انواع آلودگی‌ها می‌باشند. لذا، چنین محصولاتی را لزوما در بسته‌بندی‌‌‌های بهداشتی خریداری کنید.