ريشه هاى اختلاف ايران و عراق
در تاريخ 31 شهريور 59 دولت عراق بدون داشتن هرگونه استدلال واقعبينانه، جنگ را به كشور ايران تحميل كرد و كوشيد تجاوز نظامى خود را با تمسك به بهانه هايى كه مهمترين آنها اختلافهاى مرزى و ديرينه بين دو كشور ايران و عراق (عثمانى) بود،
توجيه نمايد. در ذيل، چگونگى شكلگيرى اختلافات و روند معاهدههاى منعقد شده تا سال 1975م، يعنى زمان عقد قرارداد بين شاه ايران و صدام حسين، رئيس جمهورى عراق، به اختصار بيان مىشود.
«سلطان محمد دوم، پادشاه عثمانى، پس از فتح قسطنطنيه امپراتورى نيرومند عثمانى را تأسيس و درصدد كشورگشايى برآمد كه ايران از جمله اهداف آن بود.»
«با انتخاب مذهب شيعهى اثنىعشرى، شاه اسماعيل صفوى توانست شيعيان
ساكن در سرزمينهاى عثمانى را به سوى خود جلب كند و اين امر سبب تحكيم وحدت سياسى ايران شد.
سلطان سليم اول، پادشاه عثمانى، كه خود را خليفهى مسلمانان مىخواند بهمنظور توسعهى متصرفات خود، در نبرد چالدران، تبريز را فتح كرد، ولى هيچگونه معاهدهاى بين دو طرف در خاتمهى مخاصمه منعقد نشد.»
عهدنامهى آماسيه: «پس از شاه اسماعيل، شاه تهماسب و بعد از سلطان سليم، سلطان سليمان جانشين پدران خود شدند و در اين زمان جنگهاى بيست ساله ايران و عثمانى بهوقوع پيوست، كه در نهايت منجر به عقد عهدنامهاى به نام آماسيه شد، كه طى آن قرار شد ارمنستان و گرجستان شرقى تحت حاكميت دولت ايران و ناحيهى قفقاز غربى به دولت عثمانى واگذار شود و با زائران شيعه از جانب حكام عثمانى با احترام رفتار شود.»
قرارداد صلح شاه عباس و دولت عثمانى: «پس از مرگ شاه تهماسب و نقض قرارداد آماسيه از سوى دولت عثمانى و حمله به متصرفات ايران در قفقاز شرقى و تصرف شهر تبريز، روابط دو كشور تيره شد و با قدرت گرفتن شاه عباس صفوى و پيشنهاد صلح به عثمانىها كه با تسلط آنها بر بخشهاى مهمى از اراضى ايران همراه بود، قرارداد صلح بين دو كشور منعقد شد. اين توافق كه به عهدنامهى «نخست استانبول» معروف است، توسط عثمانىها نقض شد. با شروع مجدد درگيرىها بين دو كشور، شاه عباس اول در جدالهاى نظامىسخت، شكستهاى سنگينى به عثمانىها وارد آورد و مناطق وسيعى از اراضى از دست رفته به ايران باز گردانده شد و طى پيمان صلحى شهرهاى بغداد، موصل، كربلا و نجف دوباره تحت تابعيت ايران قرار گرفت، كه با نقض مجدد اين قرارداد و شروع درگيرىهاى متعدد و تقاضاى صلح دولت عثمانى، قرارداد «صلح سراب» ميانطرفين به امضارسيد كه تصريحى برقرارداد استانبول بود.»
منبع؛Pt22b در تلگرام
نقل قول
